چه شرایطی مورد اورژانس چشمی محسوب می‌شوند و در آنها باید چه کرد؟

– اورژانس‌های چشمی، موارد اضطراری مختلفی هستند که ممکن است برای چشم‌ها ایجاد شوند و عوارض خطیری را به دنبال داشته باشند.

– بحث درباره انواع اورژانس‌های چشمی مفصل و تخصصی است و در اینجا به طور خلاصه به اقداماتی که لازم است افراد غیر متخصص در برخورد با آن‌ها انجام دهند اشاره می‌شود.

– سوختگی‌های ناشی از اشعه: این سوختگی‌ها به وسیله اشعه فرابنفش در جوشکارانی که از حفاظ استفاده نمی‌کنند و نیز در اسکی بازان، کوهنوردان و افرادی که در معرض لامپ‌های خورشیدی قرار می‌گیرند، به شکل سوختگی قرنیه بروز می‌کند و با درد شدید چشم‌ها، ترس از نور، اشک ریزش و احساس جسم خارجی در چشم‌ها همراه است.

اقدامات فوری عبارتند از: دادن قرص مسکن بدون نیاز به نسخه و قرار دادن پانسمان تمیز بر روی چشم و بستن آن + انتقال فوری بیمار به مرکز چشم پزشکی.

توجه

­لنز تماسی بیمار را بیرون نیاورید

­از قطره بی‌حس کننده چشمی استفاده نکنید زیرا موجب تأخیر ترمیم آسیب قرنیه می‌شود.

– سوختگی‌های شیمیایی: این سوختگی‌ها معمولاً در اثر آسیب شغلی به وجود می‌آیند و به دو گروه قلیایی و اسیدی تقسیم می‌شوند که نوع قلیایی شدیدتر از اسیدی است و در بین مواد قلیایی آمونیاک از همه خطرناک‌تر است.

اقدامات فوری عبارتند از: شستشوی چشم با آب فراوان و به مدت طولانی – گاهی به چندین لیتر آب نیاز است)؛ ] در صورت امکان، استفاده از سرم نرمال سالین یا رینگر برای شستشوی چشم بهتر است؛ اگر در هنگام شستشو بیمار درد شدید داشته باشد می‌توان ابتدا چشم‌ها را با قطره بی‌حس کننده بی‌حس نمود؛ در هنگام شستشوی چشم‌ها باید حتما پشت پلک‌ها نیز شستشو شوند، قرار دادن پانسمان تمیز بر روی چشم و بستن آن]؛ انتقال فوری بیمار به مرکز چشم پزشکی در اولین فرحت پس از شستوی چشم‌ها.

توجه

­شستشوی چشم‌ها را برای رساندن بیمار مبتلا به سوختگی شیمیایی چشم به مرکز چشم پزشکی به تعویق نیاندازید.

– بیمار نباید به چشم خود دست بزند.

– لنزهای تماسی بیمار را بیرون نیاورید.

­برای شستشوی چشم‌ها درفرد مبتلا به سوختگی شیمیایی چشم، به هیچ وجه از محلول‌های اسیدی یا قلیایی استفاده نکنید.

• سوختگی‌های حرارتی چشم:

اقدامات فوری عبارتند از

دادن قرص مسکن بدون نیاز به نسخه، انتقال فوری به مرکز چشم پزشکی

اصابت ضربه به چشم: اقدام فوری عبارت است از انتقال بیمار به مرکز چشم پزشکی.

توجه

به چشم بیمار دست نزنید و آن را فشار ندهید.

کبودی اطراف چشم و پلک‌ها به دنبال ضربه: اقدام فوری عبارت است از قرار دادن کمپرس سرد بر روی محل.

انتقال بیمار به مرکز چشم پزشکی ضرورت دارد.

پارگی پلک: اقدام فوری عبارت است از انتقال بیمار به مرکز چشم پزشکی

شکستگی استخوان غربالی – استخوان اتمویید؛ استخوان تشکیل دهنده بخشی از دیواره میانی کاسه چشم): اقدامات فوری عبارتند از دادن قرص مسکن بدون نیاز به نسخه؛ قرار دادن کمپرس سرد؛ انتقال فوری بیمار به مرکز چشم پزشکی

خراشیدگی قرنیه: اقدامات فوری عبارتند از شستشوی چشم به آرامی و با آب تمیز یا محلول سالین استریل به منظور در آوردن جسم خارجی؛ انتقال فوری بیمار به مرکز چشم پزشکی

توجه

چنان‌چه جسم خارجی در قرنیه فررفته است سعی نکنید آن را خارج نمایید. این کار باید به وسیله پزشک انجام شود.

آسیب چشمی ناشی از گاز اشک آور: اقدامات فوری عبارتند از انتقال فرد به فضای آزاد؛ معمولاً شستشوی چشم‌ها ضرورت ندارد و حتی بهتر است عرق مصدوم را خشک کرد تا محتویات موجود بر روی پوست را به داخل چشم انتقال ندهد؛ انتقال بیمار به مرکز چشم پزشکی در صورت آسیب شدید چشم‌ها و یا انتقال وی به بیمارستان در موارد استنشاق زیاد ماده شیمیایی.

توجه

بیمار نباید دست خود را به نقاطی که اسپری به آن‌ها پاشیده است بمالد.

– آسیب‌های شیمیایی چشم بیشتر در اثر چه موادی ایجاد می‌شوند؟

– مواد ضد عفونی کننده، حلال‌ها، موادآرایشی، محلول‌های لوله بازکن، گاز پاک کن، آمونیاک، پودر ماشین ظرف‌شویی. محلول‌های سفیدکننده موجود در خانه و محل کار از شایع‌ترین مواد ایجادکننده آسیب‌های شیمیایی چشم هستند.

– آسیب‌های شیمیایی چشم تا چه حد خطرناک‌اند؟

– در اکثر موارد. آسیب‌های شیمیایی چشم فقط سبب تخریب سطحی چشم می‌شوند و نابینایی را به دنبال ندارند. در واقع آسیب ایجاد شده به نوع و مقدار ماده شیمیایی وارد شده به چشم بستگی دارد و ممکن است در بعضی موارد منجر به آب سیاه، آسیب قرنیه، خشکی چشم، سوراخ شدن چشم و نابینایی شود.