تصاویری خیال‌انگیز از معماری اسلامی: در مسجد و میخانه، خیالت اگر آید…

فرانک مجیدی: خداوند زیباست و زیبایی را دوست دارد. شاید همین شوقِ شاد کردن خداوند بود که به معماران ایرانی، توان کارهایی چنین خیال‌انگیز را می‌داد و به خلق هوشمندانه‌ترین مساجد خوش‌نقش و نگار، منجر می‌شد. استعداد بی‌نظیری که در آینه‌کاری‌ها و کاشی‌کاری‌های مساجد قدیم ایران بود، دیگر امروز به چشم نمی‌خورد. طراحی‌های متقارن و روح‌نوازی که ارتباط انسان‌ها را با خدا مأنوس‌تر می‌ساخت، در میان تیرآهن‌ها، مناره‌های پیش‌ساز که هیچ هنری در آن‌ها نهفته نیست و قراردادهای کلان گم شده‌است. نمی‌دانم، صرفاً دلیل آن کم شدن استعداد است، یا دیگر آن عشق و باور وجود ندارد. هر چه هست، امروز یک اثر هنری ناب معماری در کشور خودمان خلق نمی‌شود، حال آن‌که بسیاری از معماران گم‌نام زمان‌های دور، بدون تحصیل و دانشگاه، به صرف تجربه و ارادت به معبود، دست به کارهایی می‌زنند که امروز هم عقل را مات می‌سازند.

مساجد در دنیای اسلام، ساختمان‌هایی بسیار قابل احترام هستند و همواره ساختمان هایی با شکوه‌تر از معماری عمومی شهر، به آن‌ها اختصاص داده شده. با این‌حال، باور دارم که هیچ‌کدام از مساجد جهان، به هوشمندی، رنگینی و نظم و زیبایی مساجد ایران ما نیست. در این پست، تصاویری را از مساجد زیبا می‌بینید که خیال‌انگیزترین‌شان، در کشور ما قرار دارد. برای خلق چنین بهشت‌هایی، می‌شود تا ابد به احترام تک‌تک سازندگان عارف‌مسلک‌شان تمام‌قد ایستاد.

حرم حضرت فاطمه معصومه (س) – قم:

نمایی از سقف مسجد نصیرالملک. در نوروز امسال، پستی درباره‌ی این مسجد زیبا نوشتم.

مسجد شیخ لطف‌الله اصفهان. زیبایی بی‌نهایت!

حرم حضرت معصومه (س)، قم.

تاج‌محل… زیباست اما مصرّانه باور دارم با کارهای ایران فاصله‌ای فاحش دارد.

مسجد شیخ لطف‌الله

مسجد وکیل، شیراز

مسجد بهاءالدین نقشبند، مؤسس نقشبندیه در بخارای ازبکستان.

مسجد جلیل خیاط، اربیل عراق

مسجد السلطان محمدبن قلاوون، قاهره، مصر

 نمایی از سقف‌های گنبدی مسجد نصیرالملک

 مسجد جامع اصفهان

 مسجد وزیر خان، لاهور، پاکستان

پ‌ن: عنوان این پست، برگرفته از غزلی از حضرت حافظ است با این بیت: در مسجد و میخانه خیالت اگر آید/ محراب و کمانچه ز دو ابروی تو سازم

منبع