پورنوگرافی کودکان در اینترنت، مـسأله‌ای غـیر قـابل تحمّل» عنوان کتابی است که اخیراً توسط فیلیپ جنکینز به نگارش درآمده، و در آمریکا منتشر شـده است. مقاله زیر به معرّفی و نقد و بررسی این کتاب پرداخته و در مجموع با نـویسندهٔ کتاب همرأیی نشان مـی‌دهد و نـگرانی نویسنده را از رواج پدیدهٔ زشت و غیر انسانی پورنوگرافی کودکان در اینترنت می‌ستاید.
زمینه‌های اندکی از رفتارهای جنسی وجود دارد که مانند سوء استفادهٔ جنسی از کودکان به شدت محکوم شده باشد و درعین‌حال، بسیار کم زیر نظر و تـفکر موشکافانه و نقادانه قرار گرفته باشد. پورنوگرافی کودکان (با آنکه تعریف مستقل و پذیرفته‌شده‌ای ندارد) اغلب به عنوان مظهر سوء استفاده جنسی معرفی می‌شود. در نتیجه، کتاب آقای جنکینز برای کسانی که علاقه‌مند بـه مـسائل و مشکلات ناشی از تمایلات جنسی به کودکان و نوجوانان، سوء استفادهٔ جنسی، پورنوگرافی و موارد شهوانی بر روی اینترنت هستند، مفید واقع می‌شود.
علی رغم نقص‌های کتاب، هیچ نوشتهٔ هم‌تراز دیگری وجود ندارد کـه فـرهنگ نابهنجار پورنوگرافی کامپیوتری کودکان را بر اساس افکار و عقاید خود فعالان امر، مورد بررسی قرار دهد.
جنکینز به صراحت بیان می‌کند که تصاویر پورنوگرافی کودکان، استثمارگرانه و تجاوزکارانه است، اما (معمولاً) در بحث از نوع و میزان مشکل و عکس العمل‌های ممکن در رابطهٔ بـا آن، آرام و مـنطقی عـبور می‌کند. جنکینز در کتاب نه فـصلی‌اش [با عـنوان «پورنـوگرافی کودکان در اینترنت، مسأله‌ای غیر قابل تحمّل»]، به طور ویژه به موارد و مطالب اینترنتی مورد توجه مردانی که به دختران نوجوان یـا نـابالغ گـرایش دارند، می‌پردازد. (او وجود گروه مشابهی از مردان را که بـه پسـرها تمایل دارند، تصدیق می‌کند، اما بیان می‌دارد که نتوانسته فرهنگ مشابه اینترنتی برای این گروه بیاید.) به گفتهٔ جـنکینز، پیـدا کـردن این موارد و مطالب در اشکال دیگر (مثلاً در مجله‌ها و فیلم‌ها) به خـاطر وجود جریمه‌های حقوقی سنگین و موفقیت در اجرای قانون برای ریشه‌کن کردن تولید و خرید و فروش رسمی آنها تقریباً غیر مـمکن اسـت. وی در اولیـن فصل کتابش، خصوصیات سکسی برخی از موارد پورنوگرافی کودکان را بر روی اینترنت شـرح مـی‌دهد، سپس برای نوشتن این کتاب،۳ هدف قائل می‌شود:
الف) ارائهٔ تحقیقی انتقادی از تلاش‌هایی که به منظور کـنترل مـحتوای ایـنترنت صورت گرفته است؛
ب) فهمیدن آنکه چرا جامعه چنین دیدگاه تحریف‌شده‌ای از خطرات ایـنترنت بـرای کـودکان و به طور عمده رخنهٔ تدریجی کامپیوتر (Cyberstalking) دارد؛
ج) بررسی اثرات فرهنگ نابهنجار پورنوگرافی اینترنتی کودکان در تـئوری‌های انـحراف اخـلاقی.
صرف گرفتن تصویری سکسی از یک کودک یا نوجوان به منظور مشاهده بر روی صفحهٔ مـانیتور، طـبق قانون فدرال آمریکا ممنوع است، بدون در نظر گرفتن این که تصویر ذخیره شـود یـا بـه دیگران منتقل شود. برای اجتناب از این مشکل، منبع اصلی اطلاعات جنکینز، پیغام‌هایی بود کـه بـر روی تابلوی اعلانات اینترنتی Bulletin board دیده می‌شد. در آنجا، افراد جمع‌کننده تصاویر پورنوگرافی کودکان، در مورد فعالیتشان صـحبت مـی‌کردند و اطلاعات رد و بدل می‌شد ولی اثری از تصاویر غیر مجاز وجود نداشت. وی همچنین قابلیت «نـمایش خـودبه‌خود» جـستجوگر نت‌اسکیپ (Netscape) خود را از کار انداخت، به این معنا که عکس‌های سایت‌هایی که به آنها رجوع مـی‌کرد، بـه طـور خودکار بر روی مانیتورش به نمایش درنمی‌آمدند بلکه به صورت نمادهای تصویری کـوچکی درمـی‌آمدند که فقط نشان می‌داد، عکسی وجود داشته است. البته این سؤال ایجاد می‌شود که اگر جـنکینز تـصاویر را ندیده باشد، چه طور می‌دانست که آن سایت‌ها واقعاً شامل پورنوگرافی کودکان می‌باشند؟!
جـواب ایـن است که کلکسیونرهای این نوع تصاویر، از طـریق پیـغام‌های خـود به روی بردهای خبررسانی، به سرعت یکدیگر را آگـاه مـی‌ساختند که آیا سایت واقعاً حاوی تصاویر کودکان و نوجوانان می‌شود یا خیر؛ و نظراتشان را در مـورد مـضامین سایت بیان می‌کردند. کلکسیونرها عملاً مـانند منابع خـبری بـودند. اسـتفادهٔ جنکینز از پیغام‌های اعضای حقیقی یک خـرده‌فرهنگ جـنسی اینترنتی، خود کمک شایانی است؛ زیرا خبر از ابزاری برای محققان تمایلات جـنسی مـی‌دهد تا با آن به نوشته‌ها و تصاویری از بـسیاری فعالان زمینه‌های سکسی غـیر عـادی و یا اشکال ممنوع رفتار جـنسی، خـارج از شرایط بالینی و قانونی دسترسی یابند.
در فصل دوم، جنکینز نادرستی ادعاهای شدیداً احساسی پیـرامون تـجارت فیلم‌ها و مجلات پورنوگرافی کودکان در دهـهٔ ۱۹۷۰ مـیلادی-قـبل از غیر قانونی اعـلام شـدن آن را برملا می‌سازد. این مـوضوع، صـنعتی چند میلیارد دلاری نبود که صدها هزار کودک را استثمار کند، بلکه حداکثر صنعتی چندمیلیون دلاری بـود کـه از طریق قوانین فدرال در ایالات متحده، تقریباً یـک‌شبه از میان رفـت. بـااین‌وجود، بـعدها تابلوی اعلانات شبکه‌های داخـلی-و پس از آن شبکهٔ جهانی اینترنت و امکانات گرافیکی پیشرفتهٔ آن-به پورنوگرافی کودکان اجازه داد تا دوباره از راه کامپیوتر پدیـدار شـوند.
اکثر تصاویر پورنوگرافی کودکان، شامل کـودکان و نـوجوانانی هـستند کـه بـا بدن برهنه ژسـت گـرفته‌اند که این مسأله در اکثر کشورهای غربی ممنوع نمی‌باشد. بااین‌حال، تعدادی عکس سکسی از نوجوانان یا افراد نـابالغ در حـال اعـمال سکس با یکدیگر و یا با بزرگسالان قـابل دسـترسی اسـت. در حـالی کـه بـه نظر می‌رسد، بعضی از تصاویر از فیلم‌ها و مجله‌های دهه ۷۰ بیرون کشیده شده‌اند. سایر عکس‌ها از «توریست‌های سکس» هستند؛ یعنی توسط مردانی گرفته شده‌اند که در جستجوی دستیابی جنسی کم‌خطرتر به افـراد کم‌سن و سال، راهی کشورهای آسیایی و آمریکای لاتین شده‌اند.
در فصل سوم، جنکینز به شرح دادن نظام این فرهنگ نابهنجار اینترنتی می‌پردازد و آن را در ۴ بخش توضیح می‌دهد. بخش اول، گروه‌های خبری در یوزنت‌ها هستند، بازماندگان شبکه‌های بـی‌بی‌اس داخـلی (BBS).
(توضیح:
(۱)- Newsgroups، گروهی از کاربران اینترنتی با سابقهٔ مشترک در زمینه‌ای خاص که با یکدیگر E-mail رد و بدل می‌کنند.
(۲)- Usenet، سرویسی اینترنتی دارای هزاران گروه خبری؛
(۳)-شبکه‌هایی از طریق مودم و بدون اینترنت هستند که کاربران خود را از راه دور به هـم مـرتبط می‌سازند.)
دومین بخش بزرگ، داستان‌ها هستند که فقط متن داستان‌ها را شامل می‌شوند و نه تصاویر؛ در نتیجه، این سایت‌ها قانونی عمل می‌کنند. دستهٔ سوم، گروه‌های سهیم در سرورهای تجاری هستند؛ اما جنکینز شـرح مـی‌دهد که چگونه این گروه‌ها عموماً به سرعت بسته می‌شوند (هنگامی که ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی از هرگونه معاملهٔ پورنوگرافی کودکان باخبر شوند.) آخرین بخش، تـابلوهای اعـلانات اینترنتی هستند که منبع اصـلی مـطالب جنکینز محسوب می‌شوند. این قسمت‌ها هیچ تصویر غیر مجازی به نمایش نم گذارند اما مانند بازار اطلاعات عمل می‌کنند که در آنجا افراد با امـنیت کـامل، نظر و پیشنهاد مبادله مـی‌کنند؛ از سـرگرمی مورد علاقه‌شان صحبت می‌کنند (که البته «سرگرمی» اصطلاح خودشان است) و صحبتشان جنبهٔ اخلاقی و دلایل منطقی رفتارهایشان را هم شامل می‌شود!! و به دیگران دربارهٔ وب سایت‌هایی که در آن می‌توان پورنوگرافی کودکان را یافت، آگـاهی مـی‌دهند و کلمات عـبور برای دستیابی به تصاویر را به هم می‌گویند. اگر بخواهیم یک جای فعال را برای خرده‌فرهنگ اینترنتی گرایش جـنسی به کودکان در نظر بگیریم، این تابلوهای اعلانات، همان‌جای مورد نظر اسـت.
در فـصل‌های ۴ و ۵ جـنکینز جالب‌ترین و مفیدترین مطالب خود را از دیدگاهی روان‌شناسانه و جامعه‌شناسانه بیان می‌کند. او در این‌جا در مورد ساختار انجمن‌های اینترنتی پورنوگرافی کودکان و ارزشـ‌ها و مـعیارهای مختلفی که اعضا برای توجیه کارهایشان بیان می‌کنند، بحث می‌کند. این کار او بـا اشـاره بـه تقسیم‌بندی بست و لاکنبیل صورت می‌گیرد که افراد منحرف را به تکروها، همرده‌ها، همکارها، تیم‌ها، یا سـازمان رسمی طبقه‌بندی می‌کنند. این طبقه‌بندی‌ها به این‌که افراد کج‌رو یا منحرف با یـکدیگر همدست باشند، در اجرای انـحرافات بـا هم سهیم باشند، یا در کارشان تقسیم ضروری باشد، بستگی دارد. همچنین به این‌که فعالیت سازمان در طول زمان و با شرایط مختلف گسترش یابد نیز مربوط است. اگرچه الگوی بست و لاکنبیل به نظر مـی‌رسد برای انواع بسیاری از انحرافات، از جیب‌بری گرفته تا جنایات سازمان‌یافته، مناسب است، اما به عقیدهٔ جنکینز، انحرافات اینترنتی ممکن است در مقوله‌ای کاملاً جدید قرار بگیرند و قابل دسته‌بندی در تقسیمات فوق نباشند. کسانی کـه پورنـوگرافی کودکان را جمع‌آوری می‌کنند، تکرو هستند. از آنجا که فعالیت‌هاشان انفرادی است، هرگونه پیشنهاد ملاقات، مورد تمسخر واقع می‌شود (هیچ تضمینی وجود ندارد که پیشنهادها از سوی افراد مجری قانون نباشد). با ایـن وجـود، این افراد تکرو ممکن است در انجمن‌های مجازی فعالانه شرکت داشته باشند که در آنجا همه، اعضای دائمی را می‌شناسند و حتی از راهنمایی آنها بهره می‌گیرند؛ نظرات و اطلاعات به صورت رایگان رد و بدل مـی‌شوند؛ اعـضا، وب‌سایت‌های موقت می‌سازند تا دیگران به کلکسیون‌های عکس‌ها دسترسی پیدا کنند و حتی نگرانی‌ها و مسائل ذهنی و عمومی مانند جنبه‌های اخلاقی پورنوگرافی کودکان مورد بحث واقع می‌شود. این سطح از فعل و انـفعال، آنـ‌ها را (طـبق الگوی بست و لاکنبیل) در زمرهٔ هـمکارها قـرار مـی‌دهد، ولی حس لازم برای تشکیل یک مجموعه متحد در میان افراد به چشم نمی‌خورد. این خرده‌فرهنگ، یکپارچگی‌اش را تنها از طریق علاقهٔ مشترک افراد، و نه از راه ارتـباط رودررو یـا مـبادلهٔ تجاری، حفظ می‌کند.
این یافتهٔ جنکینز نیز جـالب تـوجه است که همانند بسیاری از گروه‌های منحرف، (مثل عاملان جنایات سازمان‌دهی شده)، خرده‌فرهنگ پورونوگرافی کودکان، جدایی کامل از اصول اخلاقی مـرسوم را نـشان نـمی‌دهد. این ادعا ممکن است با توجه به شدت محکومیت قـانونی و اجتماعی تمایلات جنسی به کودکان و نوجوانان، تعجب‌آور باشد. درعین‌حال، مطالعات دربارهٔ گروه‌های تبهکار و منحرف نشان می‌دهند که ایـن افـراد بـه دنبال معقول جلوه دادن یا «عادی» نمایاندن جنبه‌های غیر قانونی و محکوم شـناخته‌شدهٔ رفـتارشان از سوی جامعه هستند. جنکینز به استفاده از راهکارهایی مانند انکار آزار و شکنجه دادن، (آنها می‌گویند که کودک یا نـوجوان خـود راضـی به این کار است) انکار صدمه زدن به بچه‌ها و محکوم دانستن کسانی کـه ایـن افـراد را محکوم می‌کنند (با عنوان افراد ریاکار) اشاره می‌کند. کاربران هم به خودشان القایی مـی‌دهند کـه جـنبه تحقیرآمیز نداشته باشد (مانند «پیدو» که مخفف پیدوفیل به معنای متمایل به کودکان اسـت یـا «لولی لاور» که مخفف لولیتالاور به معنای دوستدار دختران نوجوان است.) خبر جنایات وحشیانه بـر رویـ کـودکان (مانند پروندهٔ دوترو و در بلژیک که در آن مهاجمی دختران جوان را می‌ربود، مورد تجاوز قرار می‌داد و سـپس مـی‌کشت) با اظهار تنفر و خشم مواجه می‌شود و ادعا می‌کنند که «دوستداران واقعی سکس بـا دخـتران نـوجوان» علاقه‌مند به لذت متقابل هستند و نه خشونت!
برخی اعضا کارشان را با عبارت «کار زشت را بـبین و آن را انـجام نده» توجیه می‌کنند. این افراد تفاوت عمده‌ای میان دیدن و انجام دادن قائل مـی‌شوند و اصـرار دارنـد که هرگز با انگیزهٔ جنسی به کودکی دست نخواهند زد؛ این کاری است که آن را زیانبار مـی‌دانند!
فـصل‌های ۶ و ۷ بـیانگر جنکینز در خصوص عکس العمل‌های عوامل اجرای قانون و سازمان‌های خصوصی در برابر پورنوگرافی ایـنترنتی کـودکان است. عموماً افرادی بازداشت می‌شوند که مطالب ممنوع را ذخیره کرده باشند و به طور اتفاقی، این عـکس‌ها رویـ هارد دیسک کامپیوترشان پیدا شود؛ یا کسانی که در اتاق‌های گپ‌زنی از افراد کـم‌سن و سـال تقاضای سکس دارند. عوامل اجرایی قانون، هـمچنین بـا بـعضی از ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی، خصوصاً آمریکا آن‌لاین (AOL)، بـرای دسـتیابی به اطلاعاتی درباره انتشار و مبادلهٔ آن دسته مطالبی که ظاهراً غیر قانونی هستند، هـمکاری‌هایی صـورت داده است. بااین‌حال، خرده‌فرهنگ مذکور، معمولاً از چـنین لغزش‌های آشـکاری بـه دور اسـت و نگرانی شدیدی در مورد عوامل قانونی وجـود نـدارد. وحشتناک‌تر از هرگونه اقدام عوامل اجرایی برای اعضای برد، کارهای گروه‌های خصوصی اسـت. در بـرخی موارد، ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی، سایت‌هایی بـا محتویات غیر قانونی را از بـین بـرده‌اند و تهدید کرده‌اند که در صورت لزوم، آدرسـ‌های ایـنترنتی، گزارش فعالتی، و حتی گزارش مطالبی که در دسترس مراجعین قرار گرفته (موارد ذخیره شـده تـوسط کاربران شخصی) را در اختیار عوامل اجـرایی قـرار مـی‌دهند. گروه‌هایی از سارقین کـامپیوتری (هـکرها) با هدف یافتن و مـبارزه بـا پورنوگرافی اینترنتی کودکان شکل گرفته‌اند. ترس از این گروه‌ها، نسبت به ترس از عوامل قانون، شـدیدتر اسـت و این‌ها به دلیل قادر این گـروه بـودن به فـعالیت در خـارج از چـارچوب قانون، موفق‌تر هم هـستند، ولی درعین‌حال، بسیاری از کارهای هکرها نیز غیر قانونی است.
در فصل ۸، جنکینز گسترهٔ جهانی خرده‌فرهنگ پورنوگرافی ایـنترنتی را تـشریح می‌کند. نظام و بنیاد این گروه‌ها، گـروه‌های خـبری و سـایت‌های رمـزدار، بـا بهره‌گیری از تفاوت‌های مـوجود در نـگرش اجتماعی و قانونی کشورهای مختلف قادر به بقاست. بسیاری از تصاویر سکسی، به گفتهٔ جنکینز، محصول جهانگردی سـکس در کـشورهای در حـال توسعهٔ آسیا و آمریکای لاتین هستند. تعداد زیـادی از بـردهای پیـام‌رسانی در ژاپنـ، روسـیه و سـایر کشورهای اروپای شرقی مستقر هستند.
در فصل نهم، جنکینز ایده‌های خود را دربارهٔ راه‌های کاهش پورنوگرافی اینترنتی کودکان ارائه می‌دهد. وی معتقد است، تنها پاسخ مؤثر، هدف قرار دادن بنیاد این خـرده‌فرهنگ است. یعنی نابود کردن بردهای پیام‌رسانی و گروه‌های خبری که پورنوگرافی کودکان را پخش می‌کنند. از بین بردن بردها می‌بایست به صورت کشور به کشور صورت پذیرد تا دستیابی به چنین اطلاعاتی را بـه تـدریج مشکل‌تر سازد. در مورد گروه‌های خبری که جایگاه فیزیکی ندارند، توصیهٔ جنکینز، همکاری با ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی است تا امکان دسترسی را از بین ببرند. هدف نمی‌تواند نابودی کامل پورنوگرافی کودکان بـاشد، چـون عملاً غیر ممکن است، اما میزان مبادلات را به طور چشمگیری کاهش می‌دهد.
کتاب جیکینز علی رغم نقص‌هایش، ارزش فراوانی دارد. او توانسته است، با آرامش راجـع بـه پورونوگرافی کودکان بحث کند، در هـمان حـال که تنفر شخصی خود را از موضوع به صراحت نشان می‌دهد. این مسأله به‌خودی‌خود پیروزی محسوب می‌شود، چون در باب موضوعی است که جنون‌آور تلقی می‌شود. روش او بـه راهـی ممکن و باارزش برای تـحقیق روی خـرده‌فرهنگ‌های اینترنتی که در بسیاری حوزه‌های ممنوع و زنندهٔ جنسی فعالیت دارند، اشاره می‌کند. بحث او راجع به بنیاد و زیرساخت خرده‌فرهنگ و پراکنندگی آن در سراسر دنیا، روشن می‌سازد که چرا تلاش‌هایی که برای کنترل این مـعضل، بـر اساس سنگین‌تر شدن جریمه‌ها و نظارت همه‌جانبه بر اینترنت، صورت گیرد، نه‌تنها از مشکل نمی‌کاهد بلکه حقوق صدها میلیون کاربر را نیز زیر پا می‌گذارد. پیشنهادات او برای اصلاح قوانین، ظاهراً در کاهش بسیاری از پیگردهای قـانونی بـی‌مورد «پورنوگرافی کـودکان» تأثیر به سزا خواهد داشت. پژوهش او در اخلاقیات و توجیهات اعضای خرده‌فرهنگ در بحث‌های بین خودشان، بینش سودمندی از چگونگی تـلقی و توجیه کارها از دید اعضای خرده فرهنگ به ما می‌دهد. منابع اطـلاعاتی انـدکی از پورنـوگرافی کودکان که واقعاً برای محققان زمینه‌های جنسی ثمربخش باشند، وجود دارد؛ این کتاب، علی رغم کاستی‌هایش، یکی از آنـ‌هاست.
مـنبع: Looksmart.com
شماره ۱۷ مجله سیاحت غرب
