یک پژوهش علمی: استشمام کردن ادبیات- کتاب‌های قدیمی بویی به مانند شکلات و قهوه دارند

در جامعه گجت‌زده و تلگرام‌زده کنونی، هنوز هم کسانی پیدا می‌شوند که عاشق کتاب باشند و در این میان خیلی‌ها به هنگام در دست گرفتن، ورق زدن و مطالعه کتاب‌های قدیمی، عاشق بوی خاص این کتاب‌های می‌شوند. کتاب‌های تازه بوی کاغذ و جوهر را می‌دهند، اما در نظر عشاق کتاب، کتاب‌های قدیمی بویی به مانند شکلات، از خود می‌پراکنند!

به تازگی نتایج یک تحقیق تازه در مورد بوی کتاب‌های قدیمی در نشریه Heritage Science منتشر شده است که در آن پژوهشگران انستیتوی میراث ماندگار، چیزهایی جالبی ذکر کرده‌اند.

آنها در تحقیقشان حتی بوی کتاب‌ها را تقسیم‌بندی کرده‌اند و به عنوان یک فایده عملی این تحقیق از این بو، برای تشخیص خطر پوسیدگی غیر قابل کنترل کتاب‌های هم استفاده کرده‌اند.

یکی از محققان به نام ماتیجا اشترلیک، تلاش کرده است که از شیوه‌ای دقیق‌تر از بویایی انسان برای ارزیابی بوهای کتاب‌های قدیمی استفاده کند. بوهای این کتاب‌های ناشی از مواد ارگانیک فرار یا اصطلاحا VOCها هستند. این مواد توسط حسگرها هم قابل احساس هستند.

مقامات دولتی، در فرودگاه‌ها و مراکز حساس از حسگرهای بویایی برای تشخیص مواد مخدر و منفجره استفاده می‌کنند. اما حالا با تغییراتی، حسگرهایی ساخته شده‌اند که بوهای کتاب‌های قدیمی را از هم تمیر می‌دهند. این حسگرها از آمیزه‌ای از شیوه‌های آزمایشگاهی کروماتوگرافی گازی و طیف‌سنجی جرمی استفاده می‌کنند.

محققان در تحقیقی که با استفاده از 79 بازدیدکننده موزه و نمایشگاه بیرمینگهام انجام دادند، متوجه شدند که بیشتر آنها وقتی در معرض بوی کتاب‌های قدیمی قرار می‌گرفتند، این بو را بوی شکلات تشخیص می‌دادند. به عبارتی بوی شکلات و قهوه تا حد زیادی شبیه بوی کتاب‌های قدیمی است.

یک نتیجه جالب که محققان از تحقیقشان گرفتند، این بود که مسئولان موزه‌ها، همانقدر که به نمایش دیداری آثار اهمیت می‌دهند، باید به بوهای متصاعد شده از آنها هم اهمیت بدهند.

نکته جالب دیگری که به آن اشاره شده، این است که بوهای قدیمی به ناگاه و به صورت غیرمنتظره، خاطرات قدیمی را زنده می‌کنند. خاطراتی که شاید به صورت معمول، امکان به خاطر آورده شدن آنها، اندک است.

منبع