معرفی کتاب «آشنایی با SDN»

سال‌ها است که صنعت شبکه رنگ و بوی تحول تازه‌ای را ندیده و بعد از پروتکل TCP/IP و انتقال و کنترل اطلاعات توسط سوییچ‌ها و روترهای سخت‌افزاری، استاندارد جدیدی معرفی نشده است. سه دهه است که شرکت‌های سازنده سخت‌افزار حاکمان بلامنازع این صنعت هستند و هرساله مدل‌های جدید محصولات خود را با ویژگی‌های تکراری «سرعت بیشتر» یا «امنیت بیشتر» روانه بازار می‌کنند و شرکت‌های کوچک و بزرگ هم ناگزیر به خرید و استفاده این جعبه‌های دربسته مرموز هستند. بعد هم برای پیکربندی، آموزش، استفاده، عیب‌یابی و هر تنظیم دیگری باید به سازندگان این جعبه‌ها مراجعه کنند.

سال 2005 آزمایشگاه‌های شبکه دو دانشگاه برکلی و استنفورد برعلیه وضع موجود قیام کردند و برآن شدند که شبکه‌ها را از وابستگی صرف به سخت‌افزار رها سازند. استادان این دانشگاه‌ها در پی افزودن قابلیت‌های نرم‌افزاری اختصاصی به شبکه بدون دخالت و وابستگی به سخت‌افزار بودند. تلاش‌هایی شد و استانداردهایی به مرحله پیش‌نویس درآمد و نظریه‌هایی رد و بدل گردید تا اینکه در سال‌ 2008 یک نام برسرزبان‌ها افتاد. OpenFlow پروتکلی آزمایشی برای ارتباط با سخت‌افزارهای مختلف بود. سازمان‌ها و شرکت‌هایی که دارای چندین سرور یا مرکزداده بودند می‌توانستند از طریق OpenFlow با سخت‌افزار و بسترهای فیزیکی این سرورها ارتباط داشته باشند و کنترل و مدیریت حداقلی روی دیتای عبوری اعمال کنند.

از سویی دیگر شرکت‌های ارائه‌دهنده سرویس‌های بی‌سیم و وای‌فای یک کنترلر مرکزی نرم‌افزاری برای ارتباط با ده‌ها و صدها اکسس‌پوینت در یک شبکه طراحی کردند و مورد استفاده قرار دادند. به علت ماهیت شبکه‌های بی‌سیم و نحوه عملکرد و مدیریت اکسس‌پوینت‌ها این تئوری شدنی بود که بتوان با یک کنترلر چندین شبکه و سخت‌افزار را پیکربندی کرد اما در شبکه‌های اترنت کابلی این امر ناممکن به نظر می‌رسید.

سال‌های 2010 و 2011 دوران به سر آمدن صبر شرکت‌هایی مانند مایکروسافت، یاهو، فیس‌بوک، گوگل و ورایزون بود. این شرکت‌ها با انبوهی از دیتای عبوری از سرورها و سخت‌افزار شبکه خود روبرو بودند اما توانایی اعمال هیچ‌گونه الگوریتم هوشمندی برای بهره‌برداری از این دیتاها را نداشتند. آن‌ها تمایل داشتند قابلیت‌های خاص خود و ایده‌های خلق شده در آزمایشگاه‌هایشان را روی شبکه پیاده‌سازی کنند اما با سد بزرگی به نام سخت‌افزار و شرکت‌های توسعه‌دهنده سخت‌افزار مواجه می‌شدند. در سال 2011 این پنج شرکت در کنار شرکت ششمی به نام Deutsche Telekom بنیاد ONF (Open Network Foundation) را راه‌اندازی و وظیفه آن را استانداردسازی و انتشار پروتکل OpenFlow به عنوان اصلی‌ترین جزء شبکه‌های نسل آینده موسوم به SDN (Software Defined Networking) تعریف کردند. به فاصله یک سال نسخه‌های جدیدی از این پروتکل منتشر شد و بیش از 80 شرکت بزرگ صنعت شبکه و مجازی‌سازی از جمله سیسکو، جونیپر، VMware، اینتل، آی‌بی‌ام، اوراکل و … به عضویت ONF درآمدند و SDN را به پیش راندند و ده‌ها شرکت نوپا وارد این صنعت شدند. و این‌گونه بود که سروصدای SDN به هوا برخاست و بزرگ‌ترین تحول چند دهه اخیر شبکه‌ها رخ داد: شبکه‌های نرم‌افزارمحور.

اگر بخواهیم شبکه‌های نرم‌افزارمحور یا SDN را خیلی ساده تعریف کنیم باید بگوییم: «نسل جدیدی از شبکه‌ها که با استفاده از لایه‌های مجازی، سوییچ‌های مجازی، کنترلر مرکزی، استانداردهای ارتباطی و APIهای سطح بالا سعی می‌کنند برخی از کارهای کنترلی و مدیریتی سوییچ‌ها و روترهای شبکه را در لایه‌های بالاتر به صورت نرم‌افزاری انجام دهند». به زبان دیگر SDN وابستگی به سخت‌افزار را کاهش داده و قابلیت‌های نرم‌افزاری و هوشمندی شبکه را افزایش می‌دهد. از این رهگذر سازمان‌ها و شرکت‌های گسترده می‌توانند خودشان اقدام به برنامه‌ریزی و برنامه‌نویسی برای شبکه خودشان کرده و قابلیت‌های سفارشی و اختصاصی را به وجود بیاورند که نتیجه آن سرویس‌های جدیدی برای مشتریان است. شکل زیر شمایی از SDN را نشان می‌دهد. لایه کنترل که می‌تواند یک سوییچ مجازی یا یک محصول کنترلر مرکزی باشد دستورات لایه برنامه‌های کاربردی را با زبان OpenFlow به سخت‌افزار منتقل و سخت‌افزار داده‌ها را براساس نیازها و سیاست‌های اعمال شده جابه‌جا و هدایت می‌کند.

ماهنامه شبکه از یک سال پیش اتفاقات و اخبار SDN را رصد کرده و با جمع‌آوری منابع و اطلاعات کافی اقدام به چاپ کتاب «آشنایی با SDN» نمود. این کتاب 140 صفحه‌ای شامل پنج فصل و دو ضمیمه است و تمامی مباحث و اطلاعات مقدماتی SDN را پوشش می‌دهد. فهرست مطالب این کتاب به شرح زیر است:

فصل1: مبانی  SDN

SDN؛ تحول جدید صنعت شبکه

SDN را بهتر بشناسیم!

فصل2: کالبدشکافی

اجزای اصلی SDN

آشنایی با پروتکل OpenFlow

فصل3: راهکارها و راه‌حل‌ها

راهنمای خرید

SDN و سیسکو

SDN و مایکروسافت

فصل4: اکوسیستم

اکوسیستم‌ها

SDN، بهشت شرکت‌های نوپا

استارت‌آپ‌های SDN

فصل5: ضمیمه‌ها

SDN در دانشگاه ایندیانا

پرسش‌های متداول SDN

علاقه‌مندان می‌توانند این کتاب را با قیمت 10 هزار تومان از سایت ماهنامه شبکه و به طور مستقیم از این لینک سفارش بدهند یا با شماره تلفن 3-66905080-021 تماس بگیرند.