شهر مسموم: شهر «گویی‌یو» چین، بزرگ‌ترین مرکز بازیافت زباله‌های الکترونیک جهان

شرکت‌های سازنده گوشی‌های موبایل هر ماه مدل‌های تازه‌تری با ذامکانات بیشتر راهی بازار مصرف می‌کنند، کامپیوترها روز به روز توانمندتر می‌شوند طوری که سیستمی که امروز مایه تفاخر یک کاربر است، چند ماه بعد مبدل به یک چیز کاملا عادی می‌شود و یکی دو سال بعد کلا از رده خارج می‌شود، پخش‌کننده‌های  VHS کم‌کم از همه خانه‌ها خارج می‌شوند و جای خود را به DVD پلیرها و احتمالا تا چندی بعد پخش‌کننده‌های «بلو ری» می‌دهند، بازار چشم و هم چشمی هم که حسابی داغ است و در چنین شرایطی یکی از بهترین گزینه‌ها بر خرج کردن پولی که با عرق جبین و کد یمین به دست می‌آید، خرید یک محصول الکترونیک جدید است!

اما در نهایت چه بر سر وسایل الکترونیک از مد افتاده می‌آید؟! دیر یا زود آنها آنقدر از رده خارج می‌شوند که دیگر مشتری‌ای برای آنها پیدا نمی‌شود و بنابراین باید دور انداخته شوند و مورد بازیافت قرار بگیرند. بازیافت زباله‌های الکترونیک در کجا و به دست چه کسانی صورت می‌گیرد؟

شهر «گویی‌یو» Guiyu در جنوب استان «گوانگدونگ» بزرگ‌ترین مرکز بازیافت زباله‌های الکترونیک جهان است. این شهر و چند شهر همسایه بیشترین حجم
بازیافت به وسیله کارگران صورت می‌گیرد.

بازیافت فی نفسه چیز بدی نیست مشروط به اینکه عوارض زیست محیطی و مشکلات سلامتی به همراه نداشته باشد.

در کارگاه‌های کوچک شهر گویی‌یو، کارگران قطعات مونیتورها، کامپیوترها، تلفن‌ها، پخش‌کننده‌های DVD و ویدئو، پرینترها، شارژهای تلفن، اجاق‌های مایکروویو و باتری‌های خودروها را از هم جدا می‌کنند تا قسمت‌های قابل بازیافتشان را جدا کنند.

در شهر گویی‌یو، هر سال یک میلیون تن زباله الکترونیک بازیافت می‌شود، کارگران بدون عینک محافظ، ماسک و دستکش، سیم‌های مسی را جدا می‌کنند، لحیم‌های سربی را ذوب می‌کنند و بوردها را در اسید قرار می‌دهند تا فلزهای کمیابی مثل طلا و پالادیوم  را جدا کنند. بعد از این عملیات جداسازی، هر چیزی که باقی می‌ماند در فضای باز سوزانده می‌شود.

نتیجه چنین بازیافت‌های غیراصولی‌ای وقوع یک فاجعه زیست محیطی و مشکلات فراوان بهداشتی و سلامت برای ساکنان این شهر است. آبراه‌های گویی‌یو سیاه رنگ هستند و ph آنها گاهی به 1 تا 2 می‌رسد، اسیدیته‌ای که می‌تواند سکه‌های فلزی را متلاشی کند.

با همین کارها درآمد اهالی شهر بالا رفته و آنها هم‌اکنون به جای خانه‌های یک طبقه‌ای که تا دو دهه قبل در آنها ساکن بودند، ساختمان‌های سه چهار طبقه‌ای دارند که طبقه هم‌کف آنها را مبدل به کارگاه بازیافت کرده‌اند و کم کم سر و کله کارگرهای مهاجر از شهرهای دیگر هم پیدا شده است تا نوبت آنها باشد که جان خود را به خطر بیندازند.

با پژوهشی که یکی از استادان چینی روی بچه‌های یک تا شش ساله این شهر انجام داد معلوم شد که 82 درصد آنها سطح بالای سرب در خون دارند که می‌تواند روی تکامل دستگاه عصبی مرکزی و ضریب هوشی آنها اثر بگذارد

بروز بعضی از بیماری‌ها مثل مشکلات پوستی، تهوع و استفراغ، سردرد، التهاب معده، زخم معده و دوازدهه و سرگیجه در این شهر بسیار بالاست.

چین امضا کننده معاهده Basle است که بر اساس آن ورود زباله‌های الکترونیک از کشورهای توسعه یافته به کشورهای در حال توسعه ممنوع شده است. ورود
زباله‌های الکترونیک از سال 1996 ممنوع است، اما اشتهای اقتصاد و صنعت چین برای فلزات آنقدر زیاد است که در بسیاری از موارد چشم‌ها بر روی آنچه در شهرهای کوچک انجام می‌شود، بسته می‌شود.

کشورهایی مثل آمریکا که قرارداد Basle را امضا نکرده‌اند، با سوء استفاده از این فرصت، از شر زباله‌هایشان خلاص می‌شوند و مجبور نیستند از
راه‌های قانونمند و گران استفاده کنند.

منبع: Asia News