گال یا بیماری جرب چیست؟ چطور تشخیص داده می‌شود و درمان آن چیست؟
* بیماری گال (جرب؛ scabies) نوعی عفونت انگلی شایع پوست است که در اثر واکنش آلرژیک به نوعی هیره (mite) انگلی هشت‌پا موسوم به سارکوپتس اسکابیه‌ای (sarcoptes scabieie) ایجاد می‌شود. این انگل کمتر از 5/0 میلی‌متر طول دارد و به داخل پوست نقب می‌زند و تخم‌ریزی می‌کند. سپس این تخم‌ها به مایت‌های جدید تبدیل می‌شوند و رشد می‌کنند.
* پوست بدن نسبت به مدفوع یا بزاق این مایت‌ها حساس می‌شود و خارش شدید روی می‌دهد.
* حدود ۳۰۰ میلیون نفر از مردم دنیا دچار آلودگی به این انگل هستند و ممکن است تا ۵٪ موارد مراجعه به متخصصان پوست ناشی از این آلودگی باشد.
* آلودگی به این انگل در مراکز جمعی از قبیل سرای سالمندان، مراکز روانی و بیمارستان‌ها ممکن است به شکل همه‌گیر درآید.
* آلودگی اولیه برای مدت حداکثر ۶ هفته بدون علامت باقی می‌ماند و سپس واکنش ازدیاد حساسیت ایجاد می‌شود.
* بیماری گال در هر فردی ممکن است ایجاد شود ولی در کودکان و جوانان شایع‌تر است. این بیماری گاهی از طریق تماس جنسی منتقل می‌شود ولی از راه تماس پوستی هم انتقال می‌یابد.
توجه
حتی یک بار دست دادن با فرد مبتلا به گال می‌تواند موجب سرایت شود.
* شایع‌ترین علامت بیماری، خارش شدید است که اغلب در هنگام شب بدتر می‌شود. ممکن است دانه‌ها یا نقطه‌های قرمز کوچکی به ویژه در ناحیه چین‌های گرم و مرطوب پوست ایجاد شود.
* مایت‌ها بیش از همه در فضاهای بین انگشتان و سطوح خم‌کننده مچ دست، زیر بغل، اطراف ناحیه تناسلی و ناحیه بین سرین‌ها وجود دارند و در بچه‌های کوچک، در کف دست و پا، تونل‌های زیرپوستی گال ممکن است دیده شود که شبیه خط‌های نازک خاکستری نخ‌مانند هستند.
* چنان‌چه پوست ناحیه مبتلا به طور شدید خارانده شود منجر به زخمی شدن و سپس ایجاد التهاب و دلمه خواهد شد.
* عدم رعایت بهداشت و داشتن شریک‌های متعدد جنسی موجب تسهیل انتقال مایت‌ها به افراد دیگر می‌شود. تعداد زیادی از افراد خانواده ممکن است به طور همزمان مبتلا به گال شوند.
درمان‌های مرسوم
* درمان بیماری پس از تشخیص به وسیله پزشک (بر اساس مشاهده ضایعات و نقب‌ها و یا بیوپسی) آغاز می‌شود. کرم پرمترین ۵٪ سمیت کمتری نسبت به لیندان ۱٪ دارد و در بیماران مقاوم به لیندان مؤثرتر است. کرم‌ها یا لوسیون‌های ضدگال باید بعد از استحمام، از پشت گوش و از گردن به پایین به تمام بدن مالیده و پس از ۸ ساعت با آب و صابون شسته شوند.
از لوسیون ۲۵٪ بنزیل بنزوات نیز استفاده می‌شود که این لوسیون نیز پس از استحمام با آب و صابون، در حالی که پوست هنوز مرطوب است از گردن به پایین به تمام بدن مالیده می‌شود و باید این کار را یک بار دیگر پس از خشک شدن اولیه تکرار نمود. بعضی از متخصصان تکرار این درمان را در دو روز متوالی و در صورت عود، در ۷ تا ۱۰ روز بعد توصیه می‌کنند و بیمار باید پس از آخرین مصرف دارو استحمام کند. در کودکان زیر ۲ سال، لوسیون باید به سر هم مالیده شود.
* خوردن داروهای ضدخارش آنتی‌هیستامینی معمولا به وسیله پزشک و به منظور کنترل خارش توصیه می‌شود.
بهداشت محیط
* تمام افرادی که با بیمار مبتلا به گال تماس داشته‌اند باید تحت درمان قرار بگیرند.
* باید تمام لباس‌ها و ملافه‌های بیمار با آب داغ یا ماشین لباس‌شویی شسته و به مدت ۲۰ دقیقه در یک خشک‌کننده داغ، خشک یا با اتوی داغ اتوکشی شود.
* آیا درمان افراد سالم خانواده فرد مبتلا به گال ضرورت دارد؟
بله. به دلیل بالا بودن احتمال آلودگی، بهتر است تمام افراد خانواده و شرکای جنسی فرد بیمار، حتی اگر علایمی از آلودگی ندارند تحت درمان ضد گال قرار بگیرند.
