زندگینامه و فیلم‌های پیتر اوتول

هنری دوم: آرزو داشتم هرگز نمی‌ریم.

الئنور: من هم همین طور.

هنری دوم: فکر می‌کنی، هیچ شانسی برایمان وجود دارد؟

ستارگانی که دوستشان داشتیم، هر روز کمتر می‌شوند و متأسفانه باید بگویم که بسیاری از آنها قابل جایگزین کردن نیستند.

پیتر اوتول را در چنین روزی 8 سال پیش از دست دادیم. همین چند روز پیش بود که هوس کرده بودم، بلو ری فیلم لارنس عربستان را ببینم که ترجیح دادم وقتم را صرف دیگری کنم. اولین بار این فیلم را روی یک وی اچ اس با کیفیت بسیار بد دیده بودم!

پیتر اوتول با همین نقش تی ای لارنس بود که به شهرت رسید، او چهار دهه در سینمای دنیا با فیلم‌های مثل لارنس عربستان، آخرین امپراتور یا خداحافظ آقای چیپس درخشید.

حتی خود اوتول هم نمی‌داند که در لیدز انگلیس به دنیا آمده است یا در کُنِمارا در ایرلند! او فرزند یک پرستار اسکاتلندی و یک فلزکار ایرلندی بود.

اوتول در چهارده سالگی ترک تحصیل کرد تا کار کند و پولی درآورد ولی در همان حال اغلب اوقاتش را صرف فیلم دیدن و تئاتر رفتن می‌کرد. موقع سفر دوره‌ای بازیگران شکسپیری، اوتول چنان تحت تأثیر بازی مایکل ردگریو در شاه لیر قرار گرفت که تصمیم گرفت بازیگر شود. در حالی که در نقش‌های کوتاهی در فیلم‌ها ظاهر می‌شد، در زمینه تئاتر برای خود نام و شهرتی به هم زد و اینجا بود که در رقابت‌های سفت و سختی که برای تصاحب نقش لارنس در فیلم دیوید لین درگرفت، بازیگران مهمی چون مالون براندو و آلبرت فینی را شکست داد و نقش را از آن خود کرد.

لارنس عربستان در چشم به هم زدنی از او یک ستاره ساخت، ولی در ضمن، وبال گردنش هم شد، چون پس از آن عمری به دنبال نقشی گشت که هم‌تراز چنان نقش بزرگی باشد. این جستجو باعث شد که نقش‌های مهمی در شیری در زمستان (1968) در شکل و شمایل هنری دوم -پادشاه انگلستان- و در طبقه حاکمه (1972) یک لرد بریتانیایی دیوانه، بر عهده بگیرد.

در دهه 1970 مشکلات جسمی باعث شد مدتی از حرفه بازیگری کنار بکشد، ابتدا تصور شد که بیماری‌اش از نوشیدن‌های فراوان‌اش سرچشمه گرفته، حال آنکه در نهایت آشکار شد که سرطان معده داشته است. در نتیجه مورد عمل جراحی قرار گرفت و پانکراس و بخش زیادی از معده‌اش برداشته شد، در نتیجه در باقی عمر دیابتی وابسته به انسولین شد.

پس از بهبودی، اوتول با بدلکار (1982) پیروزمندانه به عالم سینما بازگشت. او در تمامی طول زندگی حرفه‌ای‌‌اش، به دنبال چالش‌های جدید بر روی صحنه بود و برخی از دشوارترین و بزرگ‌ترین نقش‌های شکسپیری را بازی کرد و به علاوه اجرای خود را از پیگمالیون (برنارد شاو) و شخصیت معروف‌اش هنری هیگینز، به برادوی برد.

اوتول در سال 1999، به خاطر بازی در مینی‌سریال ژاندارک، برنده جایزه امی شد. در سال 2004 در نقش شاه پریام در فیلم پرفروش تروی بازی کرد. در سال 2005 در سریال کازانووا حضور کوتاهی داشت.

در سال 2006، در فیلم ونوس بازی کرد، او در سال 2007، صداپیشه انیمیشن جذاب راتاتویی شد، در سال 2008 در سریال تودورها در فصل دوم حضور یافت.

آخرین بازی او در سینما برای فیلم Katherine of Alexandria که سال بعد اکران خواهد شد.

اگرچه او با وجود 8 بار نامزدی اسکار، هیچ جایزه‌ای نبرد. (که در این زمینه به اتفاق ریچارد برتون رکورددار است) در سال 2003، اسکاری افتخاری به وی اهدا شد.

اوتول ضمنا دو جلد از اتوبیوگرافی (خودنوشت) سه‌جلدی‌اش را در سال‌هخای اخیر منتشر کرده که مانند خودش، جذاب و سرگرم‌کننده است.

فیلم‌های مهم

– لارنس عربستان (1962): پیتر اوتول در جلد یک فرستاده انگلیسی فرو رفته که در دوران جنگ جهانی اول، عرب‌ها را علیه ترک‌های عثمانی متحد کرد، آن هم در صحنه‌های نبردی که در لوکیشن‌های اصلی توسط دیوید لین کارگردانی شده است.

– شیری در زمستان (1968): اوتول و کاترین هپبورن در نقش شاه و ملکه‌ای بریتانیایی که مداوم جنگ و دعوا دارند و علیه یکدیگر نقشه می‌کشند تا معلوم شود چه کسی به عنوان وارث آنها، به تخت پادشاهی تکیه خواهد زد. آنتونی هاپکینز یکی از نامزدهایشان است.

– خداحافظ آقای چیپس (1969): «پیتر اوتول»‌ای مهربان‌تر و بامحبت‌تر، در بازسازی موزیکال این کلاسیک (ساخت 1939) بازی کرده. او در نقش یک استاد نامتهارف لاین ظاهر شده که با حمایت و نفوذ همسر دوست‌داشتنی‌اش (پتولا کلارک) به معلم مورد علاقه شاگردهای یک مدرسه بزرگ انگلیسی تبدیل می‌شود.

– طبقه حاکمه (1972): در این فیلم، اوتول طیف گسترده قابلیت‌های بازیگری خود را به نمایش گذاشنه و در نقش یک لرد دیوانه بریتانیایی ظاهر شده که ابتدا تصور می‌کند یک قدیس است و بعد، هنگامی که درمان‌اش مؤثر واقع نمی‌شود، خیال برش می‌دارد که جک چاقوکش است!

– سال محبوب من (1982): در کمدی ریچارد بنجامین که بر اساس تجربه‌های شوخی‌نویسی مل بروکس برای سید سزار ساخته شده، اوتول رد نقشی که گاه از روی جان باریمور و گاه از روی شخصیت ارول فلین الهام گرفته شده، آشوی در استودیوی تلویزیون به پا می‌کند.

نکات جالب در مورد پیتر اوتول

– به عنوان ستایش از میراث ایرلندی‌اش، اوتول همیشه چیزی -معمولا جوراب- به رنگ سبز می‌پوشید.

– به سفارش سام اسپیگل تهیه‌کننده و کارگردانش‌اش -دیوید لین- اوتول برای آنکه شباهت بیشتری به لارنس اصلی پیدا کند، عمل جراحی کوچکی روی بینی‌اش انجام داد.

– پیتر اوتول یکی از چهار بازیگری بود که در تاریخ سینما، دو بار نامزد دریافت اسکار به خاطر ایفای یک نقش یک شخصیت شده‌اند (سه بازیگر دیگر، پل نیومن، بینگ کرازبی و آل پاچینو هستند.)
در مورد پیتر اوتول، او هم در بکت (1964) و هم شیری در زمستان (1968) در نقش هنری دوم ظاهر شد.

– در سال 2003، اوتول در بدو امر، اسکار یک عمر دستاورد هنری را رد کرد. در اعتراضیه‌اش او ادعا کرد که هنوز هشتاد سالش نشده و می‌تواند اسکار را در رقابت‌ها معمول، از آن خود کند!
اوتول البته بعدا، اسکار را پذیرفت.

– او نقش دو پادشاه، دو امپراتور (امپراتور تیبریوس قیصر در کالیگولا (1979) و امپراتور لیلی‌پوت در فیلم تلویزیونی سفرهای گالیور)، یک شاهزاده (شاهزاده ملیاگره در دزد رنگین‌کمان)، یک رئیس‌جمهور (رئیس‌جمهور پاول فون هیندنبرگ در هیتلر: بالا رفتن شیطان) و چند لرد را بازی کرد.

گفته‌ها و دیالوگ‌های جالب

– «تلقی‌ام از بهشت، جابجا شدن از یک اتاق پر از دود به یک اتاق دیگر است.»

– «برای من زندگی هم عروسی است و هم عزا»

– هنری دوم: آسمان از ستارگان لبریز شده است. عاقلان باید چه چشمانی داشته باشند که یک ستاره جدید را در میان این همه ببینند.

– هنری دوم: من می‌توانستم اروپا را فتح کنم، تمام آن را. اما زنانی در زندگی‌ام بودند!

منابع این نوشته: نشریه دنیای تصویر – ویکی‌پدیا