خونریزی روده چه علت‌هایی دارد و شیوه تشخیص و درمان آن چیست؟
علت های خونریزی روده
– خونریزی از بخش تحتانی دستگاه گوارش در ناحیه دیستال لیگامانِ تریتز که دوازدهه را از ژژنوم جدا می‌کند، روی می‌دهد.
– شدت این نوع خونریزی از خونریزی مخفی که به شکل آنمی تظاهر می‌کند تا خونریزی مرگ‌بار، متغیر است.
– علل خونریزی مرگ‌بار از بخش تحتانی دستگاه گوارش: خونریزی از دیورتیکول، آنژیودیسپلازی(مالفوماسیون شریانی وریدی) و فیستول آئورت به روده(خون‌ریزی‌های گوارش را در بیماری که قبلاً جراحی آئورت انجام داده است باید فیستول آئورت به روده ثانویه به عفونت استنت آئورتی تلقی کرد تا خلافش ثابت شود. این نوع خون‌ریزی‌ها اغلب با خونریزی خفیف آغاز می‌شود که به خونریزی شدید پیشرفت می‌کند).
– علل مربوط به روده کوچک عبارتند از: فیستول آئورت به روده، تومور روده کوچک، دیورتیکولِ مکل و آنژیودیسپلازی.
– علل مربوط به روده بزرگ عبارتند از: خونریزی از دیورتیکول، آنژیودیسپلازی، سرطان کولون، پولیپ و کولیت.
– علل مربوط به رکتوم: پولیپ، هموروئید و سرطان رکتوم را شامل می‌شود.
تشخیص‌های افتراقی خونریزی روده
– خونریزی از بخش فوقانی دستگاه گوارش
- اختلالات خونریزی دهنده عمومی(مانند هموفیلی، مصرف بیش از اندازه داروهای ضد انعقادی، ترومبوسیتوپنی)
تظاهرات، علایم و نشانه‌های خونریزی روده
- شدت خونریزی موجود در مدفوع، از خونِ مخفی و میکروسکوپی تا مدفوعِ به وضوح خونی متغیر است.
- ملنا(مدفوع تیره و قیری شکل)
- هماتوشیزی(خونریزی به رنگ قرمز روشن از رکتوم)، نشان‌دهنده خونریزی از بخش تحتانی دستگاه گوارش یا خونریزی بسیار شدید بخش فوقانی است.
- کاهش حجم ناشی از خونریزی(رنگ‌پریدگی، گیجی، ضعف، تاکی‌کاردی، سنکوپ) و علائم شوک (مانند کاهش فشار خون) ممکن است وجود داشته باشد.
- علائم غیر اختصاصی ممکن است تنگی نفس، کرامپ شکمی، درد قفسه سینه و خستگی را شامل شود.
تشخیص خونریزی روده
– معاینه رکتوم برای یافتن ملنا و هماتوشیزی
– رد کردن وجود خونریزی از بخش فوقانی دستگاه گوارش با قرار دادن لوله نازوگاستریک یا آندوسکوپی بخش فوقانی دستگاه گوارش
– از بیمار برای تعیین گروه خونی و کراس‌مچ نمونه تهیه کنید، PT، RTT، INR، CBC و ترکیبات بیوشیمیایی موجود در خون را اندازه‌گیری کنید.
– در خونریزی حاد، هماتوکریت و هموگلوبین، به علت دهیدراتاسیون و تغلیظ خون ممکن است کماکان طبیعی باقی بماند.
– در اغلب موارد، آزمایش انتخابی برای ارزیابی بیمار کولونوسکوپی است.
– در خون‌ریزی‌های شدید، آنژیوگرافی می‌تواند به تشخیص بیماری منجر شود و اقدامای درمانی نیز باشد(در این آزمایش، تنها در مرحله فعالِ خونریزی می‌توان به یافته‌های مثبت دست یافت).
– اسکن با RBCهای نشان‌دار برای تشخیص دیورتیکول مکل بسیار سودمند است، در سایر موارد این آزمایش غیر اختصاصی است ولی با بهره‌گیری از آن می‌توان به سرنخ‌هایی از محل خونریزی دست یافت.
درمان خونریزی روده
– از کفایت راه‌های هوایی، تنفس و گردش خون بیمار اطمینان یابید.
– دو مسیر وریدی بزرگ برای بیمار تعبیه کنید و مایع‌درمانی وریدی سریع را آغاز کنید. همچنین برای بیمار آزمایش گروه‌خون و کراس‌مچ انجام دهید و در صورت وجود اختلال انعقادی، این اختلالات را درمان کنید و تزریق خون را در نظر داشته باشید.
– درمان قطعی به علت بیماری بستگی دارد.
– در موارد خونریزی از دیورتیکول، ممکن است خارج کردن روده ضرورت یابد.
– آنژیودیسپلازی را می‌توان با الکتروکوتر به کمک آندوسکوپی یا رزکسیون جراحی درمان کرد.
– دیورتیکول مکل را می‌توان برداشت یا بخشی از روده را که دیورتیکول در آن واقع شده است، خارج کرد.
– فیستول آئورت به روده را با ترمیم روده، خارج کردن همراه با گرافت، بای‌پس‌اکسترا آناتومیک(مانند گرافت آگزیلوبایفمورال) درمان کرد.
– در سرطان کولون باید رزکسیون انجام داد.
– در پولیپ‌های کولون و رکتوم باید ضایعه را برداشت یا رزکسیون انجام داد.
– کولیت را اغلب به روش دارویی درمان می‌کنند.
پیش‌آگهی – عوارض خونریزی روده
– تمام بیمارانِ دارای فشار خون سیستولیک کمتر از 100 و تاکی‌کاردی، بیمارانی که بیش از 4 واحد خون به آنان تزریق شده است یا به خونریزی فعال دچارند باید در بخش مراقبت‌های ویژه بستری شوند.
– پیش‌آگهی به منشأ خونریزی بستگی دارد.
– در موارد آنژیودیسپلازی و خونریزی دیورتیکول، احتمال تکرار خونریزی زیاد است، در این موارد رزکسیون الکتیو را باید در نظر گرفت.
– بیماران قبلاً به فیستول آئورت به روده، حتی با وجود مداخله جراحیِ مناسب نیز بیش از 50 درصد مرگ و میر دارند.
