کارل ساگان و عاشقیاش در تابستان 1977 – داستان صفحه طلایی ویجرها
اگر روزی تصمیم بگیریم که چکیدهای از زندگی خود را در یک DVD خلاصه کنیم، کار سختی در پیش رو خواهیم داشت. چگونه میشود هزاران تصویر ذهنی، عکس یا صدا را در این DVD گنجاند. چطور میشود گزیدهها و سکانسهای از کتابها و فیلمها و موسیقیهایی را که به آنها عشق میورزیدیم، در این DVD خلاصه کنیم.
کمی به دشواری ایجاد این DVD فکر کنید تا متوجه شوید که دانشمندان در سال 1977 چه کار دشوارتری داشتند، آنها هم لازم بود چکیدهای از زندگی بشریت و تمدن انسانی را روی یک صفحه 12 اینچی خلاصه کنند.
به تابستان 34 سال پیش میرویم، در این زمان قرار بود ویجر یک و دو به فضا پرتاب شوند. آنها قرار بود نخست به سمت مشتری و زحل بروند و عکسها و اطلاعاتی ارسال کنند و بعد رهسپار فضای خارج از سامانه خورشیدی بروند.
اما پیش از پرتاب، ایده جالبی در ذهن یکی از دانشمندان این مأموریت یعنی کارل ساگان شکل گرفت. ساگان دانشمندی در زمینه ستارهشناسی و فیزیک نجومی بود که البته بیشتر به خاطر مهارت بینظیرش در عمومی کردن دانش شناخته شده است. در دهه هشتاد میلادی، مستندهای علمی «کیهان» او شهرت زیادی برای او به ارمغان آورده بود.
سابقه ایده ساگان به سال 1939 برمیگشت، در این زمان او در طی بازدید از نمایشگاه جهان افسانهای نیویورک، کپسولهای ویژهای را دید که برای ثبت خاطرات انسانها توسط شرکت وستینگهاوس در زمین مدفون میشدند. او قبل از پرتاب ویجرها با خودش فکر کرد که چرا این فضاپیماها، چیز مشابهی نداشته باشند.
پیش از ویجر یک و دو، پایونیر ده و یازده به فضا پرتاب شده بودند، این دو، پلاکهای فلزی روی خود داشتند که در آنها جفت بودن نژاد انسانها و موقعیت زمین و منظومه شمسی و اطلاعات دیگر به صورت تصویری و شماتیک نشان داده شده بود. آن بار هم ساگان مسئول این کار بود، اما این بار او در نظر داشت کار کاملتر و زیباتری کند. ایده او تصویب شد و قرار شد که هر یک از فضاپیماها یک صفحه طلایی 12 اینچی با خود حمل کند که حاوی چکیدهای از اطلاعات درباره زمین و نوع بشر باشند تا اگر از روی اتفاق یک تمدن هوشمند فرازمینی فضاپیما را پیدا کردند، بتوانند با تمدن ما آشنا شوند.
جنس این صفحه 16 و یک دوم دور، مس بود که روکشی از طلا داشت. کاور صفحه از آلومینیوم بود که روکشی از ایزوتوپ اورانیوم 238 داشت. از آنجا که اورانیوم 238 نیمه عمر 4.51 میلیارد سال دارد، ممکن است که تمدنهایی که این صفحه را پیدا کنند با اندازهگیری نسبت تجزیه اورانیوبم متوجه سن صفحه بشوند. روی کاور اطلاعاتی در مورد چگونگی خواندن صفحه، درج شده بود.
ساگان، رهبری گروهی را برای پیدا کردن و گزینش این چکیدهها بر عهده گرفت. به تدریج مجموعه جالبی گردآوری شد، مجموعهای از اصوات خوشامدگویی و صداهای طبیعی، عکسها و موسیقیها.
روی صفحه به 59 زبان مختلف صدای مردم در حال سلام و خوشامدگویی ضبط شد. یکی از این زبانها فارسی بود. در یک قطعه 13 ثانیهای مردی به زبان فارسی میگوید: «درود بر ساکنین ماوری آسمانها» و سپس شعر بنیآدم سعدی را میخواند. دانلود کنید و گوش کنید.
116 عکس مختلف که 20 تای آنها رنگی بودند هم در صفحه گنجانده شدند. این عکسها تنوع زیادی داشتند: معادلات ریاضی – تصاویر نجومی خورشید و سیارات، ساختمان DNA، تصایر آناتومیک، تولد، خانواده و اطفال، مناظر طبیعی. تعدادی از آنها را میتوانید در اینجا مرور کنید.
یکی از بیست عکس رنگی صفحه طلایی ویجر
صداهایی هم از طبیعت مثل باد و امواج و زلزله و وسایل نقلیه و انسانها هم در صفحه بود، حتی به زیبایی، صدای بوسه و کلمات مادری به فرزند تازه متولدشدهاش در لحظات اول، در صفحه گذاشته شد.
اعضای گروه تصمیم گرفته بودند که 90 دقیقه موسیقی هم در این صفحه بگنجانند، موسیقیهایی از همه مناطق دنیا انتخاب شد، از جمله آثاری از بتهوون، موزارت، باخ، استراوینسکی یا ترانهای از «چاک بری». حتی قرار بود ترانهای از بیتلها هم در صفحه گنجانیده شود، که با مخالفت شرکت EMI این قطعه در صفحه گذاشته نشد.
یکی دیگر از عکسهای صفحه طلایی ویجر
در آن زمان اعضای گروه به دنبال یک قطعه موسیقی چینی برای گنجاندن در صفحه طلایی بودند، یکی از اعضا به نام «ان دروین» Ann Druyan بعد از جستجوی زیاد قطعهای کهن که قدمت آن به 2500 سال پیش میرسید پیدا کرد، اسم این قطعه Flowing Stream بود.
دروین که از پیدا کردن این قطعه بسیار هیجانزده شده بود، به صورت تلفنی با ساگان تماس گرفت و یک ساعتی با هم صحبت کردند، در انتهای این مکالمه چیزی اتفاق افتاد: آن دو کیلومترها دور از هم، عاشق هم شده بودند!
چند روز بعد از این مکالمه تلفنی، دروین به این فکر افتاد که شیوهای برای ضبط مستقیم تفکر روی صفحه طلایی پیدا کند. برای این کار او پیشنهاد کرد که از ضبط تکانههای الکتریکی مغز استفاده شود. پیشنهاد او قبول شد.
دروین مدتی بعد به یکی از بیمارستانهای نیویورک رفت و صدای مغزش را ضبط کرد تا در صفحه طلایی گنجانده شود، خود دروین میگوید که در زمان ضبط تکانههای مغزیاش به شگقتی عشق و عاشق بودن فکر میکرده است.
در بیستم آگوست سال 1977 ویجر دو به فضا پرتاب شد، دو روز بعد ساگان و دروین نامزدی خود را اعلام کردند و سال 1981 با هم ازدواج کردند. تا سال 1996، یعنی زمانی که ساگان به دنبال بیماری خونی میلودیسپلازی درگذشت، این ازدواج دوام پیدا کرد.
ویجرها هماینک با سرعت 35 هزار مایل در ساعت در حال حرکت در فضای بین ستارهای هستند. ما چکیدهای از تمدن بشریمان را در آنها قرار دادهایم و البته آگاهانه هیچ نشانی از پلیدیها، جنگها، کشتارها و غرور و نخوتهایمان و آنچه بر سر محیط زیستمان آوردهایم، در ویجرها نیست. کاش چکیده تمدنمان فقط همانهایی بود که در ویجرها بود و کاش زمین فقط همان نقطه پریده رنگآبی بود.
گرچه هدف ظاهری پروژه صفحه طلایی نمایش خلاصهای از تمدنمان به فرازمینیها بود، اما به نظر میرسد با توجه به مسیر ویجرها و سرعت آنها، احتمال اینکه فضاپیماها وارد یک سامانه با احتمال داشتن موجودات هوشمند شوند، بسیار کم باشد، طوری که میشود صفحه طلایی را یک کار نمادین برای یادآوری زیباییهای زندگی روی این کره خاکی به حساب آورد. محتویات صفحه طلایی به ما گوشزد میکنند که باید بیشتر حافظ مهربانیها، زیباییها و شکوه حیات در روی زمین باشیم.
در انتها از شما دعوت میکنم به یک فیلم کوتاه ساخه «پنی لین» توجه کنید، این فیلم را میتوانید در VIMEO تماشا کنید یا از اینجا دانلود کنید. (101.4 مگابایت)
در واقع دیدن این مستند زیبای 16 دقیقهای انگیزه نوشتن این پست شد.
منابع: brainpickings – ویکیپدیا (+ و + و + و + و + و + و + ) – npr – cedmagic
ممنون از پست قشنگتون
همیشه مطالب سایتتون را دنبال میکنم. اما تا حالا نشده بود که توی سایتتون نظری بزارم. این پست زیبای شما مرا وادر به این کار کرد. این جمله منا خیلی به فکر فرو برد: “کاش چکیده تمدنمان فقط همانهایی بود که در ویجرها بود و کاش زمین فقط همان نقطه پریده رنگآبی بود.”
ممنون از نگارش زیباتون.
سلام خیلی مطلب زیبا و هیجان انگیزی بود ،ممنون با اجازتون روی وبلاگم هم گذاشتم.
این یه پست فوقالعاده بود. با اینکه خسته بودم و میخواستم بخوابم ولی الان 1 ساعته که جلوی کامپیوتر میخکوب شدم و 10 ها بار فایل صوتی صدای فارسی ضبط شده رو گوش کردم و دارم عکسهای منتخب رو از سایتش نگاه میکنم…
معادلات موجود در عکس ها جای بحث خیلی زیادی داره و برای من خیلی خیلی جالب بود، و کلی لذت بردم 🙂
در مورد صدای فارسی ضبط شده، سوالی که ذهن منو مشغول کرد تا حدی به 2 پاراگراف انتهای پست گره میخوره و اون اینه که آیا ایران امروز ما هنوز در جایگاهی قرار داره که اگه بخواد همچین حرکتی (ضبط صدای انسان به زبانهای مختلف و ارسال برای بیگانگان احتمالی) انجام میشد، زبان زیبای پارسی هم جزو اون زبان ها باشه؟!
ممنون از پست جالبتون، من که خیلی لذت بردم
دوست عزیز زبان پارسی به دلایل موقعیت سابق خودش انخاب نشده که به دلایل موقعیت بین المللی حاضر حذف بشه. زبانهای موجود در این لوح بر اساس دانش زبان شناسی انتخاب شده و چون زبان پارسی یکی از زبانهای تکامل یافته بشر در این بخشه، در این لوح گنجانده شده.
(زبان تکامل یافته مربوط به برداشتهایی روزمره که در مورد زبانمون وجود داره، نمیشه بلکه مولفه هایی داره که در ایجاد برقراری ارتباط شانس بیشتری رو به وجود میاره … .)
ممنون از نظرت آرش عزیز، با حرفت نه کاملاً ولی تا حد خیلی زیادی موافقم، اما بدلیل اینکه بحث سیاسی میشه لزومی نمیبینم ادامه بدم 🙂
عده ای میگن اینکار خطرناک بوده و شبیه پرتاب یک سکه ست، 50% شانس برقراری ارتباط درست و مناسب با تمدن های خارج از سیاره خودمون و 50% احتمال اعلام وجود سیاره ای مناسب برای حیات تمدنی دیگر (که در این لوح خیلی از مشخصات اصلی جهت قضاوت و بررسی و پیش بینی سطح دانش بشر و بطبع تخمین قدرت تدافعی ما به دیگر تمدنها اعلام میشه). اگه حیاتی قوی تر و در حال تلاش برای بقا باشه ، زمین عرصه ای برای بقای اون حیات میشه. حس ماجراجویی عده ای جهت ارتباط با دیگر کرات قماریه بر سر ادامه حیات بشریت. باید هر دو روی سکه رو دید و به “راز بقا” ساده تر نگاه کرد.
دکتر تو این چندساله که بلاگت رو میخونم ، قشنگترین پستت بنظر من همین پست بود .
عالی بود.همین و بس.
خواندنی بود
عالی بود. خیلی تحت تاثیر قرار گرفتم.
کاش میشد یک چنین ایده ای هم به فکر اون مجوجودات برسه ! کاش هر چه زودتر اتفاقی بیافته.
ممنونم. یک پزشک حرف نداره. خسته نباشید عزیزان.
از اون پستهایی بود که باید قاب بگیرین بزارین تو هدر وبلاگتون.
بسی لذت بردیم.
عالی بود. ممنون
به ویژه اون قطعه 13 ثانیه ای
واقعا جالب بود
سلام دوست و همکار محترم
ممنون از مطلب بسیار خوبتون، لذت بردم. مطلب به قدری پخته و زیباست و جذاب که من را به فضای ذهنی دیگری کشاند و خستگی فکری را به کل از خاطرم برد. امیدوارم موفق باشید و به مراتبی که لایقش هستید برسید. حقیقتا تا جایی که من با همکاران پزشک چه در ایران و چه در خارج کشور سرو کار داشته و دارم فردی به برجستگی فکری شما کمتر دیده ام. به امید روزهای پراز روشنی
دکتر فرزانه عبیری
نظر لطف شماست. ممنون
بعد از دیدن فیلم “Contact” و فهمیدن اینکه نویسنده اش کارل ساگان بوده، بقدری شیفته اش شده بودم که یجورایی بت من شده… من مطمئنم نه تنها برای من بلکه برای هرکسی که ذره ای به فضا علاقه داشته باشه، یکی از بهترین پستهاتون رو نوشتید…
این موسیقی Flowing Stream هم حقیقتاً آرامش بخش و زیبا بود
http://www.youtube.com/watch?v=_lReQHyOYgU
مرسی بابات لینک. این رو میخواستم به صورت صوتی اکسترکت کنم، آپلود کنم، بقیه هم بشنون. فرصت نشد.
بعضی پستها هستند که دکتر مجیدی را دکتر مجیدی میکند. این پست مسلما یکی از آنهاست
ممنون، فتحی جان.
دکتر واقعا جای تحسین داره،عالیه.اینقدر وبلاگتون پر محتواست که هر روز مجبورم می کنه سری به وبلاگ بزنم.در مورد این پست هم باید بگم که الحق باید قابش کرد گذاشت جلوی دید.خیلی برام جالب بود.
روی ویجر یه قطعه موسیقی آذربایجانی قرار داده شده که با بالابان نواخته میشه
نام قطعه در آدرس زیر قرار داره:
http://voyager.jpl.nasa.gov/spacecraft/music.html
و خود قطعه از این ادرس قابل داونلوده:
http://www.azer.com/aiweb/categories/music/AudioPages/arealaudio/voyager.ra
اینجا هم یه فایل صوتی که خوشامدگویی به زبان ترکی استانبولی هست:
http://voyager.jpl.nasa.gov/spacecraft/languages/audio/turkish.au
“دوستان محترمی که آشنا به زبان ترکی هستند، صبح بر حضور مبارک و شریفتان بخیر!”
Sallam
Be nazaram in weblog yeti as heh train weblog haye farsi ast be dalil être bat kale I ke ba khanande Bargharar mikone Vaghean at khanande in weblog lezat Mibaram baraye hamin har rooz be weblog, sat Mibaram va in web jaye google dar home pagan gerefte
!Movafagh bashid shayad behtare beganl bishtar a bashid
فوق العاده،بی نظیر،عالی!
اگر به من بگن فقط 10 دقیقه وقت داری تا با اینترنت وداع کنی من به ده جا سر می زنم از جیمیل و فیس بوک تا… 1 پزشک
با آرزوی سلامتی و موفقیت
مطالب رو معمولا از گودر میخونم و برخی مواقع دقت نمیکنم منبعش کجاست. اواسط مطلب متوجه کیفیت نوعا بسیار خوب اون شدم و یقین کردم کار شماست. امضای کیفیت مطالبتون بی نظیر و غیرقابل جعل است دکتر عزیز.
سلام دکتر جان.
راستش من دو سه ماه پیش مطلبی درباره جستجوی حیات در فضا نوشتهبودم (که قراره در شماره ویژهای در دانستنیها کار کنیم) و اشاراتی هم به داستان آقای سیگن و عشقولانگیاش و صفحات ویجرها هم کردهام. راستش هم دوست دارم مطلب من را ببینید، هم دوست دارم از شما دعوتکنم تا هم در این ویژهنامه (که دوشنبه همین هفته مطالبش بسته میشود) اگر خواستید برای ما یادداشت بنویسید، هم هر زمان دیگری که خواستید، یادداشتی (برای صفحه یادداشت) یا مقالهای (برای بقیه جاهای مجله) برای ما بفرستید تا ما و خوانندگان دانستنیها هم از تجربیات شما در ترویج علم و همینطور قلم دوستداشتنی شما استفاده کنیم.
خیلی جالب اقای دکتر
جالبه که شعر سعدی برای تمدن های فرا زمینی فرستاده میشه ولی تو جامعه خودمون شرایط طوریه که قشر کمی از مردم از دنیای افکار سعدی اشنایی دارند ولذت می برند بگذریم
مطلب دیگه اینکه این پست شما منو یاد فیلم* نیمه دور ماه* یا
* نیمه تاریک پنهان ماه* در تلویزیون انداخت که موضوعش یه جورایی دربارهی این صفحه طلایی هستش چون برای فرستادن این صفحه از همه مردمان جهان خواسته شده بود که هر مطلبی که می خوان بفرستند تا بهترینش گزینش بشه برای صفحه طلایی شاید این شعر سعدی پیشنهاد یک ایرانی بوده
این فیلم چندتا سکانس داره یکیش فیلمی که تهیه می کنی برای فرستادن و یکی اون مناظره ای که با صاحب یه کافه می کنه و از همه جلب تر موقعی که داره تو فیلمش ادرسسیاره زمینو برای موجودات فضایی می ده فوق العادست این سکانس
امیدوارم ترغیب شده باشید که این فیلمو از دست ندید با تشکر
http://www.imdb.com/title/tt0352332/
سلام با اینکه به تازگی با سایتتون آشنا شدم ولی هر روز چند ساعتی رو با مطالب زیبا وبی نظیرتون علم آموزی می کنم. معمولا احساساتم با پستهای خانم فرانک برانگیخته میشه اما پست امروزتون حس عجیبی به من داد . همون هیجانی که موقع تماشای فیلم (اگر اشتباه نکنم )the other earth داشتم.
عالی بود! به نظر میاد بی هیچ عجله ای و در کمال علاقه و دقت نوشته شده باشه.
مطلب زیبایی نوشته بودید؛ از مستند خوبی هم که معرفی کرده بودید ممنونم، بسیار لذت بردم.
واقعا عالی بود . به قدری برای من جالب بود که چندین مرتبه مطلبتون رو خوندم . تازه باز هم بیشتر میخواستم بدونم . به خاطر همین توی سایت ناسا هم رفتم که مطالب کامل تری ببینم که این پست رو پیدا کردم که اطلاعات کاملی از محتویات این صفحات طلایی داشت .
http://www.nasa.gov/mission_pages/voyager/goldenrecord-20070816.html
خیلی از شما بابت این مطلبتون متشکرم .
خستم دکتر جان خسته. از اینکه هیچ سهمی در این دنیا ندارم خسته ام. اغلب فراموش می کنم که در این دنیا چیزهای زیبایی مثل عشق، محبت و نوع دوستی هم وجود داره. ممنون که آنها را به یادم آوردین.
من در آخر پست به دنبال منبع سرشناسی میگشتم که این پست ترجمهای از اون باشه. اما دیدم که نوشته خود شماست. واقعا دست مریزاد. بسیار مستند و دقیق بود.
به علاوه، این موضوع که اطلاعاتی تا به این حد دقیق از زمین و ساکنان آان به دست تمدنهای ناشناخته برسد، برای من کمی نگران کننده است. کسی چه میداند، شاید قدرتی ما فوق بشر در کمین سیاره ما باشد. سیارهای که در این صفحه بسیار زیبا و مانند مدینه فاضله توصیف شده است.
ممنون به خاطر پرداختن به این مطلب.
سلام ببخشیید اقای دکتر ممنون میشم لینک دانلود” در انتها از شما دعوت میکنم به یک فیلم کوتاه ساخه «پنی لین» توجه کنید، این فیلم را میتوانید در VIMEO تماشا کنید یا از اینجا دانلود کنید. (۱۰۱٫۴ مگابایت) ” این رو قرار بدهید به خاطر اینکه سایتون تغییر دادید لینک دانلود تغییر کرد
اقای دکتر مجیدی عزیز، سالهاست که وبلاگ شما رو بعنوان بهترین و دلچسپ ترین استفاده علمی ، فرهنگی و سرگرمی که از وب می کنم ، مرور کرده و استفاده می کنم. شاید در پرسه زنی های روزانه در وب، از معدود لحظاتی که خودم رو بابت زمان صرف شده مواخذه نمی کنم، لحظات یک پزشک است… من ماجرای وییجرها رو تمام و کمال می داستم، اما شیوه روایت شما من رو واداشت که مجددا ببینم و البته بازهم نکاتی رو جدیدتر بیاموزم … من هم به روایت در استوری های ایستاگرام علاقه دارم و تا حدودی دستی بر آتش دارم …
ممنون از محبت شما