چرا سیاستمداران از ریاضی و دانش گریزان هستند؟ بررسی طرح ترامپ برای تأسیس یک دیوار متشکل از سلول‌های خورشیدی در مرز آمریکا و مکزیک!

دو سه هفته پیش رئیس‌جمهور ترامپ، اصرار داشت که اصلا حرفش در مورد ساخت دیوار متشکل از سلول‌های خورشیدی در مرز آمریکا و مکزیک، یک شوخی نیست!

او گفت که واقعا امکان ساخت چنین دیواری وجود دارد. چرا که آمریکا شرکت‌های بزرگی دارد و هیچ جایی بهتر از این محل، برای تأسیس چنین دیواری نمی‌توان یافت.

ترامپ نخستین بار ایده چنین دیوار خورشیدی را در نشست کنگره جمهوری‌خواهان در کاخ سفید در ماه ژوئن بیان کرد.

او ادعا کرد که این ایده خودش بوده (در حالی که واقعا نبود) و همچنین در این نشست برآورد کرد که که انرژی تولیدشده توسط این دیوار، جبران هزینه آن را می‌کند.

سایت vox کار جالبی کرده و با محاسباتی که شاید از عهده هر آدم کنجکاو آشنا با ریاضیات و علوم دبیرستانی هم برآید، امکان انجام چنین کاری را بررسی کرده است.

برآورد هزینه ساخت دیوار خورشیدی

شاید بدانید که الان در قسمتی از مرز آمریکا و مکزیک دیوار و فنس‌کشی 645 مایلی وجود دارد.

ترامپ از همان زمان نامزدی ریاست جمهوری ادعا می‌کرد که بالاخره دولت مکزیک را مجبور خواهد کرد که هزینه این دیوار را بپردازد، گرچه شاید لازم باشد ابتدا هزینه ساخت را مالیات‌دهندگان آمریکایی پرداخت کنند.

در 11 جولای، جمهوری‌خواهان در کنگره طرحی برای تصویب اختصاص 1.6 میلیارد دلار به وزارت امنیت داخلی آمریکا برای تأسیس این دیوار را گذراندند. اما این فقط قسمت کوچکی از 21.6 میلیارد دلاری است که تخمین زده می‌شود برای ساختن یک دیوار حائل 1250 مایلی لازم باشد.

حالا جالب است بدانید که در 13 جولای ترامپ یک ادعای عجیب و غریب دیگر هم کرد: اینکه 700 تا 900 مایل از دیوار طوری ساخته شود که مرئی باشد. یعنی بتوان از یک سوی دیوار سمت دیگر را مشاهده کرد، مبادا که قاچاقچی‌های حریصی که بسته‌های مواد مخدر را به سوی دیگر پرتاب می‌کنند، ناخواسته بسته‌ها را بر پیکر شهروندان آمریکایی در دیگر سو فرود آورند! (جدا این حرف را ترامپ زد!)

اما حتی اگر یک دیوار متخلخل‌تر هم بین دو کشور ساخته شود باز هم به 12 تا 15.5 میلیارد دلار بودجه نیاز است.

واقعا یک دیوار خورشیدی هزینه خودش را درمی‌آورد؟

ایده اصلی تأسیس یک دیوار خورشیدی حائل، مسلما از مغز ترامپ نمی‌توانسته بیرون آمده باشد، بلکه این ایده‌ای بود که نخستین بار دسامبر سال پیش در سایت هافینگتون پست مطرح شد.

در حقیقت نمونه‌های اولیه‌ای برای دیوارهای خورشیدی از حالا وجود دارند و 4 تا 8 الگوی اولیه برای این کار وجود دارد.

حالا بیایید خوش‌بینانه‌ترین سناریویی ممکن را در نظر بگیریم:

ابعاد متوسط صفحات خورشیدی 39 در 77 اینچ است. اگر در دیوار، دو ردیف از این صفحات خورشیدی را نصب کنیم و طول دیوار را هم 900 مایل در نظر بگیریم، نیاز به 2924102 پنل داریم.

هر پنل خورشیدی ظرفیت تولید برق‌اش 350 وات است. پس این دیوار با داشتن نزدیک به 3 میلیون صفحه خورشیدی، بالقوه امکان تولید هزار مگاوات برق را دارد.

اما باید در نظر بگیریم که شرایط تولید انرژی خورشیدی، تحت تأثیر طول روز و نیز وضعیت آب و هوا است. پس در شرایط گرمای خیلی زیاد یا سایه افتادن، میزان تولید انرژی کم می‌شود. برآورد شده که در امریکا متوسط توان تولید انرژی صفحات خورشیدی، 20 درصد ظرفیت اسمی است.

حالا بیایید ارفاق کنیم و در نظر بگیریم که پیشرفت فناوری و استفاده از فناوری برتر و نیز شرایط مطلوب‌تر مرز جنوب غربی آمریکا، میزان متوسط تولید بازدهی صفحات خورشیدی را از این 20 درصد بالاتر ببرد و به 30 درصد برساند.

در این صورت این دیوار خورشیدی عظیم، هر سال 2.7 تراوات ساعت انرژی الکتریکی تولید خواهد کرد.

حالا بیایید در نظر بگیریم که معجزه‌ای اتفاق بیفتد و مکزیک همه این انرژی تولیدشده را بخرد و خودش هم هزینه زیرساخت‌های انرژی الکتریکی را بپردازد! الان قیمت انرژی در ابالت‌های جنوبی امریکا 11 سنت برای هر کیلو وات ساعت است.

باز هم در نظر بگیریم که مکزیک، هزینه خرده‌فروشی انرژی را بپردازد و نه هزینه خرید انبوه انرژی را که معمولا مشمول تخفیف‌های خیلی زیاد است.

با همه این ارفاق‌ها و خوش‌بینی‌ها، دیوار مرزی می‌توان هر سال 300 میلیون دلار برای دولت آمریکا به ارمغان داشته باشد.

این در شرایطی است که هزینه ساخت را دست‌کم 12 تا 15.5 میلیارد دلار برآورد کرده بودیم و به علاوه برآورد می‌شود که هزینه نگهداری از دیوار و فنس‌ها سالانه 325 میلیون دلار باشد!

مشکلات عملی ساخت این دیوار

اما از نظر مهندسی ساخت این دیوارها مشکلات زیادی دارد.

در محاسبات بالا در نظر گرفته شده بود که دیوار دو ردیف سلول خورشیدی داشته باشد.

مشکل شماره یک این است که سلول‌های خورشیدی باید روی به سوی خورشید باشند تا حداکثر میزان انرژی را دریافت کنند. پس نمی‌شود که یک ردیف سلول خورشیدی را در بالای دیوار و ردیف دیگر را به صورت کاملا عمودی در یک سمت دیوار نصب کرد. پس چاره‌ای نیست که ردیف دیگر حالت مایل داشته باشد تا بیشترین رودررویی دیوار با خورشید وجود داشته باشد.

اما مشکل این است که در نیمکره شمالی، ردیف مایل همیشه باید به صورت جنوب نگاه کند. این به معنی آن است که ردیف مایل به سمت مکزیک باشد.

می‌شود تصور کرد که این ردیف سلول‌های خورشیدی رو به مکزیک به آسانی هدف خرابکاری و سرقت قرار بگیرد!

مشکل بعدی را هم شاید با دیدن عکس شماتیک بالا حدس زده‌اید.

زاویه دیوار بهتر است 30 درجه باشد. خب، از چنین دیواری که می‌توان به آسانی بالا رفت.

شاید به نظرتان برسد که چطور است از این ردیف دوم صرف‌نظر بشود. در این صورت که یک ردیف سلول خورشیدی در بالا جوابگو نیست، چون فقط در ساعات محدود ظهر، روی به خورشید است.

همین جا توصیه می‌کنم که یک مقاله آرشیوی سایت «یک پزشک» را بخوانید:

چه کسی از بُردار می‌‌‌‌ترسد؟

چرا اینقدر برخی از سیاستمدارها از ریاضی و دانش گریزان هستند؟

دلایل مختلفی را می‌توان برشمرد

-نداشتن توان محاسباتی ساده

-نداشتن تمایل به فکر کردن در مورد معقولات با امید به معجزه‌های غیرممکن یا داشتن شخصیت‌های ویژه مثل شخصیت اسکیزوتایپال

-جسارت ابلهانه در اخد تصمیمات راهبردی بدون توجه به سرنوشت مردم

و دلایل و مثال‌های مشابهی که خودتان بهتر از من می‌دانید!