چگونه بدن ما گرم باقی میماند؟
انسان یک موجود خون گرم است. دمای طبیعی بدن انسان در همه فصلها یکسان باقی میماند و از محیط خارجی تأثیر نمیپذیرد. دمای طبیعی بدن یک انسان سالم ۳۷ درجه سانتیگراد (6 / ۹8 درجه فارنهایت) است. حال باید دانست که انرژی حرارتی که سبب گرم نگه داشتن بدن انسان میشود از کجا به دست میآید
بدن ما انرژی حرارتی را از غذاهای مصرفی روزانه تأمین میکند. مواد غذایی توسط فرآیند اکسیداسیون که نوعی سوختن است، حرارت تولید میکنند. همانطور که از سوختن مواد سوختنی حرارت تولید میشود، به همان ترتیب از سوختن مواد غذایی هم حرارت تولید میشود، تنها اختلاف بین این دو سوختن این است که از سوختن مواد سوختنی حرارت و نور تولید میشود ولی از اکسیداسیون و سوختن مواد غذایی نوری حاصل نمیگردد. حرارتی که توسط مواد غذایی ایجاد میگردد برای انجام کارهای مختلفی استفاده میشود. بهطور طبیعی روزانه ۲۵۰۰ کالری انرژی حرارتی در بدن انسان تولید میشود و این انرژی بدن را گرم نگه داشته و قسمتهای مختلف بدن را در انجام کارهای مختلف توانا میسازد.
دمای بدن انسان توسط مرکز دما در مغز ثابت نگه داشته میشود. این مرکز شامل سه قسمت است:
1- «مرکز کنترل» که دمای خون را ثابت نگه داشته و آن را تنظیم میکند.
۲ – «مرکز حرارت» که دمای خون را کنترل کرده و در موقع پایین افتادن آن را بالا میبرد.
۳- «مرکز سرما» که در هنگام افزایش دما، دما را پایین میآورد.
وقتی در مرکز دما نارسایی ایجاد میشود، بدن شروع به لرزیدن میکند و سرانجام منجر به ایجاد تب میشود. ایجاد نارسایی در مرکز حرارت در بدن تولید لرز و ایجاد نارسایی در مرکز سرما در بدن ایجاد تب میکند. ازنظر فیزیولوژیکی لرز یک حالت خود به خودی ماهیچهها است. بهاینترتیب که در هنگام لرز ماهیچههای بدن سریع مقبض و سفت شده و سپس دوباره به حالت استراحت با انبساط بر میگردند. در حقیقت عمل انقباض و استراحت ماهیچه در مدت زمان کوتاهی مرتبا تکرار میشود و درنتیجه لرز ایجاد میشود. در اثر انقباض ماهیچهها، سلولهای ماهیچهای غذای بیشتری برای تولید انرژی می سوزانند و درنتیجه گر ما ایجاد میشود و سبب میشود که بدن گرم نگه داشته شود. بطور طبیعی زمانی که دمای بدن از حد طبیعی پایین تر میرود بلافاصله مرکز گرما یا مرکز حرارت شروع به کار میکند. آنگاه توسط غدد بخصوصی در بدن ترکیبات شیمیایی قابل سوختن ایجاد میشود که توسط کبد و عضلات مورد استفاده قرار میگیرند و سوزانده میشوند تا دمای بدن در اثر تولید حرارت به حد طبیعی برسد.
همچنین زمانی که دمای بدن به علتی بالا رود؛ مرکز سرما شروع به کار میکند و فرآیند اکسیداسیون یا سوختن مواد غذایی کند شده و غدد عرق شروع به ترشح عرق میکنند، آب و بعضی از نمکها، همراه با مواد زائد از طریق عرق از بدن دفع میشوند، این پدیده به خنک شدن بدن کمک مینماید.