علایم و نشانه‌های فشار خون بالا

رپورتاژ:

فشار خون بالا یا پرفشاری خون که پرفشاری شریانی هم نامیده می شود یک بیماری مزمن است که در آن فشار خون در شریان‌ها بالا می‌رود.

فشار خون به مقدار فشاری گفته می‌شود که توسط خون به دیواره رگ‌ ها وارد می شود، هنگامی که قلب خون بیشتری را به رگ ها پمپاژ می کند فشار خون بالا می رود. امروزه فشار خون بالا یکی از مشکلات بهداشتی در جهان محسوب می‌شود و 30 درصد مردم جهان به پر فشاری خون مبتلا هستند.

فشار خون طبیعی چقدر است؟

فشار خون به کمک دو عدد اندازه گیری و بیان می شود. به عنوان مثال گفته می شود که “فشار خون 120 روی 80” یا “فشار خون 12 روی 8”.

عدد اول فشار خون سیستولیک است که نشان دهنده ی حداکثر فشار خونی است که بر اثر ضربان قلب در شریان ها به وجود می آید.
عدد دوم فشار خون دیاستولیک است که نشان دهنده ی حداقل فشار خون موجود در شریان هاست و زمانی را نشان می دهد که قلب در حال استراحت و پر شدن مجدد است.
واحد اندازه گیری فشار خون “میلی متر جیوه – mmHg” می باشد.

فشار خون طبیعی برابر است با 120 روی 80 میلی متر جیوه.

فشار خون بالا چه عددی است؟

انجمن قلب آمریکا اعلام کرده که اگر فشار خون سیستولیک بین 120 و 139 و دیاستولیک بین 80 تا 89 می باشد افراد مستعد ابتلا به فشار خون بالا هستند، اگر فشار خون 140/90 یا بالاتر باشد فرد فشار خون بالا دارد.

اگر فشار خون شما به بالاتر از 180/110 برسد در مرحله ی بحران هستید و باید سریع به پزشک مراجعه کنید.

علت فشار خون بالا چیست؟

• علت فشار خون بالا در بیش از 95 درصد موارد ناشناخته است. این نوع فشار خون را فشار خون اولیه می نامند. در 5 درصد باقی مانده یک علت زمینه ای باعث بروز فشار خون می شود که در این حالت به آن فشار خون ثانویه گفته می شود
• بیماری هایی مانند بیماری مزمن کلیه، بیماری قلبی عروقی، دیابت و کلسترول بالای خون و بعضی دارو ها
  از جمله قرص های ضد بارداری، قرص سرماخوردگی و داروهای مسکن باعث ایجاد فشار خون بالا می شوند
• سن یکی دیگر از علل فشار خون بالا می باشد، فشار خون بالا در افراد بالای 60 سال رایج می باشد
• اضافه وزن و چاقی یکی از عوامل خطر اصلی برای فشار خون بالا محسوب می شود
• مصرف الکل و سیگار هم می تواند فشار خون فرد را افزایش دهد
• مواد مخدر مانند کوکائین و آمفتامین ممکن است باعث فشار خون بالا شوند
• علاوه بر این عدم فعالیت فیزیکی، تومورهای غده آدرنال، مشکلات تیروئید، رژیم غذایی سرشار از نمک و غذاهای فرآوری شده و چرب، سابقه خانوادگی فشار خون بالا و استرس نیز می تواند باعث فشار خون بالا شود

علائم و نشانه های فشار خون بالا

فشار خون بالا به عنوان قاتل خاموش شناخته می شود، فرد مبتلا به فشار خون بالا ممکن است علائمی نداشته باشد اما در بعضی افراد ممکن است علائم و نشانه هایی مانند عرق کردن، اضطراب، مشکلات خواب و خونریزی بینی و سردرد و سرگیجه و استفراغ ایجاد می شود.

عوارض فشار خون بالا

فشار خون بالا اگر درمان نشود می تواند باعث ایجاد آترواسکلروز، نارسایی قلبی و حملات قلبی، بی خوابی، نارسایی کلیه، سکته مغزی و رتینوپاتی هیپرتونیک در چشم و نابینایی شود.

فشار خون بالا در بارداری

فشار خون بالا در بارداری وضعیتی است که با فشار خون بالا در دوران بارداری مشخص می شود، فشار خون بالا در بارداری می تواند باعث ایجاد پره اکلامپسی شود. فشار خون در دوران بارداری حدود 6-8 درصد از زنان باردار را تحت تاثیر قرار می دهد.

فشار خون بالا در اوایل بارداری که فشار خون مزمن نام دارد قبل از هفته 20 بارداری ایجاد می شود.

فشار خون بالا در ماه نهم بارداری ممکن است پس از زایمان از بین برود، فشار خون مزمن و فشار خون بالا در بارداری می تواند باعث ایجاد پره اکلامپسی شود که علائم آن فشار خون بالا و پروتئین در ادرار می باشد و اگر درمان نشود عوارض جدی برای مادر و نوزاد ایجاد می کند.

فشار خون بالا در بارداری ممکن است زنان باردار را که حاملگی اول شان است، خواهر و مادر آنها فشار خون بالا در بارداری داشتند، زنان باردار با سن بالاتر از 40 سال و زنان مبتلا به بیماری کلیوی را درگیر کند.

برای پیشگیری از فشار خون بالا در بارداری بهتر است روزانه حداقل 8 لیوان آب بخورید، استراحت کنید، خوب بخوابید و سعی کنید هر روز ورزش سبک انجام دهید.

تشخیص بیماری فشار خون بالا

برای اندازه گیری فشار خون پزشک یا متخصص شما معمولا با استفاده از فشار سنج فشار خون را اندازه گیری می کند، پزشک قبل از تشخیص فشار خون بالا دو یا سه بار در زمان ها و موقعیت های مختلف فشار خون را اندازه گیری می کند.

علاوه بر این پزشک ممکن است تست های معمولی مانند آزمایش ادرار، آزمایش خون، آزمایش کلسترول و الکتروکاردیوگرام را برای تشخیص دقیق فشار خون بالا انجام دهد.

راه ها و روش های پیشگیری از فشار خون بالا

• برای جلوگیری از فشار خون بالا سعی کنید که وزن خود را پایین نگه دارید
• رژیم غذایی برای فشار خون بالا باید سرشار از میوه و سبزیجات تازه باشد، چربی و شکر محدود داشته باشد و مصرف نمک در آن کم باشد
• هر روز حداقل 30 دقیقه ورزش منظم داشته باشید
• مصرف الکل و سیگار را به حداقل برسانید
• استرس خود را کاهش دهید

کلسترول خون

عامل مهم در تعیین خطرناک بودن فشار خون بالا، سطح کلسترول خون شماست. کلسترول بالا حساسیت عروق را به فشار خون بالا افزایش می دهد و باعث می شود که آنها بیشتر مستعد آسیب دیدن باشند.

این به آن معناست که اگر فشار خون شما نیاز به درمان داشته باشد حتما لازم است که سطح کلسترول خون شما نیز چک شود و در صورت لزوم میزان آن کاهش یابد.

در حالی که رژیم غذایی سالم، حفظ وزن مناسب و ورزش کردن می توانند در کنترل سطح کلسترول موثر باشند اما در برخی از افراد لازم است که برای کاهش سطح کلسترول داروهای خاصی تجویز و مصرف شود.

برای فشار خون بالا چه بخوریم؟

• مصرف محصولات حیوانی و نمک را کاهش داده و بیشتر از سبزیجات برگ سبز مانند کاهو، کلم بروکلی و اسفناج، توت، لبو، موز، جو دوسر، آجیل خام مثل تخمه آفتابگردان و تخمه کدو، شکلات تلخ، انار، روغن زیتون و پسته خام برای فشار خون بالا استفاده کنید

توجه : رژیم گیاهخواری و خام گیاهخواری به درمان فشار خون بالا کمک می کند.

برای فشار خون بالا چه نخوریم؟

• غذاهای سرخ کرده یا غذاهایی که در درجه‌ حرارت‌ های بسیار بالا و یا با مدت زمان طولانی تهیه می‌‌شوند، و عدم استفاده ی چند باره از روغن‌های آشپزی
• سوسیس، کالباس، کنسرو گوشت، برگرها و سایر فرآورده‌ های گوشتی به علت دارا بودن مقادیر بالای سدیم و همچنین پرهیز از سبزی‌ های کنسرو شده در آب نمک، زیتون شور، چیپس و سایر تنقلات شور
• نمک. سدیم موجود در نمک باعث نگه داشت بیشتر مایعات در بدن و افزایش حجم مایع خون می شود.افزایش حجم خون باعث می شود قلب بیشتر پمپاژ کند تا بتواند حجم اضافی را در سطح بدن پخش کد و این عمل باعث افزایش فشار خون می شود
• متعادل غذا بخورید و از غذاهای پرچرب و حاوی مواد محرک دوری کنید
• در خوردن مواد غذایی حاوی آرد سفید، شکر، برنج، تعادل را رعایت کنید و از خوردن غذاهای پر چرب و مواد غذایی حاوی مواد محرک مانند کافئین در قهوه و نوشیدنی های حاوی مواد شیرین کننده مانند نوشابه اجتناب کنید. حتی یک یا 2 فنجان قهوه یا چای تیره می تواند باعث افزایش فشار خون شود

درمان دارویی فشار خون بالا

افراد مبتلا به فشار خون بالای 130 و 80 می توانند از دارو برای درمان فشار خون بالا استفاده کنند.

از جمله داروهای مفید برای درمان فشار خون بالا می توان به دیورتیک ها مانند تیازید، کلترالیدون و اندپاماید، مسدود کننده های بتا و مسدود کننده های آلفا، مسدود کننده های کانال کلسیم، آگونیست های مرکزی، مهار کننده آدرنرژیک محیطی، وازودیلاتورها، آنژیوتانسین تبدیل آنزیم (ACE) و مسدود کننده های گیرنده آنژیوتانسین اشاره کرد.

درمان خانگی و گیاهی فشار خون بالا

سیر

خواص سیر یکی از بهترین درمان های خانگی برای فشار خون بالا می باشد، سیر یک دیورتیک طبیعی است که سدیم و آب بدن را از طریق ادرار دفع می کند.

یک حبه سیر خام را در یک لیوان آب بریزید و بنوشید یا می توانید سیر را رنده کنید در یک قاشق غذاخوری عسل بریزید و بخورید.

هویج

هویج خام حاوی مقادیر بالایی از آنتی اکسیدان های بتا کاروتن، ویتامین A و ویتامین C و پتاسیم می باشد که می تواند سدیم اضافه بدن را دفع کرده و باعث کاهش فشار خون بالا شود. روزانه 1-3 لیوان آب هویج تازه بنوشید.

گوجه فرنگی

گوجه فرنگی حاوی بتا کاروتن، ویتامین E، پتاسیم و آنتی اکسیدان ها است که برای کاهش فشار خون بالا مفید هستند. هر روز یک فنجان گوجه فرنگی تازه بخورید یا آب گوجه فرنگی تازه را بنوشید.

کرفس

کرفس تازه در فرهنگ چینی برای کاهش فشار خون بالا استفاده می شود، کرفس سرشار از فیبر بوده و به عنوان یک دیورتیک عمل می کند.

روزانه 3 لیوان آب کرفس تازه بنوشید.

چغندر و تربچه

چغندر و تربچه از سبزیجاتی هستند که نیترات بالایی دارند و برای کاهش فشار خون بالا مفید هستند.

کنجد

روغن کنجد و دانه های کنجد خام حاوی امگا 6، اسیدهای چرب اشباع نشده، ویتامین E و سوزامین هستند که برای کاهش فشار خون و بیماری قلبی عروقی مفید می باشد.

زنجبیل

زنجبیل تازه یا پودر زنجبیل برای قرن ها در فرهنگ های آسیایی و هند برای کاهش فشار خون بالا و بیماری های قلبی عروقی استفاده شده است. زنجبیل تازه را به مخلوط آب میوه ها و آب سبزیجات خود اضافه کنید.

نارگیل و آب نارگیل

آب نارگیل تازه و نارگیل حاوی مقادیر بالای پتاسیم و منیزیم است که فشار خون بالا را کاهش می دهد. 1 تا 3 بار در روز یک لیوان آب نارگیل بنوشید.

هل

هل یکی از ادویه هایی است که برای هزاران سال در پزشکی آیورودا رای کاهش فشار خون بالا استفاده می شود. 1 قاشق چای خوری پودر هل را با عسل طبیعی در یک فنجان آب گرم بریزید و روزی دو بار بنوشید.

زالزالک

زالزالک حاوی مقادیر بالای فلاونوئیدها است که فشار خون را کاهش داده و از آسیب های رگ های خونی جلوگیری می کند.

زردچوبه

پودر زردچوبه حاوی مقادیر بالای کورکومین است که فشار خون بالا را کاهش داده و از بیماری های قلبی جلوگیری می کند. پودر زردچوبه را با عسل و پودر زنجبیل ترکیب کنید و بخورید.

ویتامین D

ویتامین D آفتاب به کاهش فشار خون کمک می کند. روزانه حداقل 30 دقیقه زیر نور مستقیم خورشید بنشینید و حمام آفتاب بگیرید.

اسطوخودوس فرانسوی

گل های بنفش اسطوخودوس فرانسوی برای کاهش فشار خون و کاهش ضربان قلب مفید می باشد. شما می توانید از اسانس اسطوخودوس استفاده کنید یا اسطوخودوس را برای پخت و پز غذا استفاده کنید.

ریحان

ریحان یکی دیگر از سبزیجات مفید برای کاهش فشار خون بالا می باشد. ریحان تازه را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.

دارچین

دارچین یکی دیگر از ادویه های مفید برای درمان فشار خون بالا می باشد. مصرف روزانه دارچین به صورت چای دارچین و به صورت پودر دارچین در غذا می تواند فشار خون بالا را کاهش دهد.

میوه های مفید برای فشار خون بالا

انار

انار مقادیر بالایی آنتی اکسیدان به ویژه تانن و آنتوسیانین دارد که فشار خون بالا را کاهش می دهد و از بیماری های قلبی جلوگیری می کند.
هر روز یک لیوان آب انار بنوشید یا دانه های انار را به سالاد خود اضافه کنید و بخورید.

کشمش

نتایج یک تحقیق نشان می دهد کشمش حاوی مقادیر بالایی پتاسیم، آنتی اکسیدان، فیبر، پلی فنول و اسید فنولیک می باشد که باعث کاهش فشار خون بالا می شود.

کیوی

تحقیقات نشان داده که کیوی سرشار از لوتئین بوده و خوردن سه کیوی در روز با کاهش فشار خون می شود

هندوانه

هندوانه حاوی مقادیر بالای فیبر، لیکوپنز، ویتامین آ و پتاسیم می باشد که باعث پایین آمدن فشار خون بالا می شود.

درمان سریع و فوری فشار خون بالا

آب

ارزان ترین و سالم ترین نوشیدنی که باعث دفع سدیم اضافی شده و به کاهش فوری و اورژانسی فشار خون بالا کمک می کند.

آب چغندر یا لبو

چغندر منبع خوبی از پتاسیم و فولات است که هر دو در کنترل فشار خون مهم هستند، خوردن آب چغندر باعث کاهش سریع فشار خون بالا می شود.

آب انار

آب انار به عنوان مهار کننده ی ACE عمل می کند و یکی از روش های درمان اورژانسی فشار خون بالا می باشد. محققان دریافته اند که آب انار می تواند فشار خون سیستولیک را تا 30٪ کاهش دهد.