تاریخچه مجسمه آزادی

در حال حاضر بزرگ‌‌ترین مجسمه دنیا، مجسمه بودای معبد بهاری است که در ایالت «هنان» در مرکز چین واقع است، طول این مجسمه از پایین ساختمان تا رأس سر بودا، 153 متر است. ساخت این مجسمه کمی بعد از تخریب مجسمه بودا توسط طالبان در افغانستان شروع شد و در سال 2008 به پایان رسید. به جز این مجسمه ما 5 مجسمه دیگر با ارتفاع بیش از 100 متر و انبوهی از مجسمه‌های دیگر با ارتفاع بین 40 تا 100 متر هم می‌توانیم فهرست کنیم، اما در این میان شاید هیچ کدام از آنها به اندازه مجسمه آزادی نیویورک شناخته‌شده نباشد.

این مجسمه را فردی فرانسوی، با هزینه فرانسه و به‌‌‌خاطر همکاری‌‌‌های ملت فرانسه در جنگ استقلال آمریکا ساخت. در طول تاریخ، این مجسمه همواره سمبل ملت آمریکا محسوب می‌‌‌شد.

در سال 1865، یک تاریخ‌‌‌دان فرانسوی به نام ادوارد ‌‌‌دو لابولی (Edward De La Boulaye) تصمیم گرفت سمبل یادبودی برای اتحاد و اتفاق فرانسه و آمریکا در جنگ‌‌‌های انقلاب آمریکا تهیه کند. کسی که تهیه طرح این مجسمه عظیم را به عهده گرفت، اگوست‌‌‌ بارتولدی (Auguste Bartholdi) نام داشت.

بارتولدی در این شاهکار خود، تلاش کرد که مفاهیم و نمادهایی را بگنجاند، مثلاً کتابی که در دست چپ مجسمه است چهارم ژوئیه 1776 و اعلامیه استقلال آمریکا را به یاد انسان می‌‌‌آورد یا اینکه مشعلی که در دست راست مجسمه است، به صورت نمادین راه آزادی و استقلال را روشنی می‌‌‌بخشد.

بارتولدی از همکاران نزدیک نابغه مهندسی فرانسه -گوستاو‌‌‌ ایفل- بود که برج معروف 330 متری او در قلب پاریس می‌‌‌درخشد. ایفل از روی طرح‌‌‌ها و نقشه‌‌‌های مجسمه‌‌‌ساز و نمونه‌‌‌هایی که با گچ ساخته بود طرح یک اسکلت فلزی را برای این مجسمه ریخت.

این طرح و پی‌‌‌ریزی آنچنان جالب است که هنوز هم شاگردان مهندسی برای دیدن آن و آموختن نکات تازه به جزیره بدلو (جزیره آزادی) می‌‌‌روند. آخرین مدلی که بارتولدی تهیه کرد سه متر ارتفاع داشت که بعداً از روی آن مجسمه اصلی به ارتفاع 46 متر ساخته شد. او برای این کار مدل دیگری به طول 12 متر ساخت و سپس تک ه‌‌‌به ‌‌‌تکه شروع به ساختن مجسمه اصلی کرد.

این تکه‌‌‌های اصلی ابتدا به وسیله گچ روی قالب‌‌‌های چوبی ساخته شد و بارتولدی هر وقت از یک تکه رضایت کامل پیدا می‌‌‌کرد به نجارها دستور می‌‌‌داد که از روی آن قالب‌‌‌های چوبی تهیه کنند و بعد با دقت و ظرافت داخل این قالب‌‌‌ها را ورقه‌‌‌های مسی می‌‌‌گذاشتند و می‌‌‌کوبیدند و بعد به آهنگر می‌‌‌دادند تا پشت آن‌‌‌ها جایی برای اتصال به اسکلتی که ایفل تهیه کرده بود، درست کند. این اسکلت فولادی از چهار قسمت اصلی تشکیل شده که از پا تا سر مجسمه ادامه دارد.

مشکلات نصب مجسمه
این پایه‌‌‌ها باید آن‌‌‌قدر قوی ساخته می‌‌‌شدند که بتوانند مجسمه را در مقابل بادهای شدید حفظ کند. در نظر داشته باشید که قطر سر این مجسمه سه‌‌‌ متر و نیم و طول هر کدام از چشم‌‌‌هایش 85 سانتی‌‌‌متر و طول بازویی که مشعل را نگه‌‌‌داشته 14 متر و قطرش از قطورترین قسمت، 4 متر است.

هر کدام از قطعات مسی مجسمه مستقلاً به اسکلت اصلی متصل است  و کنار یکدیگر قرار دارند، به این ترتیب هیچ قطعه‌‌‌ای به قطعه بالایی آویزان نیست و فشاری هم به قطعه پایینی وارد نمی‌‌‌کند. بنابراین اگر باد هم به مجسمه بوزد، فشار روی بدنه، مستقیماً به اسکلت فلزی منتقل می‌‌‌شود که انتهای آن 20 متر داخل سنگ‌‌‌های گرانیت جزیره فرو رفته است.

در وسط این اسکلت دو ردیف پلکان، هر کدام شامل 168 پله قرار دارد که هر سال صدها هزار نفر از آن بالا و پایین می‌‌‌روند. داخل مجسمه یک آسانسور کوچک هم نصب شده که برای استفاده از آن باید مقدار مختصری هزینه پرداخت.

قبل از اینکه تکه‌‌‌های این مجسمه روی هم سوار شوند، آن‌‌‌ها را در پاریس جدا جدا به معرض نمایش گذاشتند و بازوی مجسمه هم که مشعل را حمل می‌‌‌کند در جشن‌‌‌های استقلال آمریکا در فیلادلفیا به معرض تماشا گذاشته شد. سپس آن را در میدان مدیسون نیویورک در معرض دید مردم گذاشتند و بعد به فرانسه برگرداندند.

ابتدا این مجسمه زیاد مورد توجه مردم نبود تا اینکه در سال 1886 رئیس‌جمهور گروور مکیولند آن را به نام سمبل آزادی به رسمیت شناخت. در آن موقع مجسمه‌‌‌ساز زنده بود ولی لابولی در سال 1883 مرده بود.

پایه مجسمه آزادی هم که توسط آرشیتکت معروف ریچارد.ام.هانت طراحی شد و به سرپرستی ژنرال چارلز رپی‌‌‌راسترن، مهندس ارتش ساخته شد در نوع خود شاهکاری است. این پایه که با سیمان و سنگ گرانیت ساخته شده روی‌‌‌هم‌‌‌رفته 47 متر ارتفاع دارد. وزن این پایه روی‌‌‌هم‌‌‌رفته در حدود 48000 تن است.

مجسمه آزادی تا به حال در مقابل طوفان‌‌‌هایی که 160 کیلومتر در ساعت سرعت دارند مقاومت کرده است.

مسائل فنی
تنظیم روشنایی این بنای بزرگ هم مسئله مهمی بوده و تا به حال چندین بار سیستم سیم‌‌‌کشی و روشنایی داخل این مجسمه تغییر کرده و با وسایل مدرن‌‌‌تری مجهز شده است. مثلاً نور چراغ‌‌‌هایی که اکنون روی مشعل نصب شده‌‌‌اند 2500 برابر نور مهتاب کامل است.

در سال 1949 هم یک سیستم حرارت مرکزی برای حفظ مجسمه و راحتی بازدیدِ بازدیدکنندگان و کارمندان در آن نصب شد.

مشخصات مجسمه آزادی:
– ارتفاع از بالای پایه تا مشعل: 46 متر
– ارتفاع از پایین پایه تا مشعل: 92 متر
–  ارتفاع سر: 6/5 متر
– عرض سر: 3 متر
–  عرض هر کدام از چشم‌‌‌ها: 85 سانتی‌‌‌متر
– طول بازوی راست: 6/12 متر
– عرض کمر: 5/10 متر
– عرض دهان: 90 سانتی‌‌‌متر
– وزن مس مصرف‌‌‌شده: 100 تن
– وزن فولاد مصرف‌‌‌شده: 125 تن
– وزن کلی مجسمه: 225 تن
–  هزینه  مجسمه: 250000 دلار (به دلار وقت آمریکا که با در نظر گرفتن تورم رایج، معدل آن امروزی آن بسیار بیشتر است.)
– هزینه پایه مجسمه: 250000 دلار
–  بهای مس و خرج ساختمان: 40000 دلار
–  مدت ساخت: 10 سال