پنوموتوراکس ریه چیست و چه مشکلاتی ایجاد میکند؟
تجمع هوا در فضای جنبی را پنوموتوراکس گویند. در این وضعیت فشار درون فضای جنبی مثبت شده و ریه زیرین را میفشارد.
بیماران مبتلا به پنوموتوراکسی به طور بارز با حملهٔ حاد تنگی نفس مراجعه میکنند. یافتهها عبارتند از: تاکیکاردی، کاهش صداهای تنفسی، کاهش لرزش لمسی (tactile fremitus)، صدای مالش جنب (pleural friction rub)، آمفیزم زیرجلدی، تشدید بیش از حد صدا (hyperresonance) و جابه جایی نای به سمت مقابل، میتوان با گرفتن یک عکس سینه در حالت ایستاده به تشخیص رسید. به طور بارز جنب احشایی از جنب جداری جدا میشود و هوا بین جنب احشایی و قفسه سینه قابل رویت است.
عکسی که در انتهای بازدم گرفته شود تراکم ریه را افزایش در حالیکه حجم آن را کاهش میدهد و در نتیجه تفاوت بین پارانشیم ریه و گاز داخل فضای جنبی را آشکارتر میسازد.
درمان معمولاً نیازمند قرار دادن لوله توراکوستومی و مکش و متعاقباً تخلیه درزگیری شده با آب (water-seal drainage) میباشد. با این حال اگر پنوموتوراکس کوچک باشد و بیمار دچار دیسترس نباشد ممکن است تحت نظر گرفتن به تنهایی کافی باشد. اگر نشت مداوم هوا مثلاً از یک فیستول برونش به فضای جنبی وجود نداشته باشد هوای داخلی فضای جنبی به داخل خون جذب شده و پنوموتوراکس بهبود مییابد. پنوموتوراکس تحت فشار (tension pneumothorax) یک فوریت طبی است که نیازمند تخلیهٔ فوری فشار با قرار دادن کاتتر سینهای میباشد. پنوموتوراکسی تحت فشار زمانی رخ میدهد که فشار داخل فضای جنبی به قدری بالا رود که باعث جابه جایی مدیاستن، فشردگی ورید اجوف و قلب و مشکلات همودینامیک گردد. یک چنین فیزیولوژی به معنی نشت مداوم هوا به درون فضای جنبی میباشد.
پنوموتوراکس اغلب با آسیب نافذ یا غیر نافذ ] به قفسه سینه[همراهی دارد. با آسیب نافذ ممکن است هوا از طریق دیواره قفسه سینه با ریه به درون فضای جنبی نشت کند. تهویه مکانیکی هم با پنوموتوراکس همراهی داشته است. افرادی که دچار بیماری زمینهای ریه هستند و تنفس مکانیکی دریافت میدارند ممکن است عملاً پنوموتوراکس گردند. افزایش ناگهانی فشارهای حداکثر راههای هوایی (peak airway pressures) همراه با کاهش صداهای تنفسی میتواند پزشک را متوجه این عارضه نماید.
پنوموتوراکس ممکن است به طور خودبهخودی یا ثانویه به بیماری زمینهای ریه رخ دهد. به طور بارز پنوموتوراکسی خودبهخودی در مردان جوان قد بلند و لاغر اندام رخ میدهد که احتمالاً در نتیجهٔ پارگی حبابهای قله ریه است. بیماریهای زمینهای ریه که میتواند توسط پنوموتوراکس عارضهدار گردند شامل آمفیزم، فیبروزکیستیک، التهاب گرانولومی، پنومونی نکروز دهنده، فیبروز ریه و آبسههای ریوی میباشند. پنوموتوراکس قاعدگی در بیمارانی رخ میدهد که دچار اندومتریوز تحت جنبی و دیافراگمی هستند؛ پارگی گرهکهای اندومتری در زمان قاعدگی باعث پنوموتوراکسی میشود.