چگونه هدفون‌ها خیلی ساده‌تر از چیزی که فکر می‌کنید، به گوش شما آسیب می‌زنند؟ آیا راه چاره‌ای برای پیشگیری از کاهش شنوایی ناشی از هدفون وجود دارد؟
هدفون‌ها به طور ذاتی دستگاه‌های خطرناک یا آسیب‌رسانی نیستند و برای دهه‌های متمادی استفاده می‌شوند.
هیچ آمار و گزارشی درباره کم شنوایی ناشی از استفاده هدفون‌ها در دسترس نیست. برخی تحقیقات و موسسات با بررسی افرادی که دایم از هدفون استفاده می‌کنند؛ به این نتیجه رسیدند که به مرور دچار کم شنوایی و ضعیف شدن قدرت شنوایی گوش می‌شوند ولی نمی‌توان این موضوع را یک قاعده کلی دانست.
سازمان‌هایی مانند سازمان بهداشت جهانی نگرانی‌هایی درباره استفاده بیش از حد هدفون‌ها و ایرفون‌ها توسط جوانان و نوجوانان دارند ولی خطر بزرگ‌تر نه خود هدفون‌ها بلکه صدای بلند هدفون‌ها است.
معمولا افراد برای فرار از صداهای محیط مانند ترافیک، صحبت‌های مسافران در تاکسی و اتوبوس و موقعیت‌هایی نظیر این‌ها؛ حجم صدای هدفون‌ها را بیشتر از حد مجاز می‌کنند.
تریسیا اشبی، مدیر شنوایی‌شناسی انجمن گفتار در زبان آمریکایی (ASHA) می‌گوید: «قرار گرفتن در معرض سر و صدا یک علت شایع از کم شنوایی است.»
وی می‌گوید وقتی گوش خود را به شنیدن صداهای بلند عادت می‌دهید؛ مایع درون گوش شما بیشتر تحریک شده و حرکت می‌کند که می‌تواند به سلول‌های ارسال‌کننده سیگنال به مغز آسیب برساند.
مثال واضح و ساده این قضیه، حضور در یک کنسرت است. وقتی یک ساعت یا بیشتر درون سالنی بسته کنسرتی را گوش می‌دهید و بعد بیرون می‌آیید؛ به وضوح حس می‌کنید آستانه شنوایی شما تغییر کرده است. در این لحظات، برای گوش شما خیلی سخت است صداهای با حجم پایین‌تر را بشنود تا اینکه دوباره به حالت عادی برگردد.
تریسیا اشبی می‌گوید وقتی یک فرد به طور دایمی در معرض حجم صدای بلند قرار می‌گیرد؛ آستانه شنوایی موقتی تبدیل به یک وضعیت دایمی خواهد شد. کم شنوایی یک پروسه تدریجی و چند ساله است.
مدیر موسسه ASHA توصیه می‌کند مردم از در معرض قرار گرفتن صداهای بلند دایمی مانند کنسرت، ترافیک، دستگاه‌های صنعتی و کارخانه‌ای و البته صدای بلند هدفون‌ها اجتناب کنند تا گوش‌هایی سالم‌تر داشته باشند.
چه حجم صدایی بلند محسوب می‌شود؟
معیار صدای بلند قدرت صداهای ۸۵ دسی‌بل است. ۸۵ دسی‌بل یک آستانه صدای استاندارد و معمولی است که انسان می‌تواند همزمان صداهای محیط اطراف را هم گوش کند.
اگر انسان ۸ ساعت با صدای ۸۵ دسی‌بل از هدفون استفاده کند؛ اشکالی نخواهد داشت ولی غالب اوقات افراد سراغ حجم صداهای بلندتر می‌روند. ۲ ساعت گوش دادن موسیقی با هدفون در قدرت صدای ۹۱ دسی‌بل می‌تواند آسیب جدی به گوش برساند.
بسیاری از هدفون‌های امروزی به راحتی از این آستانه عبور می‌کنند و قدرت صدای بسیار بیشتری در اختیار کاربران قرار می‌دهند. بنابراین؛ اگر خود کاربران نگران گوش‌شان نباشند و قدرت غلبه بر هوس گوش دادن موسیقی با صدای بلند را نداشته باشند؛ خیلی ساده پس از چند سال شنوایی کمتری خواهند داشت.
اشبی می‌گوید بهترین راه‌کار فرار از صداهای بلند و در معرض قرار نگرفتن این صداها است. اگر صدای ترافیک شما را آزار می‌دهد؛ زودتر به جای امن و کم سروصدایی بروید. اگر از صدای مردم در اتوبوس و تاکسی اذیت هستید؛ بهتر است ازشان خواهش کنید آرام‌تر صحبت کنند نه اینکه حجم صدای هدفون را بیشتر و بیشتر کنید.
اشبی می‌گوید اگر شما هنگام شنیدن موسقی، صدای خودتان را نمی‌شنوید یا اینکه صدای افراد در کنارتان را نخواهید شنید؛ در حال آسیب زدن به گوش‌تان هستید.
یکی دیگر از علایم استفاده از هدفون با صدای بلند، درد گوش یا احساس صدای زنگ در گوش است.
گوش دادن به موسیفی با صدای پایین‌تر شاید مشکلاتی مانند شنیدن صدای دیگران را ایجاد کند ولی بهتر از دست دادن شنوایی است.
چگونه حجم صدای هدفون را کنترل کنیم؟
شاید خیلی ساده بتوان گفت گوش دادن به موسیقی و صداها در حجم پایین می‌تواند یک راه‌حل دایمی برای استفاده از هدفون باشد ولی می‌دانیم که بسیاری از افراد چنین قدرتی ندارند و ناخودآگاه دنبال افزایش حجم صدای موسیقی می‌روند.
روی سیستم‌عامل‌های اندروید و iOS تنظیماتی برای کنترل و محدود کردن حجم صدای هدفون‌ها و ایرفون‌ها ارایه شده است.
در دستگاه‌های iOS می‌توانید از بخش Settings > Music > Volume Limit به دنبال محدود کردن صدای هدفون باشید. در این بخش، می‌توانید نوار لغزنده را روی حجم دلخواه‌تان قرار دهید تا دیگر امکان افزایش حجم صدا را نداشته باشید.
متاسفانه، این ویژگی iOS فقط روی گوش دادن موسیقی از روی خود دستگاه اعمال می‌شود و مثلا برای گوش دادن به موسیقی با سرویسی مانند اسپاتیفای موثر نیست.
در برخی دستگاه‌های اندرویدی از مسیر Settings > Sound > Volume می‌تواند به ابزار محدودکننده صدای هدفون دست پیدا کرد. برخی از اسمارت‌فون‌ها مانند گوشی‌های سامسونگ چنین ابزار پنهان شده‌ای در بخش سه نقطه صفحه Volume دارند.
اگر گوشی شما چنین ابزاری ندارد؛ می‌توانید با دانلود اپلیکیشنی مانند Volume Lock به طور دستی قابلیت محدودسازی صدای هدفون را اعمال کنید. این اپلیکیشن‌ها انواع تنظیمات برای گوش دادن به موسیقی در حجم صداهای مختلف را فراهم می‌کنند.
