عفونت با توکسوپلاسما – وقتی موش از گربه نمی‌ترسد

22

شرایط و بیماری‌هایی که توانایی تغییر رفتار، عادات و شخصیت ما را داشته باشند، همواره مورد توجه بوده‌اند، گاه در فیلم‌ها و کتاب‌ها و کمیک‌بوک‌ها نشانی از آنها می‌توان یافت و گاهی افسانه‌ها و واقعیت‌هایی از کاربرد سیاسی و نظامی آن در گوشه و کنار می‌خوانیم.

کنترل ذهن، آزمایش‌های روانشناسی، دستکاری گروهی Crowd manipulation، پروپاگاندا، شستشوی مغز، همه و همه، مطالبی هستند که در مورد آنها می‌شود ساعت‌ها مطلب خواند و تعمق کرد.

اما اگر گمان می‌کنید این کارها فقط از عهده دولت‌ها و شرکت‌های بزرگ و سازمان‌های مخوف امنیتی برمی‌آید، سخت در اشتباهید! چنین کاری را حتی یک تک‌یاخته ساده هم می‌تواند با مغزهای ما بکند!

ده تا بیست درصد مردم انگلستان آلوده به عفونتی به نام توکسوپلاسما و به صورت کامل‌تر Toxoplasma gondii هستند. در ادامه این پست از این انگل با عنوان توکسوپلاسما و از عفونت با این تک‌یاخته به عنوان توکسوپلاسموز یاد می‌کنم.

یک گروه پژوهشی، به تازگی در تحقیقی متوجه شده‌اند که ابتلا به این عفونت می‌تواند میزان تولید دوپامین بدن را تحت تأثیر قرار دهد. یافته آنها، ثابت می‌کند که ابتلا به این انگل در پستانداران، می‌تواند سطح دوپامین بدن آنها را تغییر بدهد.

دوپامین یک میانجی عصبی بسیار مهم است که ترشح زیاد یا کم آن در اختلالات روانپزشکی مثل شیزوفرنی (روان‌گسیختگی)، بیش‌فعالی و پارکینسون نقش دارد. دوپامین مراکز لذت و پاداش مغز را متأثر می‌کند و باعث پاسخ احساسی ناشی از ترس هم می‌شود. بنابراین این تحقیق نشان می‌دهد که باید با نگرشی جدید این اختلالات روانی را در مناطقی که این عفونت شیوع دارد، درمان کرد.

این تحقیق، روی جوندگان انجام شده است، پژوهشگران متوجه شده‌اند که چگونه یک عفونت خاص می‌تواند رفتار این جانداران را تغییر بدهد. جالب‌ است که این تغییر رفتار در راستای منافع این انگل‌ها هم صورت می‌گیرد! چرا که موشی که مبتلا به توکسوپلاسما شده است، ترس ذاتی خود را از گربه‌ها از دست می‌دهد و به این ترتیب احتمال گرفتار شدن و خورده شدن موش افزایش می‌یاد، به این ترتیب، انگل این شانس را پیدا می‌کند که به میزبان اصلی خود برگردد و چرخه حیاتش تکمیل شود!

این تحقیق توسط مؤسسه پژوهشی استنلی و مرکز پزشکی «دانهیل مدیکال تراست» پشتیبانی شده و توسط گروهی از دانشمندان دانشگاه لیدز به انجام رسیده است. این پژوهش تکمیل‌کننده یک تحقیق قبلی است که نشان می‌داد، ابتلا به توکسوپلاسما باعث کد شدن آنزیم‌های سازنده دوپامین در ژنوم جانداران می‌شود.

البته تاریخچه شک به رابطه توکسوپلاسموز با اختلالات روانی به سال 1953 برمی‌گردد و از آن زمان تحقیقات متعددی، نوعی رابطه، بین این دو را نشان می‌داد ولی تا زمان انجام این تحقیق تازه، دانشمندان نتوانسته بودند نشان دهند که توکسوپلاسما از طریق افزایش تولید دوپامین است که اثر خود را اعمال می‌کند.

انسان‌ها، میزبان‌های تصادفی توکسوپلاسما هستند، علایم این بیماری در انسان‌ها به صورت‌های مختلف بروز می‌کند.

توکسوپلاسموز حاد می‌تواند به صورت تب، علایم شبیه آنفلوآنزا، دردهای عضلانی، بزرگ شدن غدد لنفاوی (لنفادنوپاتی) بروز کند، بزرگی غدد لنفاوری متعاقب این عفونت می‌تواند ماه‌ها طول بکشد. البته ابتلا به عفونت در پنجاه تا هفتاد درصد موارد، می‌تواند کاملا بدون علامت باشد.

ابتلا به این عفونت در خانم‌های حامله، به خصوص در سه ماه اول، اثرات متعددی روی جنین می‌گذارد که به صورت میکروسفالی (کوچکی سر)، عقب‌ماندگی ذهنی، هیدروسفالی و ناهنجاری‌های چشمی هستند.

توکسوپلاسما می‌تواند چشم را هم درگیر کند، بیمار‌انی که توکسوپلاسمای چشمی دارند با تاری دید مراجعه می‌کنند و معاینه آنها، درگیری شبکیه را به صورت لکه‌های سفید و زرد پنبه‌مانند در شبکیه نشان می‌دهد.

اما توکسوپلاسما همان طور که گفته می‌شود می‌تواند مغز را هم درگیر کند، کیست این تک‌یاخته در هر جایی از مغز از ساقه مغز و هیپوفیز گرفته تا عقده‌های قاعده‌ای می‌تواند بنشیند.

دانشمندان در طی سال‌ها متوجه شده‌اند که بین عفونت مزمن و مخفی بیماری (مرحله latent)  با پاره‌ای از تغییرات رفتاری ارتباطی وجود دارد. مثلا برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که توکسوپلاسموز باعث کاهش اشتیاق برای یافتن چیزهای تازه و تأخیر در واکنش می‌شود. حتی بر اساس یک تحقیق افراد مبتلا، دو و نیم برابر بیشتر نسبت به افراد غیر مبتلا تصادف می‌کنند! البته باید در تفسیر این یافته تأمل کرد، چرا که ممکن است افرادی که شانش بیشتری برای ابتلا به این بیماری دارند از لحاظ اجتماعی و فرهنگی همان افرادی باشند که در رانندگی بی‌مبالات‌تر هستند.

پژوهش در مورد تغییرات رفتاری متعاقب توکسوپلاسموز، کار ساده‌ای نیست، چرا که باید با دقت دو گروه شاهد غیرمبتلا و گروه مبتلا به این بیماری را تحت نظر قرار داد و سپس تغییر رفتار گروه مبتلا را با گروه شاهد مقایسه کرد. به علاوه بررسی تغییرات رفتاری، چون نسبتا کمتر عینی است، کار دشواری به حساب می‌آید.

اما با وجود این دشواری، برخی از تغییرات رفتاری مثل بی‌توجه شدن به قوانین و افزایش حس حسادت در مردان مبتلا و برعکس این حالت، رفتار گرم‌تر و دوستانه‌تر در زنان مبتلا، متعاقب ابتلا به توکسوپلاسموز نشان داده شده است.

تصور نکنید، توکسوپلاسموز بیماری ناشایعی هست، با بررسی  پادتن‌ها یا آنتی‌بادی‌های ضد این تک یاخته در خون افراد، مشخص شده است که در دنیا 30 تا 65 درصد افراد مبتلا هستند، البته درصد ابتلا از کشوری به کشور دیگر متغیر است، مثلا در فرانسه 88 درصد افراد، در آلمان، هلند و برزیل 68 تا 80 درصد و در کره تنها 4.3 درصد افراد مبتلا هستند.

البته این مطلب را باید با دقت تفسیر کنید و مواظب باشید که از روی اشتباه هر تغییر رفتاری را به این عفونت منتسب نکنید و یا تصور نکنید که سرانجام هر عفونتی با این تک‌یاخته، اختلال روانی و رفتاری است!

تغییرات رفتاری ناشی از توکسوپلاسموز دست‌مایه ساخت و نوشتن تعدادی رمان و فیلم و سریال هم شده است، مثلا یکی از قسمت‌های فصل اول سریال House M.D، در مورد این بیماری بوده است، سال پیش هم یک فیلم ده دقیقه‌ای در این مورد ساخته شده است که از اینجا می‌توانید دانلودش کنید.

اما در پایان بد نیست به جای اینکه به یک تک‌یاخته فکر کنیم و از اثراتش بر ذهنمان واهمه پیدا کنیم، قدری هم در مورد عوامل دیگری که مخفیانه در ذهن‌های می‌نشینند و همچون خوره‌ای، به تدریج توان ذهنی، پردازشی، تخیل و رفتارهای اجتماعی دوستانه را در ما می‌کاهند، فکر کنیم.
آیا ما به اندازه ظاهرمان، به ذهنمان فکر می‌کنیم و مواظبش هستیم، آیا غذای روحی کافی در اختیارش قرار می‌دهیم؟ چگونه از رخوت و کند شدنش جلوگیری می‌کنیم؟ یا اینکه همچون موشی که از گربه نمی‌ترسد، ما هم عاجز از حفاظت از سلول‌های خاکستری‌مان در برابر دشمنان پیدا و ناپیدای آن هستیم.

منابع: + و + و + و +


اگر خواننده جدید سایت «یک پزشک»  هستید!
شما در حال خواندن سایت یک پزشک (یک پزشک دات کام) به نشانی اینترنتی www.1pezeshk.com هستید. سایتی با 18 سال سابقه که برخلاف اسمش سرشار از مطالب متنوع است!
ما را رها نکنید. بسیار ممنون می‌شویم اگر:
- سایت یک پزشک رو در مرورگر خود بوک‌مارک کنید.
-مشترک فید یا RSS یک پزشک شوید.
- شبکه‌های اجتماعی ما را دنبال کنید: صفحه تلگرام - صفحه اینستاگرام ما
- برای سفارش تبلیغات ایمیل alirezamajidi در جی میل یا تلگرام تماس بگیرید.
و دیگر مطالب ما را بخوانید. مثلا:

سلبریتی‌ها از کودکی تا پیری در این ویدئوهای جالب – از ویل اسمیت تا کیانو ریوز

چطور می‌شود که ما پیر می‌شویم. این تغییر بسیار تدریجی رخ می‌دهد، اما قطعی است. با کارهایی می‌شود کندش کرد اما مسلما نمی‌توان به کی جلوی آن را گرفت.پیری یک فرآیند زیستی پیچیده است که در موجودات زنده از جمله انسان اتفاق می‌افتد. در حالی…

وقتی به رویدادهای تاریخی مهم و مکان‌های مشهور از زاویه دید متفاوتی بنگریم (گالری عکس)

همیشه زاویه دید خیلی مهم است. ما در مورد برخی از رخدادهای مهم تاریخ، همیشه یک یا چند عکس شاخص در ذهنمان است، در صورتی که همان عکس‌ها پشت صحنه‌های جالبی داشته‌اند که از آنها غافل شده‌ایم.به صورت مشابهی روتین‌ترین عکس‌های از بناهای مشهور،…

هوش مصنوعی یکی از تخیل‌های کودکی ما را تصویرسازی کرد: کشتزارهایی از همه چیز: بستنی قیفی –…

شاید سریال کارتونی پینوکیو باعثش شد. شاید هم نه! در آن قسمت دلپذیر و خاطره‌انگیز، روباه مکار و گربه ننه، پینوکیو را فریفتند تا سکه خود را بکارد تا درختی از سکه بروید و بتواند سکه‌های بی‌شمار برداشت کند.سال‌ها از آن زمان گذشته، الان هم…

تصور شاهان صفوی بر اساس شرح متنی جهانگردان و افراد شاخصی که آنها را دیده و توصیف کرده‌اند

در حساب توییتر Cavid Ağa شاهان صفوی را بر اساس نوشته‌های قدیم به دقت و به صورت گرافیکی و چشم‌نوازی تصور شده‌اند.(توضیحات از ویکی پدیا) شاه اسماعیل بنا به نوشته‌های جیووانی ماریا دلی آنجیوللوشاه اسماعیل یکم (۱۷ ژوئیهٔ ۱۴۸۷ – ۲۳ مه…

تصور واقعیت دگرگون به کمک میدجرنی – گالری عکس

تاریخ دگرگون یک ژانر جذاب است که به بررسی چگونگی تغییر مسیر تاریخ در صورت رخ دادن برخی رویداد‌های کلیدی به گونه‌ای متفاوت می‌پردازد.یک تغییر جزئی یا یک واگرایی عمده می‌تواند تخیل ما را به کار بیندازد تا آینده‌ای کاملا متفاوت که الان جزو…

عکس‌های نوستالژیک: آدم‌های و تلویزیون‌هایشان در دوره اوج تلویزیون

دوره اوج شکوه تلویزیون کی بود؟ دست‌کم دوره اوج مونواوگ چه زمانی بود؟یک زمانی تلویزیون پیشرفته‌ترین وسیله ارتباطی ما با دنیای خارج بود. الان تلویزیون‌های هوشمند، گوشی و تبلت‌ها و لپ‌تاپ‌ها جای آن به اصطلاخ متکلم وحده را گرفته‌اند.…
آگهی متنی در همه صفحات
دکتر فارمو / شیشه اتومبیل / نرم افزار حسابداری / خرید سیلوسایبین / هوش مصنوعی / قیمت وازلین ساج / مقاله بازار / شیشه اتومبیل / قیمت ایمپلنت دندان با بیمه /سپتیک تانک /بهترین دکتر لیپوماتیک در تهران /بهترین جراح بینی در تهران / آموزش تزریق ژل و بوتاکس / دوره های زیبایی برای مامایی / آموزش مزوتراپی، PRP و PRF /کاشت مو / مجتمع فنی تهران /قیمت روکش دندان /خدمات پرداخت ارزی نوین پرداخت / درمان طب / لیست قیمت تجهیزات پزشکی / دانلود آهنگ / سریال ایرانی کول دانلود / دانلود فیلم دوبله فارسی /داروخانه اینترنتی آرتان /اشتراك دايت /فروشگاه لوازم بهداشتی /داروخانه تینا /لیفت صورت در تهران /فروش‌ دوربین مداربسته هایک ویژن /سرور مجازی ایران /مرکز خدمات پزشکی و پرستاری در منزل درمان نو /توانی نو / ثبت برند /حمل بار دریایی از چین /سایت نوید /پزشک زنان سعادت آباد /کلاه کاسکت / لمینت متحرک دندان /فروشگاه اینترنتی زنبیل /ساعت تبلیغاتی /تجهیزات پزشکی /چاپ لیوان /خرید از آمازون /بهترین سریال های ایرانی /کاشت مو /قیمت ساک پارچه ای /تولید محتوا /دانلود نرم افزار /
22 نظرات
  1. مهرانه می گوید

    با خوندن این پست سوالی برام پیش اومد. من هم مبتلا به توکسوپلای چشمی هستم. از بدو تولد تا به الان. دکترها میگن احتمال عود بیماری و درگیر کردن چشم دیگر و بقیه اندامها چیزی در حد یک درصده. اولا به نظر شما این حرف درسته. میتونم مطمئن باشم که بیماری دیگه پیشرفت نمی کنه؟
    دوما، من چند باری خون اهدا کردم. پس با توجه به این پست، اهدای خون باعث میشه که بیماری به دیگران منتقل بشه؟ درسته؟ الان احساس عذاب وجدان می کنم از این کارم.

    جناب دکتر، لطفا به هر دو سوالم پاسخ بدید. واقعا به جوابشون نیاز دارم. و دوست دارم نظر شما رو بدونم.

    1. علیرضا مجیدی می گوید

      موارد نادری از ابتلا به بیماری متعاقب تزریق خون آلوده یا پیوند بافت آلوده گزارش شده. با این همه تصور می‌کنمدر توکسوی چشمی احتمال آلوده کردن با اهدای خون کمتر باشه. ولی در این لحظه که دارم پاسخ شما را می‌دم دسترسی به منبع معتبر ندارم تا با قطعیت نظر بدم.
      اما در مورد سؤال دیگرتان باید بگم که احتمال پیشرفت بیماری در شما وجود داره و به همین علت باید معاینه دوره‌ای چشم‌پزشکی هم بشین. البته همون طور که به شما گفتن احتمالش اندک هست.

  2. سینا اسمارت می گوید

    عالی بود،مفید و آموزنده.یه چیزی،من قبلا شنیده بودم که مردم انگلیس کمی بدجنس هستند،حالا نمی دونم آیا این انگل ریطی به اون داره یا نه!؟
    البته این صفت تو خیلی از کتاب ها ذکر شده من خودم چندین مورد از کتاب های تاریخی و داستانی خواندم که نویسنده ها به این مورد اشاره کرده بودندفحالا بگذریم.راستی دکتر بهتر نبود به جای واژه یاخته از سلول استفاده می کردی چون رایج تره!!:)

  3. سحر می گوید

    ممنون عالی بود.

  4. صادق می گوید

    نحوه ابتلاش چجوریه و چجوری منتقل میشه ؟

    1. علیرضا مجیدی می گوید

      خوردن گوشت آلوده‌ای که خوب پخته نشده یا تنفس و بلع آب و غذای آلوده به ذرات مدفوع گربه آلوده، از مادر آلوده به جنین و موادر نادری در پی تزریق خون آلوده با پیوند بافت آلوده.

  5. فرهاد کاشانی کبیر می گوید

    پزشک عزیز. خیلی خوب می شود که در این مطلب اشاره ای هم به چگونگی رهایی از این انگل بکنی. چه آلودگی حاد یا مزمن و یا حتی احتمالن بی خطر.

    1. علیرضا مجیدی می گوید

      سلام، در لینک‌های پایین مقاله، توضیحات کافی در مورد درمان بیماری داده شده است. من تصور می‌کنم ذکر رژیم‌های درمانی برای مخاطب عام چیز جالبی نباشه.

    2. علیرضا مجیدی می گوید

      در اینجا می‌تونید به صورت مختصر و مفید درمان بیماری را ببینین.

  6. احمد می گوید

    سلام دکتر جان

    مطلب فوق العاده مفیدی بود من چیزهایی راجع به توکسوپلاسموز شنیده بودم که با خواندن این پست اطلاعاتم تکمیل شد. ممنون.

    در ضمن دو پاراگراف آخر و نتیجه گیری عالی بود. آیا ما به اندازه ظاهرمان….

  7. یک پزشک دیگر می گوید

    سلام. عالی نوشتین، من جدا لذت بردم، جامع و جذاب بود

  8. احمد ک می گوید

    اما در پایان بد نیست به جای اینکه به یک تک‌یاخته فکر کنیم و از اثراتش بر ذهنمان واهمه پیدا کنیم، قدری هم در مورد عوامل دیگری که مخفیانه در ذهن‌های می‌نشینند و همچون خوره‌ای، به تدریج توان ذهنی، پردازشی، تخیل و رفتارهای اجتماعی دوستانه را در ما می‌کاهند، فکر کنیم.
    آیا ما به اندازه ظاهرمان، به ذهنمان فکر می‌کنیم و مواظبش هستیم، آیا غذای روحی کافی در اختیارش قرار می‌دهیم؟ چگونه از رخوت و کند شدنش جلوگیری می‌کنیم؟ یا اینکه همچون موشی که از گربه نمی‌ترسد، ما هم عاجز از حفاظت از سلول‌های خاکستری‌مان در برابر دشمنان پیدا و ناپیدای آن هستیم.؟؟؟؟؟؟؟گل گفتی وبه دل من که نشست هم مقاله و هم این چند خط اخر

  9. Med apple می گوید

    ممنون خیلی مفیدمخصوصا تحلیل عالیتون

  10. جعفر می گوید

    سلام
    آقای مجیدی من دیروز این رو (البته با ذکر عنوان) تو سایتم گذاشتم و امروز از وبگذر دیدم که از این مطلب شما وردوی برای سایتم داشت !!!
    این قضیش چیه ؟

  11. علی می گوید

    خیلی زیبا بود

  12. علی می گوید

    خیلی زیبا بود

  13. sara می گوید

    واقعا به کارم اومد. من دانشجوی ارشد طراحی شهری هستم و در پی اثبات اینکه محیط بدون شک بر رفتار موثره و این موضوع تونست منو به نتیجه ی خوبی برسونه. این که قطعا هرکس مبتلا بشه رفتارش عوض می شه. این که درست هست؟
    ممنون می شم اگر جوابم رو بدین
    با تشکر فراوان

  14. محمد می گوید

    ببخشید دکتر جان میشه بگی مدت بهبودی توکسوپلاسمای چشم چقد هستش ممنون

  15. پیام می گوید

    سلام
    آیا تا به حال تحقیقات گسترده و معتبری درباره شیوع این بیماری توی ایران انجام شده؟

    نکنه چیزی که ما همیشه به عنوان “خونگرمی ایرانی” ازش یاد میکنیم ناشی از این بیماری باشه؟ البته حسادت و غیرت (!) مردای ما رو هم فراموش نکنید!!!

    1. حجت الله دوستی می گوید

      با سلام
      فکر کنم برادر من که در جنگ تحمیلی حضور زیاد داشته بعد از 4 سال درگیری با ای بیماری تاز ه با آزمایش خون متوجه این بیماری شده ایم 1- جناب دکتر ایا میتوان کیست به وجود اومده که تمام تعادل ایشون رو برهم زده جراحی کرد
      2- آیا بعد از دراورن کیست ایا دیگه رشد مجدد ندارد
      3- ایا بعد از جراحی می توان دارویی برا رشد مجدد ان خورد

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

••4 5