دنیای اورولی در مقابل دنیایی که هاکسلی مجسم کرده بود – اینترنت، رسانه‌های بزرگ و قدرتمندان این روزها کدام دنیا را به ذهن ما متبادر می‌کنند؟

29

همیشه فناوری نقش یک شمشیر دودولبه را بازی کرده است، مثال‌های دم‌دستی این امر وسایل نقلیه و وسایل منفجره هستند:

همان طور که وسایل حمل و نقل مدرن، رفاه و‌ آسایش بیشتری را برای ما به ارمغان آورده‌اند و فاصله‌ها را نزدیک کرده‌اند، باعث ایجاد یک حس شتاب و از در بسیاری موارد از بین رفتن حس لذت و آن شناخت‌های عمیق از مکان‌ها بین مبدأ و مقصد شده‌اند. در مورد وسایل منفجره هم که نیک می‌دانید از آنها می‌شود هم در معدن‌کاوی استفاده کرد و هم برای جنگ‌افروزی.

اما مقوله رسانه، اینترنت و فرهنگ و تعامل اینها با هم بسیار حساس‌ترند.

چه کسی است که بتواند دنیای بدون اینترنت را یک لحظه تصور کند؟ اگر یک روز اینترنت ما قطع شود، ما دچار آشفتگی‌ای مثل قطع آب هم خواهیم شد. دسترسی به اینترنت آزاد این روزها از قالب یک وسیله لوکس ارتباطی در سال دهه 1990، در هیأت یکی از حقوق اساسی بشر درآمده است.

اما همین اینترنت که دنیا را به یک دهکده جهانی تبدیل کرده است، بسیاری را به شهروند-خبرنگار اینترنتی تبدیل کرده است و دسترسی به هر نوع اطلاعاتی را بسیار سهل کرده است، در مقابل بسیاری از ما را سطحی کرده است.

زمانی ما ترجیح می‌دادیم با خواندن چند صفحه کتاب در پایان یک روز شلوغ، آرامش پیدا کنیم و به خواب برویم. اما حالا خیلی از ماها در بستر هم تبلت به دست می‌گیریم و تا آخرین لحظه‌ها اخبار و به‌روزرسانی‌های شبکه‌های اجتماعی را مرور می‌کنیم.

بعد از دوره وب 2.0 و بعد از رونق گرفتن توییتر و فیس‌بوک و این اواخر اپلیکیشن‌های پیام‌رسانی مثل وایبر و لاین، اوضاع بدتر هم شده است، اگر در دوره اوج وبلاگ‌ها، ما ده-بیست وبلاگ خوب را نشان می‌کردیم و پست‌های طولانی و تحلیل‌های آنها را می‌خواندیم، حالا انبوه توییت‌ها و مطالب سطحی، مغشوش و بدون ارتباط آنها جلوی چشم‌های ما قرار می‌گیرند.

گویی همه چیز سریع‌تر، کم‌رنگ‌تر و با درجه تأثیرگذاری پایین شده است. به عبارت دیگر ما مغز خود را برای مصرف انبوهی از اطلاعات تصادفی با ارتباط کم با هم تطبیق داده‌ایم و دیگر خبری از مطالعات عمقی نیست.

متأسفانه با همه جد و جهدی که بعضی از ماها می‌کنیم، گریزی برای خروج از این دور باطل پیدا نمی‌کنیم.

برای اینکه مغز ما بتواند آفریننده باشد به عوامل مختلفی نیاز دارد:

اطلاعات خام – توانایی پردازش آنها – خلوت – توانایی برقرار کردن ارتباط و استدلال.

اما چیزی که اوضاع را بدتر می‌کند، سیاست‌گذاری‌های کلان رسانه‌ها، خبرگزاری‌های بزرگ، شبکه‌های تلویزیونی و دولت‌هاست. آنها گاه هوشمندانه به جای کانالیزه کردن و یا حذف اخبار از تکنیک غرقه‌سازی ما در انبوه اخبار و مبتلا کردن ما به اخبار و نوشته‌هایی «فست‌فودی» مثل اخبار زرد مربوط به مشاهیر استفاده می‌کنند. در سایت‌های آنها همیشه می‌شود خبرهای راست و خوب را هم پیدا کرد، اما این مطالب در انبوه اخبار دیگر گم می‌شوند.

به عبارتی این میل به سطحی شدن و بدل شدن به اقیانوسی به ژرفای چند بندانگشت، یک فرایند دو طرفه است: تمایل مرکز لذت مغز ما برای رسیدن به لذت‌های آنی و ترفندهای رسانه‌های بزرگ نابکار برای سودهی به افکار عمومی یا رسیدن به شمارگان بالا و هیت بالا برای کسب سود مالی.

بله! چه کسی نداند که صرف یک شام در رستوران فرانسوی شیک با نوای موسیقی کلاسیک بسیار بهتر از رفتن به یک فست فود است. اما مشکل این است که ما آنقدر تمایل به شتاب و پر کردن سریع شکم خود و متسع کردن آن داریم که نمی‌خواهیم دشواری‌ها و درنگ لازم برای تزریق یک خوراک فکری مناسب را بر خود هموار کنیم.

مسلما احساس ناب خواندن یک کتاب پرمغز یا یک نوشته طولانی پای کامپیوتر، قابل مقایسه با مرور انبوه توییت‌ها و یا گذاشتن لایک‌های کاذب در شبکه‌های اجتماعی نیست. اما مشکل این است که مغزهای ما از حالت ورزیدگی خارج شده‌اند و نمی‌خواهیم برای رسیدن به گنج، رنج ببریم.

استیوارت مک‌میلان که یک هنرمند بسیار بااستعداد است در کمیک زیر، دو دنیای اورولی و دنیایی که هاکسلی تجسم کرده بود را با هم مقایسه کرده است. من در «یک پزشک» هم در مورد 1984 اورول نوشته‌ام و هم در مورد دنیای قشنگ نوی هاکسلی.

تصمیم گرفتم که کمیک را برایتان ترجمه کنم:

ultivating-knowledge-just-consuming-information

خب! به نظرتان دنیای کنونی ما به کدام یکی از دنیاهای 1984 یا دنیای قشنگ نو شبیه‌تر است؟

به نظر من دنیای کنونی ما بیشتر شبیه دنیای هاکسلی شده است و البته صفاتی از دنیای 1984 هم را هم به ارث برده است.

سخن قصاری از ری بردبری وجود دارد:

«برای سوزاندن یک کتاب بیش از یک راه وجود دارد…برای نابود کردن یک فرهنگ نیازی نیست کتابها را سوزاند. کافیست کاری کنید مردم آنها را نخوانند…»

و حالا باید قبول کنیم و اعتراف کنیم که بی‌علاقگی و گاه هراس مردم از کتاب، کم‌مایه شدن ذهن‌ها، ناآزموده بودن و خام‌دستی بسیاری از تحصیل‌کرده‌ها برای نوشتن چند جمله عادی، تبدیل به امورات روتینی شده‌اند.

تا مدتی بعد اینترنت 3g البته به سبک ایرانی، عده بیشتری از ایرانی‌ها را آنلاین خواهد کرد، اما آیا اینترنت سریع‌تر با کیفیت بهتر، باعث دانش‌افزایی و تعقل بیشتری در ما خواهد شد؟

بسیار دردناک است که وقتی وارد شبکه‌های اجتماعی و اپلیکیشن‌های پیام‌رسانی می‌شویم، می‌بینیم که عده کمی از دوستانمان قدرت آفرینندگی، لینک‌دهی هدفمند و به‌روزرسانی‌های هوشمندانه را دارند. ما به «مصرف‌کننده صرف» بودن عادت کرده‌ایم.

در اینترنت، لطیفه‌ها و تصاویر سرگرم‌کننده زیادی دست به دست می‌شوند و جالب است که بسیاری از کاربران تنها کپی‌پیست کننده این مطالب هستند. آنها نمی‌توانند حتی برای سرگرمی و مطرح‌کرده خودشان یک ویرایش ساده عکس انجام بدهند و مثلا عبارت متنی زیبایی را با فونت خوب روی یک عکس مرتبط درج کنند.


اگر خواننده جدید سایت «یک پزشک»  هستید!
شما در حال خواندن سایت یک پزشک (یک پزشک دات کام) به نشانی اینترنتی www.1pezeshk.com هستید. سایتی با 18 سال سابقه که برخلاف اسمش سرشار از مطالب متنوع است!
ما را رها نکنید. بسیار ممنون می‌شویم اگر:
- سایت یک پزشک رو در مرورگر خود بوک‌مارک کنید.
-مشترک فید یا RSS یک پزشک شوید.
- شبکه‌های اجتماعی ما را دنبال کنید: صفحه تلگرام - صفحه اینستاگرام ما
- برای سفارش تبلیغات ایمیل alirezamajidi در جی میل یا تلگرام تماس بگیرید.
و دیگر مطالب ما را بخوانید. مثلا:

سرژ ورونوف: پزشکی که بیضه‌های میمون‌ها را به مردها پیوند می‌زد تا آنها را جوان کند!

یکی از پر شورترین ارائه‌ها و سخنرانی‌ها در کنگره بین‌المللی جراحان در لندن در سال 1923 توسط جراح فرانسوی متولد روسیه به نام سرژ ورونوف انجام شد.سه سال پیش‌تر، ورونوف با آزمایش‌های بحث‌برانگیز پیوند غده‌ که به ادعای خودش آدم‌ها را چند…

10 عکس بسیار زیبا از درخت – انتخاب شده از عکاسان خلاق

درخت‌ها زندگی‌بخش زمین و مایه زیبایی آن هستند. انسان‌ها هزاران سال است که آنها بهره می‌برند و تا توانسته‌اند پهنه زمین برخوردار از زیبایی‌شان را کمتر و کمتر کرده‌اند. درختان متنوع با شکل و آرایش متفاوت ریشه، تنه، شاخه‌ها و برگ‌ها، چشم‌نواز…

در مورد این عکس‌ها فقط می‌توانیم بگوییم چیزها به نحو عجیب یا خنده‌داری، سر جای خودشان نیستند!

ما در طول زندگی آدم زیاد دیده‌ایم که سر جای خود نبوده، اما در مورد اشیا، گاهی نبودن آنها در سر جای خودشان یا کاربرد بدیع آنها برای خودش یک طنز و شگفتی می‌شود، در این سری عکس‌های می‌خواهیم تعدادی از این موارد را با هم مرور کنیم:راهی…

تاریخچه جذاب تلفن‌های خودرو با مرور عکس‌های قدیمی دهه 1940 تا 1980

ماشین و تلفن، زمانی دو اختراع پیشگامانه بودند. جالب است که این دو تنها یک دهه از یکدیگر جدا بودند. خودرو و تلفن به ترتیب در سال‌های 1885 و 1875 اختراع شده بودند. اما اگر فیلم‌های قدیمی را دیده باشید می‌دانید که خیلی‌ها پیش‌تر از موبایل‌های…

ربات‌هایی که در دنیای سینما و تخیل دوستشان داشتیم یا در مواردی از آنها می‌ترسیدیم!

انسان‌ها همیشه از تحولات تازه می‌ترسند و از زمانی که تخیل آدم ماشینی ایجاد شد، ترس از این توده‌های آهنی هم ایجاد شد. شخصیت ربات‌ها در ابتدا در داستان‌ها خیلی سطحی و بیشتر هراس‌‌انگیز بود، اما بعدا ربات‌ها دارای شخصیت شدند تا جایی که حتی…
آگهی متنی در همه صفحات
دکتر فارمو / شیشه اتومبیل / نرم افزار حسابداری / خرید سیلوسایبین / هوش مصنوعی / قیمت وازلین ساج / مقاله بازار / شیشه اتومبیل / قیمت ایمپلنت دندان با بیمه /سپتیک تانک /بهترین دکتر لیپوماتیک در تهران /بهترین جراح بینی در تهران / آموزش تزریق ژل و بوتاکس / دوره های زیبایی برای مامایی / آموزش مزوتراپی، PRP و PRF /کاشت مو / مجتمع فنی تهران /قیمت روکش دندان /خدمات پرداخت ارزی نوین پرداخت / درمان طب / لیست قیمت تجهیزات پزشکی / دانلود آهنگ / سریال ایرانی کول دانلود / دانلود فیلم دوبله فارسی /داروخانه اینترنتی آرتان /اشتراك دايت /فروشگاه لوازم بهداشتی /داروخانه تینا /لیفت صورت در تهران /فروش‌ دوربین مداربسته هایک ویژن /سرور مجازی ایران /مرکز خدمات پزشکی و پرستاری در منزل درمان نو /توانی نو / ثبت برند /حمل بار دریایی از چین /سایت نوید /پزشک زنان سعادت آباد /کلاه کاسکت / لمینت متحرک دندان /فروشگاه اینترنتی زنبیل /ساعت تبلیغاتی /تجهیزات پزشکی /چاپ لیوان /خرید از آمازون /بهترین سریال های ایرانی /کاشت مو /قیمت ساک پارچه ای /تولید محتوا /دانلود نرم افزار /
29 نظرات
  1. Med Apple می گوید

    دقیق و تکان دهنده بود.
    متاسفانه حال و روز اینترنت و شبکه های اجتماعی روز به روز به تصورات هاکسلی نزدیک تر شده.
    مشکلی که در جامعه ایران وجود دارد عدم فعالیت اندیشه سازان در عرصه های اجتماعی است. معدود کسانی که حرفی برای گفتن دارند زیاد مایل به حضور در شبکه های اجتماعی نیستند و در این حالت توازن محتوا در این رسانه ها به هم می خورد.

    شاید هم بتوانیم نوع واکنش مردم به وقایع را متاثر از عللی دیگر بدانیم که زندگی اجتماعی ما را به خود مشغول کرده است.

  2. امیر می گوید

    خیلی ممنون جناب مجیدی. مطلب بسیار مفیدی بود.
    منظور از کتاب پستمن که در اینفوگرافی به آن اشاره شده است فکر می‌کنم کتاب تکنوپولی باشد، درست است!؟

  3. حسین می گوید

    سلام
    سیدمرتضی آوینی بیست سال پیش در مقاله‌ی مبسوط «بشر در انتظار فردایی دیگر» به مقایسه و تحلیل این دو کتاب از زاویه نگاه خویش پرداخته است. بیست سال پیش خبری از رایانه و اینترنت نبود. اما هنوز هم این مقاله خواندنی است:
    http://www.aviny.com/article/aviny/Chapters/Bashardarentezarfarda.aspx

    1. محمد می گوید

      عالی بود

    2. محمدمهدی ساکنی می گوید

      ممنون حسین آقا

  4. بهزاد می گوید

    به نظرم می توان یک طیف رسم کرد که در دنیای امروز هرچه جامعه ای به سمت ” غربی تر شدن” پیش برود، از دنیای اورولی به دنیای هاکسلی نزدیک تر خواهد شد. البته با دیدگاه کلی شما که قبلا اینگونه بودیم( وضعیت مطلوب) و حالا اینگونه ایم( وضعیت نامطلوب) زیاد موافق نیستم. بقول هنری فوندا در فیلم” اسم من هیچکس”، گذشته ها هیچوقت خوب نبوده است.

  5. رضا می گوید

    عالی بود

  6. لیلا می گوید

    ظاهرا این کمیک به خاطر کپی رایت از سایت مک میلان حذف شده و فقط یه بخش منتخبی که حاوی مطالب نیل پستمن نیست رو به جای اون روی سایت گذاشته.

  7. نیلوفر می گوید

    عالی….ممنون

  8. صاد می گوید

    نیل پستمن یک کتاب داره: زندگی در عیش, مردن در خوشی. چاپ نشر اطلاعات. تو این کتاب دنیای اورول با هاکسلی رو مقایسه کرده بود.

    1. علیرضا مجیدی می گوید

      ممنون، نمی‌دونستم ترجمه شده.

      1. امیر می گوید

        بله آقای صادق طباطبایی ترجمه‌اش کرده‌اند. همان انتشارات اطلاعات که اشاره کردند.

        1. علیرضا مجاهدی می گوید

          سلام.
          ممنون از راهنمایی خوبتان و سپاس از جناب مجیدی بابت انتشار این مطلب و قبول زحمت درج اینفوگرای ها.

  9. محمدمهدی ساکنی می گوید

    آقای مجیدی دوستت دارم، از اعماق وجودم می نویسی دکتر!

  10. مینو می گوید

    یه پست فوق العاده

  11. نیکا می گوید

    این مطلب گویای جامعه ی ماست که از درون داره نابودمون می کنه مخصوصا عادتامونو!

  12. ashkan می گوید

    فوق العاده بود
    ممنون

  13. مهدي زرگر می گوید

    مطلب بسیار جالبی بود.
    حالا آدم خودش رو مقایسه می کنه تا ببینه کدومه، سعی می کنه که بگه خوبه هست.

  14. anita می گوید

    ممنون.
    عالی بود. از “صاد” هم ممنون به خاطر معرفی کتاب

  15. مقداد می گوید

    پست عالی و واقعا تاثیرگذار بود.. ممنون

  16. سیما می گوید

    یکی از بهترین پست های یک پزشک.

  17. saeed می گوید

    در زمان جرج اورول شاید اون حقایق درست بوده باشن ولی الان اکثراً حقایقی که هاکسلی بیان کرده درست هستن.در رمان اورول کنترل فیزیکی بوده و در رمان هاکسلی کنترل ذهنی.مثل الان

  18. محبت می گوید

    باز هم یکی دیگه از مطالب عالی یک پزشکی!!
    عالی بود
    موفق باشید

  19. حسین می گوید

    با سلام و احترام
    لینک این مطلب را یکی از دوستان ( آقا محسن عزیز ) برام فرستاد که هم از ایشان و هم از شما تشکر و قدر دانی مینمایم
    واقعیت واقعا تکان دهنده را بیان فرمودید
    من بیشتر برای دختر هایم که وظیفه بزرگ کردن و تربیت ایشان بعهده هم هست تکان خوردم
    امید که مطالبی در این راه نیز ارائه فرمایید
    با تشکر مجدد
    شاد باشید

  20. حمیدرضا می گوید

    متن خردمندانه و زیبایی بود
    wisaic

  21. هانیه وفادار می گوید

    با تشکر از دوست عزیز برای متن “دنیای اورولی در مقابل دنیایی هاکسلی” به نظر من ، اگر بیاییم آنچه که میدانیم هست ( چه قابل اندازه ی گیری چه غیر فابل اندازه گیری ) را اطلاعات (Data) بنامیم یعنی از اینترنت برای مثال تا فکر خود کشی ، از مولکول DNA تا تصمیم ازدواج ، به همه ی اینها Data بگوییم . جهانی که خداوند خلق کرده انبوهی Data هست ما یک سری Data ها رو پیدا کردیم و اندازه گیری می کنیم یا هنوز پیداش نکردیم یا پیدا کردیم و نمی توانیم اندازه گیری کنیم. و با قبول اینکه Data از نظر فیزیک از بین نمی رود. آنچه که من فکر می کنم اینه که خداوند همه ی Data رو در جهان قرار داده چه خوب چه چه بد. خوبی و بدی فقط در محضر خداوند مطلق است و در محضر انسان نسبی. و جبر و اختباری که توامان در اختیار انسان قرار داده شده جوری هست که هم بشه از Data ی بد استفاده کرد هم Data خوب . پس لزومی ندارد چیزی از Data از دیگران دریغ شود چون حتی طبیعت و خداوند هم چیزی از این لحاظ از ما دریغ نکرده. زمین را هم میتوان نابود کرد هم نگه داشت. انسان را هم می توان نابود کرد هم نگه داشت. اما به مصلحت آن خوب مطلق که نزد خداست ما حرام و حلال و واجبات داربم و به مصلحت خوبی نسبی که نزد ماست، قانون داریم. اقتضای بهشت است که Data ی خوب دارد و اقتضای جهان ما هر دو را. می توان توصیه کرد و توجیح که این کار خوب است ولی نباید هیچ Data از کسی دریغ شود . این قانون طبیعت هست و دنیای اورل در مقایس کلان تر و خردتر از نظر من درست تر هست . دنیای هاکسلی همان واجبات و محرمات هست که از نظر او باید جبر شود ولی وجود “بدی” که هست ، خود نشان اختیار در آن هست.

    1. ریچارد می گوید

      حال شما خوبه؟
      خسته نباشید!
      فقط کم مونده بود نظریات فیزیک کوانتوم رو هم وارد این نوشته کنید! (احتمالا یادتون رفته!)
      این متنی هم که نوشتید ناشی از مطالعه‌ی سطحی هست! خواهشی که ازتون دارم اینه که بیخود و بی‌جهت هر چیزی رو به چیز دیگه ربط ندید!

  22. فرناز می گوید

    ایک مطلب را به انگلیسی در گوگل پلاس خوانده و بسیار لذت برده بودم . دست شما درد نکنه بخاطر این ترجمه ی خوب و بدرد بخور . همچنان و بیشتر لذت بردم . مرسی .

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

••4 5