گارفیلد، گارفیلد دوست‌داشتنی

فرانک مجیدی: پنهان نکنید! من فکر نمی‌کنم تنها آدم بزرگی هستم که دیوانه‌ی این گربه‌ی نارنجی خپل باشم. این یکی را از دست نمی‌دهم، لذت کودکی کردن با این گربه‌ی بی‌نظیر را با هیچ چیزی عوض نمی‌کنم!

خالق گارفیلد، «جیم دیویس»، در 28 جولای 1945 در ماریون ایالت ایندیانا متولد شد. او در مزرعه‌ای کوچک با پدر و مادر و برادرش دیو و 25 گربه‌شان بزرگ شد. در کودکی مبتلا به آسم شد و مجبور بود اغلب داخل خانه بماند. یک روز که مادرش گوشه‌گیریش را دید، یه او کاغذ و قلمی داد و از او خواست نقاشی بکشد. دیویس این کار را خیلی دوست داشت، از اولین نقاشی‌هایش، کاریکاتور یک گاو بود که چون شباهت چندانی به این حیوان نداشت، مجبور شد با فلش مشخصش کند و بنویسد: «گاو»!

دیویس در دهه‌ی 70 روی کمیک‌استریپ Gnorm Gnat کار می‌کرد. کاریکاتوری درباره‌ی چند حشره. دوستی به او گفت کسی با یک حشره، هم‌ذات‌پنداری نخواهد کرد. تقریباً تمام نقدها هم بر این کار منفی بود. بنابراین او تصمیم گرفت این شکست را بیشتر از این ادامه ندهد و با له کردن آن‌ها زیر پای یک رهگذر و پرواز روحشان به آسمان، آن را پایان داد. این شد که ایده‌ای به نظرش آمد، او می‌خواست کمیک‌استریپی بر اساس کودکی و شخص خود خلق کند، کاری صادقانه! وبه این ترتیب گارفیلد در 19 جولای 1978روی کاغذ آمد. دیویس نام گارفیلد را از روی نام پدربزرگ خود، جیمز اِی. گارفیلد دیویس، انتخاب کرد. دیویس او را شخصی بسیار بد اخم و بد خلق به‌یاد می‌آورد! اما گارفیلد تنها نیست، او صاحبی به نام جان آرباکل دارد. جان درست مثل دیویس کاریکاتوریست است. چند روز پس از تولد گارفیلد و جان، اُدی هم به جمع آنان اضافه شد. به تدریج کاراکترهای دیگری هم به داستان افزوده شدند.

گارفیلد یک گربه‌ی چاق، خودخواه، شیطان‌صفت، خوابالو و شکمو است. او کارهایی می‌کند که گربه‌های معمولی انجام نمی دهند، روزنامه می‌خواند و قهوه می‌نوشد، عاشق لازانیا است و هرگز موش نمی‌خورد. سرگرمی اصلیش تکه پراندن و اذیت کردن جان و اُدی است. نقل است که زاده شدنش در آشپزخانه ی رستوران ایتالیایی «ماما لئونی» همان و بلعیدن یک‌جای پاستاهای آشپزخانه همان!

جان صاحب گارفیلد، جان می‌دهد برای سر کار گذاشته شدن! سلیقه‌ی لباس پوشیدنش فاجعه‌بار است. جان برای پیدا کردن دختر زندگیش تلاش‌های بی‌پایانی داشته و بالاخره با مسخره‌ترین کار رمانتیکی که فقط از خودش بر می‌آمد در جولای سال 2006 دل دامپزشک گارفیلد، لیز، را به‌دست آورد. جان همیشه از گارفیلد و حتی اُدی رو دست می‌خورد.

اُدی سگ کوچکی است که بلاهت از ظاهرش می‌بارد! همیشه با دهان باز نفس می‌کشد و اگر چند ثانیه جایی ساکن بماند، دریاچه‌ای از آب دهان زیر پایش راه می‌افتد، در تشخیص دام‌هایی که گارفیلد برایش می‌گذارد شعوری به قدر یک شلغم نیم‌پز دارد ولی اگر مسئله گرفتن حال جان باشد، جدول‌های پیچید‌ه‌ی سودوکو را هم حل می‌کند! این جمع از سال 1978 با برخی کاراکترهای دیگر هر روز ماجرای تازه‌ای بوجود می‌آورند که در سه و حداکثر هفت نما، داستانی بامزه را به‌وجود می‌آورند.

اما جا انداختن کاراکتر گارفیلد به این سادگی‌ها هم نبود. در ابتدای راه، روزنامه‌ها، چاپ این مجموعه را رد می‌کردند. اما جذابیت پروژه توانست در همان سال 41 روزنامه را راضی به چاپ کمیک‌استریپ‌های گارفیلد کند. چندی پس از چاپ کمیک‌استریپ در یکی از روزنامه‌های شیکاگو، این روزنامه تصمیم گرفت دیگر آن را چاپ نکند. در مدت کوتاهی بیش از 31000 هوادار خشمگین گارفیلد به کار روزنامه معترض شدند و مطبوعات، تازه متوجه موفقیت این کمیک‌استریپ بین خوانندگان شدند. کاراکتر گارفیلد چنان محبوبیت عظیمی بین خوانندگان روزنامه‌ها و مجلات کسب کرد که به تدریج روزنامه‌های بیشتری خواهان دریافت حقوق چاپ کمیک‌استریپ‌های گارفیلد شدند.

این پیشرفت چنان با روند نمائی پیش رفت که تا سال 2004، قریب به 2600 روزنامه کمیک‌استریپ‌های گارفیلد را چاپ کردند و از اسباب‌بازی‌ها، پازل‌ها، موس‌پد، تی‌شرت و فنجان‌، بازی‌ها و کارتون‌هایی که از روی داستان‌های گارفیلد ساخته‌شد و در 111 کشور جهان عرضه گشت، 750میلیون تا یک میلیارد دلار درآمد ایجاد شد! تخمین زده می‌شود که بیش از 260میلیون نفر، دنبال‌کننده‌ی ثابت و روزانه‌ی گارفیلد هستند (که با افتخار، من یکی از آن‌ها هستم!) این چنین بود که از حیث فراگیری یک کمیک‌استریپ، گارفیلد صاحب رکورد جهانی گینس گشت. البته طراحی چهره‌ی گارفیلد و تمام کاراکترهای مؤثر در داستان هم از آغاز کار تا امروز تغییرات زیادی کرده و امروز می‌توان گفت دوست‌داشتنی‌ترین طراحی ممکن را دارند.

امروزه، امتیاز گارفیلد تنها در انحصار جیم دیویس نیست و پنجاه نفر روی این پروژه کار می‌کنند اما ایده‌ی اصلی و جملات هر کمیک‌استریپ با دیویس است. دیویس مدت‌هاست روی گسترش محصولات تجاری گارفیلد متمرکز است.

از روی داستان گارفیلد دو فیلم با تکنیک CGI ساخته‌شد که «بیل مورای» در نقش گارفیلد صداپیشگی می‌کرد، اما فیلم‌ها هرگز به اندازه‌ی کمیک‌استریپهای گارفیلد محبوب نشد.

سایت اصلی گارفیلد، بخش‌های متنوع و سرگرم‌کننده و طراحی گرافیکی بسیار خوبی برای یک کمیک‌استریپ محبوب دارد. در این سایت می‌توانید کمیک‌ها، انیمیشن، بازی‌ها، اجناس فروشی (مثل عروسک‌، کیف، موس‌پد، لیوان، تی‌شرت)، کارت‌های الکترونیکی، بخش‌های قابل دانلود، اخبار و معرفی گارفیلد و رفقایش را بیابید. البته کتاب‌های مصور زیادی هم درباره‌ی گارفیلد چاپ شده، از جمله آموزش نقاشی کردن گارفیلد، که روی سایت در معرض فروش است. حتی تقویم گارفیلدی هم در این سایت پیدا می‌شود. دیویس با همکاری Ball State University و Pearson Digital Learning سایتی به‌ نام پروفسور گارفیلد راه‌اندازی کرد که در آن معماهای ریاضی، بخش‌های افزایش مهارت خواندن برای کودکان، بخش طرح و خلق کاراکترهای کمیک و بازی‌های فکری موجود است.

چند ماه قبل با معرفی دوست خوبم، نیما، با سایت فارسی گارفیلد هم آشنا شدم. این سایت ترجمه‌‌های خیلی خوبی برای اصطلاحات کمیک‌ها ارائه می‌داد، اما متاسفانه مدت‌هاست که کار را متوقف کرده و به‌روز نمی‌شود. بسیار امیدوارم که تیم همکاران آن سایت کار را از سر بگیرند. شخصاً روزی را بدون سر زدن به سایت گارفیلد و خواندن کمیک‌هایش شب نمی‌کنم. حدودا ده روز بعد مصادف با  تولد 32 سالگی این گربه‌ی خپل و در حقیقت بهترین گربه‌ی دنیاست. کمکش کنید شمع‌های کیکش را فوت کند، و بعد خلوت کنید! چه انتظاری دارید؟! او کیکش را در یک لقمه می‌بلعد و بعد هم می‌رود چرتی بزند! خوشحالم که دیویس، از طرف خودش و گارفیلد قول داده بهترین تلاشش را بکند تا ما را سرگرم کند! ما منتظر می‌مانیم.