Yesterday

جمع‌آوری ترانه‌ها و موسیقی‌هایی که به وسیله چند نفر اجرا شده اند ، یکی از علایق من است و قبلا هم در این وبلاگ پست‌های محدودی در همین رابطه داشته‌ام.

به ترانه و یا موسیقی‌ای که توسط شخص دیگری به غیر از اجراکننده اول و اصلی آن اجرای دوباره شود ، اصطلاحا cover song گفته می‌شود. سایت secondhandsongs سایتی است که در آن می‌توانید با جستجوی نام یک ترانه ، نام اشخاص دیگری که آن ترانه را اجرای دوباره کرده‌اند ، پیدا کنید.

اما کاربرد دیگر این سایت این سایت که می‌شود نام یک خواننده را جستجو کرد و پیدا کرد که چه ترانه‌هایی از او اجرای دوباره شده‌اند و یا اینکه اصلا کدام ترانه‌های او اجرای دوباره ترانه های دیگران هستند. خودتان تست کنید ، قطعا برایتان جالب خواهد بود.

در این پست نوشته‌ای را که در روزنامه شرق اخیرا درباره Yesterday چاپ شده است ، همراه با اصلاحات و اضافاتی بازنشر می‌کنم. چندین اجرای مشهور این ترانه را هم که در هارد داشتم به متن نوشته افزودم تا نوشته جذاب‌تر و قابل استفاده تر شود:

اگر دقت کنید می‌بینید که کمتر روزی بدون شنیدن Yesterday و یا ملودی آن سپری می‌شود ، در برنامه‌های رادیو و تلویزیون ، آسانسورها یا پشت خط انتظار تلفن Yesterday یکی از بیشترین آهنگ‌هایی است که مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بیشترین بازخوانی از یک آهنگ در تاریخ مربوط به آهنگ «دیروز» یا Yesterday بیتلز است، که تا به حال بنا به آمار کتاب گینس، بالغ بر 3هزار بار مورد بازخوانی قرار گرفته است و همچنین بنا به اظهار سازمان متحده پخش موسیقی بیشترین پخش از رادیو و تلویزیون را تا سال 1999 در اختیار داشته است. در حال حاضر این ترانه در رده سوم بعد از آهنگ You’ve Lost That Loving Feeling از گروه Righteous Brothers و Never My Love از The Association قرار دارد.

Yesterday محبوبیتی غیر قابل تصور دارد. آهنگی جاودانه و محبوب از گروهی که در 20 نفر اسم بالای جدول 500 نفره بهترین آهنگ‌های همه زمان‌های مجله رولینگ استون اولین اسمی است که سه بار تکرار می شود. همین چند سال پیش بود که در یک نظرسنجی عمومی از مردم و موسیقیدانان آهنگ برتر هزاره قبل نام گرفت. آهنگی که البته افرادی مثل باب دیلان دوستش نداشتند، چرا که او معتقد بود میلیون ها آهنگ مانند «دیروز» و «میشل» وجود دارد. آهنگی لطیف و دوست داشتنی که از شعری زیبا، ملودی لطیف و دلنشین و صدای باوقار و نرم خواننده‌ای خوش صدا بهره می برد. آهنگی که ماجرای عشق از دست رفته‌ای را برایمان تعریف می کند.

Yesterday اولین کاری بود که پل مک کارتنی (Paul McCartney) به تنهایی فقط با یک گیتار آنرا اجرا کرد و تنها از یک کوارتت سازهای زهی برای همراهی خود استفاده کرد و این اولین باری نیز بود که سازهای زهی در گروه محبوب بیتلز استفاده می شد و به همین دلیل به نوعی از المانهای موسیقی کلاسیک چه از لحاظ ساز و چه از لحاظ فرم و تنظیم موسیقی در آن استفاده شد.

ماجرای نگارش این آهنگ نیز چیزی شبیه آهنگ «رضایت» رولینگ استونز است ، از آنجا که مطابق اظهارات سرپل مک کارتنی، ملودی این آهنگ در خواب به او الهام شده، فقط با این تفاوت که مک کارتنی تا صبح صبر کرده است و پس از بیداری پشت پیانو نشسته و آهنگ را نوشته است. مطابق اظهارات وی این آهنگ را در تور فرانسه گروه در سال 1964 نوشته است، گرچه در تابستان 1965 منتشرش کردند.

جان لنون در این خصوص می گوید:
«مدت ها بود که کار این آهنگ تمام شده بود، ما هر موقع که تمرین داشتیم این آهنگ را اجرا می کردیم. پل آن را خیلی وقت پیش نوشته بود، ولی خنده دار بود که هنوز اسمی برایش انتخاب نکرده بودیم، ما در ابتدا این آهنگ را با نام «املت» می شناختیم و این نام تبدیل به یک لطیفه بین ما شده بود.“

مکارتنی ابتدا تصمیم گرفت که نام قطعه ابتدا Scrambled Eggs (تخم مرغ های املت شده!) بگذارد. بر اساس همین نام شعری هم تهیه کرد اما پس از آنکه حدود یک ماه این قطعه را برای دوستان و آشنایان اجرا کرد به دو نتیجه مهم رسید. اول آنکه قطعه را قبلا” کسی نشنیده است و دوم آنکه شعر مناسب موسیقی نیست. نام قطعه را به Yesterday تغییر داد و متن ترانه را نیز به همین صورت تغییر داد. به قسمتهایی از متن ترانه Scrambled Eggs توجه کنید :

Have an omelet with some muenster cheese, Put your dishes in the washbin please, so I can clean the scrambled eggs …

جالب است بدانید که یوکو اونو همواره بر سر آنکه در کارهای مشترک نام لنون فقید اول بیاید، با مک کارتنی درگیری داشته است.

آهنگی در نهایت سادگی و جذابیت. آهنگی که گرچه ساده است، ولی به هیچ وجه پیش پاافتاده نیست، تنظیم منحصر به فرد، ملودی جذاب، جملات نامتقارن و کوردهای غیرمعمول که البته همگی یک کل واحد و زیبا را خلق کرده اند، از نقاط ظریف و در عین حال مهم این آهنگ هستند. مک کارتنی در ابتدا تصور می کرد که به صورت ناخودآگاه این آهنگ شبیه آهنگ دیگری شده است. او دراین باره می گوید؛ «مدت ها این آهنگ را برای دوستان و همکارانم می خواندم و از آنان سوال می کردم، که آیا تا به حال این آهنگ را قبلاً در جایی شنیده‌اند؟»

ترانه مک کارتنی در این آهنگ غمگین است و تناسب بسیار خوبی با ملودی آرام آن دارد. به جرات می توان آهنگ «دیروز» را یکی از عالی‌ترین نمونه های استعداد بالای موسیقی مک کارتنی دانست، آهنگی که محزون است، ولی تاریک نیست.

اگرچه متن ترانه نیز کمی مبهم است و دارای دو وجه کلی و جزیی است. در وجه جزیی آن می توان گفت، همان طوری که بسیاری معتقدند ماجرای عشق از دست رفته ای را توصیف می کند، ضمن آنکه عده‌ای نیز بر آنند تا معنای ترانه را مربوط به مرگ مادر مک کارتنی در دوران نوجوانی اش بدانند. ولی همه اینها تنها احتمالات وجه جزیی مضمون ترانه است، چرا که در وجه کلی، ما با یک ایده زیبا و جهانشمول روبه رو هستیم؛ نوستالژی زندگی و جهانی بهتر.

به Yesterday گوش کنید:

لینک دانلود با کیفیت بالا

Yesterday و اجراهای دیگران:

همان طور که گفته شد، خوانندگان زیادی تا به حال این آهنگ را بازخوانی کرده‌اند ، در این میان اجرای فرانک سیناترا بسیار جالب است، چرا که وی با ریتمی کمی آرام‌تر سعی کرده تا این آهنگ را کاملاً به روش خودش اجرا کند. بشنوید و دانلود کنید:

از اینجا دانلود کنید.

الویس پریسلی هم اجراهایی از این ترانه داشته است ، من فقط یک اجرای وی را توانستم پیدا کنم که در ابتدا کیفیت پایینی دارد ولی شنیدنش مسلما خالی از لطف نیست:

از اینجا دانلود کنید.

ری چارلز هم اجرای مشهوری از این ترانه دارد.

شاید تا به حال yesterday را با صدای یک خواننده زن نشنیده باشید ، به اجرای این ترانه با صدای نانسی ویلسون گوش کنید:

از اینجا دانلود کنید.

در مراسم گرمی 2006 مکارتنی با لینکین پارک اجرای مشترکی از Yesterday داشتند.

در میان خوانندگان ایرانی من فعلا اجرای «فرهاد» را به یاد دارم که اتفاقا اجرای بسیار زیبایی هم است ، فرهاد در متن ترانه Yesterday ، آنجا که گفته مى شود «yesterday come suddenly» یعنى «دیروز ناگهان آمد» ، مى‌گوید «yesterday went suddenly» یعنى «دیروز ناگهان بگذشت» ، در واقع با عوض کردن کلمه «come» و قرار دادن کلمه «went» از دیروز بهتر یاد مى کند و به امروز معترض است.

از اینجا دانلود کنید.

در ادامه پست می‌توانید متن ترانه را ببینید:

Yesterday,
All my troubles seemed so far away,
Now it looks as though they’re here to stay,
Oh, I believe in yesterday.

Suddenly,
I’m not half the man I used to be,
There’s a shadow hanging over me,
Oh, yesterday came suddenly.

Why she
Had to go I don’t know, she wouldn’t say.
I said,
Something wrong, now I long for yesterday.

Yesterday,
Love was such an easy game to play,
Now I need a place to hide away,
Oh, I believe in yesterday.

Why she
Had to go I don’t know, she wouldn’t say.
I said,
Something wrong, now I long for yesterday.

Yesterday,
Love was such an easy game to play,
Now I need a place to hide away,
Oh, I believe in yesterday.

Mm-mm-mm-mm-mm-mm-mm.