کار چشم‌ها، فراتر از تماشاست – یک داستان کوتاه از ایزاک آسیموف

20

در این پست، داستان کوتاهی از ایزاک آسیموف را برایتان انتخاب کرده‌ام. داستان، را اولین بار در شماره خرداد 68 مجله دانشمند خواندم. فضای شاعرانه این داستان آن را از سایر نوشته‌های آسیموف متمایز می‌کند.

امروز وقتی در اینترنت جستجو می‌کردم، به مطالب جالبی در مورد این داستان هم برخوردم:

در سال 1964، مجله پلیی‌بوی، از چندین نویسنده علمی تخیلی نویس خواست که بر اساس یک تصویر، داستان‌های کوتاهی بنویسند. آثار نویسندگانی مانند آرتور سی کلارک، فردریک پال و توماس ام دیش دریافت شدند و منتشر شدند، اما در این میان نوشته آسیموف قبول نشد! آسیموف هم اثر را در مجله فانتزی و علمی تخیلی در سال بعد چاپ کرد.

تصویری که باید بر اساس آن داستان کوتاه نوشته می‌شد، اثر M.C. Escher بود و Bond of Union نام دارد:

ایزاک آسیموف

کار چشم‌ها، فراتر از تماشاست
نوشته ایزاک آسیموف
ترجمه سیامک جولایی

پس از صدها میلیارد سال، ناگهان خود را به عنوان «آمس» به یاد آورد. به عنوان خود صوت آمس و نه آن ترکیب طول موجی که اکنون در سرتاسر گیتی، معادل آمس بود. خاطره پریده‌رنگ و کم‌سویی از امواجی صوتی در او زنده می‌شد که پیشتر نه آنها را نشیده بود و نه می‌توانست بشنود.

می‌خواست حافظه‌اش را برای یه یاد آوردن بسیاری از چیزهای بسیار بسیار کهن، وابسته به دیرین‌ترین دوران قرون ازل، متمرکز کند. گرادب انرژی‌ای را که تمامیت هستی‌اش از آن ساخته شده بود، چنان بگستراند که خط‌های نیروی آن تا ورای ستاره‌ها فراگسترد.

سیگنال پاسخ «بروک» رسید.

با خود اندیشید که بی‌شک می‌تواند موضوع را به بروک بگوید، حتما باید آن را به کسی می‌گفت. نقش انرژی جابجاشونده بروک، چنین پیام رساند: «نمی‌خواهی بیایی، آمس؟»
-«چرا، چرا، البته.»
– «ببینم، تو در انجمن شرکت می‌کنی؟»

خط‌های نیروی آمس با بی‌ظنیمی می‌تپید. «بله، بله! حتما. این بار به یک بیان هنری سراپا تازه فکر کرده‌ام، چیزی به راستی نامعمول.»
– «چه تلاش عبثی! چطور فکر می‌کنی که پس از دویست میلیارد سال، بتوان به دگرگونی تازه‌ای اندیشید؟ هیچ چیز تازه‌ای نمی‌تواند در کار باشد.»

برای یک لحظه، بروک با او ناهمفاز شد و از دایره پیام بیرون رفت و همین، آمس را واداشت تا به تنظیم دوباره خط‌های نیروی خود بشتابد. هنگام این کار، موجی از اندیشه‌های دیگر او را در گرفت: سیمای کهکشان‌هایی پراکنده در زمینه مخملگون فضا و خطوط نیروی تپنده در جمعیت‌های جاودانی که حیاتشان در قالب انرژی بود و در فاصله بین کهکشان‌ها گسترده بودند.

گفت: « بروک! خواهش می‌کنم، اندیشه‌ام را در خود فرابگیر. از من روی نگردان! من به ماده دست‌ساز می‌اندیم. فکرش را بکن! ترانه‌ای هماهنگ از جنس ماده: یک سمفونی از مواد! چرا این قدر نگران انرژی باشیم؟ انرژی که دیگر چیز تازه‌ای در خود ندارد. یعنی چطور می‌توان چیز تازه‌ای در آن یافت؟ همین به ما نمی‌گوید که باید به سراغ ماده برویم؟»
– «ماده!»

آمس، لرزهای ناخوشایند انرژی بروک را قطع کرد و گفت چرا نه؟ مگر نه اینکه خود ما هم خیلی خیلی پیش از اینها -شاید یک تریلیون سال پیش- از جنس ماده بوده‌ایم؟ پس چرا با ماده چیزی نسازیم، با شکل‌هایی انتزاعی نیافرینیم یا … -گوش کن بروک، با تو هستم! – چرا با ماده، بدلی از خودمان را چنان که قرن‌ها پیش بودیم، نسازیم؟

بروک گفت: «به یاد نمی‌آورم که آنچه می‌گویی چگونه چیزی بوده است. یعنی، هیچ کس به یاد نمی‌آورد.»

آمس، با تب و تاب و گفت: « ولی من چرا! مدتی است که به جز آن به هیچ چیز دیگری نیاندیشیده‌ام و اکنون کم‌کم آن را به یاد می‌آورم. بگذار نشانت بدهم، بروک. بگو که درست می‌گویم، بگو، بروک!»
– «نه، نه، چرند است …نفرت‌انگیز است!»
– «بگذار آزمایش کنم، بروک! هر چه باشد، ما با هم دوست بوده‌ایم، از آغاز، از همان لحظه‌ای که به آنچه امروز هستیم تبدیل شده‌ایم، تپش انرژی‌هایمان همواره با م بوده است، خواهش می‌کنم، بروک!»
– «پس زود باش! معطل‌اش نکن!»

آه، چند وقت می‌شد که آمس، چنین لرزه‌هایی را در خط‌های نیرویش احساس نکرده بود؟ راستی، چند وقت می‌شد؟ اگر آنچه اکنون برای نشان دادن به بروک انجام می‌داد، موفقیت‌آمیز از آب درمی‌آمد، دل آن را پیدا می‌کرد تا در برابر موجودات انرژیایی مونتاژ شده‌ای که از پس قرن‌های ازلی، به گونه‌ای ملالت‌بار و دلتنگ چشم به راه چیز تازه‌ای بودند، ماده را به صورت دست‌ساز بازآفریند.

ماده، رقیق و تُنُک، در فاصله میان کهکشان‌ها پراکنده بود. آمس آن را از فضایی به ابعاد چندین سال نوری گردآورد. با دشواری، ذره ذره کنار هم گذاشت، اتم‌هایش را دستچین کرد. ماده، به سفتی گِل درآمد. آن‌گاه آن را به شگل تخم مرغی درآورد که در پایین پهن می‌شد.

به آهستگی از بروک پرسید: «یادت می‌آید، بروک؟ به نظر تو، چیزی شبیه به این نبود؟»

در حال، لرزه‌ای به گرداب انرژی بروک در افتاد: «وادار به یادآوردنم نکن! من چیزی را به یاد نمی‌آوردم.»
– «این بالایش بود، انها به آن می‌گفتند کله. راستش دارد خیلی خوب یه یادم می‌آید. حتی صوتش را هم یه یاد می‌آورم.»

کمی درنگ کرد. سپس گفت: «نگاه کن! تو هم آن را به یاد می‌آوری؟»

در بالای شکل تخم مرغی، واژه کله پدیدار شد.

بروک پرسید: «این چیست؟»
– «واژه‌ای مربوط به سر است. مجموعه نمادهایی است که صوت واژه را می‌رساند. بگو که تو هم یادت می‌آید. بروک! بگو!»

بروک با ترید گفت: «یک چیزی … یک چیزی هم در آن وسط وجود داشت.» و در همان جایی که منظورش بود، برآمدگی‌ای عمودی شکل گرفت.

آمس گفت: «آفرین، خودش است، دماغ!» و در بالای برآمدگی واژه دماغ پدیدار شد. «در چپ و راست آن هم چشم‌ها قرار دارند.» و واژه‌های چشم چپ، چشم راست در همان جا که باید، پیدا شدند.

آمس که خط‌های نیرویش به آهستگی می‌تپید، آنچه را که شکل بخشیده بود، بررسی کرد. آیا به راستی از آن خوشش می‌آمد؟

با لرزه‌هایی خفیف گفت: «دهان، چانه و سیبچه آدم» و پس از درنگی افزود: «و ترقوه، عجب! و در همان حال، واژه‌ها روی شکل پدیدار می‌شدند.

بروک گفت: «صدها میلیارد سال بود که من به آنها نمی‌اندیشدیم. چرا آنها را به یادم آوردی؟ چرا؟»

آمس، دم به دم در اندیشه‌ها خود غرق می‌شد: «یک چیز دیگر هم می‌خواهد، چیزی برای گرفتن امواج صوتی، اندام‌هایی برای شنیدن. بله، گوش‌ها! اما، آنها کجا باید بنشینند؟ وه که نمی‌توانم به یاد بیاورم، باید در کجا بگذارمشان.»

بروک فریاد کشید: «ولشان کن! گوش‌ها و همه چیزهای دیگر را می‌گویم! همه را ول کن. اصلا به یاد نیاور!»

آمس با تپش‌هایی گنگ گفت: «چرا؟ مگر یه یاد آوردن چه اشکالی دارد؟»
– «زیرا در زمان آنچه به یادش می‌آوردی، دنیای بیرون این چنین سرد و بی‌روح نبود، همه چیزی گرما داشت و جان داشت. زیرا چشم‌ها در من زنده بودند و به مهربانی نگاه می‌دوختند و لب‌ها در من پرلرزه بودند و داغ می‌سوختند.»

خطوط نیروی بروک با لرزه‌هایی تند می‌زد و موج برمی‌داشت و باز می‌زد و موج برمی‌داشت.

آمس با دستپاچگی گفت: «متأسفم! من … متأسفم!»
– «آنچه تو زنده می‌کنی یاد آورم می‌شود که من، روزی یک زن بودم و عشق را می‌شناختم، یه یاد می‌آورم که کار چشم‌ها چیزی فراتر از تماشا کردن است و اینکه من اکنون چشمی ندارم که برایم چنان کند.»

آنگاه، با درشتی، ماده را به آن کاه نخراشیده افزود و گفت: «پس بگذار آنها چنین کنند.» و چرخید و در آنی از آنجا گریخت.

و آمس که شاهد بود یه یاد آورد که خود او هم زمانی یک مرد بوده است. با نیروی گردابش به کله شکل‌گرفته زد و آن را به دو نیم کرد و سپس چرخید و در پهنه کهکشان‌ها، در پی رد انرژی بروک، به دل گنبد بیکران زندگی گریخت و ناپدید شد.

و چشم‌های ان کله در‌هم‌شکسته ماده، همچنان از نمی که بروک به عنوان نمایش اشک به آنها افزوده بود، می‌درخشید و برق می‌زد. آن کله مادی داشت کاری می‌کرد که تا آن زمان از موجودات انرژیایی ساخته نبود: اشک می‌ریخت، اشکی برای تمام انسانیت، اشکی برای زیبایی لطیف تمامی پیکرهایی که زمانی خود را به این تغییر سپرده بودند، زمانی دراز پیش از این، کمی نزدیک به یک تریلیون سال پیش.


اگر خواننده جدید سایت «یک پزشک»  هستید!
شما در حال خواندن سایت یک پزشک (یک پزشک دات کام) به نشانی اینترنتی www.1pezeshk.com هستید. سایتی با 18 سال سابقه که برخلاف اسمش سرشار از مطالب متنوع است!
ما را رها نکنید. بسیار ممنون می‌شویم اگر:
- سایت یک پزشک رو در مرورگر خود بوک‌مارک کنید.
-مشترک فید یا RSS یک پزشک شوید.
- شبکه‌های اجتماعی ما را دنبال کنید: صفحه تلگرام - صفحه اینستاگرام ما
- برای سفارش تبلیغات ایمیل alirezamajidi در جی میل یا تلگرام تماس بگیرید.
و دیگر مطالب ما را بخوانید. مثلا:

مجموعه‌ای از «توتورو»های دست‌ساز در ستایش نماد استودیو جیبلی

تعدادی «توتورو»ی شکم گرد نمادین در انیمه My Neighbor Totoro از استودیو جیبلی به عنوان بخشی از مجموعه وسیعی از مجموعه‌ جدید کلکسیونی است که به احترام این شرکت رویاساز ساخته شده.این مجموعه که توسط تیم‌هایی از صنعتگران همکار ناکاگاوا…

آیا واقعا سرم حقیقت وجود دارد؟ چطور کار می‌کند؟

انسان‌ها از زمان امپراتوری روم می‌دانستند که ما در حالی که تحت تأثیر چیزی باشیم، صادقانه‌تر و راحت‌تر سخن میٰ‌گوییم. این همان جایی است که ایده  اصطلاح «سرم حقیقت» از آن سرچشمه می‌گیرد.سرم حقیقت به تعدادی از داروهای تغییر دهنده ذهن اشاره…

تبدیل شخصیت‌های انیمیشن‌های و کارتون‌ها به نمونه‌های انسانی شبیه به آنها

در انیمیشن‌ها ما حیوانات را دارای شخصیت انسانی می‌کنیم، رخت و لباس به تنشان می‌کنیم، آنها را صاحب جامعه و شهر می‌کنیم و رفتارهای انسانی را به آنها منتسب می‌کنیم.اما تصور کنید که در کاری معکوس، این شخصیت‌های کارتونی را می‌توانستیم به…

عکس‌های ساده‌ای که به خاطر پرسپکتیو و زاویه دید، گیج‌کننده و تفکربرانگیز شده‌اند!

زاویه دید خیلی مهم است. این موضوع در زندگی هم صادق است. ما گاهی عادت نگاه کردن از یک زاویه دید خاص و گسترده نکردن نگاه خود را پیدا می‌کنیم و در نتیجه برداشت خیلی عجیبی از چیزهای ساده می‌کنیم. این طوری می‌شود که کارهایمان اشتباه از آب…

درخت‌هایی که با شیواترین زبان می‌گویند: می‌خواهم زنده بمانم!

درخت‌ها از 370 میلیون سال پیش بر روی کره زمین بوده‌اند و گرچه ما انسان‌ها با همه امکانات خود سعی در از بین بردن آنها داریم، آنها تا جایی که می‌توانند مقاومت می‌کنند.برآورد می‌شود که روی زمین علیرغم همه جفاهایی که ما به طبیعت وارد…

عکس‌های قدیمی از یخ‌فروش‌های آمریکایی

یخ‌فروش‌ها در دوران قدیم اهمیت زیادی داشتند. قبل از رواج یخچال‌های مدرن، زندگی بدون آنها مختل می‌شد.عکس‌های این نوشته نگاهی اجمالی به دوران گذشته می‌اندازند، زمانی که صدای یخ‌فروش‌ها و شکستن بلوک‌های یخی در خیابان‌ها طنین‌انداز می‌شد.…
آگهی متنی در همه صفحات
دکتر فارمو / شیشه اتومبیل / نرم افزار حسابداری / خرید سیلوسایبین / هوش مصنوعی / قیمت وازلین ساج / مقاله بازار / شیشه اتومبیل / قیمت ایمپلنت دندان با بیمه /سپتیک تانک /بهترین دکتر لیپوماتیک در تهران /بهترین جراح بینی در تهران / آموزش تزریق ژل و بوتاکس / دوره های زیبایی برای مامایی / آموزش مزوتراپی، PRP و PRF /کاشت مو / مجتمع فنی تهران /قیمت روکش دندان /خدمات پرداخت ارزی نوین پرداخت / درمان طب / لیست قیمت تجهیزات پزشکی / دانلود آهنگ / سریال ایرانی کول دانلود / دانلود فیلم دوبله فارسی /داروخانه اینترنتی آرتان /اشتراك دايت /فروشگاه لوازم بهداشتی /داروخانه تینا /لیفت صورت در تهران /فروش‌ دوربین مداربسته هایک ویژن /سرور مجازی ایران /مرکز خدمات پزشکی و پرستاری در منزل درمان نو /توانی نو / ثبت برند /حمل بار دریایی از چین /سایت نوید /پزشک زنان سعادت آباد /کلاه کاسکت / لمینت متحرک دندان /فروشگاه اینترنتی زنبیل /ساعت تبلیغاتی /تجهیزات پزشکی /چاپ لیوان /خرید از آمازون /بهترین سریال های ایرانی /کاشت مو /قیمت ساک پارچه ای /تولید محتوا /دانلود نرم افزار /
20 نظرات
  1. لیتیوم می گوید

    داستان بسیار زیبایی است. از میان داستانهای کوتاه آسیموف از چند داستان لذت زیادی بردم. یکی این داستان است. دو تای دیگر: آخرین سوال بود و داستانی درباره ی شرط بندی سر بهترین و علمی ترین دروغ و انفجار خورشید با یک شبه نوترون.( متاسفانه اسمش یادم نمیاد.)

    احساسی که از نوشته های آسیموف به من دست میدهد نگرانی بیش از حدش برای نوع بشر است. چه از دغدغه هایی همیشگی و چه موضوعاتی آینده محور. اما توی دیگر نویسنده های علمی-تخیلی چنین چیزی را بطور کامل ندیدم.

    حتما میدانید که آثار آسیموف تقریبا توی ایران پیدا نمیشوند. چند تایی از کتابهایش بصورت پی دی اف موجود است. ولی بزرگترین مجموعه اش یعنی بنیاد خیر.
    اعتراف میکنم که بعد از خواندن سرآغاز بنیاد کهکشانی، امانت بود و حالا دستم نیست، شیفته این مجموعه شدم. ولی متاسفانه هر چقدر بیشتر دنبالش گشتم. کمتر پیدا کردم. از شما بعنوان یکی از دوستداران آسیموف میپرسم که آیا اطلاع دارید چطور میشود این مجموعه را تهیه کرد؟

    1. علیرضا مجیدی می گوید

      سلام. متاسفانه سالهاست که هم ترجمه، هم تالیف علمی تخیلی در ایران تقریبا متوقف شده است. شما می‌تونید به سختی کتابها را با صرف هزینه به صورت دست دوم تهیه کنید. کار ساده‌ای نیست.

    2. supernova23 می گوید

      سلام
      من هم یکی از علاقمندان به داستانهای آسیموف هستم و با نظریاتت در مورد آثار اون و روح خاصی که داستان هاش داره کاملا موافقم . من داستان های زیادی از جمله مجموعه بنیاد و سایر داستان های آسیموف رو خوندم و دارم . در حال حاضر هم مشغول ترجمه بعضی از داستانهای کوتاهش هستم . خوشحال میشم اگه بتونم بهت کمک کنم . اگر دوست داشتی با میلم در تماس باش .

  2. milad می گوید

    بسیار زیبا و برایم جالب بود …
    دکترجان ممنون از مطالب خوبتان !
    موفق باشید – رسانک.نت

  3. هوتن می گوید

    در صورت امکان بخشی فعال رو برای قرار دادن داستانهای کوتاه این چنینی شکل بدید
    بسیار مسرت بخش خواهد بود

  4. هادی می گوید

    تکان دهنده بود. ممنونم.
    به یاد می آرم که جایی خونده بودم کلارک بر این باور بود که موجوداتی هوشمند میلیاردها سال پیش در جهانهایی دیگر توانسته اند از دام ماده بگریزند و هویت خود رو در قالب انرژی بازسازی کنند و به نامیرایی دست یابند.

    حالا که این رو خوندم فهمیدم کلارک ایده اش رو از کجا گرفته بود. 🙂

  5. ابوالفضل حاجي زاده می گوید

    سلام جناب دکتر مجیدی
    نامی هم از مجله دانشمند برده اید . یادم هست مدتها پیش دنبال دوره مجله فوق بودید ، کنجکاو شدم بدانم که موفق شدید پیدا کنید ؟

    1. علیرضا مجیدی می گوید

      یکی از خوانندگان حدود 30 درصد کسریهای را به من داد. خواننده دیگر مابقی را برای مدتی لطف کردن امانت دادن و من ازشون کپی گرفتم.

  6. یاسر می گوید

    سلام
    از امروز من هم جمع خوانندگان شما ملحق شدم. از اینکه با شما و وب نوشت شما آشنا شدم حس خوبی دارم و خوشحالم.
    دنیای آنلاین برام کسل کننده شده بود تا اینکه اتفاقی به یک پزشک اومدم و الان چند ساعت می شه که دارم می خونم و لذت می برم. حتی مطالبی که به سال 86 بر می گشتن هم نو و تازه هستن.
    بهترین ها رو براتون آرزومندم
    موفق باشید
    ————————-
    گاهی تو کتابخونه ها کتابهای ترجمه قدیمی آسیموف پیدا می شن! داستان واقعا عالی بود

  7. malahat می گوید

    خیلی داستان قشنگیه.خیلی وقت بود یک داستان خوب نشنیده بودم.تشکر.لطفا باز هم داستان تخیلی البته مثل اینقوی و تاثیر گذار بذارید.

  8. night می گوید

    salam jaleb bod ba tashakor az modiriyat

  9. حمید می گوید

    با تشکر
    مقاله زیبایی است

  10. bahare می گوید

    داستان بسیار زیبایی بود ممنون یادن اومد که از کودکی به بعد همین طور این کتابها رو کمتر دیدم یعنی کتابهای علمی تخیلی رو
    خیلی لذت بردم

  11. sina می گوید

    داستان فوق العاده ای بود و من رو یاد همون داستان کوتاه آخرین سوال انداخت.البته این داستان همونطور که خودتون اشاره کردید ، شاعرانه تر بود. فقط احساس میکنم اون چند خط پایانی برای خود داستان نیست.آسیموف هیچوقت اینطوری نمینویسه و در آخر داستانش اینطوری مفهوم و نتیجه رو -به قول معروف- جویده شده داخل دهان خواننده قرار نمیده.باید با نسخه ی اصلی مقایسه کنیم.شاید هم من اشتباه کرده باشم…

    1. علیرضا مجیدی می گوید

      متن اصلی داستان را چک نکردم، شاید ترجمه به دلایلی تعدیل شده باشد!

  12. ali می گوید

    واقعا داستان ضعیفی بود نمیدونم اگر آسیموف این را ننوشته بود حاضر بودی آن را بخوانی.

  13. ایلا می گوید

    عالیییی بود دکتر تازه خوندمش

  14. پیام می گوید

    دمتون گرم آقای مجیدی

  15. دکتر بهزاد می گوید

    درود دکتر عزیز

    فکر کنم در همان زمان با هم این داستان زیبا را خوانده آیم

    خوشحالم از اینکه هستید

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

••4 5