دیسکسیون آئورت (پاره شدن آئورت) چیست؟ علل، تشخیص و درمان

علت های دیسکسیون آئورت

• نکروز کیستیک بخش میانی دیواره آئورت ممکن است باعث پارگی و انتیمای آئورت شده و در نتیجه لایه‌های دیوارهٔ آئورت از هم جدا شوند.
• فاکتورهای مستعدکننده عبارتند از، فشارخون بالا، ایتروژنیک، آترواسکلروز، سندرم مارفان، جنس مذکر، حاملگی (سه ماهه سوم)، تروما، کوارکتاسیون آئورت.
• نوع A عبارت است از دیسکسیون آئورت صعودی +/- آئورت عرضی یا نزولی
• نوع B فقط آئورت نزولی را شامل می‌شود.
• ممکن است دیسکسیون، آئورت شکمی (انسداد شریان کلیوی یا مزانتریک) و عروق کرونر (MI) را نیز درگیر کند.

تشخیص افتراقی دیسکسیون آئورت

• MI حاد
• پریکاردیت
• آمبولی ریوی
• پنوموتوراکس
• کوارکتاسیون آئورت
• آنوریسم آئورت پاره شده
• کوستوکندریت
• GERD
• اسپاسم یا پارگی مری
• استرس/ اضطراب
• تنگی آئورت
• عوال ایجادکننده پلورزی
• پانکراتیت
• کولیک صفراوی
• زونا
• تروما
• بدخیمی‌های متاستازدهنده

اپیدمیولوژی دیسکسیون آئورت

• 80 تا 90% بیماران بالای 60 سال سن دارند.
• مردان خیلی بیشتر از زنان مبتلا می‌شوند

علایم و نشانه‌های دیسکسیون آئورت

• دیسکسیون حاد اغلب با شروع ناگهانی درد شدید در پشت یا قفسه سینه همراه است.
• ممکن است با تهوع، تعریق، تنگی نفس یا علایم عصبی (سنکوپ، پارستزی) همراه باشد.
• افزایش فشار خون یا افت فشار (درصورت تامپوناد یا خونریزی)
• دیسکسیون پروگزیمال: افت نبض و فشار خون اندام فوقانی، نارسایی آئورت، تامپوناد، افت فشار خون، سنکوپ، CHF، MI حاد.
• دیسکسیون دیستال: افت نبض و فشارخون اندام تحتانی، الیگوری، ایسکمی مزانتر.

تشخیص دیسکسیون آئورت

• بالینی: فقدان/ نامساوی بودن نبض‌های محیطی/فشارخون
• CXR: در بیش از 90% موارد تغییرات مربوط به دیسکسیون آئورت را نشان می‌دهد.
• مدیاستن پهن، افیوژن پلور و کاردیومگالی (افیوژن پریکارد)
• EKG: رد MI؛ در صورتی که EKG نشان‌دهندهٔ یک سندرم حاد کرونری باشد نمی‌توان دیسکسیون آئورت را رد کرد. زیرا ممکن است عروق کرونری را درگیر کرده باشد.
• TTE: به منظور ارزیابی افیوژن پریکارد، نارسایی دریچه آئورت، دیسکسیون احتمالی آئورت از TEE استفاده می‌شوند.
• TEE: حساسیت و ویژگی بیشتر از TTE: نمی‌تواند قوس آئورت پروگزیمال را خوب ببیند.
• CT می‌تواند تمام آئورت و پریکارد را بررسی می‌کند ولی برای بیماران ناپایدار مناسب نیست، MRI نقش محدودی دارد.

درمان دیسکسیون آئورت

• درمان شرایط زمینه‌ای- مخصوصاً فشارخون بالا
• دیسکسیون حاد نوع A نیازمند جراحی اورژانس است.
• دیسکسیون نوع B تنها نیازمند درمان دارویی است مگر موارد عارضه دار با ایسکمی عضو، محدودیت در عملکرد کلیه یا پارگی آئورت.
• درمان دارویی با داروهای ضد فشار خون (نیتراتها، بتابلوکرها) با هدف کاهش فشارخون و قابلیت انقباض میوکارد انجام می‌شود.
• عدم جبران قلبی حاد نیازمند درمان حمایتی شامل استراحت، بتابلوکرها جهت حفظ فشار سیستولی در کمتر از mmHg 120 و جراحی در صورت نیاز است.

پیش آگهی/ سیر بالینی دیسکسیون آئورت

• دیسکسیون نوع A: در ماه اول در صورتی که درمان غیرجراحی انجام شود 60% مرگ و میر وجود دارد. در جراحی‌های انتخابی مرگ و میر کمتر از 10% است.
• دیسکسیون نوع B: بدون جراحی در طول یکماه مرگ و میر کمتر از 10% دارد.
• عوارض بعد از عمل (5-10%): پاراپلژی، MI، نارسایی کلیه، ایسکمی فرانتریک، ناتوانی جنسی.