بیماری ائوزینوفیلی ریه و آسپرژیلوز برونشی – ریوی آلرژیک
مشخصه بیماریهای ائوزینوفیلی ریه وجود ارتشاحهای ریوی و ائوزینوفیلی در خون محیطی یا ریه میباشد. چون ائوزینوفیلی ویژگی بسیاری از بیماریهاست افتراق بیماریهای ائوزینوفیلی اولیهٔ ریه از بیماریهای ریوی که در آنها ائوزینوفیلی ثانویه به یک علت خاص رخ میدهد حائز اهمیت است. بیماریهای ائوزینوفیلی ریه را میتوان به این صورت طبقهبندی کرد: بیماریهای ائوزینوفیلی اولیهریه (شامل پنومونی ائوزینوفیلی حاد و مزمن، سندرم هیپرائوزینوفیلیک)، بیماریهای ریوی با علت معلوم همراه با ائوزینوفیلی (شامل آسم، آسپرژیلوز برونشی – ریوی آلرژیک، واکنشهای دارویی، عفونتهای انگلی)، بیماریهای ریوی همراه با ائوزینوفیلی (شامل پنومونیت افزایش حساسیتی، پینومونی سازمان یاینده با علت نامشخص [COP]، فیبروز ریوی بدون علت شناخته شده [IPF]، بدخیمیهای همراه با ائوزینوفیلی (شامل سرطان ریه، لوسمی، لنفوم) و بیماری سیستمیک همراه با ائوزینوفیلی (شامل آرتریتروماتوئید، سارکوئیدوز و سندرم شوگرن).
مشخصه پنومونی ائوزینوفیلی حاد، تب، سرفهٔ بدون خلط و تنگی نفس کمتر از ۷ روز است که اغلب منجر به نارسایی ریوی میگردد. این بیماری به طور بارز مردان بین 20 تا ۴۰ سال را که از لحاظ دیگر سالم هستند درگیر میکند. عکس سینه ارتشاحهای ریوی منتشر دوطرفه را نشان میدهد. ممکن است ائوزینوفیلی در آغاز در خون محیطی هویدا نباشد اما ۷ تا ۳۰ روز پس از شروع بیماری رخ دهد. با این حال میتوان تعداد کثیری ائوزینوفیل در مایع شستشوی برونشی – حبابچهای یافت که میزانی بیشتر از ۲۵ درصد همهٔ سلولهای هستهدار در دادن تشخیص صحیح کمک کننده است. گرچه به طور معمول نمونهبرداری از ریه ضرورت ندارد اما میتواند ارتشاح ائوزینوفیلها همراه با آسیب حاد و سازمان یابندهٔ منتشر حبابچهای را نشان دهد. درمان با کورتیکواستروئیدها به طور بارز بهبود کامل بالینی و پرتونگاشتی بدون عود یا عارضه ماندگار را در پی دارد.
پنومونی ائوزینوفیلی مزمن یک بیماری بدون علت شناخته شده است که عمدتاً زنان میانسال را درگیر میکند. مشخصهٔ این بیماری که ائوزینوفیلی ریوی طول کشیده نیز نامیده شده است سرفه خلطدار، تنگی نفس، احساس کسالت، کاهش وزن، تعریق شبانه و تب همراه با ارتشاحهای پیشروندهٔ محیطی در ریه میباشد که در عکس سینه به عنوان نگاتیو عکاسی آدم ریه توصیف شده است. در هنگام تظاهر اکثر بیماران دچار ائوزینوفیلی ] خون[محیطی بیشتر از ۳۰ درصد و نیز ائوزینوفیلی مایع شستشوی برونشی – حبابچهای هستند. مطالعهٔ بافتشناختی نشان دهندهٔ ائوزینوفیلها و هیستیوسیتها در پارانشیم ریه و بافت بینابینی آن، نواحی پنومونی سازمان یابنده بدون علت مشخصی (COP) اما فیبروز اندک میباشد. پسرفت خودبهخودی گزارش شده است اما نارسایی تنفسی نیز میتواند رخ دهد. به طور بارز درمان با کورتیکواستروئیدها به سرعت مؤثر است. درمان طولانیمدت توصیه میشود چون برخلاف پنومونی ائوزینوفیلی حاد، عود شایع است.
مشخصه ائوزینوفلی ریوی ساده که به سندرم لوفلر (Löffler) نیز معروف است ارتشاحهای مهاجر گذرا است که کمتر از یک ماه به طول میانجامد. در برخی موارد هیچ علایمی وجود ندارد اما ممکن است سرفه خشک و تنگی نفس رخ دهد. مطالعه آسیبشناختی بافتها تجمع بینابینی و داخل حبابچهای ائوزینوفیلها، ماکروفاژها و آدم را نشان میدهد. این سندرم ممکن است بدون علت شناخته شده بوده یا به علت عفونت انگلی (گونههای آسکاریس، گونههای استرونژیلوئیدس، کرمهای قلابی)، یا داروها (نیتروفورانتوئین، مینوسیکلین، سولفونامیدها، پنیسیلین، داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی) رخ دهد. درمان نیازمند از میان بردن عامل آسیبرسان یا تداوی عفونت انگلی است. ممکن است در موارد بدون علت شناخته شده از کورتیکواستروئیدها استفاده شود.
آسپرژیلوز برونشی – ریوی آلرژیک (ABPA) یک واکنش افزایش حساسیتی است که هنگام کولونیزاسیون مجاری هوایی توسط گونههای آسپرژیلوس در بیماران مبتلا به آسم یا فیبروز کیستیک رخ میدهد. ممکن است بیماران با تب، کسالت، سرفه خلط دار همراه با توپیهای موکوسی ضخیم قهوهای و گهگاه خلط خونی تظاهر یابند. در عکس سینه ارتشاحهای ریوی که اغلب گذرا و مهاجر هستند و برونشکتازی مرکزی ممکن است دیده شوند. آزمایشات غیر طبیعی که در ABPA دیده میشوند عبارتند از: ائوزینوفیلی ] در خون[محیطی بیش از ۱۰ درصد، افزایش سطح IgE (و نیز حضور IgE مختص آسپرژیلوس) و آنتیبادیهای رسوب دهندهٔ آسپرژیلوس، پاسخ به کورتیکواستروئیدها خوب است. میتوان ایتراکونازول را نیز به درمان اضافه کرد.