یلدا، آیینی به وسعت همه بشریت در تمنای روشنایی

3

اگر سری به سایت گنجور بزنید و در این سایت خوب، «یلدا» را جستجو کنید، انبوهی از اشعار شاعران ایرانی را در مورد یلدا پیدا می‌کنید، شاعران در این اشعار شب‌های دراز دوری از یار را به یلدا تشبیه کرده‌اند و والاتر از آن، همه در این امید بوده‌اند که متعاقب یلدا، فردایی می‌آید که در آن روشنایی، رفته رفته قوت می‌یابد.

یلدا برای ما بهانه‌ای برای با هم بودن و دوست داشتن است، اما این فقط ما نیستیم که یلدا را گرامی می‌داریم.

644077_790

خیلی جالب است که سرشت انسان، از یک پدیده علمی و نجومی، یک مفهوم معنوی و والا استخراج کرده است و از آن به عنوان ابزاری برای امیدبخشی و نگاه مثبت به فردا و زودن تاریکی‌های درونی و بیرونی استفاده کرده است.

ما انسان‌ها صرف‌نظر از جنس، قومیت، ملیت و مذهب، اصالتی داریم که در جستجوی نیکی و روشنایی است. به همین خاطر، از همان دوران حجر، وقتی خود را در این کره خاکی بازشناختیم، به دنبال نشانه‌های و سنبل‌ها و استعاره‌هایی بودیم و چه چیز فراگیرتر، ملموس‌تر و عینی‌تر از خورشید، افول موقتی‌اش و چیرگی نهایی‌اش بر تاریکی؟

مطمئن باشید که اگر خورشیدی هم نبود و یا اگر چند خورشید هم داشتیم، ما باز هم بهانه‌ها و دست‌آویزهایی پیدا می‌کردیم.

بنابراین عجیب نیست که با جستجویی مختصر آیین‌ها و جشنواره‌ها و باورهایی مشابه یلدای خودمان را در تمام زمین پیدا کنیم.

در جستجوی نشانی از یلدا در فرهنگ دیگر مردمان زمین، امشب تصمیم گرفتم، این پست را بنویسم.

بیش‌تر از هر چیز آنچه در یلدا اهمیت دارد، امید به فردا است، امید به فردایی که مردمان مناطق مختلف در هزاران سال، نام‌های مختلف و اسطوره‌ای بر آن نهاده‌اند، اما در نهایت اگر نیک بنگرید، این امیدها پایه‌ای مشترک دارند. در ترمینولوژی خشک علمی، این فردای بهتر را انقلاب زمستانی می‌نامند:

انقلاب زمستانی، یا انقلاب شتوی، در ستاره‌شناسی، نام لحظه‌ای است که خورشید از دید ناظر زمینی در بیش‌ترین فاصله زاویه‌ای با صفحه استوا در آنسوی نیم‌کره ناظر قرار دارد.

میانگین لحظه انقلاب زمستانی (حلول زمستان) در نیمکره شمالی ساعت ۰۶:۰۶ به وقت ایران، روز ۱ دیماه (معمولا ۲۲ دسامبر) است که انحراف معیار آن در سالهای مختلف حداکثر حدود ۱۲ ساعت است. در این لحظه خورشید بر نقطه رأس‌الجدی کره سماوی یا فراز مدار رأس‌الجدی کره زمین قرار می گیرد. انقلاب زمستانی در سال ۱۳۹۱ خورشیدی در ساعت ۱۴:۴۲ به وقت ایران، اول دیماه (۲۱ دسامبر ۲۰۱۲، ساعت ۱۱:۱۲ وقت جهانی) رخ می‌دهد.

انقلاب زمستانی آغاز زمستان است. پس از انقلاب شتوی طول روزها بلندتر می‌شود. انقلاب شتوی منشا بسیاری از جشن‌ها و آئین‌های باستانی در فرهنگ‌ها و تمدن‌های بشری است. شب یلدا یا شب چله و حنوکا و کریسمس از جمله این مراسم است.

قدمت گرامی داشتن این زمان به عصر حجر برمی‌گردد، در آن زمان در چرخه سال و ماه، روز بعد از شب یلدا، روزی که سرآغاز کوتاه شدن شب‌ها بود، به عنوان آغاز سال در نظر گرفته می‌شد.

برای اثبات اهمیت این مطلب در بین بشر در روزگار گذشته، کافی است نگاهی به استونهنج بریتانیا یا نیوگرانژ ایرلند بیندازیم.

استونهنج را شاید بیشتر شما بشناسید، این محل یک بنای بسیار قدیمی است از دوران عصر برنز و دوران نوستگی که قدمتش بین دو تا سه هزار سال تخمین زده می‌شود.

بسیاری از متخصصان بر این باورند که این حلقه بزرگ سنگی در استونهنج برای نظارت و همچنین به عنوان معبدی برای ستایش کردن به کار می‌رفته‌است. اما بعضی‌ها هم آن را، یک رصدخانه و تقویم پیچیده‌ می‌دانند. نیوگرانژ هم که 3200 سال پیش از میلاد مسیح ساخته شده است، احتمالا چنین کارکردی دارد.

جالب است که محور اصلی، استونهنچ همراستای زاویه دید خورشید در انقلاب زمستانی در طلوع خورشید است و محور اصلی نیوگرانژ همراستای غروب خورشید در اول دی.

stonehengewinter

در آن دوران شب یلدا و اولین روز زمستان از دو جهت مادی و غیرمادی اهمیت داشت، اهمیت مادی قضیه این بود که انسان‌های می‌دانستند که زمستان از این روز شروع می‌شود و باید خود را آماده تحمل گرسنگی کنند، در آن زمان‌ها گرسنگی و کمبود غذا، پدیده‌ای رایج بود. در همین ایام انسان‌ها احشام خود را قربانی می‌کردند، چرا که نمی‌توانستند غذای آنها را در طول زمستان آماده کنند، بنابراین چنین روزهایی، یکی از معدود روزهایی در سال بود که آنها دسترسی به گوشت تازه داشتند.

اما از سوی دیگر اولین روز زمستان را قدما روز تولد دوباره خدای خورشید می‌پنداشتند، پس این زمان موقع مناسبی برای گرامی داشتن الهه‌های مرگ و زندگی بود.

مردم بومی فنلاند، سوئو و نروژ، الهه‌ خورشید موسوم به Beiwe را که سنبل باروری و خرد بود، می‌پرستیدند. آنها عقیده داشتند که خدای خورشید در آسمان‌ها بر روی استخوان‌هایی از گوزن‌های شمالی با دخترش سفر می‌کند، آنها در اولین روز زمستان حیوانات ماده سفیدرنگی را قربانی می‌کردند و گوشتشان را قطعه قطعه می‌کردند و با روبان‌های تزئین می‌کردند.

beiwe-festival-e1324400424449

اما رومی‌ها با الهام از جشنواره Lenaia یونانی‌های باستان، جشنواره‌ای داشتند که گاه تا یک ماه طول می‌کشید، نام این جشنواره آنها Brumalia بود که از کلمه لاتین bruma به معنی کوتاه‌ترین روز می‌آمد.

پاکستانی‌های بومی قدیمی موسوم به «کالاش‌»ها، در این روز غسل می‌کردند و مردانشان تا زمانی که خون یک بز قربانی‌شده در هنگام عصر روی صورتشان پاشیده نمی‌شد، اجازه نشستن نداشتند.

به سمت شرق می‌رویم تا ببینیم چینی‌ها و سایر آسیایی‌های شرقی در 21 دسامبر، چه می‌کنند، آنها در این روز جشنواره‌ای دارند به نام جشنواره دونگژی Dongzhi. فلسفه این جشنواره به مفهوم فلسفی «یین و یانگ» برمی‌گردد که معتقد است در عالم هستی همواره باید تعادلی بین همه چیز حکمفرما باشد.

DSC_6370

به طور سنتی در جشن دونگژی، خانواده‌ها گرد هم می‌آیند و غذایی سنتی به نام  تانگویان می‌خورند که گلوله‌هایی از برنج ژلاتینی است.

IMG_6069

به آفریقا می‌رویم، در مالی مردم عقیده داشته‌اند که در چنین روزی خدا آسمان‌ها -آما- انسان‌ها را با یک کشتی به روز این کره خاکی آورده است.

یهودی‌ها هم آیینی به نام حَنوکا یا حنوکه یا عید اخلاص یا جشن روشنایی در این ایام دارند. این جشن که در ماه دسامبر جشن گرفته می‌شود، خاطره پیروزی‌های کهن را در یاد مردم یهود زنده می‏کند. عید حنوکا یادآور یکی از داستان‌های یهودی است که بر پایه آن، تنها چراغ باقیمانده در نیایشگاه مکابیون در زمان جنگ با یونانیان، در حالی که تنها برای یک روز روغن داشته، به مدت هشت روز، روشن می‌ماند.

JDC-HANUKKAH-2009__4__14202698

اینکاها، جشنواره‌ای به نام جشنواره خورشید یا Inti Raymi دارند که جشنواره‌ای مذهبی در ستایش خدای خورشید یا Inti است. در ماچو پیچو، هنوز ستون‌های بزرگ سنگی به نام Intihuatana وجود دارد. مردم باستانی اینکا عقیده داشتند که با بستن خورشید به این سنگ‌ها مانع فرارش می‌شوند.

Inti-Raymi-Fiesta-del-Sol-en-Cusco-Peru

بردگان دوران باستان در طولانی‌ترین شب سال، آیینی به نام Karachun داشتند، که به عقیده‌شان زمانی برگزار می‌شد که خدای سیاه و روح‌های شیطنی بیشترین قدرت را داشتند، این آیین شبیه هالووین است و در آن رقص‌های خیابانی برگزار می‌شد.

مردم اسکاندیناوی در روز 13 دسامبر که طبق تقدیم قدیمی آنها مقارن با روز انقلاب زمستانی بود، مراسم زیبایی داشتند، در این روز که روز لوسی مقدس نامیده می‌شود، دختران پیراهنی سفید و کمربندی سرخ می‌پوشند و شمعی در دست می‌گیرند، آنها در این روز می‌کوشند که خورشید را بازآورند. آنها به خانه سالخوردگان و بیمارستان‌ها می‌روند و آواز می‌خوانند.

400px-Lucia_procession

بومی‌های شمال آمریکا هم جشنواره‌ای به نام Soyal داشتند که هدف از آن بازگرداندن خورشید بود.

مردم سومر و بابل باستان آیینی به نام Zagmuk داشتند که در طی 10 روز برگزار می‌شد، در این ایام به عقیده آنها خدای خورشید -مردوخ- در نبردی با تاریکی پیروز می‌شد.

در لتونی، جشنواره زمستانی Ziemassvētki که در 21 دسامبر برگزار می‌شود، یکی از دو روز تعطیل مهم ساکنان این کشور است. این روز مقارن است با روز تولد خدای برتر مردم این کشور Dievs. در این روز، شمع‌هایی برافروخته می‌شود، قسمتی از میزها برای ارواح خالی نگاه داشته می‌شود و غذاهای خاصی خورده می‌شود.

12-20-2012 09-00-58 PM12-20-2012 09-01-30 PMدیالوگی از فیلم شوالیه تاریکی


اگر خواننده جدید سایت «یک پزشک»  هستید!
شما در حال خواندن سایت یک پزشک (یک پزشک دات کام) به نشانی اینترنتی www.1pezeshk.com هستید. سایتی با 18 سال سابقه که برخلاف اسمش سرشار از مطالب متنوع است!
ما را رها نکنید. بسیار ممنون می‌شویم اگر:
- سایت یک پزشک رو در مرورگر خود بوک‌مارک کنید.
-مشترک فید یا RSS یک پزشک شوید.
- شبکه‌های اجتماعی ما را دنبال کنید: صفحه تلگرام - صفحه اینستاگرام ما
- برای سفارش تبلیغات ایمیل alirezamajidi در جی میل یا تلگرام تماس بگیرید.
و دیگر مطالب ما را بخوانید. مثلا:

جورج اسپنسر میلت: مرگ دردناک به خاطر فرار از بوسیده شدن!

جورج اسپنسر میلت یک پسر 15 ساله که در ساختمان متروپولیتن لایف نیویورک در سال 1909 کار دفتری می‌کرد. در پانزدهمین سالگرد تولدش، همکاران زنش او را مسخره کردند و تظاهر کردند که در نظر دارند که برای هر سال زندگییک بار او ببوسند. میلت به شوخی از…

نمونه‌هایی از بازسازی و دکوراسیون جدید خانه که می‌توانند الگویی برای ما باشند

به سبب نوع معماری، خانه‌های ما معمولا خیلی زود دمده یا به اصطلاح کلنگی می‌شوند. شرکت‌‌های بازسازی خانه مدتی است بسیار زیاد شده‌اند.اما شک و تردید زیادی در مورد میزان کارایی بسیاری از آنها وجود دارد. برخی از آنها اصلا به تقویم کاری متعهد…

اگر قرار بود در طراحی بدنه و اجزای داخلی خودروها، فرهنگ و هنر هر کشور در نظر گرفته می‌شد

طراحی خودرو فرآیند پیچیده ای است که شامل عوامل مختلفی است تا اطمینان حاصل شود که محصول نهایی& ایمن، کارآمد , زیباست و نیازها و خواسته های مصرف کنندگان را برآورده می کند. فاکتورهای زیر برای مثال موثرند:ایمنی: ایمنی در طراحی خودرو از…

وقتی با اشعه ایکس از اشیای عادی عکس بگیرید؛ شگفت‌زده می‌شوید! کاری که آندری دومان کرد

مجموعه عکس‌های اشعه ایکس می‌توانند اشیاء روزمره را به روشی باورنکردنی و منحصر به فرد نشان دهند.آندری دومان، عکاس تجاری، حدود یک سال است که این کار را می‌کند. زمانی که دومان کاری را برای مشتریان انجام نمی‌دهد، دوست دارد پروژه‌های شخصی را…

کاریکاتورهای و تصاویر ساده، مفرح و تفکربرانگیز لوکاس لویتان

لوکاس لویتان هنرمند برزیلی، ساکن مادرید است. او بیشتر برای پروژه‌اش به نام «هجوم عکس» مشهور شده، در این پروژه او نقاشی‌هایی را به عکس‌های اینستاگرام افراد اضافه می‌کند و داستان‌های پنهان را به روشی خلاقانه آشکار می‌کند.کارهای او جذاب و…

اگر نسخه پنجابی سریال بریکینگ بد ساخته می‌شد!

بریکینگ بد یک سریال تلویزیونی درام تلویزیونی بسیار محبوب آمریکایی است که از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۳ از شبکه AMC پخش می‌شد. این سریال توسط وینس گیلیگان ساخته شد و برایان کرانستون در نقش والتر وایت، معلم شیمی دبیرستانی که به سرطان ریه مبتلا است و…
آگهی متنی در همه صفحات
دکتر فارمو / موتور فن کویل / شیشه اتومبیل / نرم افزار حسابداری / خرید سیلوسایبین / هوش مصنوعی / قیمت وازلین ساج / مقاله بازار / شیشه اتومبیل / قیمت ایمپلنت دندان با بیمه /سپتیک تانک /بهترین دکتر لیپوماتیک در تهران /بهترین جراح بینی در تهران / آموزش تزریق ژل و بوتاکس / دوره های زیبایی برای مامایی / آموزش مزوتراپی، PRP و PRF /کاشت مو / مجتمع فنی تهران /قیمت روکش دندان /خدمات پرداخت ارزی نوین پرداخت / درمان طب / لیست قیمت تجهیزات پزشکی / دانلود آهنگ / سریال ایرانی کول دانلود / دانلود فیلم دوبله فارسی /داروخانه اینترنتی آرتان /اشتراك دايت /فروشگاه لوازم بهداشتی /داروخانه تینا /لیفت صورت در تهران /فروش‌ دوربین مداربسته هایک ویژن /سرور مجازی ایران /مرکز خدمات پزشکی و پرستاری در منزل درمان نو /توانی نو / ثبت برند /حمل بار دریایی از چین /سایت نوید /پزشک زنان سعادت آباد /کلاه کاسکت / لمینت متحرک دندان /فروشگاه اینترنتی زنبیل /ساعت تبلیغاتی /تجهیزات پزشکی /چاپ لیوان /خرید از آمازون /بهترین سریال های ایرانی /کاشت مو /قیمت ساک پارچه ای /تولید محتوا /دانلود نرم افزار /
3 نظرات
  1. کنکوری نفهم می گوید

    مرسی از مقاله خوبتون

  2. علی می گوید

    زیبا بود . مرسی

  3. آرمان می گوید

    ممنون بابت این اطلاعات خوب.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

••4 5