خونریزی غیرعملکردی رحم چیست؟ علایم و نشانه‌ها آن کدامند؟ راه‌های تشخیص و درمان

علت‌ها و عوامل مستعدکننده خونریزی غیرعملکردی رحم

خونریزی در اثر فاکتورهایی غیر از ناهنجاری آناتومی لگنی، حاملگی، اختلالات خونریزی دهنده و اندوکرین یا داروها

• در اثر تغییرات هورمونال و دیگر موارد سیستم تولید مثلی که به راحتی قابل تعیین نیست.
• سیکل‌های بدون تخمک‌گذاری که با منارک و یائسگی ارتباط دارند. شایعترین علت DUB است.

تشخیص افتراقی خونریزی غیرعملکردی رحم

• کم کاری / پرکاری تیروئید
• حاملگی (یا اکتوپیک)
• فیبروئید اندومتر
• هایپرپلازی، سرطان
• التهاب سرویکس، عفونت، پولیپ یا تروما
• واژینیت آتروفیک
• کیست تخمدان

PCOS •

• اختلالا خونریزی دهنده (کواگولوپاتی بیماری فون ویلبراند، لوسمی ترمبوسیتوپنی، بیماری‌های کبدی)
• داروها (وارفارین، OCP، انواع پروژسترون)
• سیکل‌های بدون تخمک‌گذاری

اپیدمیولوژی خونریزی غیرعملکردی رحم

• DUB شایع‌ترین شکل خونریزی نامنظم واژینال است.

علایم و نشانه‌های خونریزی غیرعملکردی رحم

• منوراژی: خونریزی زیاد و طولانی با فواصل منظم قاعدگی
• متروراژی: خونریزی نامنظم و پیش از تعداد معمول ولی با حجم خون منظم
• منومتروراژی: خونریزی طول کشیده و با مقدار زیاد به فواصل نامنظم و به طور مکرر
• پلی‌منوره: منظم و با تعداد بیشتر از هر ۲۱ روز
• الیگومنوره: خونریزی کمتر از هر ۳۵ روز که حداقل یکبار در هر ۶ ماه رخ دهد همچنین برای توصیف خونریزی کمتر از حد نرمال بکار می‌رود.
• آمنوره: عدم خونریزی برای ۶ ماه
• خونریزی پس از یائسگی: خونریزی حداقل یک سال پس از یائسگی
• خونریزی بین قاعدگی: بین پریودها
• DUB بارد سایر پاتولوژی‌ها تشخیص داده می‌شود.
• ممکن است شرح حال و معاینه علت را مشخص کند.
• تست حاملگی ادرار یا سرم برای رد حاملگی
• TSH و CBC
• کشت سرویکس
• بررسی انعقادی (INR/ PIT / PT)
• سونوگرافی لگن برای همهٔ بیماران دچار ناهنجاری لگن که امکان معاینه کافی و یا اندازه‌گیری ضخامت اندومتر وجود ندارد لازم است هیستروسکوپی نیز شاید ضرورت یابد.
• بیوپسی آندومتر در همهٔ خونریزی‌های پس از یائسگی همچنین در بیماران چاق یا دیابتی که خطر سرطان اندومتر در آنها بالاتر است.

درمان خونریزی غیرعملکردی رحم

• درمان علت زمینه‌ای در صورت امکان
• تست پروژسترون (پروژسترون QD 10 mg برای ۱۰ روز) برای قطع موقت خونریزی شدید یا ادامه خونریزی در موارد الیگومنوره – ولی فقط پس از رد حاملگی؛ در صورت موفقیت‌آمیز بودن هر ۱ تا ۳ ماه تکرار شود اغلب به طور موثری خونریزی‌ها را منظم خواهد کرد.
• OCP در کسانی که تصمیم به پیشگیری از بارداری همزمان با PCOS دارند خونریزی را منظم می‌کند و در DUB ناشی از استرس نیز مفید است.
• HRT ممکن است به حل خونریزی در زنان پری منوپوزال کمک کند ولی تا زمانی که وجود هر نوع پاتولوژی با قاطعیت رد شود نباید استفاده گردد.

پیش آگهی / سیر بالینی خونریزی غیرعملکردی رحم

پیش آگهی DUB عمدهٔ عالی است که البته با توجه به این که قبل از هر تشخیصی از نظر وجود پاتولوژی‌های گوناگون زمینه‌ای بررسی‌های کامل به عمل آید

• ممکن است طی چند دوره درمانی کنترل خونریزی ضروری باشد. باید پیش از شروع دوره‌های درمانی در رابطه با این موضوع با بیمار بحث و گفتگو کرد.
• واژنیت آتروفیک شایع‌ترین علت خونریزی واژینال پس از یائسگی است با این وجود همهٔ موارد باید از نظر سرطان اندومتر بررسی شوند.