بیماری کلیه ناشی از مصرف داروهای مسکن
نفروپاتی ناشی از داروهای مسکن
نفروپاتی ناشی از داروهای مسکن بیماری شایعی است که به علت استفاده از داروهای حاوی آسپرین در ترکیب با استامینوفن، قناستین، کافئین یا کدئین به وجود می‌آید. استامینوفن (یک متابولیت فناستین) در نوک پاپیلاها تغلیظ شده و به متابولیت‌های واکنش‌گری متابولیزه می‌گردد که قادر به آسیب زدن به سلول‌های واقع در پاپیلای کلیه می‌باشند و منجر به نکروز پاپیلا می‌شوند. این اثر توسط داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی تشدید می‌شود که ذخیرهٔ گلوتاتیون را کاهش داده و درنتیجه ظرفیت احیاکنندگی را کاهش می‌دهند. در این مقوله نکروز بینابینی مزمن معمولاً نکروز پاپیلاری را همراهی می‌کند. نفروپاتی ناشی از داروهای مسکن معمولاً در زنان جوان که دچار هم‌ابتلایی‌های تنش عاطفی، اختلالات عصبی ـ روانی، و ناراحتی‌های گوارشی هستند رخ می‌دهد. توموگرافی کامپیوتری (CT) ساده از کلیه‌ها ممکن است کلسیفیکاسیون پاپیلا و حاشیهٔ غیرطبیعی قشر کلیه را نشان دهد.
درمان عبارت است از قطع مصرف مسکن، معمولاً پیشرفت افت کارکرد کلیه با قطع مادهٔ مضر آهسته‌تر شده یا حتی متوقف می‌گردد. این داروهای ترکیبی مضر، دیگر در آمریکای شمالی یا بسیاری از قسمت‌هیا جهان در دسترس نمی‌باشند.
نفروپاتی ناشی از سرب
در ایالات متحده مواجههٔ شغلی با سرب به علت مقررات دولتی سفت و سخت کاهش یافته است. سرب ممکن است در اثر مصرف آب آلوده (از لوله‌های سربی قدیمی یا بلور) یا نوشیدن الکل به دست آمده از دستگاه‌های تقطیری که از رادیاتورهای لحیم‌کاری شده با سرب ساخته شده‌اند وارد بدن گردد. سرب توسط سلول‌های لولهٔ نزدیک برداشت می‌شود و در آنجا باعث آمینواسیدوری، گلیکوزوری، و نفریت بینابینی مزمن می‌گردد. سه‌گانهٔ کلاسیک پرفشاری خون، و نارسایی کلیوی مزمن ممکن است حاکی از نفروپاتی ناشی از سرب باشد. تشخیص با یافتن افزایش دفع سرب 24 ساعتهٔ ادراری پس از تجویز دو دوز یک گرمی اتیلن‌دی‌آمین تترااستیک اسید (EDTA) داده می‌شود.
درمان این وضعیت با به کارگیری فلزبرداری (chelation) با EDTA صورت می‌پذیرد که ممکن است بیماری کلیوی مزمن را متوقف کرده یا حتی باعث بازگشت آن شود.
نفروپاتی گیاه چینی
نفروپاتی گیاه چینی اولین بار در سال 1992 در دسته‌ای از زنان بلژیکی که قرص‌های رژیمی حاوی عصارهٔ ریشهٔ گیاهان مصرف کرده بودند گزارش شد. از آن زمان مواردی از سرتاسر جهان گزارش شده است. نفروپاتی گیاه چینی معمولاً بی‌سروصدا و با شواهد نارسایی کلیه که در مطالعات آزمایشگاهی معمول (روتین) یافت می‌شوند تظاهر می‌یابد. برخی بیماران ممکن است با سندرم فانکونی یا خستگی ناشی از کم‌خونی تظاهر یابند که در نفروپاتی گیاه چینی تمایل به شدید بودن دارد. اسید آریستولوچیک که در گونهٔ گیاهی آریستولوچیا (aristolochia) یافت می‌شود به عنوان ترکیبی سمی برای کلیه شناسایی شد و هنگامی که به نمونه‌هایی از موش‌ها تجویز شد یافته‌های نفروپاتی گیاه چینی را بازآفرینی کرد. سیر بالینی آن همانند نفریت بینابینی مزمن سریعاً پیشرونده یا فیبروز بینابینی تسریع شده است که اغلب منجر به بیماری کلیوی مرحلهٔ نهایی می‌گردد. درمان عبارت است از قطع مصرف گیاه بیماران باید از نظر بدخیمی اپی‌تلیوم ادراری (urothelial) پایش شوند که با مصرف اسید آریستولوچیک همراهی داشته است.
