علت های سرفه طولانی و مزمن
- تعریف: سرفه‌ای که بیش از ۳ هفته طول کشیده باشد.
- در اثر تحریک‌گیرنده‌های سرفه در بینی، کانال شنوایی فارنکس، لارنکس، تراشه، برونش و پلور
- اگر CXR طبیعی باشد: بیش از ۹۰% در اثر یکی از عوامل زیر می‌باشد:
- سیار
- آسم
- PND
- GERD
- برونشیت مزمن
- مهارکننده‌های ACE (باعث تجمع برادی کینین در ریه‌ها می‌شود).
تشخیص افتراقی سرفه طولانی و مزمن
- عفونت ویروسی مجاری تنفسی فوقانی
- CHF
- پنومونی افزایش حساسیت
- تماس شغلی
- برونشکتازی TB
- سرطان ریه/ مری
- سیستیک فیبروزیس
- بیماری آنترستیشیال ریه
- جسم خارجی در راههای هوایی
- آسپیراسیون مکرر
- سایکوژنیک
- تودهٔ درون قفسه سینه (تومور، آنوریسم آئورت)
- داروها (آسپیرین، بتابلوکرها، ACE inhibitor).
ایپدمیولوژی سرفه طولانی و مزمن
- در یک نفر از هر ۴ فرد بالغ رخ می‌دهد.
- بروز با افزایش تعداد سیگار مصرفی مستقیما بالا می‌رود.
- در بیش از ۶۰% موارد بیش از یک علت برای سرفه وجود دارد.
- پنجمین علت شایع شکایات بیماران سرپایی است- علت سالانه ۳۰ میلیون ویزیت در مطب
علایم و نشانه‌های سرفه طولانی و مزمن
- سرفه بدون خلط
- علایم مربوط به علل خاص سرفه هستند- عفونت سیستم تنفس فوقانی
- احساس ناراحتی در گلو (PND)
- احتقان بینی و درد صورت (PND، سینوزیت)
- تشدید علایم با محرکهای خاص یا بدتر شدن به هنگام شب در هوای سرد یا فعالیت بدنی (آسم)
- سرفه خلط‌دار (برونشیت مزمن، برونشکتازی)
- سوء هاضمه، آروغ زدن (GERD)
- سرفه مزمن ممکن است تظاهر غیرمعمول یک بیماری شایع باشد (GERD، آسم و غیره)
تشخیص سرفه طولانی و مزمن
- غربالگری علل وخیم: عفونت مزمن، سرطان ریه (کاهش وزن، هموپتیزی، تب/لرز) و انجام CT و X-Ray
- ترک سیگار، داروهای عامل مولد، و تماس شغلی
- غربالگری با X-Ray لازم است اگر در بیماران جوان و غیرسیگاری
- قدم ۱: درمان تجربی PND با آنتی هیستامین و دکونژستان، اضافه کردن استروئید نازال در صورت تداوم علایم اگر موثر نباشد انجام CT سینوسها برای سینوزیت
- قدم ۲: ارزیابی از نظر آسم با نظر تست برونکودیلاتور یا متاکولین و درمان آسم در صورت وجود
- قدم ۳: انجام CXR و CT ریه
- قدم ۴: اگر تصویبرداری نرمال باشد درمان تجربی GERD با PPI و ضد ریفلاکس، اگر به PPI بهبودی حاصل نشد EGD یا PH مونیتورینگ مری
درمان سرفه طولانی و مزمن
- داروهای غیراختصاصی (جای درمان اختصاصی را نمی‌گیرد): ضدسرفه، اکسپکتورانت، موکولیتیک‌ها
- PND: آنتی هیستامین (مثل دیفن هیدرامین) همراه با دکونژستان (مثل پسودوافدرین)، در صورت عدم بهبودی طی ۱ هفته استروئید نازال اضافه شود. در صورت سینوزیت آنتی بیوتیک داده شود.
- تفاوت آسم با سرفه: حذف آلرژنها، درمان با برونکوویلاتورهای استنشاقی، استروئیدهای استنشاقی، آنتاگونیست لوکوترینها و تثبیت‌کننده دیواره ماست سل‌ها در صورت نیاز.
- GERD: مهارکننده پمپ پروتون برای ۱-۲ ماه، روشهای ضد ریفلاکس
- برونشیت مزمن/ برونشکتازی: ترک سیگار، اپراتروپیوم و بتا آگونیست استنشاقی، آنتی‌بیوتیک‌ها، اکسپکتورانت‌ها، درناژ وضعیتی، فیزیوتراپی قفسه سینه.
پیش آگهی/ سیر بالینی سرفه طولانی و مزمن
- بیش از ۹۰% علایم با انجام الگوریتم پیشنهادی برطرف می‌شوند.
- کلیه موفقیت رد علل خطرناک سرفه در ابتدا و سپس اجرای الگوریتم است
- چنانچه بهبود نسبی هم مشاهده شد الگوریتم ادامه دهید- در تعداد زیادی از بیماران بیش از یک علت وجود دارد.
- آنتی هیستامین‌های جدید غیر خواب‌آور مانند انواع قدیمی‌تر موثر نیستند.
میدانستید گوشی های پزشکی دیجیتال را در ایران هم میتوانید تهیه کنید!