در اثر موارد طول کشیده یا شدید HTN پورتال- مسیرهای جانبی پورتوکاوال محتقن می‌شود و جریان خون ورید پورت از طریق وریدهای کرونر معده وارد شبکه ورید مری و در نهایت گردش خون کاوال می‌شود
واریس‌های متسع مری ممکن است در اثر افزایش فشار بر وریدها یا پس از اروزیون در اثر گاستریت پاره شده و خونریزی کنند.
واریس مری به خودی خود مشکلی ایجاد نمی‌کند ولی خطر پارگی و خونریزی تهدیدکنندهٔ حیات را به همراه دارد.
تشخیص افتراقی واریس مری
زخم دئودنال/ معده
گاستریت خورنده منتشر
آنژیودیسپلاژی
پارگی مالوری – ویس
سندرم Boerhaave
کارسینوم معده
ازوفاژیت
کارسینوم مری
ضایعه Diculafoy
اپیدمیولوژی واریس مری
در بیش از ۹۰% بیمارات سروتیک دیده شده است.
بیشتر در الکلی‌های مبتلا به سیروز دیده می‌شود.
شیستوزومیای کبد دومین عامل شایع است
عام ۱۰% خونریزی‌ها GI فوقانی است.
علایم و نشانه‌های واریس مری
پارگی واریس باعث هماتمز شدید و بدون درد با خون قهوه‌ای تیره می‌شود.
استفراغ Coffee-ground یا ملنا احتمال کمتری دارد.
علایم کاهش حجم مثل رنگ پریدگی، تاکیکاردی، اورتوساز
نشانه‌های فیزیکی همراه سیروز کبدی شامل هپاتومگالی، اسپلنومگالی، آسیت، زردی، اریتم پالمار، کلابینگ انگشتان، آنژیوم عنکبوتی، بزرگی پاروتید، ناخنهای Terry، آتروفی تمپورال دو طرفه
تشخیص واریس مری
اندوسکوپی تشخیص‌دهنده می‌باشد – باید بلافاصله بعد از ثابت کردن شرایط بیمار انجام شود
حتی در بیماران با واریس شناخته شده (مثل مبتلایان به سیروز) اندوسکوپی در نیمی از موارد منشاء خونریزی غیر از واریس را نشان می‌دهد.
درمان واریس مری
هدف اولیه پایدار نمودن وضعیت بیمار است.
احیای مایعات و کنترل همودینامیک
انتوباسیون بیماران دچار افت سطح هوشیاری
با ثابت شدن بیمار اندوسکوپی برای مشخص‌کردن منبع خونریزی انجام می‌گردد.
اکتروتاید Octreotide وریدی درمان خط اول است.
اسلکروتراپی و باندینگ مری ممکن است برای کنترل خونریزی حاد لازم شود.
تزریق وازوپرسین نیز مفید است (در بیماران دچار آنژین کنترااندیکه است)
تزریق سوماتوستاتین
تامپوناد توسط بالون ریسک آسپیراسیون ریوی را به همراه دارد. تنها در صورت ادامه خونریزی بعد از درمان با اندوسکوپی انجام می‌شود.
اگر خونریزی ادامه یابد روش‌های اورژانس را مورد توجه قرار می‌دهند: شانت پورتوسیستمیک درون کبدی از طریق ورید ژوگولار (TIPS) شانتهای پورتوکاوال و یا پیوند کبد.
پیش آگهی/ سیر بالینی واریس مری
خونریزی واریس به ندرت خودبخود برطرف می‌شود. تقریباً همیشه نیاز به مداخله دارد.
در صورت درمان ناکافی در اولین حمله خونریزی ۴۰% مرگ و میر وجود دارد.
عود طی یکسال در بیش از ۵۰% افراد زنده رخ می‌دهد. در هر حمله خونریزی میزان مرگ و میر یکسال است.
جراحی اوژانس ۵۰% مرگ و میر دارد.
اسکلروتراپی پروفیلاکتیک در بیماران الکلی سیروزی مورد آزمایش قرار گرفته ولی ظاهراً سود چندانی ندارد.
معمولاً واریس در کودکان ناشی از انسداد خارج کبدی است.
