عکسهایی نوستالژیک از شهرک سینمایی غزالی
بعد از انتشار پستی در مورد لوکیشنهای سینمایی متروک فیلمهای مشهور هالیوودی، یکی از خوانندههای خوب یک پزشک به نام آقای «علیرضا اویار حسینی» لطف کردند و برای من، تعدادی عکس خوب از یک لوکیشن سینمایی نوستالژیک ایرانی فرستادند: شهرک سینمایی غزالی.
شهرک سینمایی غزالی نام محوطه بزرگی است در غرب تهران که در آن دکورهای خیابانها و ساختمانهای مربوط به فیلمها و سریالهای ایرانی ساخته و نگهداری میشود.
این شهرک که در بزرگراه شهید لشگری، (کیلومتر ۱۵ خیابان ۵۵ ام) روبروی شرکت سایپا جای گرفته است، در سال ۱۳۵۸ توسط کارگردان فقید ایرانی، علی حاتمی ساخته شد.
احداث شهرک سینمایی درسال ۱۳۵۸، به طرح و پیشنهاد شادروان علی حاتمی، کارگردان شهیر سینمای ایران، آغاز شد. طرح علی حاتمی و ولی الله خاکدان تولید سریالی با مضمون تاریخ سیاسی معاصر ایران بود که فاصلهای کوتاه از اوایل دوره رضاشاه را در بر میگرفت. در این دوره، عدهای از آزادی خواهان پنهانی، با تشکیل کمیته مجازات، اقدام به ترور سران مملکتی میکردند که در آشفتگی اوضاع اقتصادی و افزایش فقر دست داشتند.
هزاردستان (که علی حاتمی طرح اولیه آنرا به نام “جاده ابریشم” در سال ۱۳۵۵ نوشته بود) به قدرتهای سیاسی پنهانی میپرداخت که نقش مهمی در حذف و ترور اشخاص سیاسی داشتند. هم زمان با آغاز تولید هزار دستان، از آن جا که این سریال شرایط جغرافیایی و شهری مناسب همان دوران اوایل قرن چهاردهم شمسی را میطلبید، احداث شهرک سینمایی نیز با طراحی خاص آغاز شد.
۱۰ هکتار مساحت برای ساخت و بازسازی تهران قدیم در نظر گرفته شد، و سپس عکسهایی از ساختمانها، عمارتهای دولتی، محلهها، خیابانهای تهران و لباس و نوع پوشش و… تهیه شد.
حاتمی عکسها و اسناد را در شهرک سینمایی ایتالیا، به نام چینه چیتا با کمک نقاشی ایتالیایی اتود زد و تابلوهای کوچکی به وجود آورد. سپس با کمک یکی از بهترین دکوراتورهای ایتالیایی به نام جانی کورتینا و گروه بزرگ او، نقشه شهرک را در مقیاس ۱:۱۰۰ ترسیم کرد و با ساخت ماکتی از شهرک به ایران بازگشت و پس از مدتی با بررسی اراضی کناره بزرگراه تهران کرج، احداث شهرک در اسفند سال ۱۳۵۸ آغاز شد.
از مکانهای سریال هزار دستان به میدان توپخانه، ساختمان شهرداری، ساختمان عدلیه، خیابان لالهزار، خیابان اکباتان، جواهر فروشی قازاریان، گراند هتل، ساختمان شاهآباد و کافه پارس تهران قدیم می توان اشاره کرد. نماهایی از خیابان اکباتان، لاله زار، و تهران قدیم بین سال ۱۳۱۵ تا ۱۳۲۰ ، نیز موجود است. یکی دیگر از بناهای مهم سریال هزار دستان ، ساختمان سینما تابان است که نبش خیابان لاله زار واقع شده است و جزو اولین سینماهای تهران است که اولین فیلم ناطق ایرانی نیز به نام دختر لر ، ساخته عبدالحسین سپنتا، در آن اکران شد. علاوه بر نماهای مربوط به تهران قدیم، سعی شده است تا نماهایی از باشتین و سبزوار به نمایش گذاشته شوند.
لوکیشنهای فیلمهایی همچون شیخ مفید، سربداران، هشت بهشت، کاراگاه علوی، کفشهای میرزا نوروز و… در این شهرک بوده است. برای فیلم مریم مقدس هم بخشی از اورشلیم در این شهرک بازسازی شد. در دل خیابان لالهزار کوچهای برای فیلم تختی ساخته شد که نمایانگر محله قدیم خانیآباد باشد.
ه
حس خوبی داشت… مرسی از این خواننده
خیلی عالی بود
ممنون
علی حاتمی عالیه
یادش گرامی
سلام اقای دکتر خیلی خیلی عالی بود حس خوبی بهم داد ممنون
خدا علی حاتمی را رحمت کند.
البته فکر کنم میدان بهارستان رو تازه ساخته باشن که انصافا هم خوب کار شده
بمن اصلاً حس خوبی نمیده این شهرک ؛ دوران کودکی ۱۰-۱۲ سالم بود که کاراگاه علوی و اینارو میدیدم باخودم میگفتم چرا انقد مصنوعیه؟ ینی عمداً مصنوعی ساختن که مثل تاتر باشه!؟؟؟ چرا فیلمای خارجی که لندن قدیم ویکتوریایی و شهرای غرب وحشی امریکارو نشون میده انقد طبیعی و اتمسفر قوی دارن پس؟
از مامانم میپرسیدم چرا هزارتا فیلم تو این دوتا خیابون بازی کردن دیگه هیچوقت نمیتونن یه تهران قدیم قشنگتروجدیدتر بسازن؟؟!!
هزاردستان و چندسال پیش دیدم بنظرم اومد که چه فیلمی ساخته اون زمان علی حاتمی ؛ اگه همه سریالارو بااون استاندارد میساختن میومدن جلو تا االان کسی سریال ترکی نگانمیکرد دیگه
دلیل نگاه کردن سریالایه ترکی یه چیز دیگست.یه سری که دنبال حال و حول خیلی ضایع هستن میرن دنبال فیلمای ترکی.
یادش بخیر پیارسال عید یه سر اینجا رفتیم…
تصاویر بسیار خاطره انگیزی است.
فکر میکنم چنین مجموعهای، جزئی از خاطرات فرهنگی ایران است و باید برنامهای برای حفاظت و حراست از آن انجام شود.
علیرغم همه ایراداتی که این مجموعه دارد، باید حفظ شود و به وضعیت آن رسیدگی شود.
یادم هست زمانی که مدرسه میرفتیم، حدود 20 سال پیش، اردویی ما را برای بازدید از این مجموعه بردند.
حس خوبی دارن
من هم تا حالا رفتم. خیلی افتضاحه.
یادش بخیر…
مرداد سال1386 به همراه دوستان خوب شاعر از طرف انجمن شعر و ادب ابهر سفری به شهرک غزالی داشتیم خیلی خوش گذشت در مسیر برگشتمون این شعر به ذهنم خطور کرد:
شهرک سینمایی
.
روز مـراد و رفـع خستـگی شد
لطف خـدا شامـل زنـدگی شد
.
خوش خبـری آمد از این حوالی
دعـوت ما به شهـرک غـزالی
.
وقـت فراغـت از غم و رهـایی
به شهــر نوبنـای سینمــایی
.
ضیافـت بهـار عشـق و امیـد
بزم ستـاره ها و ماه و خورشیـد
.
گرچه اسیـر صـد بهانـه بـودم
هـراس نانمـوده هـا زدودم
.
شیفتــه با همـرهی دوستـان
یـاد دیـار کهـن و بوستـان
.
در انتظار دیـدنت بـه زودی
شکـر خـدا همسفـرم تو بودی
.
همان صمیم و ساده ی پر از درک
نکرده آنکـه هستی مـرا ترک
.
شوق مسافـرت به زنـده بودن
گفتـن و دل سپـردن و سرودن
.
نـوای جـانفـزای آشنـایـی
فضـای پر زرنگ و روشنـایی
.
اهل هنـر هم نظر و خنـده رو
عاشـق شعـر و ادب و بذله گو
.
صلح و صفـا و جشن ماندگاری
صحن و سـرا و عکس یادگاری
.
به اتفـاق رهنمـای شهـرک
قدم زنان به شـرح کار تک تک
.
چهـره ی تهـران قدیم و بازار
هتل گراند و بخشی از لالـه زار
.
طریـق بازیگر و صحنـه گردان
علـی حـاتمی هـزار دستـان
.
خـوراک و قهوه خـانه ی سنتی
محـل چاپخانــه ی دولتـی
.
حیاط و سایه ی درخت و سنبـل
حوضچه ی کوچک و گلدان و گل
.
اتاق عقـد و طوطی و قنـاری
زمین سنگ فرش و چرخ و گاری
.
محلـه ی قدیـم تـازه بنیـاد
نمای کوچـه های خـانی آبـاد
.
نقـوش زورخـانـه ی محلـه
عکـس و نـوار کاست و مجلـه
.
لبـاس رزم غاصبـان مغـول
آشپـز خیـاطِ ادیب و بلبـل
.
خانـه ی خشت و گِلـی کربلا
کوفه ی لب تشنـه و غـرق بلا
.
عروسـک زمـانـه ها ملبـس
بنـای عصـر مریـم مقـدّس
.
رفتگـر و کارگران و استـاد
کنـار هم به افتخـار ایجـاد
.
ریـل و قطار شهـری و ترانـه
تا دل شـب بازی کودکانـه
.
لذت هم صحبت خوب و عاقل
برگ سفیـد خاطـرات عادل
محمدرضا تاریوردی
قابل ذکر است این شعر در تابستان1394 در کتاب خاطرات سفالی به چاپ رسیده است
آیا میشه از شهرک عکاسی کرد؟