سرطان کولون یا سرطان روده بزرگ چه علت هایی دارد و شیوه تشخیص و درمان آن چیست؟

علتهای سرطان کولون
– سرطان کولون، شایعترین سرطان احشایی و سومین علت مرگ ناشی از سرطان در مردان و زنان است / میزان بروز بیماری با افزایش سن افزایش مییابد.
– 95 درصد موارد از نوع آدنوکارسینوم است.
– تصور میشود از پولیپهای نئوپلاستیک نشأت میگیرد (توالی پولیپ – سرطان)
– اندازه پولیپهای دارای خطر بالای سرطانی شدن، بیش از 2 سانتیمتر است و از نوع ویلوس و بدون پایهاند.
– عوامل خطرساز عبارتند از: سندرومهام وراثتی (مانند سندروم لینچ، سندرومهای پولیپوز خانوادگی)، رژیم غذایی پرچربی، رژیم غذایی حاوی مقادیر کم فیبر، بیماری-های التهابی روده، سابقهی پرتوگیری و سابقه اورتروکولوستومی.
– 5 تا 10 درصد بیماران، ضایعات همزمان دارند (دو محل همزمان سرطان روده بزرگ)، 20 درصد نیز دارای ضایعات متاکرونوس هستند (بعداً در محل دیگری از کولون دچار سرطان میشوند).
– 15 تا 20 درصد بیماران با بیماری متاستاتیک مراجعه میکنند.
– کبد، شایعترین محل متاستاز دوردست به شمار میرود.
– در سرطان رکتوم، ریه شایعترین محل متاستاز دوردست است.
تشخیصهای افتراقی سرطان کولون
– تنگی خوشخیم
- پولیپ خوشخیم
- دیورتیکولیت
- کولیت اولسراتیو
- بیماری کرون
- سرطانهای ناحیه لگن
- بیماری التهابی لگن
- کولیت ایسکمیک
تظاهرات، علائم و نشانههای سرطان کولون
– کاهش وزن، خستگی و ضعف
– تغییر در عادات روده و قطر مدفوع
– سرطانهای سمت راست کولون با توده سمت راست، آنمی فقر آهن، احساس ناراحتی پس از غذا خوردن و آزمایش مثبت از نظر وجود خون مخفی در مدفوع تظاهر مییابند.
– سرطانهای سمت چپ کولون با اسهال و یبوست متناوب، افزایش خطر انسداد و هماتوشیزی تظاهر مییابند.
– علائم انسداد ممکن است وجود داشته باشد (مانند تهوع و استفراغ، فقدان حرکات یا دفع گاز از روده و اتساع شکم).
– سرطان رکتوم به صورت وجود توده در میانه رکتوم و تنسموس تظاهر میکند.
شیوه تشخیص سرطان کولون
– آنمی میکروسیتیک همراه با آزمایش گایاک مثبت باید پزشک را وادار کند تا بیمار را از نظر وجود سرطان کولون ارزیابی کند.
– کولونوسکوپی همراه با بیوپسی ارزش تشخیصی دارد و گاه برداشتن ضایعات را در مراحل اولیه امکانپذیر میسازد.
– در انمای باریوم ممکن است پولیپها و سرطانها کشف شوند اما حساسیت این روش به اندازه کولونوسکوپی نیست.
– برای مرحلهبندی سرطان و بررسی وجود متاستاز انجامدادن سیتیاسکن ضرورت دارد.
– در تمام بیماران مبتلا به سرطان کولون، پیش از درمان، باید شاخصهای تومورهای کولون (مانند CEA و CA-125) اندازهگیری شود. از این شاخصها برای بررسی عود بیماری استفاده میشود.
– در بررسی بیمار از نظر وجود متاستاز باید بررسی عملکرد کبد و سیتیاسکن قفسه سینه، شکم و لگن گنجانده شود.
نحوه درمان سرطان کولون
– در سرطانهای واقع در مراحل اولیه (مرحله I و II) رزکسیون جراحی، ارزش درمانی دارد.
– در مورد برخی ضایعات مرحله II و ضایعات مرحله III و IV، رزکسیون جراحی همراه با شیمیدرمانی کمکی (5 فلورواوراسیل و لکوورین) اندیکاسیون دارد.
– انتخابهای درمانی برای سرطان رکتوم
– در مورد ضایعات کوچک زیر خم پریتونئال، برداشتن ضایعه از راه رکتوم یکی از انتخابها است (ضایعات T1 و برخی ضایعات T2).
– شیمیدرمانی نئوادوجونت (پیش از جراحی) در مورد تومورهای حجیم که به طور موضعی پیشرفت کردهاند، اندیکاسیون دارد. این شیوه حفظ اسفنکتر را بهتر امکانپذیر میسازد.
– رادیوتراپی و شیمیدرمانی، از روشهای اصلی درمان به شمار میروند.
– متاستازهای کبدی را میتوان خارج کرد، با ترکیبات شیمیایی آمبولیزه نمود، یا از ترزیق مستقیم داروی شیمیدرمانی در شریان هپاتیک بهره جست.
پیشآگهی و عوارض سرطان کولون
– پیش از این، از روش تقسیمبندی دوک استفاده میشد، اما روش TNM، امروزه بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد.
– مرحله بندی TNM سریع
– مرحله I: هرگونه ضایعه T1، T2 و No
– مرحله II: هرگونه ضایعه T3، T4 و No
– مرحله III: هر T با درگیری غدههای لنفاوی
– مرحله IV: بیماری متاستاتیک (اغلب کبد را درگیر میکند).
– بخت بقای 5 ساله بر اساس مراحل بیماری
– مرحله I: 80 درصد
– مرحله II: 60 درصد
– مرحله III: 30 درصد
– مرحله IV: 5 درصد
– پیگیری بیمار پس از رزکسیون باید سنجش شاخصهای توموری کولون به طور منظم، انجام دادن آزمایش گایاک هر 6 ماه و کولونوسکوپی هر یک سال را شامل شود.
این نوشتهها را هم بخوانید
ممنون ازاطلاع رسانی،پاینده باشید