وقفه تنفس در خواب یا آپنه در خواب چرا رخ می‌دهد؟ علایم و شیوه تشخیص و درمان آن

علت های وقفه تنفس در خواب یا آپنه در خواب

• سندرم دوره‌های مکرر آپنه (> 10 ثانیه قطع جریان هوای تنفسی) یا هایپونه در حین خواب، باعث عدم اشباع اکسیژن و خواب نامناسب می‌شود.
• ممکن است انسدادی، مرکزی یا مختلط باشد (علایم تا حدودی شبیه هم هستند)

• انسدادی: بافت نرم مجاری هوایی فوقانی جریان هوا را قطع می‌کند، ریسک فاکتورها: مجاری هوایی باریک (چاقی، بزرگی زبان)، الکل، سداتیوها، URI، هیپوتیروئیدیسم، سیگار، اختلال عملکرد تارهای صوتی، بیماری بصل‌النخاع)
• مرکزی: فقدان سیگنال‌ها از مرکز تنفسی در CNS، آپنه، بدون تلاش تنفسی

تشخیص افتراقی وقفه تنفس در خواب یا آپنه در خواب

• هایپوونتیلاسیون اولیهٔ آلوئولی: (Ondines curse) ونتیلاسیون ناکافی همراه هایپوکلسمی علی رغم جریان هوای نرمال، سیستم ریوی طبیعی، و فعالیت تنفسی نرمال
• سندرم چاقی- هایپوونتیلاسیون (سندرم Pickwickian): هایپوونتیلاسیون در اثر افت تخلیه مرکزی به علاوه افزایش بار مکانیکی جدار قفسه سینه.
• نارکولپسی: حملات خواب روزانه
• هیپوتیروئیدیسم

اپیدمیولوژی وقفه تنفس در خواب یا آپنه در خواب

• 2% زنان و 4% مردان
• در افراد چاق و مردان میانسال شایعتر است
• آپنه انسدادی از نوع مرکزی شایعتر است
• آپنه مرکزی در سن کم و سالخوردگی شایعتر است.
• غالباً سالها قبل از انسداد واقعی خر و پف (Snoring) وجود دارد، خرپف به تنهایی دلیل انجام یک بررسی کامل نیست.

علایم و نشانه‌های وقفه تنفس در خواب یا آپنه در خواب

• خروپف با صدای بلند
• حرکات شبه بی‌قراری در حین خواب
• قطع تنفس یا تلاش تنفسی بدون جریان هوا حین خواب
• چاقی
• اروفارنکس باریک‌شده
• خواب‌آلودگی روزانه
• خستگی روزانه
• تنبلی صبحگاهی
• حواس پرتی
• سردرد
• ناتوانی جنسی
• تغییرات شخصیت
• همخواب بیمار غالباً مفیدترین اطلاعات را می‌تواند بدهد.

تشخیص وقفه تنفس در خواب یا آپنه در خواب

• Over night Polysimnography: فیزیولوژی بدن را در زمان خواب مانیتور می‌کند، شامل EEG، EMG، EKG اکسی متری، جریان هوا و فعالیت تنفس، حملات آپنه را نشان داده، و تشخیص قطعی را مشخص می‌کند، نتیجهٔ مثبت: 10 حملهٔ آپنه در یک ساعت که هرکدام حداقل 10 ثانیه طول بکشد.
• پالس اکسی متری در طول شب تست غربالگری مناسبی است- در بیماران با احتمال زیاد ابتلا به روش تشخیصی خوبی است و حساسیت قابل قبولی دارد- اگر نتیجه نرمال باشد در بیماران با احتمال قبلی کم ابتلا تشخیصی را رد می‌نماید.
• CBC: اریتروسیتوز
• چک عملکرد تیروئید برای رد هیپوتیروئیدیسم
• زمانی که مشکلات خواب شبانه باعث مشکلات رفتاری و فیزیولوژیک ثانویه در طول روز شود انجام بررسی‌ها مناسب و لازم به نظر می‌رسد.

درمان وقفه تنفس در خواب یا آپنه در خواب

• در بیماران دچار افزایش تون مجاری هوایی فوقانی: پرهیز از الکل و آرام بخش‌ها
• در بیمارانی که اندازهٔ لومن مجاری هوایی فوقانی آنها بزرگ شده است
• کاهش وزن شاید موثر باشد
• دندان‌های مصنوعی دهانی

• در صورت وجود انحراف بینی سیتوپلاستی بینی
• اوولوپالاتوفارنگوپلاستی در بیماران انتخاب شده
• فشار مثبت مداوم مجرای هوایی از راه بینی در طول شب (CPAP)
• درمان انتخابی است که 100% موثر می‌باشد ولی ممکن است چندان دلپذیر نباشد.
• بای پس محل انسداد: در بیماران دچار عوارض شدید و تهدیدکننده حیات که دیگر روش‌ها جواب ندهد می‌توان از تراکئوستومی استفاده کرد.
• اکسیژن ممکن است آپنه را بدتر کند: با دقت تجویز شود
• داروها: سه حلقه‌های ممکن است حملات را کاهش داده و علائم روزانه را بهبود بخشد.

پیش آگهی/ سیر بالینی وقفه تنفس در خواب یا آپنه در خواب

• هایپوکسمی مکرر ممکن است نهایتاً باعث آریتمی قلبی، افزایش فشار خون ریوی، کورپولمونال شود.
• سایر عوارض: – CHF (مخصوصاً در بیماران دچار اختلال عملکرد بطن چپ قبلی)

• HTN سیستمیک
• اریتروسیتوز

• بیماری معمولاً یک سیر مزمن و پیشرونده را همراه با افزایش وزن مداوم طی می‌کند.
• پاسخ به درمان خوب است مخصوصا با استفاده از CPAP نازال.
• سندرم آپنه در حین خواب می‌تواند باعث افزایش مگر و میر شود.
• سندرم آپنه در حین خواب یکی از علل اصلی خواب آلودگی در طی روز می‌باشد.