برآورد خطر جراحی‌های غیرقلبی در بیمار قلبی – عروقی

جراحی غیرقلبی در بیماران مبتلا به بیماری قلبی – عروقی با افزایش خطر مرگ یا عوارض قلبی همانند انفارکتوس قلبی، نارسایی احتقانی قلب و آریتمی همراه است. پزشک مشاور برای تعیین میزان خطر ناشی از عمل باید از نوع و شدت بیماری قلبی بیمار و عوامل خطرساز همراه و نوع و فوریت عامل اطلاع کافی داشته باشد. به طور کلی، نحوه بررسی پیش از جراحی و درمان جنین بیماران قلبی همانند شرایط معمولی است، البته با آزمون‌های تهاجمی و غیر تهاجمی اضافی به منظور تشخیص افرادی که در معرض خطر بیشتری قرار دارند و نتیجه عمل بر درمان و پیش آگهی آنها مؤثر است.

تخمین میزان خطری که در حین عمل وجود دارد

معمولاً با بررسی بالینی دقیق شامل شرح حال، معاینه فیزیکی و دیدن ECG امکان‌پذیر است. عواملی که با احتمال خطر حین عمل بیشتری همراه‌اند عبارت‌اند از انفارکتوس قلبی اخیر (که بیش از ۷ روز و کمتر از یک ماه از آن گذشته است)، آنژین شدید یا ناپایدار، نارسایی جیران نشده احتقانی قلب، آریتمی‌های خطرناک و بیماری دریچه‌ایشدید (جدول 3-12)، عواملی که با احتمال خطر قلبی کم تا متوسط همراه‌اند عبارت‌اند از سابقه آنژین پایدار، نارسایی قلبی جبران شده، انفارکتوس قلبی پیشین یا دیابت قندی. به علاوه سن بالا، ECG غیرطبیعی، آفت ظرفیت عملکردی و هیپرتانسیون کنترل نشده، نشان دهنده بیماری قلبی عروقی‌اند ولی عوامل مستقل پیش‌بینی کننده بروز عوارض قلبی حین عمل نیستند.

خطراتی که با نوع عمل ارتباط دارند در بیمارانی که تحت عمل اورژانس بزرگی قرار گرفته‌اند، خصوصاً در افراد مسن بسیار بیشتر است (جدول 4-12). به همین ترتیب؛ عوارض قلبی پس از جراحی عروق نیز شایع است چرا که شیوع بیماری عروق کرونر در این جمعیت ازبیماران بالامی‌باشد. به علاوه، هر عمل جراحی که با تغییرات حجم یا خون‌ریزی فراوان همراه باشد فشار بیشتری بر قلب از پیش مریض وارد می‌آورد. اعمالی که با احتمال خطر کمتری در بیماران قلبی همراه‌اند، عمل کاتاراکت و آندوسکوپی می‌باشند.

با تکمیل بررسی بالینی و معلوم شدن نوع جراحی، نیاز به آزمون‌ها و یا درمان‌های دیگر نیز مشخص می‌شود. در صورت فوریت عمل فرصت چندانی برای بررسی‌های قلبی-عروقی وجود ندارد. تنها می‌توان در خصوص درمان دارویی و مراقبت‌های حین عمل توصیه‌هایی انجام داد. اگر جراحی فوریت نداشته باشد، بررسی‌های مفصل‌تر باید با توجه به ارزیابی بالینی و نوع عمل، برنامه‌ریزی شود. در صورت وجود عوامل خطرساز مهم عمل جراحی باید تا درمان بیماری و تثبیت وضعیت قلب بیمار به تعویق افتد. بیمارانی که عوامل متوسط خطرساز قلبی دارند و قرار است تحت عمل جراحی با ریسک بالا قرار گیرند، ابتدا باید تحت آزمون‌های غیر تهاجمی همانند تست ورزش یا تست استرس دارویی و یا اکوکاردیوگرافی قرار گیرند. نتایج چنین آزمون‌هایی مشخص می‌کند که مثلاً آیا بیمار به کاتتریزاسیون قلب یا تشدید درمان دارویی نیاز دارد یا خیر، اگر عمل جراحی که قرار است انجام شود، سبک یا متوسط است و ظرفیت عملکردی بیمار خوب است، باید عمل جراحی هم‌زمان با درمان طبی صحیح و مراقبت‌های پس از عمل صورت بگیرد. جراحی غیرقلبی بیمارانی که عواملی کوچک خطرساز داشته یا هیچ عامل خطرسازی ندارند، معمولاً بی‌خطر است، البته در صورت کم بودن ظرفیت عملکردی و نیاز به اعمال جراحی پرخطر بهتر است اقدام به بررسی‌های قلبی بیشتر کرد.