آیا فقر روی مغز آدم‌های فقیر تأثیر می‌گذارد؟! یک بررسی علمی

11

این مطلب که فقیرها، همواره فقیرتر می‌شوند، تقریبا در بیشتر کشورهای دنیا صادق است. در آمریکا درصد فقرا از 25 درصد در سال 1971 به 29 درصد در سال 2011 افزایش پیدا کرده است. اگر کودکی در یک خانواده فقیر بزرگ شود، احتمال اینکه در بزرگسالی هم فقیر باشد، افزایش پیدا می‌کند.

اما آیا واقعا وضعیت اجتماعی- اقتصادی بد روی تکامل مغز اطفال تأثیر می‌گذارد؟ این چیزی است که دانشمندان علوم اعصاب در پی پاسخ به آن برآمده‌اند.

مدت‌هاست که دانشمندان سعی می‌کنند که دریابند چیزهایی مثل درآمد، ثروت، پرستیژ، آموزش و وضعیت اقتصادی اجتماعی، چگونه روی مغز تأثیرگذارند.

آنها متوجه شده‌اند که کسانی که وضعیت اقتصادی اجتماعی پایین‌تری دارند، در آزمون‌های ضریب هوشی نمرات پایین‌تری کسب می‌کنند.

به موازات کاهش درآمد والدین، توانایی خواندن و حافظه اطفال هم کاهش پیدا می‌کند. این موضوع در مورد مهارت‌های زبانی هم صدق می‌کند.

اینها همه پژوهش‌هایی بر اساس آمار بودند، اما آیا واقعا ساختار مغز هم تحت تأثیر فقر قرار می‌گیرد.

یک دانشمند علوم اعصاب به نام مارتا فرح که این موضوع را با MRI بررسی کرده متوجه تفاوت واضح در قسمت‌هایی از مغز کودکان خانواده‌های فقیر و غنی شده است.

در یک بررسی دیگر که توسط کیم نوبل از دانشگاه کلمبیا انجام شده، مشخص شده که کودکان خانواده‌های با درآمد 25 هزار دلار به پایین، شش درصد حجم قشر مغز یا کورتکس کمتری دارند. این بخش خارجی مسئول اعمالی مانند زبان، خواندن، وظایف اجرایی است.

هر چقدر کودک در سن کمتری با فقر روبرو بشود، توانایی‌های شناختی مغزش کاهش پیدا می‌کند. همچنین طول مواجهه با فقر هم فاکتور مهم دیگر است.

یک تحقیق دیگر هم نشان می‌دهد که تقریبا نیمی از تفاوت ضریب هوشی در کودکان به سرپرستی گرفته شده، ناشی از وضعیت اجتماعی اقتصادی خانواده پذیرنده آنهاست.

اما چطور فقر روی مغز اثر می‌گذارد؟

گفته شده که تنش و استرس ناشی از فقر روی اندیشیدن، آموختن، طرح‌ریزی، تمرکز و افزایش دایره واژگان، تجسم مفهوم‌های انتزاعی و میزان موفقیت در دبستان، تأثیرگذار است.

استرس مزمن، روی هیپوکامپ، یعنی بخشی از مغز که مسئول شکل‌دهی به حافظه، آموختن اطلاعات مفهومی و تنظیم پاسخ به استرس است، تأثیر می‌گذارد. وقتی دچار استرس می‌شویم، میزان هورمون کورتیزول بیشتری ترشح می‌کنیم، این هورمون هم به نوبه خود را هیپوکامپ و منطقی از مغز مثل قشر پیش‌پیشانی تأثیر می‌گذارد. وقتی استرس مزمن می‌شود، ساختار هیپوکامپ سرانجام تغییر می‌کند و نقصان حافظه و یادگیری ایجاد می‌شود.

در افرادی که دچار اختلال روانی استرس بعد از تروما یا PTSD هستند، مثلا سربازانی که در جنگ‌ها، صحنه‌های بسیار وحشتناکی را تجربه کرده‌اند، همین مسئله باعث کاهش حجم هیپوکامپ می‌شود.

نکته دیگر این است که میزان واکنش به استرس، در افراد با سطح اقتصادی- اجتماعی پایین به خاطر افزایش فعالیت آمیگدال، بیشتر از افراد دیگر است. این بخش از مغز که در جوار هیوکامپ قرار دارد، مسئول دریافت سریع تهدیدها و تشکیل حافظه احساسی است.

به عبارتی کودکانی که در یک خانواده فقیر بزرگ شوند، به خاطر تجربه دائمی تنش زمینه‌ای، آدم‌های حساس‌تری می‌شوند و چرخه اضطراب دائم و کاهش عملکرد مغز در آنها مدام تکرار می‌شود.

به علاوه بیش‌بار احساسی و ذهنی ناشی از فقر، به توانایی خود کنترلی اشخاص ضربه وارد می‌کند. این توانایی برای موفقیت آکادمیک و حرفه‌ای لازم است.

نتیجه‌گیری

کسی که فقیر به دنیا می‌آید، مشکلات زیادی دارد. او به مراقبت‌های بهداشتی و پزشکی کمتری دسترسی دارد، امکانات آموزشی کمتری دارد، مکان‌های ایمنی برای بازی ندارد، رژیم غذایی باکیفیتی ندارد و به میزان بیشتری با مواد آلوده‌کننده و سموم برخورد دارد، والدینش وقت کافی برای داستان خواندن شبانه برایش ندارند. اینها چیزهایی هستند که همه می‌دانند.

اما بدشانسی بعدی کودک فقیر این است که همه اینها روی نواحی خاصی از مغزش هم تأثیر می‌گذارند و وضعیت او را بدتر می‌کنند.

منبع


اگر خواننده جدید سایت «یک پزشک»  هستید!
شما در حال خواندن سایت یک پزشک (یک پزشک دات کام) به نشانی اینترنتی www.1pezeshk.com هستید. سایتی با 18 سال سابقه که برخلاف اسمش سرشار از مطالب متنوع است!
ما را رها نکنید. بسیار ممنون می‌شویم اگر:
- سایت یک پزشک رو در مرورگر خود بوک‌مارک کنید.
-مشترک فید یا RSS یک پزشک شوید.
- شبکه‌های اجتماعی ما را دنبال کنید: صفحه تلگرام - صفحه اینستاگرام ما
- برای سفارش تبلیغات ایمیل alirezamajidi در جی میل یا تلگرام تماس بگیرید.
و دیگر مطالب ما را بخوانید. مثلا:

هوش مصنوعی کودکی بازیگران سریال فرندز Friends را بازسازی کرد!

هوش مصنوعی این روزها کارهای عجیب و غریبی می‌کند و حالا به یاری آن چهره کودکی بازیگران سریال فرندز Friends بازسازی شده است. این فناوری عجیب و غریب، نسخه‌های کودکی شش بازیگر معروف را ایجاد کرده.صفحه فیس بوک the_ai_dreams این کار را کرده،…

یادآوری داستان تصویر تولیدشده زنی که در اینترنت وحشت آفرید و تفسیر کنونی آن ماجرا در عصر انفجار…

او در جایی بیرون است و در جهان موازی احتمالا به کمین شما نشسته. تنها کاری که باید انجام دهید تا او را به وجود بیاورید این است که دستور درست را در یک تولید‌کننده تصویر هوش مصنوعی تایپ کنید!مانند یک طلسم دیجیتالی، کلمات شما مانند یک «ورد…

اگر گوشی‌های موبایل، دهه‌ها زودتر اختراع می‌شدند

در دوره‌ای پس از همگانی شدن استفاده از گوشی‌های موبایل، تنوع ظاهری آنها بسیار زیاد بود و هیچ گوشی‌ای شبیه گوشی دیگر نبود. اما الان شکل همه گوشی‌ها تقریبا یکی شده است.ما خیلی منتظر گوشی‌های تاشو یا رول‌شونده ماندیم تا این یکنواختی را به…

وقتی به رویدادهای تاریخی مهم و مکان‌های مشهور از زاویه دید متفاوتی بنگریم (گالری عکس)

همیشه زاویه دید خیلی مهم است. ما در مورد برخی از رخدادهای مهم تاریخ، همیشه یک یا چند عکس شاخص در ذهنمان است، در صورتی که همان عکس‌ها پشت صحنه‌های جالبی داشته‌اند که از آنها غافل شده‌ایم.به صورت مشابهی روتین‌ترین عکس‌های از بناهای مشهور،…

موجودات شگفت انگیزی که اکنون منقرض شده‌اند: بقایای باورنکردنی آنها از گذشته‌های طولانی

مادر طبیعت هرگز دست از شگفت زده کردن ما بر نمی‌دارد و در طول میلیون‌ها سال موجودات باورنکردنی، از ظریف گرفته تا خشن زایش کرده است.وقتی تاریخ جانداران را مرور می‌کنیم، حشرات به اندازه یک انسان، خزندگان با ابعاد بزرگ، و جوندگان با شاخ …

مردان خوش‌لباس و خوش‌تیپ سال‌ها و دهه‌های آینده احتمالا چه لباس و آرایش موی سر و صورتی خواهند داشت

پیشبینی مد بسیار دشوار است. در داستان‌های علمی تخیلی گاهی چیزهایی در مورد آنها می‌خوانیم. مثلا سرهای تراشیده شده‌ای که جواهرات بر فرق سر دوخته شده‌اند یا خالکوبی‌ها.اما با توجه به تغییرات اقلیمی و درگیری‌ها و وسایل فناورانه‌ای که در حال…
آگهی متنی در همه صفحات
دکتر فارمو / موتور فن کویل / شیشه اتومبیل / نرم افزار حسابداری / خرید سیلوسایبین / هوش مصنوعی / قیمت وازلین ساج / مقاله بازار / شیشه اتومبیل / قیمت ایمپلنت دندان با بیمه /سپتیک تانک /بهترین دکتر لیپوماتیک در تهران /بهترین جراح بینی در تهران / آموزش تزریق ژل و بوتاکس / دوره های زیبایی برای مامایی / آموزش مزوتراپی، PRP و PRF /کاشت مو / مجتمع فنی تهران /قیمت روکش دندان /خدمات پرداخت ارزی نوین پرداخت / درمان طب / لیست قیمت تجهیزات پزشکی / دانلود آهنگ / سریال ایرانی کول دانلود / دانلود فیلم دوبله فارسی /داروخانه اینترنتی آرتان /اشتراك دايت /فروشگاه لوازم بهداشتی /داروخانه تینا /لیفت صورت در تهران /فروش‌ دوربین مداربسته هایک ویژن /سرور مجازی ایران /مرکز خدمات پزشکی و پرستاری در منزل درمان نو /توانی نو / ثبت برند /حمل بار دریایی از چین /سایت نوید /پزشک زنان سعادت آباد /کلاه کاسکت / لمینت متحرک دندان /فروشگاه اینترنتی زنبیل /ساعت تبلیغاتی /تجهیزات پزشکی /چاپ لیوان /خرید از آمازون /بهترین سریال های ایرانی /کاشت مو /قیمت ساک پارچه ای /تولید محتوا /دانلود نرم افزار /
11 نظرات
  1. تهران می گوید

    چه مقاله جالبی. حالا میفهمم چرا اغلب مردم ایران دچار فقر فرهنگی و بینش سیاسی پایینی هستن.

  2. pejman می گوید

    نتیجه … خواهشن وقتی فقیر هستید بچه دار نشوید … در حال حاضر درصد بیسار زیاد تولید مثل انسان ها تو جوامع فقیر تر شکل میگیره …جایی که نوزادان چند تا چند تا عین توله های خرگوشه به این دنیای لجن زار وارد میشوند ….
    انسان هایی که اگر نبودند زندگی برای خودشان ، والدینشان ،اطرافیانشان و همه دنیا بهتر بود بود … این دنیا جای 8 میلیارد انسان نیست … جمعیت باید خیلی خیلی کمتر از اینها بشه .

  3. حمزه می گوید

    این مقاله بسیار تامل برانگیزه اما به نظرم بیشتر شبیه ردای علم بر تن ایدئولوژی ها میاد ( علم هم فقط یک پرسپکتیو و روایت هست و روایات دیگه همیشه ممکنه )
    روایت من اینه که فقر گسترش پیدا میکنه تا زمانی که روایت های بهتر از اندیشه های چپ خلق نشه. لیبرالیسم اقتصادی این ردای علم رو برازنده میبینه که هر کس همونقدری داره که لایقش هست!! . میشه به این مقاله استناد کرد و اون رو پذیرفت و همزمان به این هم فکر کرد که انسانها در عمل چقدر از پتانسیل یادگیری و غیره در فعالیت های کاری و اقتصادی بهره میبرن؟

  4. فرشاد می گوید

    فیدبک مثبت…

  5. مهدي می گوید

    موارد بیشماری از انسانهای تاثیر گذار و موفق که در خانواده های فقیر متولد شدند و رشد کردند، آدم رو به تامل وا میداره که درمورد قبول نتیجه گیری ه این مقاله محتاط تر باشه.

    1. سجاد می گوید

      منظور مقاله این نیست گه بچه هایی در خانواده فقیر متولد میشن کم هوشن یا به هیچ جایی نمیرسن منظور این هست که فقر توانایی این افراد رو کم تر میکنه مثلا اگه نمره باشه 80 رو 65 میکنه و همینطور برای انسان های مختلف

  6. سنگ صبور می گوید

    مقاله فوق العاده تاثیر گذاری بود و با نظر پژمان حتی قبل از خواندن این مقاله هم موافق بودم و حالا اطمینان بیشتری دارم!!!
    آقا اگه فقیری تو مشکلات خودت موندی چرا یک بی گناه دیگه هم تو شرایط وارد می کنی!!!
    این شرایط اسفبار را خودت به تنهایی تحمل کن!!!

  7. Matin می گوید

    مطلب بسیار جالب و خواندنی بود.
    باید به این نکته توجه کرد که فقر از طریق استرس روی مغز انسان تاثیر منفی میگذارد. پس در واقع این «استرس» هست که باید ازش پرهیز کرد: فقیر و غنی نداره.

    1. انسیه می گوید

      با شما موافقم
      بهتره به مجموعه عوامل تاثیرگذار نگاه کرد و نگاه تمامیت ساز نداشت!
      فقر مادی مذموم هست اما وقتی ناگزیریم باید راهی برای مدیریتش فراهم کرد

    2. محمد می گوید

      فقر یکی از مهم ترین عوامل مشکلات خانواده هاست ، درسته پول خوشبختی نمیاره اما نبودش بدبختی میاره!

  8. م.م.ب می گوید

    پیوندی که در نشانی سایت دادم بی‌ارتباط با مطلب شما نیست.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

••4 5