چگونه یک خلبان اشتباه خودش را جبران و از بدترین حادثه هواپیمایی تاریخ جلوگیری کرد
حدود یک ماه پیش؛ فرودگاه سانفرانسیسکو میتوانست شاهد بدترین حادثه و فاجعه هواپیمایی تاریخ باشد و دهها نفر جان خود را از دست بدهند یا آسیب ببینند و چندین هواپیما دچار آتشسوزی و انفجار شوند.
در هفتم جولای: یک هواپیمای ایرباس ۳۰۰ از شهر تورنتو کشور کانادا به شماره پرواز ۷۵۹ و خطوط هواپیمایی ایرکانادا به سوی فرودگاه SFO سانفرانسیسکو پرواز میکند و حدود ساعت ۱۱:۵۶:۰۷ شب به این فرودگاه میرسد. ۱۴۰ نفر مسافر در این هواپیما نشسته است. خلبان به برج مراقبت گزارش میدهد که قصد فرود دارد و برج مراقبت باند 28R را برای او باز میکند و چراغهای باند برای فرود هواپیمای کانادایی روشن میشوند.
اما خلبان در هنگام فرود و کاستن ارتقاع دچار اشتباه میشود و به سوی باند اصطلاحا Taxiway میرود که چندین هواپیما روی آن متوقف و پارک شدهاند. باند 28R در کنار باند Taxiway است ولی خلبان نمیتواند باند اصلی مجاز برای فرود را تشخیص بدهد و مستقیما به سوی باند ممنوع فرود میآید.
در این لحظه برج مراقبت؛ به خلبان هشدار میدهد و او به سرعت سعی میکند هواپیمای در حال فرود را از روی سر هواپیماهای دیگر پارک شده روی باند Taxiway به سلامت عبور دهد. در یک فاصله ده ثانیهای هواپیمای کانادایی چندین بار میان هواپیماها زیگزاگ میرود و ارتقاع خود را کم و زیاد میکند تا از روی چهار هواپیما بگذرد و اینگونه جلوی یک فاجعه بزرگ انسانی در فرودگاه سان فرانسیسکو را میگیرد.
هواپیمای ایرباس ۳۰۰ از روی هواپیمای اول با ارتفاع ۶۹ پا و از روی هواپیمای دوم با ارتفاع ۵۱ پا عبور میکند و پس از اینکه میبیند هنوز هواپیمای پارک شده روی باند است، شروع به اوج گرفتن میکند. کارشناسان از این حادثه به عنوان یکی از خطرناکترین حوادث هوایی یاد میکنند و مستندات بسیار زیادی درباره آن مانند مکالمه خلبان با برج مراقبت یا مکالمه خلبانهای دیگر با برج مراقبت درباره فرود این هواپیما منتشر شده است.
فیلم زیر چگونگی فرود هواپیمای کانادایی و جلوگیری از تصادف با هواپیماهای دیگر را نشان میدهد:
مقصر اصلی برج هست. با رادارهای دقیق از خیلی قبل تر میتونستن بفهمن خلبان داره یه ور دیگه میره. تازه کلی سیستمهای مسیریابی بر پایه جی.پی.اس هم دارن که مستقل از رادار کار میکنه. تلاش برای فرود روی باند تاکسی اینقدر تابلو هست که یه دیدبان معمولی با یه دوربین دو چشمی و یه بیسیم میتونه حداقل دو سه دقیقه زودتر ازش جلوگیری کنه، باز خوبه نوابغ حاضر در برج تونستن تو ده ثانیه مونده بفهمنن و بگن. شهرای بزرگ باید چهار تا فرودگاه داشته باشن تا تعداد پروازهاشون متعادلتر بشه و کارمندای برج تو ساعتهای شلوغ سرشون با دمشون پنالتی نزنه.
-چرا چهار تا؟
-پس چند تا؟
– هشت تا.
-چرا هشت تا؟ …..
آقا چرا هالیوودیش میکنی!؟ بین هواپیماها زیگزاگ میره!؟ مگه موتورسیکلته!؟ اگر از چیزی اطلاعات دقیق ندارید لطفن اشتباه ننویسید! یا خیالپردازی نکنید!
چیزی که تو این اتفاق عجیبه اینه که باند ۲۸ راست سانفرانسیسکو ILS CAT III هست و چطور چنین اتفاقی افتاده!؟ خطای خیلی عجیبیه برای یک خلبان پرواز تجاری.
آفرین بر تو که اصطلاحات باند را میدانی پروفسور!
بدترنین، تاریخ، فاجعه، هواپیما.. ده ها نفر!
کلماتی که ترکیبشون رو متاسفانه در اخبار بالفعل نشسته هم دیدیم در هین کشور خودمون. خوبه که اتفاقی نیفتاده اما یاد اور چندیدن هواپیمایی بود که با فاصله ی کم و عمدتا به خاطر نقص فنی در کشور دچار حادثه و مرگ تمامی سرنشینان شد. هنوز هم در عجب، ناراحتی و خشمی هستم که چطور هیچ دادگاه علنی برای محاکمه شرکت های هواپیمایی، ساخت مستند، فیلم و… برای پرداختن به موضوع و پیگیری حال خانواده های بازمانده و توجه ویژه ای به اونها صورت نگرفته!! فکر نمیکنم که من بیخبر باشم و چنین کاراهایی صورت گرفته باشه. امیدوارم فقط به خاطر سفاهت “حفاظت از وجه خطوط هواپیمایی و جلوگیری از سلب اعتماد مردم از اونها” نبوده باشه!!!!