با نیمکره راست و چپ مغز بیشتر آشنا شوید
نگاهی به دو طرف مغز
بیشتر افراد می دانند که مغز به دو نیمکره چپ و راست تقسیم می شود که با «پلی» به نام جسم پینه ای به هم متصل اند. اما آیا میدانستید، هر کدام از نیمکره های مغز کارکردهای متفاوتی دارند؟
آشنایی با طرف چپ مغز
زبان، متداول ترین کارکرد مرتبط با نیمکره چپ مغز است. دستور زبان، واژگان و درک مطلب همگی به نیمکره چپ مربوط می شوند. نیمکره چپ با مهارت های زبانی مرتبط است. مطالعات تصویرنگاری مغز نشان داده است که خواننده متن، نوعا برای بیان کلمات در حین مطالعه، از ناحیه گیجگاهی خلفی استفاده می کند؛ جایی که ناحیه واژه سازی شناخته می شود.
آیا الگوی مغزی افرادی که به خوانشپریشی مبتلا هستند نیز این گونه است؟
اخیرا در مورد گروهی از افراد بیست ساله که در مهد کودک به خوانشپریشی مبتلا شده بودند، تحقیقی صورت گرفت و تصاویر اسکن شده از مغز، فعالیت بسیار ناچیزی را در ناحیه ی گیجگاهی چپ نشان میداد، اما، این افراد در ناحیه ی گیجگاهی راستشان فعالیت بیشتری داشتند. از نظر برخی روانشناسان، دانش آموزان مبتلا به خوانش پریشی از گذرگاههای ذهنی مرتبط با مهارت های شناخت آوایی که در نواحی چپ مغز قرار دارد، استفاده نمیکنند؛ آنها به جای این کار، برای خواندن، به روش های دیداری بیشتری تکیه می کنند.
آشنایی با طرف راست مغز
نیمکرہ راست، فعالیتهای سمت چپ بدن را کنترل می کند و مسئولیت مهارتهای فضایی، تشخیص چهره و همچنین پردازش های دیداری دیگر را برعهده دارد.
نیمکره راست، مهارتهای فکری را نیز کنترل می کند. آسیب دیدن این ناحیه می تواند باعث به وجود آمدن مشکلاتی در استدلال، اختلال توجه و حتی ضعف حافظه در مورد تصاویر دیداری شود.
محققان از آزمایش های شکاف مغزی استفاده کرده اند تا به اطلاعات بیشتری درباره ارتباط نیمکره ی چپ و راست پی ببرند. یکی از راههای درمان صرع، قطع جسم پینهای (پلی که دو نیمکره را به هم متصل می کند) است. این کار از انتقال اطلاعات بین دو نیمکره جلوگیری می کند. در ادامه نحوهی انجام یک نمونه آزمایش خاص مغزی آمده است.
تصویری از یک سگ در قسمت راست صفحه ی نمایش یک رایانه میدرخشد و در نتیجه، به سمت راست حوزه دید نیز، نور می تابد و روشن می شود. از آنجا که نیمکره ی چپ با زبان در ارتباط است و این تصویر را پردازش می کند، بیمار به راحتی می تواند تصویر را تشخیص دهد و واژه «سگ » را به زبان آورد، اما اگر تصویر در سمت چپ رایانه دیده شود (که نیمکره ی راست مسئول پردازش آن است)، بیمار می گوید نمی تواند چیزی ببیند! بدون وجود جسم پینهای سالم، نیمکره راست مغز نمی تواند با نیمکره ی چپ مغز و آنچه می بیند ارتباط برقرار کند و درنتیجه، شخص نمی تواند آنچه را که می بیند، به کلام تبدیل کند.