پزشکان و سیاست ‏

در وبلاگ قدیمی‌ام در بلاگر در یکی از پست‌ها لیستی از پزشکانی که وارد سیاست شده بودند ، نوشته بودم ،چند هفته قبل ، بیوگرافی مختصری برای هر یک از این پزشکان سیاست‌مدار بیشتر با استفاده از ویکی‌پدیا نوشتم و به لیست افزودم.

بعد از نشر کاغذی این مقاله ، مقاله را در قالب این پست ، برای مطالعه در وبلاگ می‌گذارم. در آینده اگر فرصتی باشد ، لیست مشابهی از «پزشکان ادیب و هنرمند» را خواهم نوشت.

آیا باید از یک پزشک ، صرفا «پزشکی» را انتظار داشت؟ شاید دغدغه‌ها و مشغله‌هایی که این روزها پزشکان دارند ، ما را تشویق کند که به این سؤال پاسخ مثبت دهیم. اما مروری بر تاریخ نشان می‌دهد که همواره پزشکان در عرصه‌های دیگر علوم و هنر هم ‏فعالیت چشم‌گیری داشته‌اند و در بسیاری از موارد فراتر از تأثیر‌گذاری‌شان بر بهداشت و ‏سلامت جامعه توانسته‌اند ، نقش‌های اساسی دیگری هم ایفا کنند. ‏ جستجویی اندک در مورد فعالیت‌های غیرپزشکی پزشکان ، لیستی طولانی از نام ‏پزشکانی را در اختیار ما می‌نهد که در عرصه‌های دیگر فعال بوده‌اند. در این نوشته مروری ‏مختصر داریم بر تعدادی از پزشکانی که وارد دنیای سیاست شده‌اند :‏

بشار اسد : 42 ساله ، رئیس جمهور جمهوری عربی سوریه و پسر رئیس جمهور سابق ‏سوریه ، حافظ اسد. بشار اسد از دانشکده پزشکی دمشق فار‌غ‌التحصیل شد و در لندن موفق به طی دوره ‏تخصصی چشم‌پزشکی شد. در ابتدا برادر بزرگ‌تر بشار اسد ، نامزد جانشینی حافظ اسد ‏بود ، ولی مرگ زودهنگام برادر بزرگ‌تر در یک تصادف اتوموبیل در سال 94 ، بشار اسد را ‏به عنوان
جانشین آینده حافظ اسد مطرح کرد. وی بعد از مرگ پدرش در سال 2000 ، ‏رئیس‌جمهور سوریه شد.

سید ابراهیم جعفری : 60 ساله ، متولد کربلا ، نخست‌وزیر سابق عراق در دولت ‏انتقالی عراق بعد از انتخابات ژانویه 2005 ، فارغ‌التحصیل از دانشکده پزشکی موصل. در ‏سال 1980 عراق را ترک کرد تا به جنبش مبارزه علیه صدام بپیوندد ، وی به نرم سخن ‏گفتن و استفاده از عباراتی از ادبیات کلاسیک و عرب در سخنان خود مشهور است.‏

ایاد علاوی : 62 ساله ، نخست وزیر سابق عراق و رهبر جنبش وفاق ملی.‏ ایاد علاوی که پس از سرنگونی رژیم صدام حسین در سال ۲۰۰۳ از سوی نیروهای ‏امریکایی به عنوان یکی از اعضای ۲۵ گانه «مجلس الحکم» شورای حکومت انتقالی ‏عراق انتخاب شده بود، به سمت نخست وزیر و اولین رئیس دولت عراق پس از صدام ‏حسین برگزیده شد و قدرت را از پل برمر حاکم امریکایی عراق تحویل گرفت و تا هنگام ‏پیروزی ائتلاف عراق واحد در انتخابات پارلمانی و معرفی ابراهیم جعفری به عنوان نخست ‏وزیر جدید عراق این سمت را بر عهده داشت. وی در دانشکده پزشکی بغداد ، به تحصیل طب پرداخت.‏

سالوادور آلنده : متولد 26 جولای 1908 ، وی از نوامبر 1970 تا زمان مرگش در کودتای ‏پینوشه در 11 سپتامبر 1973 ، رئیس‌جمهور شیلی بود. وی در سال 1933 موفق به ‏کسب مدرک پزشکی از دانشگاه شیلی شد. آلنده در سال 1930 برای یک دوره وزیر ‏بهداشت شیلی شده بود.‏

امیلو آلوارز مونتالوان : متولد 31 جولای 1919. وی در سال 1966 دوزیر امور خارجه ‏نیکاراگوئه شد ، در سال 1946 مدرک پزشکی عمومی خود را از دانشگاه شیلی گرفت و ‏در سال 1949 دوره چشم‌پزشکی خود را در دانشگاه بوینس آیرس به اتمام رساند. ‏مونتالوان ‏در بسیاری از مؤسسات تحقیقاتی در نقاط مختلف دنیا مانند پاریس ، لندن ، ‏بریتانیا و نیویورک به تحقیق مشغول بوده است.

آرنولفو آریاس : وی در سال 1901 در پنونوم ، مرکز یکی از استان‌های پاناما به دنیا آمد ‏و در سال 1988 در میامی فلوریدا از دنیا رفت. آریاس ، 3 دوره رئیس‌جمهور پاناما شد ولی ‏هیچ گاه نتوانست دوره ریاست جمهوری خود را به اتمام برساند چرا که در هر 3 دوره با ‏کودتای نظامی از کار برکنار شد. سومین دوره ریاست جمهوری وی در سال 1968 تنها دو ‏هفته طول کشید. وی دوره پزشکی عمومی و دوره تخصص جراحی خود را در دانشگاه هاروارد طی کرد و ‏بعدها در روانپزشکی ، بیماری‌های زنان و بیماری‌های غدد درون‌ریز به ادامه تحصیل پرداخت.‏

میشل باشلت : وی رئیس‌جمهور فعلی شیلی است. در واقع او نخستین زنی است که ‏توانسته در تاریخ شیلی به چنین مقامی برسد. در انتخابات سال 2006 شیلی وی با ‏کسب 53.5% آرا توانست رقیب ثروتمند و توانمندش سباستین پینه‌را را پشت سر ‏بگذارد. ‏ با وجود اینکه باشلت علاقه داشت به تحصیل جامعه‌شناسی و اقتصاد بپردازد با تشویق ‏پدرش پزشک شد. وی یک جراح ، پزشک اطفال و اپیدمیولوژیست است و مطالعاتی در ‏استراتژی نظامی هم دارد. ایشان در دولت ریکاردو لاگوس ، وزیر امور خارجه و وزیر ‏بهداشت هم بوده است. در سال 2006 ، مجله فوربس وی را در لیست قدرتمندترین زنان ‏دنیا قرار داد. ‏

علی اکبر ولایتی : 62 ساله ، متولد شمیران ، سیاستمدار و پزشک متخصص اطفال. وی در حال حاضر مشاور امور بین‌الملل مقام رهبری است. دکتر ولایتی 16 سال وزیر امور ‏خارجه جمهوری اسلامی ایران بوده است ، یعنی از سال 1981 تا سال 1997. به این ‏ترتیب وی طولانی‌ترین دوره تصدی وزارت امور خارجه را در تاریخ ایران داشته است. وی 4 ‏دوره وزیر امور خارجه بوده است که 2 دوره را در دولت مهندس میرحسین موسوی و دو ‏دوره را در دولت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی طی کرده است.‏ دکتر ولایتی در سال 1971 ، دوره پزشکی عمومی خود را در دانشگاه تهران به پایان ‏رسانید و پس از آن به تحصیل طب اطفال در دانشکده پزشکی جان هاپکینز پرداخت و در ‏سال 1974 در این رشته فارغ‌التحصیل شد.‏

سید محمد رضا خاتمی : 48 ساله ، متولد اردکان و برادر سید محمد خاتمی پنجمین ‏رئیس جمهور ایران. او نخستین دبیرکل حزب مشارکت یکی از احزاب اصلاح‌طلب ایران ‏بوده است . ایشان در انتخابات مجلس ششم با آرای بالا به عنوان نماینده مردم تهران ‏انتخاب شد. دکتر خاتمی یک نفرولوژیست است. ‏

مصطفی معین : متولد 11 فروردین 1331 در نجف‌آباد ، فوق تخصص آلرژی از دانشگاه ‏علوم پزشکی تهران و متخصص بیماری‌های کودکان از دانشگاه شیراز. کاندیدای نهمین ‏دوره انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران پزشک و سیاست‌مدار ایرانی با سابقه 10 ‏ساله وزارت علوم 1368-1372 و 1376-1382 که اولین دوره در دولت اول هاشمی و ‏دومین دوره در دولت خاتمی بوده است.‏

تبر وازکز ‏Tabaré Vázquez‏ : 67 ساله و رئیس جمهور فعلی اروگوئه از مارس 2005. ‏وی متولد مونته‌ویدئو و یک انکولوژیست است.
ماهاتیر محمد : 87 ساله ، نخست وزیر سابق مالزی از سال 1981 تا 2003. وی رهبری ‏مالزی را در زمان رشد و جهش سریع اقتصادی به عهده داشت ، از طرف پدری اصلیتی ‏هندی دارد. وی در دانشکده پزشکی کینگ ادوارد 7 در سنگاپور ، به تحصیل پزشکی ‏پرداخت. ‏

ارنستو چه‌گوارا : وی در سال 1928 در روزاریو آرژانتین به دنیا آمد ، در سال 1948 وارد ‏دانشکده پزشکی بوینس آیرس شد و در همین دانشگاه تحصیلات خود را به اتمام رساند. ‏از چه‌گوارا به عنوان یک انقلابی ضد امپریالیسم آمریکا یاد می‌شود که رهبری بسیاری از ‏مبارزات آزادی‌طلبانه را در آمریکای لاتین به عهده داشت. وی دوست بسیار نزدیک فیدل ‏کاسترو رهبر کوبا محسوب می‌شد و تا زمان دستگیری و اعدام توسط نیروهای ویژه ‏بولیوی و عوامل سیا به مبارزات خود ادامه داد.‏

فرانسیس دوالیه : رئیس جمهور هائیتی از 1957 تا 1964 . وی در سال 1907 در پورتو ‏پرنس به دنیا آمد و در ابتدا به عنوان یک پزشک در مناطق روستایی مشغول به کار شد. ‏از تلاش وی در این دوران در مبارزه با تیفوس و سایر بیماری‌های واگیر ، به نیکی یاد ‏می‌شود. بعد از انتخابات سال 1957 خود را رئیس جمهور مادام‌العمر هائیتی معرفی کرد ‏و با دیکتاتوری نظامی و تقویت تشکیلات غیررسمی شبه‌نظام به سرکوب مخالفان خود ‏پرداخت ، طوری که از دوران رهبری وی به عنوان یک دوره پر از اختناق و استبداد یاد ‏می‌شود.‏

ایمان الظواهری : وی در سال 1951 در حومه شهر قاهره به دنیا آمد ، پدر وی یک ‏داروساز و از یک خانواده دانش‌‍‌پرور و عمدتا پزشک بود. در سال 1978 تحصیلات پزشکی ‏خود را در رشته جراحی در دانشگاه قاهره به پایان رساند. الظواهری از سال 1998 به ‏گروه القاعده پیوست ، وی یکی از رهبران اصلی القاعده است و مدت‌ها پزشک شخصی ‏اسامه بن لادن بوده است. ‏

جسلینو د ‌الیویرا : رئیس جمهور برزیل از 1956 تا 1961.‏

سان یات سن : از وی به عنوان بنیان‌گزار چین مدرن یاد می‌شود. سان یات سن ، ‏نخستین رئیس جمهور موقت چین بعد از تشکیل جمهوری چین در سال 1912 بود. وی ‏یکی از نخستین دانش‌آموختگان پزشکی دانشکده پزشکی هنگ‌کنگ
بود.‏

ژان میشل دوبرنارد ‏: نام وی که با بسیاری از اولین‌های عالم پزشکی همراه است ، ‏بیشتر از آنچه باید در پزشکی شناخته شود ، در دنیای سیاست مشهور است. او اولین ‏‏”اولین” خود را در سال 1976 رقم زد ، یعنی وقتی که اولین پیوند پانکراس اروپا را انجام ‏داد. 9 سال بعد او اولین دست را در جهان پیوند زد. وی در سال 2000 برای اولین بار در ‏جهان دو اندام فوقانی برای یک فرد از ناحیه ساعد پیوند زد. او در حال حاضر یکی از ‏قانون‌گذاران مجلس ملی فرانسه است و در واقع نماینده مردم ناحیه رون در شمال ‏شرقی لیون فرانسه است. اما شاید مشهورترین عمل وی ، اولین عمل جراحی پیوند صورت باشد که در تاریخ 17 ‏نوامبر 2005 بر روی زنی 38 ساله که صورتش در اثر حمله سگ به شدت آسیب دیده ‏بود ، انجام شد.