ماهیچهها چگونه عمل میکنند؟
دستگاه ماهیچهای بدن انسان شامل تعداد زیادی ماهیچه است که حرکات بدن توسط آنها انجام میگیرد. ماهیچهها به استخوانها متصل شده و سبب حرکت یک استخوان روی دیگری در محل مفاصل میشوند. شکل و ساختمان ماهیچهها متفاوت میباشد. یک ماهیچه که دارای اندازه متوسط باشد در حدود ده میلیون سلول دارد. ماهیچهها در واقع قسمتهای گوشتی بدن انسان را میسازند و دوزن بدن را تشکیل میدهند.
همانطور که گفته شد کلیه حرکات بدن توسط ماهیچهها انجام میگیرد و اگر ماهیچهها کار خود را متوقف کنند حرکات کلیه اندامهای بدن متوقف میشود. ماهیچهها به حرکت غذا در سیستم گوارشی کمک میکنند، هوا را به ریهها میفرستند، بدون وجود ماهیچهها ما نمیتوانیم صحبت کنیم، راه برویم و یا حتی غذا بخوریم، حتی تپش قلب و انقباض و انبساط رودهها نیز متوقف میشود. بنابراین ماهیچهها برای ما کاملاً حیاتی هستند.
بدن دارای سه نوع ماهیچه میباشد: ماهیچههای مخطط یا ارادی، ماهیچههای صاف یا غیرارادی و ماهیچه قلب.
بیشتر ماهیچههای دستها، پاها، گردن و سر از نوع ارادی هستند، زیرا تمام این اندامها تحت اختیار ما عمل میکنند. این ماهیچهها اکثراً به استخوانها متصل میشوند. ماهیچههای مخطط از سلولهایی که دارای خطوط عرضی هستند تشکیلشدهاند و به همین دلیل به آنها ماهیچههای مخطط میگویند. این ماهیچهها از رشتههای زیادی ساختهشدهاند.
ماهیچههای صاف یا غیرارادی ماهیچههایی هستند که خودشان عمل میکنند. ماهیچههای معده و روده از این دسته هستند، زیرا فرآیند هضم غذا بهطور خود به خود انجام میگیرد و ما کنترلی بر روی این ماهیچهها نداریم. ماهیچههای صاف در گردش خون نیز مفید هستند. این ماهیچهها از سلولهای کشیده و دوکی تشکیلشدهاند.
ماهیچه قلب بهطور خودکار کنترل میشود، ازنظر ساختمان مانند ماهیچه مخطط، ازنظر کار شبیه یک ماهیچه صاف عمل میکند.
انقباض و در حقیقت کار ماهیچهها در اثر تحریکات عصبی ایجاد میشود. ماهیچهها برای انقباض به انرژی احتیاج دارند که این انرژی، از سوزاندن مواد غذایی موجود در سلولها تأمین میشود.
باید دانست که ماهیچهها بهندرت بهتنهایی عمل میکنند. حتی سادهترین حرکات توسط عمل چند ماهیچه انجام میگیرد مثلاً عمل ایستادن در اثر همکاری ماهیچههای ناحیه پا تا ناحیه گردن و سرانجام میشود.