دعاها و لعنتهای بیماران!

اول : همچنان دعوت می‌کنم ، کتابخانه ناقابلم را ببینید.

دوم : به تازگی یک کتابدار مصاحبه‌هایی با 4 وبلاگ‌نویس پزشک برتر مقیم آمریکا انجام داده است. گفتگوها را که مرور کردم ، دیدم ، جملگی ارادت خاصی به گوگل دارند ، راستش از به‌روز بودن این پزشکان لذت بردم. بله! ، پزشکان گوگل‌دوست دیگری هم در این کره خاکی پیدا می‌شوند.

لینک مصاحبه‌ها : (+ ، + ، + ، + )

سوم : دعاها و لعنتهای بیماران! :

بدیهی است که هر پزشکی در هر سطحی از فعالیت بارها و بارها با تعریفها و دعاها و در مقابل آن ناخشنودی و احتمالا لعنتهای بیمارانش روبرو شده است. من هم از این قانون مستثنی نبوده‌ام:

دکتر ، قربان تشخیصت ! :

چهار سال پیش دوران خدمت خودم را در قالب پیام‌آوری بهداشت ، در استانی شروع کردم که بیماری بروسلوز (تب مالت) ، در آن شیوع بالایی داشت. تا پیش از آن تنها خاطره ذهنی که از این بیماری داشتم تکست‌هایم بود و چهره اتند عفونی‌مان که همواره بیماری تب مالت را اینگونه معرفی می‌کرد : ” اگر بیماری آمد ، با کمردرد و FUO ( تب با عامل ناشناخته) ، به چه چیزی باید فکر کنید؟ بله ، بروسلوز”

در تمام دوران استیجری و اینترنی حتی یک مورد بالینی بروسلوز ندیده بودم. پزشک واحد بیماریهای شهرستان محل فعالیتم ، روز اول به من گفت که مراقب موارد بیماری بروسلوز باش که اینجا این بیماری شیوع بالایی دارد.

با فرا رسیدن بهار و تابستان ، روی هم 20 تا 22 مورد بیماری بروسلوزی داشتم. راستش درمان و پیگیری وتوجیه این بیماران اصلا کار ساده‌ای نبود. شاید هر دانشجویی دوره درمان و نحوه پیگیری بیماری تب مالت را بداند ، ولی در مقام عمل به دشواریهای پیش‌بینی‌نشده ای برمی‌خوریم ، مثلا :

– اگر یک بیکار دیابتی سالخورده داشته باشید که عملکرد کلیوی پایینی داشته باشد ، چگونه داروهای وی را ادجاست می‌کنید؟

– چگونه بیماران را توجیه می‌کنید که دوره درمانشان طولانی است.

– چگونه بیماران را توجیه می‌کنید که انجام آزمایشات wrightو 2ME ، در “پیگیری” بیماری هیچ موردی ندارند. معمولا بیماران من علاقه زیادی به انجام دوباره این آزمایشات داشتند ، مخصوصا وقتی به قول خودشان درجه تب مالت (عیار تستهای آزمایشگاهی) ، پایین می‌آمد ، از شادی در پوست نمی‌گنجیدند ، و بر عکس.

سرتان را درد نیاورم ، روزی پسربچه‌ای حدودا 10 ساله با پدرش به درمانگاه آمد ، پدرش گفته سرما خورده و مدت زیادی است تب می‌کند و کاهش اشتها دارد ، و بعد خطاب به بچه گفت :” خوب می‌شی ، الان دکتر یه سرم می‌نویسه ، زدی ، از این رو به این رو می‌شی”. من هم بلافاصله آب پاکی را روی دست پدر ریختم و در مقابل پسرش حسابی ضایعش کردم :” نه ، اصلا قرار نیست ، سرم بنویسم ، چند مدته تب می‌کنه”

برای خواندن ادامه مطلب کلیک کنید

– ” دو ماهی می‌شه.”

– ” پس این آزمایشو باید انجام بده ، مطمئن بشم بیماری عفونی خاصی نداره”

روی کاغذ آزملیش‌های wrightو 2ME را نوشتم.

پدر دست پسرش را گرفت و با قهر آزمایشها را برداشت و گفت :

– ” شما دکترها هم هر وقت سرتان شلوغ می‌شه ، با آزمایش می‌خواین مریضاتون را دک کنین.”

راستش ناراحت شدم ، چون کمتر می‌شد ، بیمارها با من چنین برخوردی داشته باشند.

چند روز بعد جلسه‌ای با بهورزها داشتم ، همان پدر با جواب آزمایش در مطب را زد و گفت :

– ” شرمنده‌ام دکتر ، الان مادرش از آزمایشگاه جواب را گرفت ، مسئول آزمایشگاه می‌گه بچه‌ت تب مالت شدیدی داره ، درجه‌اش خیلی بلاس ، قربان تشخیصت ، باید چی کار کنم.”

گفتم :

“مریضت را هم بیار ، ببینمش ، بعد داروش را براش می‌نویسم.”

خوب این مورد ختم به خیر شد . در عرض چند ماه موارد جالبی از بروسلوز را دیدم. یک پسربچه 12 ساله را ویزیت کردم که تنها شکایتش لنگش بود و در نهایت بروسلوز از آب در آمد ، چه بیمار حرف گوش نکنی هم بود ، درمانش خیلی سخت بود.

دکتر، فکر می‌کنی ما چه کاره‌ایم؟!

دختری 18 ساله و آرایش‌کرده وارد مطب شد ، به دنبال وی همسر وی که جوانی 22-20 ساله بود وارد مطب شد ، دختر درد پراکنده شکم داشت و نامنظمی پریود . پریود اخیرش تأخیر داشت.

چون پیش می‌آید که بیماران کم‌صبر سرزده وارد مطب می‌شوند ، از شوهرش خواستم ، کنار در باشد تا زمانی که وی را روی تخت معاینه می‌کنم ، کسی وارد نشود. نمی‌دانم چرا شوهر بیمار از اتاق خارج شد و پشت در ماند.

معاینه شکم را انجام دادم ، درد در نقطه خاصی تمرکز نداشت ، تندرنس و ریباندی هم در کار نبود.

آزمایش serum B-hcg را درخواست کردم ، و به شوهرش دادم ، گفتم همان صبح انجام دهد و جوابش را برایم بیاورد.

دو ساعت بعد : بیمار با حالتی عصبانی و تهاجمی وارد مطب شد و دفترچه‌اش را روی میز پرت کرد و گفت :

– ” دکتر ، فکر می‌کنی ، ما چی کاره هستیم.”

– “منظورتون ، چیه”

– ” این که آزمایش بارداریه.”

– “خوب ، بله ، مگر تاخیر پریود نداشتین؟”

– ” چرا ، ولی من و …. که با هم ازدواج نکرده‌ایم ، نامزدیم ، تازه.”

باز هم کار اشتباهی انجام نداده بودم ، فقط فکر کرده بودم بیمار می‌داند چه آزمایشی برایش درخواست کرده‌ام. البته تکست‌بوکها ، تأکید فراوانی بر انجام این آزمایش در هر صورت دارند و تجربه سه چهار ساله من هم ثابت کرده که در این مورد خاص اصلا نباید به حرف بیماران به تنهایی اکتفا کرد.

– حتما می‌دانید چه کسانی بیشترین دعا را در حق پزشکان می‌کنند ، آنهم برای هر کار جزئی. بله ، پیرزنها! در زمینه دعا و واسطه قرار دادن ائمه معصوم هیچ رقیبی برای خود نمی‌شناسند. من هم بدم نمی‌آید ، کسی دعایم کند. گرچه به علت مستجاب نشدن اکثریت قریب به اتقاق دعاها ، به تدریج اعتقاد پیدا کرده‌ام ، که بیشتر این دعاها از صمیم قلب گفته نشده‌اند وتعارفی بیش نیستند! و چه بسا به طمع داروهای مسکن تزریقی بر زبان جاری می‌شوند. به هر حال بیمار مستجاب الدعوه هم این روزها کیمیا است.

– مسئله دیگر در مورد پیرزنها این است که قشر خاصی از آنها علاقه فراوانی به دعا کردن در حق همسر و فرزندان نداشته‌ام دارند! ، در این موارد ، نفس لوامه من به شدت دچار حسادتی غیرمنطقی می‌شود و از اینکه دعاها هرز روند ، فوق‌العاده ناخشنود می‌شوم. امیدوارم خدا به نحوی دعاها را بعد از پیدا نشدن مشترک درخواستی ، روی خودم دایورت کند.

– هفته پیش مرد جوانی مادر پیرش را به مطب آورده بود ، هم وی و هم مادرش از کارهای انجام شده رضایت کامل داشتند و طبق معمول مادرش در حقم دعا می‌کرد. پسر هنگام خروج برای تشکر اینها را گفت :

– ” دکتر ، البته شما دکترا اصلا کاره‌ای نیستید ، شفا با اون بالاست ، اونه که باید تصمیم بگیره که بمونه و کی بره.”

مرد حسابی ، همه اینها درست ولی حداقل یک جمله هم می‌گفتی ، شما دکترها ، البته واسطه های زحمت‌کشی هستید! ، از این هم دریغ داری. خوب ، تقصیری نداشت ، می‌دانستم ، می‌خواهد چه بگوید ، ولی نمی‌دانست ، چگونه بگوید.