هورمون اعتماد‌ساز

11

دیشب مطلب جالبی در مورد هورمونی خواندم که نقش زیادی در زندگی ما بازی می‌کند. این هورمون اکسی توسین نام دارد.

تا همین چند وقت پیش، دانشمندان عملکرد این هورمون در فرایند زایمان و تسهیل شیردهی را، تنها کارهای مهم اکسی توسین می‌دانستند. در کتاب زیست‌شناسی دوره دبیرستان یا تکست‌بوک‌های پزشکی تا چند سال پیش هم آنچه در مورد اکسی توسین نوشته می‌شد، صرفا همین‌ها بود.

اما در عرض دهه گذشته، ما شناخت جدید به این هورمون پیدا کرده‌ایم. اکسی‌توسین حالا یک لقب جدید پیدا کرده است: هورمون اعتمادساز! پژوهشگران می‌گویند که این هورمون می‌تواند حرف‌های دوستان، غریبه‌ها و حتی دولتمردان را برای ما باورپذیر کند!

بیایید ببینیم، قضیه چیست:

دختری که به همه اعتماد می‌کند!

ایزابل، یک دختر 9 ساله است که مبتلا به سندرم ویلیامز است. این سندرم یک اختلال نادر ژنتیکی است که علایم خاصی دارد، مبتلایان به این سندرم، تأخیر در تکامل فیزیکی و جثه کوچکی دارند. اما چیز جالب‌تر در مبتلایان به این سندرم این است که آنها به صورت بیمارگونه‌ای به همه اعتماد می‌کنند، آنها به طور عجیب و غرببی هیچ هراس جمعی ندارند و به همه مردم چه دوست و چه آشنا علاقه‌مند می‌شوند!

دانشمندان عقیده دارند که علت این رفتار عجیب بیماران مبتلا به سندرم ویلیامز این است که ناحیه‌ای از مغز آنها که وظیفه تنظیم ساخت اکسی‌توسین را به عهده دارد، دچار مشکل است. همین مسئله باعث می‌شود که از لحاظ فیزیولوژیک، اعتماد نکردن برای این بیماران غیرممکن شود.

همین مسئله باعث شده شده است که مادر ایزابل دچار مشکل شود، چون او باید به دخترش اعتماد نکردن را آموزش دهد. گرچه سایر مشکلات ناشی از سندرم، در ایزابل تا حدی حل شده و مثلا علیرغم مشکل شناختی بیماران ویلیمامز، او توانسته است که خواندن را فرابگیرد، اما مشکل اعتماد بی‌جا در او باقی است و مادرش علی‌رغم تلاش‌هایی که کرده است، نتوانسته بر این مشکل فیزیولوژیک فائق آید.

هورمون اعتمادساز

«پل زاک»، پژوهشگری است که تعدادی از اطفال مبتلا به سندرم ویلیامز را مورد بررسی قرار داده است و اعتماد بی‌جا را در همه آنها مشاهده کرده است. در مغز سالم، اکسی‌توسین تنها به دنبال رخدادهای عینی که اعتمادبرانگیز باشند، ترشح می‌شود. مثلا وقتی کسی لبخند به لب بیاورد یا کلاهش را به احترام شما از سر بردارد یا تعارف کند که پیش از او وارد اتاقی شوید، مغز شما این هورمون را ترشح می‌کند و باعث می‌شود که از ترسی که برای تعامل با دیگران داریم، کاسته شود و احساس کنیم که شخصی که روبروی ماست، یک تهدید نیست. به موازات متابولیزه شدن اکسی‌توسین هم این اعتماد تکانه‌ای از بین می‌رود.

اما اگر در نتیجه یک سری اختلال، سطح بالای اکسی توسین در مغز وجود داشته باشد، این سیستم اعتماد همچنان به کار خود ادامه می‌دهد و خاموش نمی‌شود.

اکسی توسین

آیا فرایندهای بیولوژیک می‌توانند روی اعتماد ما به دولتمردان تأثیر بگذارد؟!

زاک نخستین بار وقتی به مکانیسم فیزیولوژیک اعتمادساز علاقه‌مند شد که در پژوهشی که روی میزان اعتماد ملت‌ها و میزان پایداری سیستم اقتصادی‌شان انجام می‌شد، مشارکت کرده بود. این مطالعه نشان می‌داد که هر چقدر میزان اعتماد بیشتر باشد، وضعیت اقتصادی ملت هم بهتر می‌شود.

اینجا بود که زاک به این فکر افتاد که روی راه‌هایی که می‌توان اعتمادسازی را دستکاری کرد، تحقیق کند. در سال 2001، او از اسپری‌های اکسی توسین استفاده می‌کرد و بررسی کرد که آیا دادن اکسی توسین می‌تواند منجر به تغییر تعامل با غریبه‌هاش شود یا نه. بله! افشانه الکسی توسین واقعا می‌توانست موجب اعتماد به بیگانه‌ها شود، طوری که 80 درصد دانشجوهایی که تحقیق رویشان انجام می‌شد، با احتمال بیشتری حاضر می‌شدند به افراد کاملا ناآشنا، پول قرض بدهند!

اینجا بود که ایده عجیب و غریبی به فکر زاک رسید، ایده‌ای که در حد داستان‌های فانتزی و کمیک بود: آیا می‌شود قرص‌های شادی‌آوری درست کرد و با یک لیوان آب به خورد ملت داد و آنها را به دولتشان علاقه‌مند کرد؟!

بله! اگر این فکر به ذهن ماها متبادر می‌شد، سعی می‌کردیم آن را با کسی مطرح نکنیم، چون می‌ترسیدیم، پشت سرمان حرف‌هایی بزنند! اما زاک جرات به خرج داد و به طور عملی فکرش را در جریان رکود اقتصادی آمریکا مورد بررسی قرار داد.

زاک 130 فرد عادی را انتخاب کرد، به بینی نیمی از آنها اکسی توسین اسپری کرد و به نیم دیگر تنها اسپری دارونما داد. معلوم شد که افرادی که اکسی‌توسین گرفته‌اند، اعتماد بیشتری به دیگران و حرف‌های دولتشان پیدا کرده‌اند!

زاک مکانیسم فیزیولوژیک عدم اعتماد به دولتمردان را در جریان وضعیت بد اقتصادی و دوره رکود این گونه توجیه می‌کند: در این دوره‌های سختی، مردم دچار استرش و اضطراب طولانی می‌شوند و همین استرس و اضطراب، موجب می‌شود که سطح اکسی توسین مغز بسیار پایین بیاید.

اکسی توسین در فرایند اعتماد نقش دارد اما نباید در نقش‌اش بزرگ‌نمایی کرد:

اما «ماگارت لوی» -استاد دانشگاه واشنگتن و سیدنی- که بیشتر دوره زندگی حرفه‌اش را صرف مطالعه مکانیسم اعتماد کرده است، عقیده مخالفی دارد.

او عقیده دارد که بیولوژی و هورمون اکسی‌توسین نقش جزئی در اعتماد یا عدم اعتماد دارد. او عقیده دارد که اعتماد از بالا به پایین صورت می‌گیرد و نه از پایین به بالا.

بر اساس تئوری که یک استاد دانشگاه هاروارد به نام «رابرت پوتنام» در کتابی با عنوان «بولینگ تنها: فروپاشی و احیای جامعه آمریکا»، ارائه کرده بود، اعتماد به دولت از نهادهای پایین‌دستی شروع می‌شود. یعنی وقتی شهروندان یک جامعه به همسایه‌ها، مدیران اداره‌ها و یا رؤسای باشگاه‌های فوتبال بتوانند اعتماد کنند، این اعتماد به دلت‌مردانشان هم تسری پیدا می‌کند.

اما خانم «لوی» عقیده دارد که اعتماد از بالا به پایین شکل می‌گیرد، یعنی دولت‌ها برای اعتماد‌برانگیزی باید ارزش اعتماد داشته باشند و با انجام کارهایی که مورد نظر مردمشان است، این حس و حال را ایجاد کنند.

صرف‌نظر از اینکه اعتماد به دولت‌ها از پایین به بالا شکل بگیرد از بالا به پایین، مطالعه فرایند اعتماد از منظر جامعه‌شناسی و دانش زیستی، بسیار حائز اهمیت است، چون اعتماد نقش کلیدی در موفقیت یک جامعه در ابعاد مختلف مثلا بعد اقتصادی دارد.

خواندن این مطلب را هم به شما توصیه می‌کنم: مهارت خواندن ذهن دیگران

منبع


اگر خواننده جدید سایت «یک پزشک»  هستید!
شما در حال خواندن سایت یک پزشک (یک پزشک دات کام) به نشانی اینترنتی www.1pezeshk.com هستید. سایتی با 18 سال سابقه که برخلاف اسمش سرشار از مطالب متنوع است!
ما را رها نکنید. بسیار ممنون می‌شویم اگر:
- سایت یک پزشک رو در مرورگر خود بوک‌مارک کنید.
-مشترک فید یا RSS یک پزشک شوید.
- شبکه‌های اجتماعی ما را دنبال کنید: صفحه تلگرام - صفحه اینستاگرام ما
- برای سفارش تبلیغات ایمیل alirezamajidi در جی میل یا تلگرام تماس بگیرید.
و دیگر مطالب ما را بخوانید. مثلا:

روجلدهای خاطره‌انگیز مجموعه کتاب های طلایی که کودکی‌مان را رنگی می‌کردند!

عبدالرحیم جعفری، پایه گذار انتشارات امیرکبیر و کتاب های طلایی، است. او ۱۲ آبان ۱۲۹۸ در تهران زاده شد. عبدالرحیم جعفری در سال ۱۳۲۸ انتشارات امیرکبیر را پایه گذاشت. و در سال ۱۳۴۰ انتشار مجموعه ی کتابهای طلائی را آغاز کرد. کتابهای طلایی مجموعه…

شوخی‌های تصویری دانشگاهی – دوران عزیز پرمخاطره و گاه پرمشقت با بازدهی‌های نامعلوم

دوره دانشگاه و سختی تطابق‌های دانشجوهایی از طبقات مختلف اجتماعی و نواحی مختلف کشور و آمیزه جالب کنار هم قرار گرفتن آنها هر فعالیت عادی دیگر اجتماعی می‌شود مانند نگاه کردن به فوتبال و هر امتحان یا حتی کلاسی خاطره‌انگیز می‌شود.در اینجا…

سلاح‌های مخفی و شگفت‌انگیز آلمان نازی در طی جنگ جهانی دوم

در طول جنگ جهانی دوم، آلمان نازی سرمایه گذاری زیادی در تحقیق و توسعه تسلیحات مخفی انجام داد تا بتواند بر دشمنان خود برتری یابد. برخی از برجسته ترین سلاح های مخفی که توسط آلمانی ها ساخته شده اند عبارتند از:موشک V-2: V-2 اولین موشک…

اگر ابرقهرمانان‌ها و شرورهای فیلم‌ها و کامیک‌ها در دوره ویکتوریا می‌زیستند!

عصر ویکتوریا دوره‌ای از تاریخ بریتانیا بود که از سال 1837 تا 1901 همزمان با سلطنت ملکه ویکتوریا بریتانیا ادامه یافت. این دوره، دوره تغییرات اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی قابل توجهی بود که نه تنها بریتانیا، بلکه سایر نقاط جهان را عمیقاً…

خودکشی دسته جمعی در دمین آلمان در پایان جنگ جهانی دوم

خودکشی دسته جمعی در دمین به رویداد غم‌انگیزی اشاره دارد که در پایان جنگ جهانی دوم در شهر دمین آلمان رخ داد. در اواخر‌آوریل و اوایل ماه مه 1945، هنگامی که نیرو‌های شوروی در حال پیشروی به سمت شهر بودند، بسیاری از ساکنان آن، از جمله زنان،…

مجموعه عکس‌های پرتره زیبا هیلاری گولد از افراد مسن سندرم داون، پیش‌فرض‌های ذهنی ما را به چالش می‌کشد

یک مجموعه عکس با معنا و زیبا گرفته شده توسط هیلاری گولد، با عنوان «من اینجا هستم» این تصور نادرست مردم را به چالش می کشد که افراد مبتلا به سندرم داون تا سنین پیری نمی‌توانند زندگی گنند.برای مثال هیلاری گولد، عکس پرتره جوآن، زنی 84 ساله…
آگهی متنی در همه صفحات
دکتر فارمو / موتور فن کویل / شیشه اتومبیل / نرم افزار حسابداری / خرید سیلوسایبین / هوش مصنوعی / قیمت وازلین ساج / مقاله بازار / شیشه اتومبیل / قیمت ایمپلنت دندان با بیمه /سپتیک تانک /بهترین دکتر لیپوماتیک در تهران /بهترین جراح بینی در تهران / آموزش تزریق ژل و بوتاکس / دوره های زیبایی برای مامایی / آموزش مزوتراپی، PRP و PRF /کاشت مو / مجتمع فنی تهران /قیمت روکش دندان /خدمات پرداخت ارزی نوین پرداخت / درمان طب / لیست قیمت تجهیزات پزشکی / دانلود آهنگ / سریال ایرانی کول دانلود / دانلود فیلم دوبله فارسی /داروخانه اینترنتی آرتان /اشتراك دايت /فروشگاه لوازم بهداشتی /داروخانه تینا /لیفت صورت در تهران /فروش‌ دوربین مداربسته هایک ویژن /سرور مجازی ایران /مرکز خدمات پزشکی و پرستاری در منزل درمان نو /توانی نو / ثبت برند /حمل بار دریایی از چین /سایت نوید /پزشک زنان سعادت آباد /کلاه کاسکت / لمینت متحرک دندان /فروشگاه اینترنتی زنبیل /ساعت تبلیغاتی /تجهیزات پزشکی /چاپ لیوان /خرید از آمازون /بهترین سریال های ایرانی /کاشت مو /قیمت ساک پارچه ای /تولید محتوا /دانلود نرم افزار /
11 نظرات
  1. شایان می گوید

    این موضوع به شدت در موارد گروگانگیری توسط پلیس می تواند قابل استفاده باشد. مثلا اسپری را پخش کرد و بعد به گروگانگیر قول بخشش داد!

  2. manizheh می گوید

    این دنیای پرشکی باعث می شود انسان ها هر چه بیشتر به قدرت خدا پی ببرد. مطلب جالبی بود. موفق باشید

  3. local می گوید

    به نظر میاد این هورمون برای درمان بیماری پارانویا هم بتونه موثر باشه

  4. افشین می گوید

    یک اشتباه شایع در محققین وجود دارد که گمان می کنند هورمون عشق، پرخاشگری، اعتماد و … را یافته اند و همیشه هم با رسیدن به یکی از اینها مثل ارشمیدس خدابیامرز تن برهنه از حمام خیالشان بیرون می دوند و این یافته را در کوی و برزن جار می زنند! واقع اینکه فرآیندهای فیزیولوژیک نه علت که معلول فرآیندهای ذهنی است، به کنسرت یانی فکر کنید، یا به جنایتهای طالبان،…تمامی جسم و روحتان در همان جهت سازماندهی می شود، هورمون ها نه ارباب که نوکر این حالات روحی اند. به همین خاطر بهترین حالت در درمان یک بیمار مثلا افسرده به ایجاد تعادل در ذهنش منجر می شود نه درمان کامل بی بازگشت بیماری.

  5. بهناز می گوید

    خیلی قشنگه مرسی

  6. ParYa می گوید

    عالی میشه…واسه درمان بدبینی …ولی ممکنه سوءاستفاده بشه که بد میشه…

  7. جوانه می گوید

    سلام بر شما

    جالبه که هر چیز هم کمش و هم زیادش مشکل محسوب میشه
    و جالبتر اینه که با کمک این علوم، چه راحت میشه ۱ نسل عاصی یا فرمانبردار بوجود آورد.

    با سپاس و احترام

  8. درنین می گوید

    سلام

    اکسی توسین هم دیگر درد ما رو دوا نمیکند.

    بهترین ها

  9. Sizyphe می گوید

    لذت بردم. ممنون.

  10. لژیونلا می گوید

    دکتر.بنظرشما سطح اکسی توسین ملت ایران بطور اور آل بالا نیست؟

  11. هانیبال می گوید

    سلام
    در همین راستا اینرا هم ببینید:
    http://tabnak.ir/fa/pages/?cid=95923#

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

••4 5