دنباله‌دار پن‌استارز و هلال ماه

دنباله‌دار پَن‌استارز (C/2014 Q1-PanSTARRS) سال گذشته کشف و به‌طور ناگهانی و به‌سرعت درخشان شد. در این چند روز این دنباله‌دار از بعضی نقاط بعد از غروب خورشید با چشم غیرمسلح دیده می‌شود. پن‌استارز در روز 6 جولای/15 تیر از نزدیکی خورشید رد شد و اکنون دُمی بلند از گاز و غبار همراه خود دارد و […]

دُم‌ دنباله‌دار و رد ستاره‌ها

دنباله‌دار پن‌استارز (که به نامC/2014 Q1 نیز شناخته می‌‌شود) پس از خراشیدن افق غربی در آسمان تابستانی و شبانگاهی  نیم‌کره‌ی شمالی، ارتفاع می‌گیرد و در آسمان زمستانی نیم‌کره‌ی جنوبی بالا می‌آید. این بازدیدکننده‌ی درونی منظومه‌ی شمسی در آگوست 2014/ تیر 1393 کشف شد و تصویر بالا از این دنباله‌دار در 17 جولای/ 25 تیر ثبت شده است. این تصویر از […]

سحابی سه‌تکه (M20) در نورفروسرخ

برای دیدن سحابی‌ سه‌تکه (M20) فقط کافی است با تلسکوپی کوچک به سوی صورت فلکی پُر از سحابی قوس (کمان‌) نشانه بروید. در تصاویر نور مرئی، غبارِ تاریک این سحابی را به سه تکه تقسیم کرده است درحالی‌که در تصویر فروسرخ این غبارهای تاریک به غبارهای درخشان و ستاره‌های تازه متولدشده تبدیل شده‌اند. این تصویر […]

رنگین‌کمان‌ها و پرتوها بر فراز تنگه‌ی برایس

بر فراز تنگه‌ی برایس چه می‌گذرد؟ در ابتدای این ماه میلادی دو پدیده‌ی نوری متفاوت در این تک‌شات ثبت شده‌اند. برای ثبت هر دو اثر لازم بود عکاس مستقیماً پشت به خورشید مستقر شود. نزدیک‌ترین  اثری که می‌بینید همان رنگین‌کمان معمولی است، که به‌علت منعکس شدن نور خورشیدِ در حال غروب در بالای سر عکاس، […]

تالاب ژرف: سحابی M8

گازهای درخشان میان‌ستاره‌ای و ابرهای تیره‌ی غبارآلود در ژرفای سحابی متلاطم تالاب (مرداب) خانه دارند. این سحابی که با نام M8 نیز شناخته می‌شود 5 هزار سال نوری از ما فاصله دارد. برای دیدنش کافی است تلسکوپ‌تان را رو به مرکز کهکشان در صورت فلکی قوس (کمان) نشانه بروید. در این نمای زیبا، سحابی تالاب […]

راه شیری برفراز اولورو

در این نمای زیبای شبانه بخش مرکزی کهکشان راه شیری بر فراز صخره‌ی اولورو/ایرز (Uluru/Ayers Rock) طلوع کرده است. این تصویر در 13 جولای/22 تیر ثبت شده و هواتابی که در امتداد افق وجود دارد یکی از مهمترین مناطق استرالیای مرکزی را در حالت ضدنور نمایان کرده است. البته ابرهای غبارآلود کیهانیِ راه شیری نیز در حالت ضدنور دیده […]

ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) و ماه رنگارنگ

امروز دومین ماه کامل در ماه میلادی جولای (تیر/مرداد) است که بر اساس داستان‌های مدرن به «ماه آبی، Blue Moon» شهرت دارد. البته تصویر موزاییکی،‌ واضح و دقیق بالا با تلسکوپ و دوربین دیجیتالی پیش از نخستین ماهِ کامل جولای گرفته شده است. رنگ‌های سطحی ماه به علّت پردازش تصویر پُررنگ‌تر به‌نظر می‌رسند اما واقعی‌اند […]

کهکشان‌های خوشه‌ی سنبله

هزاران کهکشانی که می‌شناسیم بخشی از خوشه‌ی کهکشانی سنبله هستند؛ نزدیک‌ترین خوشه‌ی بزرگ کهکشانی به گروه محلی ما. درواقع به‌دشواری می‌توان همه‌ی این کهکشان‌ها را هم‌زمان با هم رصد کرد و از دیدن همه‌ی آن‌ها لذت برد زیرا منطقه‌ی گسترده‌ای از آسمان را دربرگرفته‌اند. این نمای تلسکوپی و موزاییکی با میدان دید باز به‌وضوح بخش […]

امواج ایکس از دوپرگار

منظومه‌ی دوتایی دوپرگار ایکس 1 (Circinus X-1) را با  تغییرات نامنظمش می‌شناسند. در این منظومه‌ی عجیب و غریب ستاره‌ای نوترونی (باقی‌مانده‌ی انفجار ابرنواختری) همراه با ستاره‌ای معمولی‌تر در حال گردش دور یکدیگرند. رصد این منظومه در پرتوی ایکس، شدت تابش این پرتوها را در حلقه‌هایی هم‌مرکز نشان می‌‌دهد که در تصویر بالا آن‌ها را به‌صورت […]

پلوتوی سه بُعدی

ماه گذشته فضاپیمای «افق‌های نو، New Horizons» این دو تصویر رنگی (با رنگ‌های واقعی) از پلوتو را هنگام عبور تاریخی‌اش از کنار این سیاره‌ی کوتوله گرفت. اندکی تفاوت تشخیص‌پذیر میان ویژگی‌های سطحی دو تصویر می‌بینید؛ دو تصویری که برای نخستین بار باکیفیت بسیار بالا به‌شکل استریو (سه‌ بُعدی) منتشر شده‌اند. تصویر چپ، تصویری موزاییکی است […]

سیاره‌ی سرخ از نگاه مریخ‌نورد کنجکاوی

دو روز پیش، طبق تاریخ زمینی، مریخ‌نورد کنجکاوی سومین سالگرد حضور بر سیاره‌ی سرخ را جشن گرفت. دوربین Mast کنجکاوی نمایی پانوراما از بخش‌های گوناگون سفر مریخ‌نورد به کوه شارپ گرفته است؛ نمایی که شن‌ها، ماسه‌های موّاج و سنگ‌ها را بر فراز تپه‌ها نشان می‌دهد. کنجکاوی تک‌تک تصاویر این نمای ترکیبی را در روزهای 952 […]

گروه HCG 87 : گروه کوچکی از کهکشان‌ها

بعضی وقت‌ها کهکشان‌ها گروه‌هایی تشکیل می‌دهند. مثالاً کهکشان راه شیری ما بخشی از کهکشان‌های گروه محلی است. گروه‌های کوچک و فشرده‌ای مانند گروه فشرده‌ی هیکسون 87 (HCG 87) که در تصویر بالا می‌بینید، بسیارجالب‌اند چون به‌آهستگی در حال از بین بردن خودشان هستند. علاوه‌بر این، از نظر گرانشی کهکشان‌های HCG در 100 میلیون سال گردش به دور مرکز […]

سه‌گانه‌ی قوس

این سه سحابی درخشان را معمولاً در در گشت‌و‌گذار با تلسکوپ در صورت فلکی قوس (کمان) در پُرستاره‌ترین بخش راه شیری، یعنی مرکز آن، می‌یابید. در قرن 18، گردش‌گر کیهانی، چارلز مسیه دو تا از این سحابی‌ها را در فهرست خود گنجاند: M8 سحابی بزرگی که در سوی چپ تصویر قرار دارد و M20 سحابی رنگارنگ […]