سیستم AEB چیست و چرا پس از کمربند؛ مهم‌ترین فناوری ایمن‌ساز خودروها محسوب می‌شود؟
آزمایش‌ها نشان می‌دهند خودروی ولوو XC90، امن‌ترین خودروی دنیا تا کنون است. از سال ۲۰۰۲ که فروش این خودرو آغاز شده تا کنون نزدیک به ۵۰ هزار مدل فروش داشته ولی هنوز حتا یک نفر مسافر یا راننده آن بر اثر تصادف فوت نکرده است. این آمار فوق‌العاده است و هنوز هیچ خودرویی به آن دست نیافته است.
یک خودروی با رکورد مشابه دیگر، آئودی Q7 است که تنها بین سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ به فروش رسیده است.
یکی از دلایل موفقیت ولوو در این زمینه؛ پیشگامی این شرکت در استفاده از دوربین و سیستم‌های رادار برای اخطار به راننده در هنگام خطرات است. این سیستم‌ها به طور خودکار می‌توانند یک خودرو را در هنگام خطر، مثلا تصادف با خودروی جلویی، متوقف کنند.
امروزه، سیستم‌های AEB (سرنام Autonomous Emergency Braking) جان رانندگان و مسافران را نجات دادند و موجب افزایش ایمنی خودروها در سطح گسترده‌ای شدند. اکنون، بسیاری از خودروها به سیستم AEB مجهز هستند و بعد از کمربند ایمنی؛ دومین فناوری توسعه یافته پر اهمیت برای ایمنی خودروها محسوب می‌شود.
سیستم AEB چگونه کار می‌کند؟
این سیستم با استفاده از اشعه‌های لیزر، دوربین‌ها و رادارها می‌تواند خودروهای جلویی را تشخیص داده و در صورت خطر، به راننده هشدار دهد. اگر راننده به هنگام اقدامی انجام ندهد؛ خود سیستم AEB اقدام به توقف خودکار ماشین می‌کند.
برخی سیستم‌های AEB مانند فورد Active City Stop تنها در سرعت ۳۰ مایل بر ساعت یا کمتر کار می‌کنند ولی غالب خودروها در سرعت‌های بالاتر هم می‌توانند خودرو را متوقف کنند. برخی سیستم‌ها می‌توانند خودرو را در بزرگ‌راه‌ها با سرعت‌های زیاد هم کنترل کنند.
بررسی‌های موسسه Thatcham Research نشان می‌دهد این سیستم در یک دهه آینده؛ به تنهایی جان ۱۱۰۰ نفر را در کشور انگلیس نجات می‌دهد. به علاوه، حدود ۱۲۲ هزار نفر از آسیب دیدن در تصادفات رانندگی نجات خواهند یافت.
اجتناب از تصادف
در حال حاضر، اغلب سیستم‌های AEB خودروها اصطلاحا «forward-looking» هستند. یعنی طوری طراحی شده‌اند که از تصادف یک خودرو با سپر عقب ماشین جلویی جلوگیری کنند.
چنین تصادفاتی، حدودا یک چهارم کل تصادفهای رانندگی را شامل می‌شوند ولی عمدتا تصادف‌هایی از جنس خطرناک هستند و می‌توانند آسیب‌های بسیار جدی به راننده یا سرنشینان دیگر وارد کنند.
طبق تحقیقات موسسه Euro NCAP، سیستم AEB می‌تواند تا ۳۸ درصد تصادفهای یک خودرو با خودروهای جلویی را کاهش دهد.
مدیر موسسه تحقیقات ایمنی خودروی Thatcham می‌گوید:
«سیستم AEB قطعا می‌تواند تصادفهای forward-looking را کاهش دهد و در آن هیچ حرفی نیست. این سیستم به طور بالقوه می‌تواند انواع دیگر تصادف‌ها را نیز کاهش دهد؛ اگر توسعه یابد و بهتر شود.»
بیمه‌های ارزان‌تر
یکی از دستاوردهای غیرمستقیم سیستم AEB، کاهش هزینه‌های بیمه برای خودروهای دارای این سیستم است. کارشناسان صنعت بیمه امیدوار هستند با کاهش آمار تصادف‌ها و نرخ فوتی‌ها، حق بیمه سالیانه خودروها نیز به تدریج کاهش پیدا کند.
تعبیه سیستم AEB و سیستم‌های مشابه در خودروها بسیار گران و هزینه‌بر است. باید در یک خودرو انواع سنسورها، رادارها، دستگاه‌های لیزر و دوربین در سپر جلو یا شیشه‌ها نصب شود و این‌ها هزینه خودرو را افزایش می‌دهند.
بنابراین؛ طبیعی است که مردم انتظار داشته باشند حق بیمه سالیانه خودروهای مجهز به سیستم AEB کاهش پیدا کند. مقایسه هزینه بیمه خودروها در سال‌های اخیر با سیستم AEB نسبت به سال‌های دوری مانند ۲۰۱۱ از کاهش ۱۰ درصدی حق بیمه حکایت دارد.
مواظب باشید
همه می‌دانیم که خودروها دارند به سوی هوشمندی بیشتر و خودران شدن حرکت می‌کنند. یعنی احتمالا در آینده نیاز نیست زیاد به هشدارها توجه کنیم چون سیستم خودکار خودرو فاصله‌اش را با خودروی جلویی امن نگه می‌دارد.
اما این دستاوردها احتمالا موجب عدم استفاده از سیستم AEB می‌شوند. انتظار می‌رود در سال‌های آتی شاهد فروکش کردن موج استفاده از این سیستم باشیم. چون سیستم‌های خودکار و جامع خودران جایگزین می‌شوند.
نکته مهم اینجا است که خودران‌ها ۱۰۰ درصد امن و مطمئن نیستند و راننده‌ها نباید فرمان خودرو را به بهانه سیستم‌های خودران رها کنند. در فاصله سال‌های ۲۰۱۶ تا کنون، خودران‌ها یا سیستم‌های نیمه خودران؛ حادثه‌های بسیار وحشتناکی رقم زدند که غالبا به مرگ راننده یا سرنشین منجر شده است.
در سال ۲۰۱۷، خودروی تسلا نتوانست فاصله استاندارد با خودروی جلویی را رعایت کند و از سوی دیگر توانایی کنترل خودرو را نداشت. هشدار سیستم اتوپایلوت به راننده هم دیر رخ داد و در نتیجه خودروی تسلا محکم به کامیون جلویی خورد و راننده جان‌اش را از دست داد.
بنابراین؛ همان‌طور که فناوری‌های باعث می‌شوند خودروها بهتر و امن‌تر شوند و راننده نقش کمتری در رانندگی داشته باشد؛ ولی به معنای رها کردن هدایت خودرو نیستند.
من در مورد اشتباهی که در ابتدای این مقاله رخ داده پیامی گذاشته بودم اما قادر به مشاهده‌ی پیام خود نیستم.