بلاروس: تنها کشوری که در آن مرورگر اپرا، محبوب‌‌تر از سایر مرورگرهاست
مروگر اینترنتی اپرا در سطح جهان، از نظر محبوبیت و میزان استفاده توسط کاربران، در رتبه پنجم است، اما بر اساس آمار StatCounter، بلاروس تنها کشوری در دنیا است که در آن اپرا در مقام اول قرار گرفته است، این آمار بر اساس میزان بازدید از 3 میلیون وب‌سایت تهیه می‌شود.
اما چرا بلاروس، این عضو سابق اتحاد جماهیر شوروی، چنین تافته جدا بافته‌ای است؟ به خاطر سوسیالیسم!
برای پاسخ به این سؤال باید قدری تاریخ را مرور کنیم، شخصا وقتی به گذشته نگاه میکنم بعد از اینترنت اکسپلورر و نت اسکیپ، اپرا را به عنوان قدیمی‌ترین مرورگر به یاد می‌آورم. جالب است بدانید که اپرا بعد از اینترنت اکسپلورر، قدیمی‌ترین مرورگری است که همچنان فعال است و از سوی کاربران مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اپرا در سال 1996، توسط یک شرکت نروژی عرضه شد و دقیقا همان کاری را می‌کرد که بعدها فایرفاکس و کروم برای ما انجام دادند. در آن زمان با اپرا می‌شد کارهایی انجام داد که اینترنت اکسپلورر از انجام آنها ناتوان بود و مورد علاقه گیک‌ها قرار گرفت.
اما چیزی که در آن زمان باعث فراگیر نشدن اپرا شد، وجود پیش‌فرض اینترنت اکسپلورر در ویندوز و سافاری برای کاربران اپل بود. بعد از آن هم سر و کله فایرفاکس پیدا شد که کد باز بودن و ویژگی‌های خوبش مثل افزونه‌های متنوع، باعث شد به شدت مورد استقبال قرار بگیرد. مرورگر رقیب بعدی، کروم بود، کروم از سوی گوگل در اختیار کاربران قرار گرفت و به خاطر سریع بودن و سبک بودنش، رفته‌رفته کاربرانش بیشتر و بیشتر شد.
راهبرد شرکت نروژی این بود که اپرا را به ویژگی‌های بیشتر مجهز کند و اپرا را مبدل به سریع‌ترین مرورگر دنیا کند. این راهبرد در بلاروس که کشوری سوسیالست با زیرساخت‌های مبتنی بر سوسیالیست باقی مانده پاسخ داد، در این کشور انحصار خدمات ارتباطی با شرکتی به نام بلتلکام Beltelcom بود. خدمات این شرکت در پایین‌ترین سطح ممکن بود و تازه در سال 2009 – 2010 بود که نخستین سرویس ADSL بدون محدودیت پهنای باند، در اخیتار کاربران قرار گرفت، پس کاربران مجبور بودن با تکیه به سریع‌ترین مرورگر در دسترس، در هزینه و وقت صرفه‌جویی کنند.
این تنها نسخه دسکتاپ اپرا نبود که در بلاروس محبوب بود، تا پیش از سال 2010 هر کسی که گوشی موبایل داشت، از اپرا مینی استفاده می‌کرد، مرورگری که می‌شد روی همه گوشی‌ها نصب کرد، تا پیش از سال 2010 هنوز سر و کله گوشی‌های اندرویدی و تازه سال پیش بود که آی‌فون توانست به صورت رسمی وارد بلاروس شود.
الگوریتم فشرده‌سازی ترافیک پیشرفته این مرورگر باعث شد که کاربران بلاروس ترجیح بدهند حتی وقتی دسترسی به گوشی‌های اندرویدی و آی‌فون پیدا کردند، همچنان در سیستم اینترنت موبایلی کند و پرهزینه این کشور، از اپرا استفاده کنند.
پس به طور خلاصه خدمات بد اینترنت و البته جو پلیسی حاکم باعث شد که کاربران هر چه بیشتر رو به سوی مرورگری سریع با ویژگی‌های امنیتی خوب مثل رمزگاری داده‌ها بیاورند.
البته در این میان، خود اپرا هم با برگزاری رویدادهایی که در آن کاربران را با آخرین پیشرفت‌های کدنویسی و طراحی وب آشنا می‌کرد، به اندازه کافی مشوق کاربران بود.
در حال حاضر علیرغم سیاست‌های اقتصادی غلط، تورم و کاهش ارزش پول ملی در بلاروس، شرکت خدمات ارتباطی Beltelecom هزینه خدماتش را بالا نبرده است، پس به طور «نسبی» هزینه دسترسی به اینترنت پایین آمده است. در سال 2009، هزینه اینترنت یک مگابیتی 129500 روبل معادل 45 دلار بود، در آن زمان درآمد متوسط مردم حدود 340 دلار بود، اما حالا هزینه دسترسی به اینترنت با همین سرعت، 59400 روبل، معادل 7 دلار شده است، در حال حاضر درآمد متوسط بلاروسی‌ها 470 دلار است.
بنابراین اگر این شرایط ادامه پیدا کند، شاید آن انگیزه‌ای که برای کاربری اپرا داشتند، کاهش یابد و برتری اپرا به خطر بیفتد.
پی‌نوشت: مقاله آتلانتیک چنین استدلال کرده بود که اینترنت با کیفیت بد، باعث ایجاد تغییر در رفتار کاربران، حتی از نظر انتخاب مرورگر می‌شود، اما همیشه و همه جا این استدلال درست نیست. یعنی ممکن است علیرغم نیاز به یک مرورگر سریعتر، کاربران به خاطر ناآگاهی، رو به مرورگرهای پیشرفته‌تر نیاورند.
پس به اعتقاد من همواره «نیاز»، باعث ابتکار و رفتارهای خلاقانه و انتخاب‌های درست نمی‌شود یا دست‌کم ممکن است تأخیر قابل توجهی در تغییر رفتار را شاهد باشیم.
خیلی وقت‌ها این سیستم عامل مورد استفاده است که مرورگر کاربر را مشخص می‌کند، بنابراین کاربر همچنان با نسخه‌ای از اینترنت اکسپلورر که در ویندوز ایکس پی، ویستا یا هفت به صورت پیش‌فرض وجود دارد، کار می‌کند.
پس اگر این استدلال درست باشه و به خاطر ساختار سوسیالیستی و پهنای باند کم مردم به اپرا رو آورده باشند در ایران هم باید همینطور باشه ولی فکر نمیکنم رتبه ای از چهارم بهتر داشته باشه!
اپرا واقعا مرورگر خوبیه. خالق اپرا خودش از سازندگان CSS هست و اصولا خیلی از مفاهیم امروزی مثل Tab و Speed Dial و … رو اپرا اولین بار مطرح کرد. از نظر زیبایی محیط کاربری هم توی اون دوره‌ای که ie6 تنها مرورگری بود که همه می‌شناختن (سال ۲۰۰۱) اپرا ۶ واقعا محصول زیبا و خوش‌دستی بود. از نسخه ۹ تا ۱۱ پیشرفت‌های خوبی داشت اما یه چند وقتیه که داره توی CSS3 و HTML5 لنگ میزنه. البته این به سیاست‌هاش هم مربوط میشه چون بعضی از المان‌های مثلا CSS هنوز draft هستن و شاید فعلا نباید ساپورت بشن.
من خودم تا وقتی روی ویندوز بودم فقط و فقط اپرا رو استفاده می کردم. اما از وقتی اومدم روی لینوکس فقط چیزی حدود ۱۰ درصد کارهام رو باهاش انجام میدم. ولی هنوزم هم دوستش دارم. به امید بازگشت دوباره اش…
اگر اشتباه نکنم زمانی که IE و Netscape و Opera بودن یکی از دلایل دیگری که باعث شد Opera فراگیر نشود این بود که اوایل Opera رایگان نبود
ولی واقعا Netscape حیف شد در زمان خودش واقعا عالی بود من هنوز برنامه‌شو دارم بالاخره جزئی از تاریخه :))
همه این حرفها یه طرف اینکه توی اون نقشه هنوز وجود دارند کشورهایی که اینترنت اکسپلورر توشون محبوب ترین مرورگر هست، واقعا منو متحیر کرده! اونهم نه کشورهایی مثل موزامبیک و زیمبابوه و غنا، بلکه کشورهایی توی خاک اروپا!!!! یعنی هیچ جوری نمی تونم اینو هضم کنم
ممنون از یادداشت خوبتان. اپرا از یک لحاظ دیگر هم مهم و حتی قابل ستایش است، و آن هم خدماتش برای پیشرفت تکنولوژی‌های وب است. حتی هنوز هم در توسعه‌ی خیلی از بخش‌های HTML 5 و امکانات جدید برای CSS و JavaScript اعضایی از تیم اپرا نقش‌های مؤثری دارند.
اما در اصل هدفم از کامنت ذکر یک اشتباه تاریخی بود: آن قدیم هنوز سافاری‌ای نبود و روی مک هم اینترنت اکسپلورر مرورگر پیش‌فرض بود.
یک چیزی هم به اسم فیلترینگ در کشورهای سوسیالیستی وجود داره که باعث شده مردم به مرورگر فیلترشکن اپرا رو بیارن!
تا همین چندوقت پیش اپرا محبوب‌ترین مرورگر موبایل ایران هم بوده!
جالبه که تو انگلیس هنوز IE اوله! باید حتما دلیل خاصی داشته باشه که من نمیدونم.
گستردگی کروم هم جالبه.
آمارش شبیه آمریکاست.
خسته نباشید خدمت علیرضای مجیدی برای پست های زیبا .
روی سیستم من به غیر از اینترنت اکسپلورر مرورگر های اپرا و کروم و فایر فاکس نصب هستن که از اپرا بیشترین استفاده رو دارم برای speed dial های خوبش که از همین طریق هم به سایت شما و خیلی از سایت های دیگه سر میزنم و از فایر قاکس برای رفتن به فیسبو.ک و از کروم هم برای رفتن به برخی از سایت ها که با اپرا مشکل دارن استفاده میکنم و واقعا از سرعت مرورگر اپرا راضی هستم . هر مرورگری مزیت های خودش رو داره .
موفق باشید و پیروز .
من حدس میزنم دلیل این که توی عمدۀ کشورهای اروپایی کروم و فایرفاکس مرورگرهای اولن، حکمهای دادگاه مبتنی قوانین ضدانحصار اتحادیۀ اروپا باشه که مایکروسافت رو از عرضۀ اینترنت اکسپلورر به طور پیش‌فرض روی ویندوز منع کرده، اینطوری کاربرها وقت نصب ویندوز با یه انتخاب از پیش‌تعیین شده مواجه نیستن و مجبورن در گام اول فکری برای مرورگر خودشون بکنن.
یکی از دلایلی که اپرا در مواردی که سرعت اینترنت مناسب نیست طرفدار دارد قابلیت اپرا توربو است که متاسفانه در ایران قابل استفاده نیست
اینترنت یک مگ نا محدود ماهی 7 دلار؟
اپرا چه چیز خاصی دارد؟
یک مقاله در مورد اپرا توربو نوشتید اما در ایران این کار نمی کند.
با یک لحنی از شرایط بد اقتصادی و سرعت پایین اینترنت بلاروسی‌ها نوشتید که دل آدم کباب میشه. اینها که هم درآمدشون از ما بیشتره و هم اینترتنت‌شون چندین برابر ارزون‌تر.
اوپرا مرورگر خیلی خوبیه. روی لینوکس حتی از فایرفاکس هم بهتره. اوپن سورس شدن درحد بالایی به توسعه و فراگیریش کمک میکنه. نمیدونم چرا این کار رو نمیکنن.
پست جالبی بود دکتر.ما همچنان منتظر پست های آموزش وبلاگ نویسی هستیم.
سلام
مطلب جالبی بود دکتر
ممنون
یک دلیل عمده فراگیر شدن کروم “تبلیغات” گوگل هست که ذکر نکردید. اکثر مردم از خدمات مختلف گوگل استفاده می کنند و در خیلی از صفحات (از جمله جیمیل و بلاگر) وقتی با مرورگر دیگری رفته باشی گوگل بهت پیغام می ده که کروم رو نصب کنی بهتره! (اگر اشتباه نکنم قبل از کروم هم گوگل در تبلیغاتش از فایرفاکس حمایت می کرد. حالا نمی دونم فایرفاکس پول داده بود گوگل براش تبلیغات کنه یا گوگل خودش این کار رو می کرد)
اپرا هیچ وقت تبلیغات نمی کنه، (اون اوایل رایگان بود ولی بالای صفحه تبلیغ نمایش می داد!) و کدش هم باز نیست. اینها احتمالا مهم ترین ایراداتش هستند ولی مزایاش: نه تنها اولین شرکتی بوده که خیلی از امکانات جدید رو معرفی کرده، بلکه هنوز هم مزایای منحصر به فردی داره. از جمله اپرا توربو یا ساپورت تورنت و ایمیل و کلیدهای میانبر فوق العاده اش که کار رو برای کاربران حرفه ای راحت می کنه.
فایرفاکس هم به خاطر پلاگین هاش قابلیت های بی شماری داره. ولی این وسط کروم به نظر من هیچ ویژگی خاصی نداره! شما گفتی سبکی و سرعت، خوب اینا توی اپرا و فایرفاکس هم هست… شاید توی فلان تست بنچمارک جاواسکریپت یک صدم ثانیه سریعتر از فایرفاکس باشه، ولی این تفاوت های نامحسوس به چشم کاربر عادی نمیاد. خلاصه به نظر من تنها دلیل محبوبیتش تبلیغاته!
سرعت opera واقعا بالاست. این نکته‌ای هم که فرمودید کاملا درسته. متاسفانه این مرورگر کاملا مظلوم واقع شده. الان وقتی با opera توی بعضی از وبسایت‌ها که میری متاسفانه مدام پیغام میدن که مرورگر شما استاندارد نیست و بهتره از کروم یا فایرفاکس استفاده کنید. حتی Y!Mail جدید هم این پیغام رو میده و برای همین بعضی ها مجبور میشن گزینه‌های مربوط به Browser Identification رو تغییر بدن که همین مسئله هم باعث میشه آمار وبگردی به سمت مرورگرهای دیگه سوق داده بشه.
من هنوز هم از opera استفاده میکنم. به نظر من تنها رقیب opera مرورگر chrome هست و opera باید در رده دوم قرار بگیرد. درسته بعضی اوقات لنگ میزنه ولی سرعت لود صفحات و سرعت بالا اومدنش فوق العاده هست. الان 21 تب در مرورگر من باز هست ولی آخ نگفته.
این رو هم من اضافه کنم که اپرا اولین مرورگری بود که خودش یه دانلود منیجر داخلی داشت، بنظر من فایرفاکس بهترین مرورگر هست، کروم حتی تنظیمات پروکسیش همون تنظیمات ویندوز هست و مثل اپرا و فایرفاکس تنظیمات جدا نداره
همه این حرفها یه طرف اینکه توی اون نقشه هنوز وجود دارند کشورهایی که اینترنت اکسپلورر توشون محبوب ترین مرورگر هست، واقعا منو متحیر کرده! اونهم نه کشورهایی مثل موزامبیک و زیمبابوه و غنا، بلکه کشورهایی توی خاک اروپا!!!! یعنی هیچ جوری نمی تونم اینو هضم کنم
به نظرم مرورگر کروم خیلی بهتره از بقیه مرورگرها
شاید دارن از اپرا استفاده دیگه ای میکنن