آسم چیست؟ چطور تشخیص داده میشود؟ درمان آن به چه صورت است؟
علل آسم
- بیماری التهاب مزمن راههای هوایی که با 3 شاخص معین میشود.
- التهاب مزمن راه هوایی
- افزایش واکنشدهی برونشها
- انسداد برگشتپذیر راههای هوایی
- آسم Extrinsic: افزایش حساسیت به یک آلرژن (دوده، مایتهای غبار)
- آسم intrinsic: واکنش راه هوایی به عامل غیرایمیون (آسپیرین، NSADIS، بتابلوکرها، سولفیتها، غبار محرک، عوامل آلودهکنندهٔ هوا، سرما، ورزش، عفونت، استرس).
تشخیص افتراقی آسم
- ادم ریه
- برونشیت حاد
- اختلال عملکرد تارهای صوتی
- حملات اضطرابی
- نارسایی قلبی
- COPD
- پنومونی
- CAD/MI
- پنومونی افزایش حساسیت
- آتلکتازی
- برونشیولیت
- انسداد راههای هوایی فوقانی
- آنژیوادم
- پنوموتوراکس
- آمبولی ریوی
اپیدمیولوژی آسم
- در 5-10% از جمعیت دیده میشود.
- 2/1 موارد قبل از 10 سالگی، ولی در هر سنی ممکن است ایجاد شود.
- مردان > زنان
- غالباً سابقهٔ فامیلی آسم یا بیماریهای آتوپیک وجود دارد.
- مرگ و میر افزایش یافته است، احتمالاً بدلیل اعتماد بیش از حد به داروهای برونکودیلاتور میباشد.
علایم و نشانههای آسم
- سرفه (اوّلین علت سرفه- دومین و سوّمین علل سرفه GERD و ترشحات پشتبینی)
- تنگی نفس
- احساس سنگینی در قفسه سینه
- ویز باز دمی/ بازدم طولانی
- تولید خلط
- تورم بیش از حد در اثر تجمع هوا، موکوس و بافتهای مرده
- بیدار شدنهای شبانه
- اختلال خواب
- تاکیکاردی- تاکی پنه در طی حملات
- تشدید علائم به طور حاد، استفاده از عضلات تنفسی فرعی، ناتوانی در بیان کامل جملات، کاهش جابجایی هوا، پرهوایی قفسه سینه، (افزایش قطر قدامی- خلفی قفسه سینه)
- تغییر سطح هوشیاری (ثانویه به هیپوکسی)، نبض متناقض (کاهش فشار خون سیستمیک، mmHg10 در هنگام دم).
تشخیص آسم
- تعیین اختلال عملکرد برگشتپذیر راههای هوایی
- افزایش 15% در FEV1 پس از مصرف B آگونیستهای استنشاقی- انقباض برونش در پاسخ به متاکولین یا هوای سرد.
- PFT: FEV1 پایین، TLC بالا، RV بالا: بهبود FEV1 با برونکودیلاتور.
- PEFR: سهولت در اندازهگیری، استفاده برای پیگیری شدت و دورهٔ بیماری: 600-400 طبیعی، 300-100 وخامت متوسط: کمتر از 10 وخامت شدید.
- CXR: پرهوایی، آتکلتازی
- ABG: آلکالوز تنفسی در موارد حملهٔ خفیف با خسته شدن بیمار در اثر هایپرونیتلاسیون P P CO2 به حد نرمال و سپس بالاتر افزایش مییابد. هیپوکسمی و اسیدوز متابولیک نشانهٔ بیماری شدید است. (به علت اکسیژنرسانی ضعیف و عدم تطابق V/Q)
- کشت خلط: ائوزینوفیلها افزایش، عفونت ثانویه
درمان آسم
- پرهیز از عوامل محرک
- اکسیژن مکمل در حملات حاد
- بتا دو آگونیست برای اتساع برونشها- کوتاه اثر (اَلبوتِرول: برای درمان فوری)- طولانی اثر مثل سالموترول برای استفادهٔ شبانه، به هنگام ورزش و آسم پایدار.
- کورتیکواستروئیدهای استنشاقی برای درمان مزمن: چنانچه بیمار بیش از 2 بار در هفته زا برونکودیلاتورها استفاده کند باید از کورتیکواستروئید استفاده کند.
- آنتی کولینرژیک (ایپراترپیوم): برونکودیلاتورهای ضعیف
- ثابتکنندهٔ ماست سِلها در بچهها (کرومولین)
- مهارکنندهٔ لوکوترینها (مون تِلوکاست)
- استروئیدهای سیستمیک (پردنیزون)، بتا آگونیستهای استنشاقی، و گاهی اوقات تئوفیلی برای حملات حاد و شدید آسم.
پیش آگهی/ سیر بالینی آسم
- دورههای حملات حاد با فواصل بدون علامت
- علائم با ورزش، هوای سرد، عفونتهای سیستم تنفسی فوقانی، استرس، محرکها و غیره تشدید میشود.
- شدت حمله و پاسخ به درمان با اندازهگیری PEFR پیگیری میشود.
- آسم اِستاتوس (دائم): حملات شدید و طول کشیده که به درمان اولیه پاسخ نمیدهد و ممکن است منجر به نارسایی تنفسی و مرگ بیمار شوند.
- آسم خفیف، متناوب: علایم کمتر از 2 بار در هفته، PEFR بیش از 80% نرمال/
- آسم دائم، خفیف: علائم بیش از 2 بار در هفته، PEFR بیش از 80%
- آسم دائم متوسط: علائم روزانه و PEFR 60 تا 80%
- آسم دائم شدید: ایجاد و عود علائم مکرر، محدودیت فعالیت، PEFR کمتر از 60%
اگر خواننده جدید سایت «یک پزشک» هستید!
شما در حال خواندن سایت یک پزشک (یک پزشک دات کام) به نشانی اینترنتی www.1pezeshk.com هستید. سایتی با 18 سال سابقه که برخلاف اسمش سرشار از مطالب متنوع است!
ما را رها نکنید. بسیار ممنون میشویم اگر:
- سایت یک پزشک رو در مرورگر خود بوکمارک کنید.
-مشترک فید یا RSS یک پزشک شوید.
- شبکههای اجتماعی ما را دنبال کنید: صفحه تلگرام - صفحه اینستاگرام ما
- برای سفارش تبلیغات ایمیل alirezamajidi در جی میل یا تلگرام تماس بگیرید.
و دیگر مطالب ما را بخوانید. مثلا:
اگر در این لحظات تاریخی حساس، شخصیتهای مهم عکس سلفی میگرفتند
عکس سلفی به مفهوم کنونی آن مدت یک دهه است که مرسوم شده و به مفهوم گرفتن عکس آینهای یا تکنیکهای گرفتن عکس با شاتر زماندار قدمت آن به زمان عکاسی برمیگردد.اما تصور کنید که در این لحظات مهم تاریخی، شخصیتها دست به دوربین میشدند و به…
وقتی با اشعه ایکس از اشیای عادی عکس بگیرید؛ شگفتزده میشوید! کاری که آندری دومان کرد
مجموعه عکسهای اشعه ایکس میتوانند اشیاء روزمره را به روشی باورنکردنی و منحصر به فرد نشان دهند.آندری دومان، عکاس تجاری، حدود یک سال است که این کار را میکند. زمانی که دومان کاری را برای مشتریان انجام نمیدهد، دوست دارد پروژههای شخصی را…
چرا غذاها در کتابهای مصور و انیمیشنها اینقدر اشتها برانگیزند؟!
دوران کودکی خودم را که به یاد میآورم، یاد کتابهای داستان مصور میافتم که در بعضی از صفحات آن عکس میزهای پر از غذا درج شده بود. نقاشیهای آنقد آنقدر خوب بودند که تصور میکردم میوهها و مرغ و بوقلمون و سوسیس فرنگیها مسلما باید کیفیت…
پرتره خانوادههای روتین از کشورهای مختلف به کمک هوش مصنوعی ایجاد شد
هوش مصنوعی مدتی است که ما را شگفت زده کرده است. اخیراً با قابلیتهای هوش مصنوعی در ساخت متون و درک زبان طبیعی برای پاسخ به بسیاری از سؤالات میزان تعجب ما پیشتر شده است.س از ChatGPT، مایکروسافت هوش مصنوعی خود را همراه با مرورگر Edge و…
6 طرح ساده، اما بسیار مهم که دانستن آنها در زندگی حیاتی است
میتوان در مورد برخی جنبهها زندگی و تجاربی که باید کسب کرد، سطرها و صفحات بسیار نوشت، اما گاهی ارزش طرحهای مینیمال از این جملات مطول بیشتر است.نمونهاش 6 طرح زیر است که تقدیمتان میشود:
گالری- تصاویر تبلیغاتی خودروهای ایمپریال کرایسلر در سالهای 1969 تا 1973
ما بیشتر این عکسها را در فیلمها و کارتونها دیدهایم و راستش تعجب میکنیم که زمانی خودروی کرایسلر با این طول و عرض و طراحی تولید میشد.ایمپریال برند خودروهای لوکس کرایسلر در بازه زمانی سالهای 1955 تا 1975 و نیز در بازه زمانی سالهای…