آیا پلیس بدون حکم تجسس، مجاز به جعل هویت در شبکه‌های اجتماعی برای گیر انداختن مجرمان است؟

اینترنت هر روز بیشتر وارد زندگی ما می‌شود و بهتر است بگوییم ما دیگر عملا در آن واحد در اینترنت و دنیای واقعی زندگی می‌کنیم و مرز بین دو بسیار کم‌رنگ شده است.

اما هنوز هم چالش‌های عمده‌ای در مورد قوانین و آداب استفاده قشرهای مختلف کاربران از اینترنت وجود دارد. در ظاهر چنین می‌نماید که همان قوانین و مناسبات و آداب دنیای واقعی را می‌توان به آسانی به دنیای مجازی هم تعمیم داد. اما در مقام عمل گاه با تناقضاتی روبرو می‌شویم.

فرض کنید که مقامات امنیتی یا پلیس بخواهد به هر دلیل، محتویات یک اکانت را مورد بررسی قرار بدهد و این اکانت، یک اکانت عمومی یا public نباشد. آیا پلیس مجاز است که یک حساب کاربری جعلی درست کند، درخواست دوستی بدهد و بعد از تأیید کاربر مورد نظر، نوشته‌های و عکس‌های آن اکانت را مورد بررسی قرار بدهد؟

به تازگی در آمریکا، چنین مشکلی در دادگاه یک سارق به وجود آمده بود. این شخص بعد از دزدی، عکس‌های جواهرات دزدی را در اینستاگرام خود قرار داده بود. پلیس یک اکانت با هویت جعلی درست کرده بود و بعد از تأیید دزد، توانسته بود، جواهرات دزدی را شناسایی کند و دزد را با مدرک به دادگاه بکشاند.

اما وکیل متهم استدلال کرده بود که این سند باید فاقد اعتبار تلقی شود، چون پلیس هیچ حکم تجسس رسمی از یک قاضی نداشت و سرک کشیدن در اکانت‌های کاربران دیگران با دست و پا کردن یک اکانت جعلی، تفاوتی با ورود بدون مجوز به خانه آنها ندارد.

اما گویا فعلا، نظر دستگاه قضایی آمریکا این است که ایجاد اکانت‌های جعلی در اینستاگرام برای کنترل عکس‌های کاربران مشکوک، منع قانونی ندارد. چون حتی اگر آنها اکانت پابلیک نداشته باشند، باز هم به هنگام تأیید دوستی دیگران، به صورت ضمنی رضایت می‌دهند که آنها بتوانند به عکس‌های آنها نگاه کنند.

البته این مورد با نوع دیگر جعل هویت توسط پلیس تفاوت دارد. چند وقت پیش مأموران DEA آمریکا، اکانت فیس‌بوکی ساخته بودند که در آن از عکس‌های یک شخص واقعی استفاده شده بود، یعنی اینجا مأمورها یک گام پیش‌تر رفته بودند و به جای اکانت یک شخص تخیلی، اکانت یک آدم با هویت معلوم را درست کرده بودند.

در هر صورت به نظر می‌رسد کاربران بهتر است آن تصور آرمانی از آزادی و امنیت در محیط اینترنت را به کلی به دور بریزند و بدانند که چه در صورت منع قانونی و چه در صورت وجود مجوز قانونی، همیشه اشخاص، گروه‌ها و مأمورها امکان دسترسی به فعالیت‌های آنلاین آنها را دارند، عکس‌های اینستاگرام که جای خودش را دارد! پس یک راه عاقلانه کاربری این است که هر چیز خصوصی یا چیزی را که دوست ندارید برایتان باعث دردسر شود، به جای اشتراک با «همه»، به صورت خصوصی و امن، به افراد مورد نظر نشان بدهید یا حداکثر ایمیل کنید.

منبع