دو خبر جالب برای سریال‌دوست‌ها: «والتر وایت» واقعی و زبان «دوتراکی»
این روزها کمتر کسی را می‌توانید پیدا کنید که در حال دنبال کردن یک سریال محبوب نباشد، شاید بعضی‌ها، برخی از سریالها را به مانند غذاهای آماده، محتواهای صرفا سرگرم‌گننده بدانند که جز تلف کردن وقت، چیزی در بر ندارند. اما می‌توان با مثال‌های متعددی خلاف این را ثابت کرد.
عادت دارم که خبرهای حاشیه‌ای سریال‌هایی را که دنبال میکنم در اینترنت دنبال کنم. هفته پیش دو مطلب جالب دیدم که فکر کنم اشتراکش با شما برایتان جالب باشد. اولین مطلب در مورد سریال بازی تاج و تخت است و مطلب دوم در مورد سریال Breaking Bad است.
زمانی که شبکه HBO تصمیم به ساختن سریال بازی تاج و تخت یا Game of Thrones از روی اثر «آر آر مارتین» متوجه مشکلی جدی شد، آنها برای به تصویر کشیدن درست زبانی که توسط افراد قبیله دوتراکی Dothraki استفاده می‌شد، فکر می‌کردند.
شاید خیلی عجیب به نظر برسد، ولی آنها برای این کار سراغ دیوید جی پترسون رفتند، استادی مقیم کالیفرنیا که یک تخصص ویژه داشت: ساختن زبان!
زبانی که می‌بایست دوتراکی‌های تندخو با آن صحبت می‌کردند، ویژگی‌های خاصی را باید دارا می‌برود.
پترسون که یک زبان‌شناس دانشگاه کالیفرنیا-برکلی است، تجارب قبلی هم در این زمینه داشت، او پیش از این زبانهایی مانند Kamakawi و Njaama را هم خلق کرده بود.
در این مسیر او آنقدر پیش رفت که که یک راهنمای 300 صفحه‌ای گرامر برای زبان دوتراکی و یک فرهنگ واژگان هم نوشت!
او باید این زبان را با افراد همیشه سوار بر اسبی که نیمه بربر بودند و کارشان شکار و غارت بود، هماهنگ می‌کرد، به همین خاطر او تصمیم گرفت که زبانی با آوای ظاهری خشن درست کند.
البته فرایند ساختن زبان چیزی نیست که منحصر به فیلم‌ها و سریالها باشد، در واقع مردم قرن‌هاست که برای مقاصد فلسفی یا مذهبی، زبان می‌سازند. همه ما نام زبان اسپرانتو به گوشمان خورده است که در قرن نوزدهم با ایده ایجاد زبانی واحد برای همه ساکنان کرده زمین ساخته شد.
در تاریخ هالیوود هم می‌توان مثال‌های جالبی در این زمینه آورد، شاید مشهورترین آنها زبان Klingon در مجموعه پیشتازان فضا بود، از آنجا که این سریال در غرب کشته و مردگان خاص خود را دارد، جمعی از این علاقه‌مندان این زبان را با افزودن هزاران و کلکه و اصطلاح تکمیل کرده‌اند!
مورد مشهور دیگر زبانی بود که توسط پاول فرومر، از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی برای فیلم آواتار ساخته شد، این زبان Na’vi پیچیده‌تر بود و غنی از قواعد دستور زبان بود.
اما ساختن زبان دوتراکی شاید جاه‌طلبانه‌ترین کار هالییوود در زمینه زبان‌سازی بود، چرا که با توجه به اینکه فصل‌های متعدد این سریال، این زبان بیشترین گستره واژه‌سازی را تا به حال دارد.
پترسون در کار ساختن واژه‌های زبان دوتراکی ظرایف زیادی را در نظر گرفت، مثلا در این زبان ifak که معنی ذاتی‌اش عابر پیاده را می‌دهد، وقتی استفاده می‌شود که بخواهند با تحقیر از یک بیگانه یاد کنند. اصولا در قبیله‌ای که همه سوار اسب هستند، شخصی که پیاده راه می‌رود، ارزشی ندارد!
و بسیار جالب است که بدانید که اصولا سرگرمی خصوصی بعضی از زبان‌‌سازها، ساختن زبان است، آنها اعتقاد ندارند که نباید این زبان‌ها را برای فیلم‌ها و سریالها ساخت و ارزش این زبان‌ها وقتی بیشتر می‌شود که عده کمی از آن آگاه باشند!
پترسون در پروژه بعدی‌اش باید دو زبان دیگر برای یک شبکه پخش‌کننده سریال‌های علمی تخیلی (شبکه Syfy) بسازد.
حالا این جد و جهد و این شور را مقایسه کنید با بعضی از سریال‌های دیگر …
اگر توصیه یکی از خوانندگان «یک پزشک» نبود، شاید هیچ وقت سریال Breaking Bad را نمی‌دیدم، این سریال یکی از سریال‌های مورد علاقه من است و من قسمت‌های فصل جدید (و آخر) این سریال را با کمترین فاصله زمانی دانلود میکنم و می‌بینم.
خبر جالبی که در مورد این سریال هفته پیش منتشر شد، این بود که مردی با نام واقعی والتر وایت در Tuscaloosa به جرم تولید مت‌آمفتامین، تحت عقیب قرار گرفته است.
اما جالب‌تر است بدانید که این برای اولین بار نیست که اشخاصی حقیقی پیدا شده‌اند که همان کارهای کاراکترهای درام شبکه AMC را میکنند. سپتامبر سال پیش هم معلمی کالیفرنیایی دستگیر شد که یک زندگی دوگانه داشت و در زندگی ثانویه‌اش یک تولید کننده مت‌آمفتامین بود. چند ماه بعد هم یک استاد ریاضی 74 ساله پیدا شده بود که با پسرش یک آزمایشگاه تولید مت‌آمفتامین راه انداخته بود. در ماه ژوئن هم یک کاربر شبکه اجتماعی Reddit ادعا کرد که زندگی‌‌ای شبیه والتر وایت دارد و در آن واحد یک استاد شیمی و تولیدکننده مواد است!
طبق آمار سال 2010، 350 هزار نفر در آمریکا مت‌آمفتامین (شیشه) مصرف میکنند، در این سال 31 هزار نفر به خاطر تولید و توزیع این ماده دستگیر شدند و 10 هزار آزمایشگاه ساخت مت‌آمفتامین شناسایی شد.
وقتی عنوان مطلب رو تو گوگل + خوندم میخواستم بیام و بگم این سریالها مثل همون غذاهای فست فودیه که خودت هم اشاره کردی(البته به استثنای Game of Thrones) اما باید اینو در نظر گرفت که معمولا این سریالها با فیلمهای هالیوودی مقایسه میشند و اون وقت حرف زیادی برای گفتن ندرند
ممنون از پست خوبت
سلام خسته نباشید…
لطفا چند تا سریال خوب مانند فرار از زندان و 24 به من معرفی کنید…
سبک و موضوش هم همینطوری باشه نه تخیلی…
تشکر
هروقت کاری رو جدی بگیری و با احساس مسئولیت انجامش بدید ارج و قرب پیدا میکنه… واقعاً از جهد و تلاش “پترسون” لذت بردم…
بسیار ممنون از اینکه اخبار رو با ما به اشتراک میگذارید
یادی کنیم از جی آر آر تالکین عزیز، استاد زبان های باستانی آکسفورد و زبان الون و خَزَد و دنیایی که آفرید.
به نظر من “داتراکی” نه “دوت…
در ترجمه خانم سحر مشیری (هر دو جلد 1 و 2) از املاء “داتراک” استفاده شده است
در سریال هم “ا” می گویند نه “و”
breaking bad سریال جذاب و دیدنی است .
اینم که خیلی از ادما دوست دارن خودشونو مثل کارکتر والتر وایت بکنن شاید به خاطر اینه که خیلی از ادما تو زندگیشون تنوع , هیجان و ,,, ندارن.
زندگیشون انقدر ساده و تکراری هست که دوست دارن زندگی پر هیجانی داشته باشند , دوست دارن به اونا با یه دید جدید و جدی نگاه بشه.
ممنونم اقای دکتر
من هم همیشه برای انتخاب سریال از شما کمک می گیرم!
جناب دکتر فکر کنم که سریال Dexter رو دیده باشین اما اگر ندیدین واقعا پیشنهاد میکنم که دیدنش رو تویِ برنامه هاتون بذارین!
من دکستر رو دیدم ام تا فصل 5
دیگه حوصله ندارم تا فصل 7 روببینم تا فصل 3 خوب پیش میره کم کم از فصل 3 روند تکراری میشه
مردم در آمریکا زبان خلق میکنند و ما به خاطر زبانهایی که خودمان نساختیم در سر و کله هم میزنیم!!
ظاهراً شخصیت هایزنبرگ به اندازه کافی motivate کرده که انقدر آمار تولید شیشه بالا رفت :))