استتار در عصر برادر بزرگ

رمان 1984 جورج اورول را به یاد بیاورید، به نظر می‌رسد که روز به روز بیشتر حال و روز بشر، به آن شرایط نزدیک‌تر می‌شود.

سال پیش در یک جریان یک تحقیق برآورد شد که در انگلیس بیش از یک میلیون و  800 هزار دوربین مراقبتی وجود دارد، این عدد، اصلا کوچک نیست، چرا که نشان می‌دهد به ازای هر 32 شهروند انگلیسی یک دوربین وجود دارد. (+)

دوربین‌های مراقبتی گرچه به بهانه‌هایی مانند حفاظت امنیت شهروندان یا حفظ حریم اماکن خصوصی نصب می‌شوند، اما گاهی هم به شدت حریم خصوصی مردم را تهدید می‌کنند.

در این میان هنرمندان، به عنوان یک قشر حساس و متعهد نسبت به این پدیده، بی‌تفاوت و ساکت نبوده‌اند و با اقداماتی نمادین، به گسترش این روند، اعتراض می‌کنند.

یکی از جالب‌ترین این برنامه‌ها، برنامه CV Dazzle است، در این برنامه برای به اشتباه انداختن برنامه‌های تشخیص چهره، چهره و موهای اشخاص به نوع خاصی آرایش و پیراسته می‌شود. به این ترتیب خیلی ساده الگوریتم‌های تشخیص چهره، ناکارآمد می‌شوند.

نخستین بار این برنامه به صورت یک پروپوزال در بهار سال 2010 به دانشگاه نیویورک ارائه شد. مجریان این طرح می‌گویند که در شرایطی که پوشیدن ماسک در بسیار موارد طبق قوانین ممنوع است و کلاه گذاشتن هم می‌تواند هدف اشخاص را آشکار کند، می‌توان با چهره‌آرایی طبق مُد روز و یا رنگ کردن صورت به صورت سنتی، به هدف دست پیدا کرد.

برای کسب اطلاعات بیشتر، اینجا را ببینید.

جالب است که بدانید که ایده این طرح، از استتارهای جنگی ناوگان دریای متفقین در زمان جنگ جهانی اول و دوم گرفته شده است. در آن زمان کشتی‌های جنگی نوعی رنگ می‌شدند که تعیین فاصله، سرعت و ماهیت شناورها برای دشمنان دشوار شود.

هنرمندی به نام نورمن ویلکینسون برای نخستین بار دست به این کار زد و طرح‌های پیچیده‌های برای رنگ‌آمیزی کشتی‌ها پیشیهاد کرد، حتی پیکاسو ادعا کرده بود که این نوع استتار، در واقع از سبک نقاشی کوبیسم، الهام گرفته است.

هنرمندی آلمانی به نام مارتین باکس Martin Backes هم در اقدامی جالب، ایده ماسک‌های پیکسلی ویژه‌ای را ارائه داد تا با آنها با برنامه‌های تشخیص چهره از جمله برنامه تشخیص چهره فیس‌بوک مقابله شود. (+)

در اقدامی دیگر، از فردا هنرمندی به نام آدام هاروی در نیویورک در نیویورک نمایشگاهی برگزار می‌کند که در آن البسه نامرئی کننده به نمایش گذاشته می‌شوند.

چیزهایی مثل روسری و کلاه‌های ضد هواپیماهای بی‌سرنشین که مانع رهگیری گرمای ساطع شده از سر اشخاص می‌شوند.

یا تی‌شرت‌هایی که به صورت نمادین روی سمت چپ سینه، قسمتی دارند که مانع نفوذ اشعه ایکس می‌شوند.

یا کیسه‌هایی که با قرار دادن گوشی موبایل در آن، اشخاص می‌توانند از موقعیت‌یابی و رهگیری‌شان با پایش سیگنال‌های موبایل، جلوگیری کنند. (+)