آپلود ذهن یک کرم روی روبات لِگو

حدود یک ماه پیش در یک پزشک گزارشی از تلاش آپلود ذهن انسان روی کامپیوتر منتشر کردیم. عصب‌شناسی به نام راندال کوِن و تیم همکارش روی پروژه‌ای کار می‌کنند که در نهایت به ساخت یک کپی از ذهن با تمام خاطرات و حافظه روی یک کامپیوتر می‌انجامد. در آن گزارش گفتیم پیشرفت این پروژه به اینجا رسیده که ذهن یک کرم حلقوی روی کامپیوتر کپی شده است. کرم‌ها فروتنانه در اختیار هوش مصنوعی و کاندید آزمایش‌های آپلود مغز روی ماشین هستند. اکنون، خبر موفقیت تازه‌ای در همین مسیر منتشر شده است. پروژه‌ای به نام Open Worm Project دانشمندان و برنامه‌نویسانی از سراسر جهان را دورهم گرد آورده است تا رفتار مشترک کرم‌های حلقوی را روی ماشین کپی کنند. به تازه‌‌گی این پروژه اوپن‌سورس به موفقیت بزرگی دست یافت و نرم‌افزار مدلسازی شده از روی سیستم عصبی کرم‌های حلقوی به طور مستقل یک روبات Lego (با هیبتی شبیه ماشین‌های الگانس) را کنترل و هدایت می‌کند. سنسورهای ماشین بدون هیچ‌گونه برنامه‌نویسی قبلی، رفتار ربات را تعیین می‌کنند تا با نزدیک شدن به یک مانع یا تحریک توسط مواد غذایی، چگونه عمل کند. در حالی که توسعه‌دهنده‌گان می‌گویند ربات‌های ساخته شده قبلی توانایی همسریابی یا فرار از دست شکارچیان را داشتند ولی نتایج موفقیت‌آمیز این پروژه نشان می‌دهد هوش مصنوعی و شاخه‌های زیرمجموعه آن می‌توانند فراتر از داستان‌های علمی تخیلی ظاهر شوند.

استفان لارسون، هماهنگ‌کننده این پروژه می‌گوید: «ما چهار سال است که در حال همکاری و کار مشترک روی این پروژه هستیم و در حالی که باید مدت زمان خیلی بیشتری را صرف می‌کردیم، برایمان غیرمنتظره بود که جواب گرفتیم. این نتایج قطعاً فراتر از انتظار ما است.» در این پروژه، به جای نورون‌های بینی کرم از سنسورهای صوتی و نورون‌های حرکتی در طرفین ربات استفاده شده است و ارتباطات عصبی بیولوژیکی کرم نیز شبیه‌سازی و تقلید شده‌اند. لارسون می‌گوید در حالی که این پروژه اوپن‌سورس است هنوز هم باید بررسی‌های بیشتر و دقیق‌تری صورت گیرد. دانشمندان و محققان این آزمایشگاه ادعایی درباره پیاده‌سازی رفتار بیولوژیکی کامل کرم روی ربات لگو ندارند اما نتیجه کار چشمگیر است. او می‌گوید:« قطعاً هنوز راهی زیادی برای پیش رفتن داریم. ما باید روی این موضوع تمرکز کنیم که چگونه کپچرهایی که از تصورات ذهنی مردم به دست می‌آوریم را به اطلاعاتی برای انتقال به ماشین و مدیریت آن‌ها با هم تبدیل کنیم. ما تعداد صحیح نورون‌ها را می‌دانیم و باید همانند حیوان‌ها آن‌ها را به هم متصل کنیم و طوری سازمان‌دهی شوند که برخی از نورون‌ها اطلاعات را به بیرون ارسال و برخی دیگر اطلاعات را دریافت کنند. می‌دانیم که راه زیادی را پشت سر گذاشته‌ایم اما هنوز راه طولانی باقی مانده است و فرضیات زیادی مطرح هستند. شاید ما اکنون یک نقطه روی یک خط باشیم و این موفقیت‌ها باید بارها تکرار شوند. شاید 20 الی 30 درصد کل راه را طی کردیم.»

این پروژه تلاش می‌کند یک مدل دیجیتالی از کرم در محیط مجازی بسازد؛ یک ربات با بدن الاستیکی کامل و عضلات چسبناک. دانشمندان جمع شده روی این پروژه یک نقشه علمی برای مدل‌سازی کرم با همان فیزیک و سلول‌ها حتی در حد مکان‌های سلولی مشابه دارند. در حالی که استفاده از مدل الگانس برای سادگی پیاده‌سازی ساختار بیولوژیکی انتخاب شد اما پیچیدگی آزمایش موجب شد فقط یک سوم سلول‌های عصبی کرم شبیه‌سازی شوند و سلول‌هایی انتخاب شدند که رفتار حرکتی کرم را تشکیل می‌دهند.

خبر خوب اینکه نسخه دیجیتالی از این کرم در ماه ژوئن روی وب منتشر می‌شود تا افراد علاقه‌مند بتوانند با این پروژه کلنجار بروند و ایده‌های جدید را آزمایش کنند. لارسون می‌گوید اوپن‌سورس و قابلیت ذاتی همکاری این پروژه عامل موفقیت‌اش بود و اجازه داد در مدت چهار سال این‌قدر پیشرفت کند. تا کنون بیش از 60 دانشمند و محقق از 15 کشور در این پروژه همکاری کردند. کل پروژه به چندین بخش تقسیم شده و هر گروهی روی یک سری از مشکلات منحصربه‌فرد کار می‌کنند. این موفقیت چراغ سبزی برای کپی ذهن و حافظه موجودات روی ماشین است؛ کشف یک بیت از دنیایی شگفت‌انگیز.

منبع