فناوری‌های آینده چطور آی‌فون را تغییر خواهند داد؟ بخش دوم از ۲۰۲۰ تا 2050

در بخش قبلی از آی‌فون و آینده‌اش تا قبل از 2020 گفتیم و تا نسل هفتم آی‌فون پیش رفتیم. در این قسمت می‌خواهیم دهه‌های بعدی را بررسی کنیم و ببینیم تحولات فناوری چه تاثیری بر آی‌فون در دهه‌های بعدی خواهند داشت.

عمر شرکت‌ها (حتی محبوب‌ترین‌شان) در دنیای دیجیتال اندک است و مشخص نیست که آیا اصلا ۱۰ سال دیگر اپلی وجود داشته باشد یا نه. اما سرمایه نقدی که اپل جمع کرده است، بقای آن را حداقل تا سال 2020 تضمین خواهد کرد. به هرحال اگر فرض کنیم، تا سال ۲۰۵۰ شرکتی به نام اپل موجود باشد و باز فرض کنیم پلتفرمی به نام تلفن هوشمند هنوز معنایی داشته باشد، در آن صورت ما فکر می‌کنیم آی‌فون‌های آینده با این فناوری‌ها و با این شکل و شمایل عرضه خواهند شد.

2020: آی‌فون 9

1. 5G: بله 4G‌ به تازگی پا به عرصه گذاشته است، اما به خاطر داشته باشید که تنها 10 سال طول کشید تا کاربران به این نتیجه برسند که سرعت 3G کافی نیست! اما 5G آن‌چیزی که فکر می‌کنید. مشخصات طراحی شده برای 4G‌ این امکان را به این استاندارد می‌دهند که در عمل به سرعت 50 مگابیت در ثانیه برسد و با LTE سرعت دانلود حتی تا ۱ گیگابیت بالا خواهد رفت. به همین دلیل موضوع 5G تنها موضوع سرعت نخواهد بود، بلکه هدف بهبود تجربه اینترنت روی موبایل برای کاربران است. کاهش میزان توان مورد نیاز و در نتیجه کاهش مصرف باتری یکی از نقاط تمرکز این استاندارد جدید خواهد بود. کاهش احتمال خارج شدن از پوشش شبکه، بهبود سرعت در مناطق با پوشش‌دهی اندک نیز موارد دیگر هستند. در واقع 5G احتمالا می‌خواهد سرعت کنونی 4G را با بهترین کیفیت و قابلیت اعتماد به بیشتریتن تعداد کاربران برساند.
2. بدنه‌ای از فلز مایع: اپل ماده‌های مختلفی از پلاستیک و شیشه گرفته تا آلمونیوم را در ساخت بدنه آی‌فون‌هایش به کار برده است. به رغم بهبودهای پله‌ای، هر کدام از این مواد عیب و ایرادی داشته‌اند. اما اپل حق استفاده انحصاری از ماده‌ای را دارد که «فلز مایع» نامیده می‌شود و می‌تواند بسیاری از مشکلات در ساخت بدنه آی‌فون را کم کند. نخست این‌که می‌تواند در ضخامت اندک و با شکل‌های پیچیده مقاومت زیادی را از خود نشان دهد. به همین دلیل اپل می‌تواند ضخامت دستگاه‌هایش را باز هم کمتر کند. دیگر این‌که به شدت در برابر خش مقاوم است. اما شاید مهم‌ترین قابلیت فلزمایع این باشد که می‌تواند آنتن آی‌فون را بیش از پیش با ببدنه آن یک‌پارچه کند. البته یکی از مخترعان فلزمایع گفته بود که در سال ۲۰۱۲ اپل تا استفاده گسترده از این فناوری چندین سال و چندصد میلیون دلار فاصله دارد.
3. شیشه‌های گوریلای آینده: شیشه‌های گوریلای کورنینگ دیگر یک راز نیستند. این شیشه‌های ضدخش (که هنوز قابل شکستن هستند) در آخرین نسل خود با وجود مقاومت بیشتر حدود ۲۰ درصد نازک‌تر شده‌اند. مساله این‌جاست که اگر این شیشه بیش از این نازک شود، انعطاف‌پذیر شده و در اثر فشار با خم شدن به صفحه نمایش صدمه می‌زنند. البته کورنینگ شیشه‌های دیگری هم می‌سازد. مثلا شیشه‌هایی که برای خود صفحه نمایش (نه محافظ آن) استفاده می‌شوند و قول داده است ضخامت آن‌ها را هم تا 0.03 میلیمتر کم کند. کاهش بازتابش نور، ترمیم خودکار خط و خش و شیشه‌های ضد اثر انگشت از دیگر پیش‌بینی‌های ممکن برای این شیشه‌ها هستند.
4. تجربه تاچ بهتر: پیش از عرضه آی‌پد ۳ شایع شده بود که اپل از فناوری شرکتی به نام Senseg برای ایجاد بازخوردهای هپتیک روی صفحات نمایش‌اش استفاده خواهد کرد که این‌گونه نشد. برخی از تلفن‌های هوشمند در پاسخ به لمس صفحه نمایش کل آن را ویبره می‌کنند تا حسی طبیعی‌تر از کار با دستگاهی فیزیکی برای کاربر ایجاد شود. فناوری Senseg با ایجاد میدان‌های الکتریکی کلیدهای واقعی را شبیه‌سازی می‌کند و حتی می‌تواند بافت‌های متفاوتی را ایجاد کند تا کاربر هنگام کشیدن اشیا روی صفحه نمایش آن‌ها را «احساس» کند. شاید در آینده بتوانید بافت چرمی اپ تقویم را حس کنید یا شاید نابینایان بتوانند بدون وسایل جانبی و با خط بریل با آی‌فون ارتباط برقرار کنند.
5. آی‌فون کامپیوتر شما خواهد شد: در آینده ایده خرید یک پی‌سی یا مک قدیمی به نظر خواهد رسید. ظرف یک دهه قدرت پردازشی آی‌فون از هر لپ‌تاپی که فکرش را بکنید بیشتر خواهد شد. ما فقط از اتصال آن به صفحه نمایش بزرگ و در اختیار داشتن یک کامپیوتر کامل حرف نمی‌زنیم. هدف ما بیشتر مجازی‌سازی از طریق کلاود است. سیستمی مانند OnLive‌ هم‌اکنون هم چنین خدماتی را ارایه می‌کند. با بیشتر شدن سرعت اتصالات اینترنتی قاعدتا شما تفاوتی در پردازش محلی و آن چه در ابرها اتفاق می‌افتد، احساس نخواهید کرد. شاید در آینده iCloud محل ذخیره سیستم‌عامل شما باشد و آی‌فون تنها ابزاری برای اتصال به آن.
6. سیری کامل می‌شود: تا ۲۰۲۰ سیری فرصت کافی برای شناسایی کل لهجه‌های دنیا و ارتباط با تمام قسمت‌های موبایل شما را خواهد داشت و تقریبا از عهده هر کار آنلاین و آفلاینی بر خواهد آمد. تا آن زمان درصد خطای آن به صفر خواهد رسید و حتی احتمالا می‌تواند درباره لحن ایمیل شما نظر بدهد. به نظر می‌رسد که تا آن زمان آی‌فون به تنهایی قدرت کافی برای پردازش گفتار را داشته باشد و سیری حتی در صورت قطع اتصال اینترنتی هم بتواند به کار خود ادامه دهد.
7. ذخیره‌سازی محلی بی‌معنا می‌شود: گرچه بیشتر شدن ظرفیت ذخیره‌سازی دستگاه‌ها فواید خود را دارد، اما در سال ۲۰۲۰ دسترسی همگانی به اینترنت فوق سریع استریم کردن ویدیو  موسیقی را به سادگی ذخیره کردن آن روی دستگاه خواهد کرد، با این تفاوت که کاربر آرشیوی بسیار بزرگ‌تر در اختیار خواهد داشت. نیازی به دانلود برنامه‌های تلویزیونی هم نخواهد بود. ویدیوهای 4k سه‌بعدی به سادگی استریم می‌شوند و هر سندی که روی آن کار می‌کنید در ابرها ذخیره خواهد شد. این روند اکنون هم آغاز شده است، اما در آن زمان به سیستم نرمال تبدیل خواهد شد. امنیت هم مساله چندان مهمی نخواهد بود، چرا که سیری می‌تواند شما را از طریق صدایتان بشناسد و پشتیبان‌گیری هم بدون هیچ دردسری انجام خواهد شد.

2050: آی‌فون 24

1. صفحات نمایش قابل انعطاف: صفحات نمایشگر تخت و صلب در چند سال اخیر پیشرفت خوبی داشته‌اند، اما هنوز بزرگ‌ترین مانع سر راه قابلیت حمل محسوب می‌شوند. در واقع سایز گجت شما براساس سایز صفحه نمایش‌اش تعیین می‌شود. صفحات نمایش انعطاف‌پذیر و قابل لوله شدن می‌توانند در این مورد کمک بزرگی باشند. مثلا اگر آی‌فون از این صفحات استفاده کند، کل صفحه می‌تواند در محلی به اندازه لبه پایینی که دکمه Home را در خود دارد، جمع شود. دانشمندان اکنون روی ماده‌ای به نام سلولز نانوکریستاین (+) کار می‌کنند که شفاف، انعطاف‌پذیر، مقاوم و رسانای الکتریسیته است. این ماده ارزان که از چوب تهیه می‌شود مثلا می‌تواند به OLEDهایی که روی سطحش قرار دارند برق برساند و صفحه نمایشی نازک و انعطاف‌پذیر به وجود آورد.
2. صفحات نمایش شفاف: هم اکنون هم دریافت اطلاعات درباره محیط پیرامون ما، از افراد و محل‌ها گرفته تا مسیرها، بوسیله اپ‌های مختلف و به خصوص واقعیت افزوده (که قبلا درباره آن در یک پزشک هم نوشته‌ایم) ممکن شده است. اما تصور کنید که به جای استفاده از دوربین و نمایش تصویر مجازی، صفحه نمایشی شفاف داشته باشیم که اطلاعات مربوط به هرچیزی را که از طرق آن می‌بینید به شما نشان دهد. از طریق آن به یک گجت نگاه کنید تا مشخصات و قیمت آن را ببینید. به یک دوست گاه کنید تا اطلاعات شبکه اجتماعی‌تان به‌روز شود. OLED و سلولز نانوکریستالین این‌جا هم مفید واقع خواهند شد. حتی سامسونگ چندی پیش نمونه‌ای از نمایشگرهای شفاف خود را به نمایش گذاشت.
3. همه چیز در چشم شماست: عینک‌های گوگل تازه آغاز این راه هستند. با پیشرفت فناوری و خلاص شدن از شر باتری‌های حجیم و کوچک‌تر شدن قطعات شاید بتوان عملکردی مشابه این عینک‌ها را در لنزهای چشمی پیاده کرد و با مصرف اندک توان شاید بتوانند تنها با گرمای بدن شما کار کنند. با دوربین‌های بسیار فشرده هرچیزی که می‌بینید را ضبط کنند و با آنتن‌های کوچکی از جنس نانوتیوب‌های کربن برای آی‌فون‌تان ارسال کنند. پیکسل‌های OLED آن‌ها واقعیت افزوده را درباره چیزی که می‌بینید به شما نشان دهند. مقر اصلی فعالیت تمام این ابزارها آی فون شما خواهد بود. حتی خود آی‌فون می‌تواند به شیوه‌های بهتری با چشمان شما تعامل کند. مثلا با ردگیری نگاه شما گزینه‌هایی را تنظیم کند یا حتی با نگاه به حروف متن موردنظرتان را تایپ کند.
4. نیروی ابدی: فناوری‌های نوین باتری‌ها طول عمر آن‌ها را به نسبت زیاد کرده‌اند، اما بهتر نبود که اصلا نیازی به شارژ آی‌فون وجود نداشت؟ پیشرفت‌های جدید در حوزه باتری‌ها و به خصوص نانوتیوب‌های کربنی امکان ساخت باتری‌های گرمایشی را فراهم خواهند کرد. باتری‌هایی که با گرمای بدن شما، دستان‌تان، گرمای خورشید یا هوای گرم خروجی از فن کامپیوتر شما شارژ خواهند شد، آینده‌ای بدون نیاز به شارژ و بدون نگرانی درباره عمر باتری را نوید می‌دهند. همچنین کاهش مداوم مصرف توان قطعات الکترونیک، میزان مصرف و در نتیجه نیاز به انرژی را به شدت کاهش خواهد داد.
5. سیری واقعا هوشمند: گرچه سیری از ابتدا طراحی شده است تا شوخ‌طبع باشد و گاه با دانشی که دارد شما را شگفت‌زده کند، اما هنوز به چهارچوب‌های خاصی محدود است و اگر شما سوالی فراتر از این چهارچوب‌ها داشته باشید، مودبانه عذرخواهی کرده و پیشنهاد جست‌وجوی اینترنتی را مطرح می‌کند. با پیشرفت‌های فناوری تا 2050 سیری باید واقعا هوشمندتر شود. هم‌اکنون IBM سعی دارد به نحوی استفاده از هوش ابرکامپیوترش واتسون را از طریق تلفن‌های هوشمند هم ممکن کند. اما ما حتی به چیزی فراتر از آن فکر می‌کنیم. اگر از سیری آینده چیزی بپرسید که نمی‌داند، می‌تواند در چشم به هم زدنی جست‌وجو کرده و نتایج تحقیقاتش را به صورت خلاصه به شما بگوید. به دنیایی مانند بلید رانر فکر نمی‌کنیم، اما سیری هنوز جای پیشرفت بسیاری دارد.
6. Tricoder: اگر آی‌پد شما را به یاد کامپیوترهایی می‌انداخت که در آخرین سری‌های Star Trek استفاده می‌شدند، آی‌فون هم باید یادآور Tricoder (دستگاه همه منظوره اسکن و تحلیلی که سرنشینان انترپرایز با خود داشتند) باشد. ناسا مدت‌هاست که به دنبال وسیله‌ای برای کنترل سلامت فضانوردان در فضا می‌گردد وبنیاد X Prize جایزه‌ای ۱۰ میلیون دلاری برای دستگاهی که بتواند طیف وسیعی از بیماری‌ها را تشخیص دهد در نظر گرفته است. اما تنها کاربردهای پزشکی مطرح نیستند. با ترکیب آرایه‌ای از حسگرهای فشار، طیف‌سنج و فاصله‌یاب‌های اولتراسونیک، آی‌فون می‌تواند اطلاعات بسیاری گسترده‌ای را از محیط کسب کند. تشخیص گازهای سمی، پیش‌بینی آب‌وهوا به صورت محلی یا تشخیص ایرادات ساختمان نمونه‌هایی از کارهایی هستند که این وسیله در آینده برای شما انجام خواهد داد.
7. مواد و مصالح پیشرفته‌تر: برای ساخت دستگاه‌های نازک‌تر و سبک‌تر سازندگان باید به چیزی فراتر از مواد معمول فکر کنند. حتی فلزمایع هم تا سال 2050 به فناوری‌ای قدیمی تبدیل خواهد شد. شاید نانوساختارها به جزیی الزامی در بدنه‌های دستگاه‌ها تبدیل شوند. شاید بارزترین نمونه‌ها همان نانولوله‌های کربنی باشند. این نانولوله‌ها موادی بسیار عجیب و غریب هستند. بسیار سبک بوده و در عین حال می توانند از الماس سخت‌تر باشند. استفاده‌های متنوعی ار می‌توان برای این ماده متصور شد. ساخت مواد ضد گلوله، ایجاد آسانسورهای فضایی و حتی بدنه آی‌فون! آن‌ها حتی می‌توانند آنتن‌های بسیار کارآمد و سبکی (یک ده هزارم وزن آنتن مسی!)  را شکل دهند. تازه این نانولوله‌ها موادی هستند که امروز کشف شده‌اند. تا 2050 راه زیادی در پیش است!

نسل i

در سال ۲۰۰۷ اپل آی‌فون را به عنوان نخستین دستگاه چندلمسی موفق عرضه کرد. سه سال بعد آی‌پد معرفی شد و این دو همان تاثیری را بر صنعت کامپیوتر گذاشتند که رابط بصری کاربر یا GUI سی سال قبل بر دنیای محاسبات گذاشته بود. در هر دو مورد شیوه تعامل جدید مورد انتقاد قرار گرفت. کارایی کلمه‌ای بود که در این میان شنیده می‌شد. همان گروهی که در سال ۱۹۸۴ معتقد بودند رابط گرافیکی کارایی خط فرمان را ندارد، اکنون ادعا می‌کردند که صفحات لمسی دقت ماوس را ندارند. مشکل این گروه این است که «عادت» را با «نیاز» اشتباه می‌گیرند!

رابط گرافیکی ابزارهایی را در اختیار ما قرار داد که در دنیای خط فرمان رسیدن به آن محال بود. دنیای آینده مملو از ابزارهای لمسی نیز فرصت مشابهی را برای ما فراهم خواهد کرد. کودکانی که سن‌شان آنقدر کم است که دنیای مبتنی بر ماوس (جایی که ماوس یک نشانگر را حرکت می‌دهد که نماد دست شماست) را ندیده‌اند به راحتی با وسایل لمسی (جایی که دست شما واقعا دست شماست!) مانند آی‌پد کار می‌کنند. مشکل بزرگسالان به احتمال زیاد این است که هنوز نمی‌توانند معادل‌های برنامه‌هایی که در محیط دسک‌تاپ داشته‌اند را در محیط لمسی بیابند، اما این مشکل با گذشت زمان حل خواهد شد.

رابطهای مبتنی بر گفتار، لمس و حرکت به زودی امکاناتی را برای ما فراهم می‌اورند که با سیستم‌های سنتی به هیچ‌عنوان قابل دست‌یابی نبود. ویرایش تصاویر، برنامه‌نویسی، طراحی، صفحات گسترده و حتی کنترل پایگاه‌های داده هم‌اکنون هم از طریق آی‌پد ممکن است. کودکان امروز انتظار دارند دوربین‌ها هم سوایپ را درک کنند و تلویزیون‌ها هم به اندازه آی‌فون هوشمند و قابل تعامل باشند.

مرگ دنیای قدیم یک شبه اتفاق نمی‌افتد و فناوری‌های کنونی هم یک شبه جای تمام ابزارهای سنتی را نخواهند گرفت، اما از هم اکنون هم برای بسیاری از کارها قابل استفاده و مناسب هستند. برای نسلی که تازه می‌خواهند استفاده از کامپیوترها را آغاز کنند، ایجاد حایلی میان دستان‌مان و کاری که می‌خواهیم انجام دهیم بی‌معنی و عبث خواهد بود. شاید اکنون آی‌پد را به عنوان ابزاری در کنار دسک‌تاپ‌تان به کار ببرید، اما احتمالا ما آخرین نسلی هستیم که این‌گونه رفتار می‌کنیم. فرزندان ما شاید هیچ‌گاه از ماوس استفاده نکنند.

منبع(+)

پی‌نوشت: گرچه این نوشته با آی‌فون و آینده آن شروع شد، اما در انتها به بحث‌هایی مفهومی درباره رابط‌های کاربری آینده و مفاهیم پردازشی آن کشیده شد. به همین دلیل به خوانندگانی که به آینده و پیش‌بینی‌های مرتبط با آن علاقه دارند توصیه می‌کنم درباره پدیده تکینگی یا Singularity مطالعه و جست‌وجو کنند. پادکست شماره یک رادیو گیک می‌تواند شروع مناسبی باشد.