چرا این روزها کتابهای چند صد صفحه‌ای مانند گذشته سنگین نیستند؟
ممکن است شما هم چنین تجربه‌ای برایتان اتفاق افتاده باشد. از دور کتابی قطور و چند صد صفحه‌ای می‌بینید. مثلا کتابی با ۶۰۰ الی ۸۰۰ صفحه!
پیش خودتان فکر می‌کنید حتما یک کیلویی وزن‌اش است. بردن‌اش به خانه سخت و در دست گرفتن‌اش برای خواندن سخت‌تر است. بنابراین؛ از خریدش صرف‌نظر می‌کنید و اصلا سراغ‌اش نمی‌روید.
برای مثال، کتاب «جزء از کل» استیو تولتز با ترجمه پیمان خاکسار از نشر چشمه چنین ویژگی دارد. کتابی قطور با تعداد صفحات بزرگ ولی وزنی بسیار سبک!
اما می‌خواهیم به شما توصیه کنیم این روزها گول قطر و تعداد صفحات کتابها را نخورید و سراغ‌شان بروید و در دست بگیرید. ممکن است سبکی بیش از اندازه این کتابها متعجب‌تان کند و جا بخورید. اگر این کتابها را ورق بزنید؛ متوجه می‌شوید جنس کاغذ متفاوتی دارند و یک جورهایی دل‌نشین هستند. این کتابها سفید و براق نیستند و بیشتر شبیه رنگ چوب است.
تقریبا چند سالی می‌شود شاهد چاپ کتاب‌هایی در ایران هستیم که جنس کاغذ متفاوتی با کتابهای سنتی (کاغذ تحریر) بازار دارند. من برای اولین بار؛ چنین کتاب‌هایی را در نشر چشمه دیدم و تعجب کردم. کتابی ۵۰۰ صفحه‌ای این‌قدر سبک است انگار یک روزنامه ۱۶ صفحه‌ای را تا کردید و در دست گرفتید.
خوشبختانه؛ در یکی دو سال اخیر، چندین ناشر دیگر هم اقدام به چاپ کتاب با چنین جنس کاغذهایی کردند و کم‌کم دارد در ایران طرفداران خاص خودش را پیدا می‌کند.
این نوع کاغذ را «کاغذ کتاب» یا «کاغذ بالکی» (Bulky Book Paper) می‌گویند. البته، در ایران به نام‌های کاغذ سبک و کاغذ سبک‌بال نیز شناخته می‌شوند. برخی کاربران و ناشران هم از این نوع کاغذ به عنوان «کتاب سبز» یاد می‌کنند.
تجربه مطالعه‌ای متفاوت
کاغذ بالک برای مطالعه بهتر و راحت‌تر کتابها طراحی شده‌اند و قیمت مناسبی هم در بازار دارند. معروف‌ترین کاغذ بالک، از کشور سوئد می‌آیند و به کاغذ بالکی سوئدی معروف هستند.
این کاغذ در دو رنگ طبیعی کرمی و طوسی تولید می‌شود. کاغذ بالک دارای رنگ مناسب برای مطالعه (رنگ چوب) است و برای سفید شدن کاغذ از مواد شیمیایی استفاده نمی‌شود.
ضخامت کاغذ بالک از کاغذهای عادی بیشتر، اما متخلخل است. فرایند شیمیایی روی آن انجام نمی‌شود و به‌صورت مکانیکال تولید می‌شود. در نتیجه دوباره به چرخه طبیعت بازمی‌گردد و محیط زیست را آلوده نمی‌کند. سطح این کاغذها صاف و بدون پرز است.
جالب است این نوع کاغذ جلوی کپی کردن کتاب را میگیرد و می‌تواند در چاپ اوراق اداری، پاکت، سربرگ و تبلیغات هم استفاده شود.
اگر بخواهیم مقایسه میان ضخامت کاغذ بالک با کاغذ تحریر داشته باشیم باید گفت «کاغذ تحریر عادی اندونزی با وزن ۷۰ گرم، ضخامتی معادل ۹۰ تا ۹۵ میکرون دارد؛ در حالی‌که کاغذ بالک ۵۵ گرمی، ضخامتی بین ۱۰۰ تا ۱۱۰ میکرون دارد، همچنین کاغذ بالکی ۶۰، ۷۰ و ۸۰ گرمی، به ترتیب ضخامتی بین ۱۱۰ تا ۱۲۰ میکرون، ۱۲۶ تا ۱۴۰ میکرون و ۱۴۴ تا ۱۶۰ میکرون دارند»
در بسیاری از کشورهای اروپایی و امریکا تنها از این نوع کاغذ استفاده می‌شود. گزارش‌ها نشان می‌دهد تقریبا ۱۰۰ درصد کتابهای رمان یا خطی روی کاغذ بالک چاپ می‌شوند.
چون تجربه خواندن و مطالعه کتابهای با کاغذ بالک را دارم؛ شما تجربه متفاوتی خواهید داشت. رنگ زرد چوبی کتاب به همراه ضخامت زیاد آن در حالی که وزن پایینی دارد؛ باعث می‌شود از مطالعه لذت ببرید و حس خوش‌آیند تازه‌ای داشته باشید.
سوالی دارم:
شنیدم این کتابها خیلی زودتر از کتابها با کاغذ سنتی، از بین میرن یعنی برای آرشیو چندین ساله مناسب نیستند. درسته؟
چاپ جدید اتحادیه ابلهان از نمایشگاه کتاب هم همین حسو به من داد این سبکی و قطر زیاد کتاب مغز رو بدجور میریزه به هم و تجربه جالبیه.
کتاب‌هایی که اخیرا با کاغذ بالک چاپ می شوند، حس خوبی را به خواننده منتقل می‌کنند.
برخی مجلات هم اخیرا به سمت استفاده از این کاغذ رفته‌اند.
ممنون از مطلب مفیدتون..من هم عاشق این نوع کاغذم
امروز اتفاق خیلی جالبی افتاد، پدرم اومد کتاب جز از کل رو از روی میزم برداره، بعد کلی تعجب کرد که چرا این قدر وزنش سبکه. من هم اتفاقی عنوان این مطلب رو دیده بودم و وقت نشده بود بخونمش، با پدرم دوتایی خوندیمش.
مرسی یک پزشک بابت مطالب خوبت :دی :دی
در مورد این کتابها اولین بار یه مرجع برنامه نویسی رو شاید ده پانزده سال پیش که گرفتم دستم از تعجب شاخ دراوردم و فکر کردم که عجب کاغذ کاهی نازک و سبکی. کتاب نزدیک هشتصد صفحه بود و وزنش آدم رو خیلی خیلی متعجب میکرد. اون کتاب رو هنوز دارم هرچند که عملا obsolete شده و فکر نمیکنم کتاب سریع از بین بره. حداقل یه نسل رو (همون سی سال) جواب میده برای نسل بعد هم بهتره نسخه های دیجیتال رو فراهم کنیم.
مطلب عالی بود
برای من سولی پیش اومد، داخل متن اشاره کردین به: “این نوع کاغذ جلوی کپی کردن کتاب را میگیرد” متوجه نشدم که چرا و چطور جلوی کپی را میگیرد! میشه راهنمایی بفرمایید.
تشکر
من قبلا وقتی کتاب خارجی میخریدم افسوس میخوردم چرا کتابهای ایرانی انقدر سنگین هستن و خارجی ها انقدر سبک. پارسال کتاب “هنر شفاف اندیشیدن” رو خریدم و از اینکه دیدم کاغذش متفاوت و سبکه خیلی خوشحال شدم. هفته پیش هم کتاب “کفش باز” رو اینترنتی سفارش دادم. وقتی رسید و دیدم اونم از جنس کاغذ بالک هست، فهمیدم خوشبختانه این سبک کاغذ داره توی ایران هم رواج پیدا میکنه.
واقعا کتاب سبک دست گرفتن یه لذت دیگه ای داره. از طرفی آدم وقتی میخواد یه کتاب بذاره تو کیفش و ببره بیرون عزا نمیگیره ؛)
من سری کتابای آرتمیس فال برای نشر افق رو همه رو با هم خریدم ۸ جلده تقریبا هرکدوم هم ۵۰۰ صفحه ای هستن کلشو که باهم گرفتم اصلاااااا باورم نمیشد انقد سبک باشه اونم کاغذش همین بود
کاغذهای بولک فوق العاده هستند چندین سال پیش کتابی از آلمان برام فرستاده شد که به زبان انگلیسی و آلمانی بود در انتهای کتاب از نوع کاغذ و برند کاغذ زده شده بود کاغذ بدون استفاده از چوب از شرکت کاغذ سالزر آلمان تنهاقسمت این کتاب بیوگرافی که کمی وزن داشت جلدهای با دوام و قوی این کتاب بود و رنگ کاغذها شیری متمایل به کرم رنگ هستند اما کیفیت بسیار بالایی دارند
خیلی جالب بود ممنونم
چقدر تابلو هست این طرفداری ها از این نوع کاغذ بالکی مزخرف. کاملا شبیه کاغذ کاهی هست. هر آدم عاقلی یه نگاه بندازه متوجه میشه کیفیتش چقدر از کاغذهای سفید کمتر هست. اصلا آدم از نگاه کردن به چنین کتاب هایی متنفر میشه. دقیقا انگار کاغذ کاهی هست. کاملا تابلو هست که با توجه به بالا رفتن قیمت کاغذهای سفید که عالی بودند شروع کردن از این کاغذهای مزخرف دارن استفاده میکنن و اینجوری هم ازش تعریف میکنن. مخاطب خودش شعور داره و یه نگاه بندازه عمرا نمیخره. سبکی کتاب هم دلیل خنده داری بود.
من سالها پیش یه رمان دست دوم انگلیسی رو از کف خیابون انقلاب گرفتم نمیدوستم این کاغذ چی هست اولین بار بود که میدیدم تالیف برای سال 1972 انگلیس بود .. وقتی او خونه کتابو باز کردم دیدم توی چسب چوبی که برای صحافیش زدن مقدار زیادی وانیل استفاده شده ،موقع خوندن این کتاب بی نظیر بوی کیک به مشامت میرسه که فقط قهوه لازم داره .امیدوارم انتشارات از این ایده ی جذاب برای عاشقان کتاب استفاده کنن