بالاخره قهوه برای سلامتی خوبی است یا زیان‌آور؟

خبری که به تازگی در مورد تأثیرات مثبت قهوه روی سلامتی منتشر شده است، آشکارا در تضاد با اطلاعات قبلی ما در مورد قهوه قرار گرفته است. پیش از این ما به صورت جسته و گریخته می‌دانستیم که چای (و به ویژه چای سبز) برای سلامتی خوب هستند، اما هر وقت نوبت به قهوه می‌رسید، توصیه‌هایی در مورد زیاده‌روی نکردن در مصرف آن می‌شنیدیم، اما حالا گفته می‌شود که قهوه هم برای سلامتی خوب است!

خبر تازه که شما می‌توانید نسخه اصلی آن را در سایت معتبر bmj بخوانید این است که بر اساس پژوهشی که روی 25 هزار شهروند کره جنوبی با مصرف متوسط قهوه در روز صورت گرفته است (یعنی مصرف 3 تا 5 فنجان قهوه در روز)، این نوشیدنی باعث کاهش تصلب شریان‌ها و به عبارت ساده‌تر و دقیق‌تر نشست کلسیم و سخت شدن شریان‌های خونرسان قلب یا همان شریان‌های کرونری می‌شود.

و البته این همه ماجرا نیست، بر اساس پژوهش‌های دیگر قهوه احتمال ابتلا به دیابت نوع 2، پارکینسون، بیماری‌های کبدی، سرطان پروستات، آلزایمر و دردهای پشت و حتی سرطان‌های پوست ( هم ملانوما و هم BCC) را کاهش می‌دهد. حتی مطالعه‌ای هم نشان داده است که مصرف بین 4 تا 6 فنجان قهوه ممکن است احتمالا ابتلا به بیماری ام اس (مالتیپل اسکلروزیس) را کاهش دهد و سیر پیشرفت بیماری را در بیماریان ام اس بطئی کند.

کلا این گمان به وجود آمده است که قهوه شاخص‌های التهابی مغز را کاهش می‌دهد و یک ماده مفید و حفاظت‌کننده برای سیستم اعصاب مرکزی است.

شتاب نکنید! و مصرف قهوه خود را بی‌احتیاط زیاد نکنید!

نخست توجه کنید که ما به مصرف 3 تا 5 فنجان قهوه که معادل 100 میلی‌گرم کافئین است، اشاره کردیم و دوم اینکه بیماری‌های اصولا تک‌عاملی نیستند و عوامل خطر و عوامل کاهنده خطر بسیار زیادی دارند و شما نمی‌توانید تنها با تکیه بر یک عامل، سلامت خود را بیمه کنید.

پیش از انتشار تحقیق تازه هم دو پژوهش بزرگ دیگر در مورد اثر قهوه صورت گرفته بود:

مطالعه بزرگ اول در سال 1986 شروع شد و مطالعه دوم از سال 1976، در هر دو مطالعه برای دهه‌ها، وضعیت سلامتی و بیماری آدم‌های قهوه‌نوش زیر نظر گرفته شد، هر دو این تحقیقات هیچ افزایشی در مرگ ناشی از سرطان یا بیماری قلبی عروقی را در قهوه‌نوش‌ها نشان نداده بودند، حتی در آنهایی که هر روز تا شش فنجان قهوه می‌نوشیدند.

اما ما در اینجا می‌خواهیم بررسی کنیم، چرا تا حالا قهوه، در زمینه فکری ما و حتی بیشتر پزشکان، تلقی بدی در مورد قهوه وجود داشت.

موضوع به یک سوگیری و اشتباه مطالعاتی برمی‌گشت:

در واقع در مطالعاتی که زودتر صورت گرفته بودند عادات جانبی قهوه‌نوش‌های دهه‌های پیش، تحقیق را مخدوش کرده بودند. قهوه‌نوش‌های دهه‌های پیش، آدم‌هایی بودند که بیشتر از متوسط جامعه سیگار می‌کشیدند و فعالیت فیزیکی کمتری هم داشتند. بنابراین ناخودآگاه این عوامل خطر جانبی، را جزو آثار مضر قهوه منظور می‌کردیم. در صورتی که حالا دیگر عادات قهوه‌نوش‌های تغییر کرده است و دیگر  کمتر خبری از آن قهوه‌نوش‌های سیگاری کم‌تحرک سنتی وجود دارد.

اما توجه داشته باشید که همچنان باید احتیاط کنید و از مصرف بیش از 6 فنجان قهوه در روز پرهیز کنید، به خصوص اگر مشکلات خواب یا دیابت کنترل نشده ندارید.

به علاوه همه ماها، یکسان نیستیم و بعضی از ماها به شیوه متفاوتی کافئین را متابولیزه می‌کنیم. ما ژنی داریم به نام CYP1A2. در بعضی‌ها، جهش ژنتیکی در این ژن وجود دارد که منجر به متابولیزه شدن یا تجزیه شدن آهسته‌تر کافئین می‌شود، در این افراد حتی یک یا دو فنجان قهوه می‌تواند فشار خون را بالا ببرد.

زنان در دوره یائسگی هم باید به صورت ویژه در مورد نوشیدن قهوه احتیاط کنند، چرا که قهوه می‌تواند میزان حملات گرگرفتگی را که به صورت طبیعی در این خانم‌ها پیش می‌آید، افزایش دهد. خانم‌های حامله هم بهتر است قهوه مصرف نکنند، چون شک و تردیدهایی در مورد افزایش احتمال سقط یا کاهش رشد جنین، به خاطر مصرف قهوه وجود دارد. پزشکان فعلا مصرف تنها یک فنجان قهوه را در دوره حاملگی مجاز می‌دانند.

و چیز جالب و مهم‌:

شیوه تهیه قهوه هم مهم است! چرا؟

جون ماده‌ای در قهوه وجود دارد به نام کافسترول، این ماده بخش حاوی چربی قهوه است که می‌تواند کلسترول بد یا LDL را در خون زیاد کند. این ماده با فیلترهای کاغذی گرفته و جدا می‌شود. بنابراین در حالی که یک نوع قهوه ممکن است برای سلامتی قهوه خوب باشد و قهوه ترکی یا قهوه‌ای که به شیوه اسکاندیناویایی درست می‌شود، بد باشد!

به هر حال نتیجه‌ای که از این پست گرفته می‌شود، این است که اگر با اعتدال از قهوه استفاده کنید، می‌توانید با  لذت و بدون عذاب وجدان‌هایی که پیش‌تر داشتیم، قهوه بنوشید.

منبع